Νέες Εκδόσεις

Ξένη λογοτεχνία

Ανταρκτική

Κλερ Κίγκαν

Δεκαπέντε ιστορίες που κινούνται από τη βάναυση, δύσκολη επαρχιώτικη ζωή στην Ιρλανδία μέχρι το καυτό τοπίο του αμερικάνικου νότου. Η Keegan διερευνά έναν κόσμο όπου τα όνειρα, η μνήμη και η τύχη έχουν συντριπτικές συνέπειες για όλους.

Η γραφή της, συχνά σκοτεινή, υπαινικτική και ατμοσφαιρική, κάνει τον αναγνώστη να νιώθει πως κάτι βαρυσήμαντο παραμονεύει σε κάθε μία από αυτές τις σμιλεμένες ιστορίες. Συγκινητικό, χάρη στη χαμηλόφωνη έντασή του, το βραβευμένο αυτό βιβλίο αποτελεί ένα σπάνιο, εντυπωσιακό δείγμα γραφής.

15.50

Μπυφφόν Μπερτράν

Ζούμε στην εποχή της απενοχοποιημένης χυδαιότητας. Το χυδαίο έχει παρεισφρύσει στη συμπεριφορά, στη γλώσσα, στην εμφάνιση, στις τέχνες, σε τέτοιο δε βαθμό και ένταση που καθίσταται σχεδόν αόρατο. Το συναντάμε στα πλήθη, αλλά και στις ελίτ, ασύδοτο στις διαφημίσεις, στα μίντια και στα κοινωνικά δίκτυα. Μια χυδαιότητα ανερυθρίαστη, ενίοτε επιθετική. Το βιβλίο αυτό εξετάζει συστηματικά το φαινόμενο της εξάπλωσης της χυδαιότητας την εποχή της νεωτερικότητας, μελετάει τις πηγές και τα αίτια της διάδοσής της, αναζητώντας ένα πιθανό αντίδοτο. Εξετάζοντας τις θεμελιώδεις αρχές της νεωτερικής Δύσης, φέρνει στο φως τα βαθύτερα ελατήρια του φαινομένου, καταλήγοντας στην αναγκαιότητα της αντίστασης απέναντι στη ριζοσπαστικοποίηση της νεωτερικότητας που προδίδει το πρωταρχικό όραμα της χειραφέτησης, απειλώντας την ανθρωπιά μας.

18.90

Ξένη λογοτεχνία

Σιωπή

Λεονίντ Αντρέγεφ

Κάθε πρωί, μετά τη λειτουργία, ο πατήρ Ιγνάτιος πήγαινε στο καθιστικό, έριχνε το βλέμμα του στο άδειο κλουβί και στο γνώριμο σκηνικό του δωματίου, καθόταν στην πολυθρόνα, έκλεινε τα μάτια και άκουγε το δωμάτιο να σωπαίνει. Ήταν κάτι παράξενο. Το κλουβί σώπαινε σιγανά και τρυφερά, και στη σιωπή αυτή ήταν αισθητά η θλίψη, τα δάκρυα και το απόμακρο, πεθαμένο γέλιο. Η σιωπή τής γυναίκας του, μαλακωμένη από τους τοίχους, ήταν πεισματική, βαριά σαν μολύβι και τρομακτική, τόσο τρομακτική που στην πιο ζεστή μέρα ο πατήρ Ιγνάτιος ένιωθε παγωνιά. Παρατεταμένη, παγωμένη σαν τάφος και αινιγματική σαν το θάνατο ήταν η σιωπή της κόρης. Λες και η σιωπή ετούτη ήταν βασανιστική για αυτή την ίδια και ζητούσε παθιασμένα να μετατραπεί σε λόγο, αλλά κάτι ισχυρό και ανεγκέφαλο, σαν μηχανή, την κρατούσε ακίνητη και την τέντωνε σαν σύρμα. […] (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Το εξαιρετικό αυτό διήγημα στηρίχτηκε στο αληθινό συμβάν της αυτοκτονίας της κόρης ενός ιερέα στην πόλη Οριόλ. Ο εν λόγω ιερέας, ο Αντρέι Καζάνσκι, είχε βαφτίσει τον πρωτότοκο της οικογένειας Αντρέγεφ, τον Λεονίντ. Κανείς δεν έμαθε ποτέ τον αληθινό λόγο της αυτοκτονίας. Το κορίτσι είχε μόλις αποφοιτήσει από το γυμνάσιο και ζούσε σε ένα σπίτι με πολλές απαγορεύσεις από έναν πολύ αυστηρό πατέρα.
Το διήγημα του Αντρέγεφ συγκίνησε ιδιαίτερα τον Μ. Γκόρκι, ο οποίος φρόντισε να το προωθήσει και να εισαγάγει τον σεμνό ανερχόμενο συγγραφέα στους λογοτεχνικούς κύκλους της εποχής, ενώ ο Λ.Τολστόι του έδωσε τιμητική θέση στην πλούσια βιβλιοθήκη του.

 

6.50

Έμμα Ντουντ βαν Τρούστβικ

Ακολουθώντας μια μακρά οικογενειακή παράδοση, ο νεαρός Νίκολας ετοιμάζεται να αναλάβει κι αυτός με τη σειρά του τα καθήκοντα του πάστορα σ’ ένα αλσατικό χωριό. Η αδελφή του που ζει στην Ολλανδία, τόπο καταγωγής της οικογένειας, επιστρέφει για λίγο στο πατρικό σπίτι για να είναι παρούσα στην τελετή και για να ξαναβρεθεί με τους δικούς της, ιδιαίτερα καλλιεργημένους ανθρώπους, χιουμορίστες, με έντονη την αίσθηση του καθήκοντος και της προσφοράς, μα που τώρα έχουν βυθιστεί σε μια σοβαρή κρίση. Τη μητέρα της που φροντίζει τους πάντες με τρυφερότητα, προσπαθώντας να βάλει τάξη στο χάος, τον παππού της, που έχει άνοια, τον πατέρα της, που πάσχει από burn-out με προβλήματα μνήμης επίσης, ενώ και ο αδελφός της βασανίζεται από διλήμματα και αμφιβολίες. Είναι ικανός γι’ αυτό το αξίωμα; Και ακόμα περισσότερο: έχει νόημα το λειτούργημα του πάστορα στη σημερινή εποχή;

«Αυτό που ήθελα ήταν να διηγηθώ την ιστορία μιας οικογένειας που χάνει τη μνήμη της. Να προσεγγίσω ένα δράμα, καταυγάζοντάς το με φως», λέει η συγγραφέας

16.00

Ξένη λογοτεχνία

Η τελευταία μου πνοή

Λουίς Μπουνιουέλ

Μπορεί να γεννήθηκε σ’ έναν τόπο όπου ο μεσαίωνας κράτησε μέχρι τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά από πολύ νωρίς ο Λουίς Μπουνιουέλ συνδέθηκε με την πνευματική και καλλιτεχνική πρωτοπορία της εποχής του· πρώτα στη Μαδρίτη, μαζί με τον Λόρκα, τον Νταλί, κι ύστερα στο Παρίσι της δεκαετίας του ’20, με την ομάδα των σουρεαλιστών.

Στο σουρεαλισμό ο Μπουνιουέλ βρήκε την αγάπη για το παράλογο, το αμφίσημο, το βαθιά κρυμμένο, το επικίνδυνο, συνδυασμένη με την αυθάδικη διάθεση για πρόκληση, σκανδαλισμό, για βεβήλωση των ιερών και γκρέμισμα των παραδεδομένων αξιών, όπως η κοινωνική ειρήνη, η εργασία, η θρησκεία, η οικογένεια.

Ο Μπουνιουέλ γράφει για τη ζωή του με παιχνιδιάρικη ειρωνεία και με μια παράδοξη νηφαλιότητα, έχοντας επίγνωση ότι αυτή υπήρξε χορταστική. Σαν ήρωας σε πικαρέσκο μυθιστόρημα, ξεστρατίζει αμέριμνος σε αλλεπάλληλες παρεκβάσεις, καθώς μιλά για τα μεγάλα πάθη και για τα όνειρά του, για τους αγαπημένους φίλους και τους πολέμιούς του, για τα έργα τα δικά του και για εκείνα που τον καθόρισαν.

22.00

Αρτούρ Σνίτσλερ, Ούγκο φον Χόφμανσταλ, Τόμας Μαν

Στον κόσμο της γερμανόφωνης λογοτεχνίας, στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα, το απόκοσμο επηρεάζει δραστικά την αποτύπωση της πραγματικότητας. Αυτό ακριβώς το χαρακτηριστικό μοιράζονται τα διηγήματα που συναπαρτίζουν το βιβλίο: και στα τρία κάτι απόκοσμο εισβάλλει σε ένα κατά τα λοιπά ρεαλιστικό περιβάλλον, χωρίς να προσφέρεται ωστόσο η δυνατότητα λογικής εξήγησης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο δημιουργείται μία αίσθηση αβεβαιότητας ως προς το τί θεωρείται πραγματικό και τί φανταστικό· μία αίσθηση που επιτείνεται τόσο από το ονειρικό κλίμα όσο και από μια δυσοίωνη ατμόσφαιρα, η οποία, μέσα από σύμβολα και υπαινιγμούς, προδιαγράφει την πορεία των ηρώων προς τον θάνατο. Το αλλόκοτο και το απόκοσμο, όπως παρουσιάζονται από τους τρεις εμβληματικούς συγγραφείς, αφήνουν στον αναγνώστη ένα σύγχρονο αποτύπωμα· αποδίδουν με καινοφανή τρόπο εκφάνσεις της υπαρξιακής αγωνίας των ηρώων, ενώ συνάμα φέρνουν στο προσκήνιο τις ασυνείδητες δυνάμεις που επηρεάζουν καθοριστικά την εικόνα μας για τον κόσμο και για τον εαυτό μας.

 

12.50

Αναστασία Τσουκαλά

Η έρευνα αυτή αναλύει την αστυνομική βία από μια οπτική γωνία που δεν έχει ακόμα διερευνηθεί από την ελληνική ή διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα. Επιλέγοντας μια αλληλεπιδραστική προσέγγιση, εστιάζει σε ένα πολυπαραγοντικό πεδίο, που συγκροτείται από ένα πλέγμα αστυνομικών, κυβερνητικών και δικαστικών σχέσεων, για να δείξει πώς η δυναμική του ενισχύει την αστυνομική βία, υπονομεύει τις απόπειρες ελέγχου της και δημιουργεί πολιτική και νομική αταξία.

Η διασταύρωση των κινήτρων της αστυνομικής συμπεριφοράς με τον θεσμικό δημόσιο λόγο ή τη σιωπή, το σκεπτικό των πειθαρχικών και εισαγγελικών ερευνών ή την απουσία διερεύνησης, τις δικαστικές αποφάσεις και τις αστυνομικές πρακτικές αποφυγής λογοδοσίας δείχνει πώς η αλληλεπίδρασή τους καταλήγει στην εξασφάλιση ενός καθεστώτος ουσιαστικής ατιμωρησίας που οδηγεί στη διαιώνιση της αστυνομικής βίας.

Η ανάλυση της εκδήλωσης και διαχείρισης της αστυνομικής βίας σε 136 περιστατικά βασίζεται, μεταξύ άλλων, σε 128 συνεντεύξεις που έγιναν με τους καταγγέλλοντες -βουλευτές, δημοσιογράφους, δικηγόρους, διαδηλωτές, απλούς πολίτες, μέλη κοινωνικά ευάλωτων ομάδων- ή τους συνήγορούς τους και αυτόπτες μάρτυρες.

17.00

Μάσιμο Πιλιούτσι

Για περισσότερο από δύο χιλιάδες χρόνια, ο στωικισμός μας έχει οπλίσει με ένα σύστημα άμυνας απέναντι στις δυσκολίες. Γι’ αυτό, άλλωστε, είναι πιο επίκαιρος από ποτέ. Ωστόσο, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα δύσκολο ερώτημα: Είναι αλήθεια ότι δεν πρέπει να νοιαζόμαστε για τη δουλειά μας, τα αγαπημένα μας πρόσωπα ή τη ζωή μας; Οι αρχαίοι Στωικοί θα απαντούσαν θετικά.

Στο δοκίμιο αυτό, ο φιλόσοφος Massimo Pigliucci μας παρουσιάζει έναν ανανεωμένο στωικισμό που αντανακλά τη σύγχρονη επιστήμη και τις κοινωνικές ευαισθησίες της εποχής μας. Ο συγγραφέας αποδέχεται τους δεσμούς στοργής που μας δίνουν χαρά, την ικανοποίηση από την εκπλήρωση ενός στόχου, καθώς και τη θλίψη που προκαλεί η απώλεια. Ο στωικισμός δεν ταυτίζεται με την κατάκτηση της αδιαφορίας, αλλά της αντοχής απέναντι στον πόνο και της μετρημένης απόλαυσης, μεταμορφώνεται δηλαδή σε μια φιλοσοφική διδαχή που μας επιτρέπει να ζούμε καλύτερα.

13.30

Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες

Τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 2022, ο Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες προσκλήθηκε να δώσει διαλέξεις στην έγκριτη Έδρα Συγκριτικής Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας Weidenfeld του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, η οποία, κατά το παρελθόν, είχε φιλοξενήσει τους Μάριο Βάργας Γιόσα, Τζορτζ Στάινερ, Ουμπέρτο Έκο, Χαβιέρ Θέρκας και Άλι Σμιθ. Στις τέσσερις παρουσιάσεις, που συγκεντρώθηκαν σ’ αυτό το βιβλίο, ο Βάσκες διερευνά το αν η λογοτεχνική μυθοπλασία αποτελεί έναν τρόπο κατανόησης της ζωής που δεν συναντάται σε κανένα άλλο γνωστικό ή δημιουργικό πεδίο· το αν η λογοτεχνία μπορεί να μεταφράσει, να ερμηνεύσει και, συνεπώς, να φωτίσει τον κόσμο· το αν έχει τη μοναδική ικανότητα να διασαφηνίζει την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης εμπειρίας –το μυστήριο κάθε ζωής, τη σύνδεσή μας με το παρελθόν, την τεταμένη σχέση μας με την πολιτική– και να μετατρέπει αυτή την ερμηνεία σε γνώση.

Δοκίμια που μας ζητούν να επαναπροσδιορίσουμε τον ρόλο της μυθοπλασίας, την κατανόηση των μηχανισμών της και τους λόγους για τους οποίους είναι πιο απαραίτητη από ποτέ, και, παράλληλα, αποδεικνύουν το μεγάλο πνευματικό ανάστημα και τη μαεστρία του πολυβραβευμένου συγγραφέα.

Ένας εξαιρετικά προικισμένος συγγραφέας […]. Ένας από τους κορυφαίους συγγραφείς της ισπανικής λογοτεχνίας
―Le Figaro

15.50

Επιστήμες

Ένας άλλος νους

Πίτερ Γκόντφρεϊ- Σμιθ

Αν αναρωτηθήκατε ποτέ με τι μοιάζουν οι εξωγήινοι, το χταπόδι ίσως είναι η πιο εύστοχη απάντηση! Από παλιά θεωρούσαμε τα πτηνά και τα θηλαστικά ως τα ευφυέστερα πλάσματα στη Γη. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια έχει γίνει σαφές πως υψηλή ευφυΐα έχουν επίσης αναπτύξει εξαιρετικά διαφορετικές μορφές ζωής – και συγκεκριμένα τα κεφαλόποδα, και πάνω απ’ όλα τα χταπόδια. Κι αυτό γιατί μεταξύ άλλων παρατηρήσαμε ότι, τουλάχιστον τα χταπόδια, όταν βρίσκονται σε αιχμαλωσία βρίσκουν τρόπους να εκδηλώνουν τις συμπάθειες, τις αντιπάθειες ή την περιφρόνησή τους, κλέβουν τροφή από γειτονικές δεξαμενές, σβήνουν όσα φώτα τούς ενοχλούν (!), ενώ εκτελούν και θεαματικότατες αποδράσεις…

Ο Πήτερ Γκόντφρυ-Σμιθ, διακεκριμένος φιλόσοφος της επιστήμης και δεινός δύτης, περιγράφει πώς συμπεριφέρονται τα χταπόδια που ζουν ελεύθερα κοντά στις ακτές της Αυστραλίας και, ταυτόχρονα, προσπαθεί να απαντήσει σε μια σειρά από καίρια ερωτήματα: Πώς απέκτησαν τα ζώα συνείδηση του εαυτού τους; Αποτελεί άραγε τυχαίο γεγονός ότι η διαδικασία της εξέλιξης μας έδωσε τουλάχιστον δύο διαφορετικές μορφές ευφυΐας; Τι είδους ευφυΐα διαθέτουν τα κεφαλόποδα; Πώς έγινε τόσο έξυπνο το χταπόδι, τη στιγμή που ζει λίγο και έχει περιορισμένη κοινωνική ζωή; Πώς είναι να έχεις οχτώ πλοκάμια με τόσο πολλούς νευρώνες ώστε αυτά να μπορούν να «σκέφτονται από μόνα τους»;

Τούτο το συναρπαστικό βιβλίο, το οποίο έχει μεταφραστεί σε τουλάχιστον 20 γλώσσες, αλλάζει οριστικά την αντίληψη και την εικόνα που έχουμε για τα χταπόδια, για την εξέλιξη της ευφυΐας και για την ίδια την ουσία της ζωής στον πλανήτη μας!

17.00

Ξένη λογοτεχνία

Τέσσερα ερωτικά γράμματα

Νάιαλ Ουίλλιαμς

«Ήμουν δώδεκα χρονών όταν πρωτομίλησε στον πατέρα μου ο Θεός. Δεν μίλησε πολύ. Του είπε να γίνει ζωγράφος, μα δεν μπήκε σε περισσότερες λεπτομέρειες».

Στο Δουβλίνο, ο πατέρας του Νίκολας παρατάει τα πάντα προκειμένου ν’ αφοσιωθεί στη ζωγραφική. Σ’ ένα νησί της δυτικής Ιρλαν­δίας, η νεαρή Ίζαμπελ φεύγει για τη μεγάλη πόλη, κουβαλώντας μια βουβή ενοχή. Πατώντας στα χνάρια του μαγικού ρεαλισμού, ο Νάιαλ Ουίλλιαμς γράφει για την αμφιβολία και την πίστη, για το πάθος και την παραίτηση, για τη συντριβή και το απρόσμενο θαύμα, ­καθώς διηγείται την ιστορία δυο ζωών που οδεύουν ανεπίγνωστα μα ακαταμάχητα προς το πεπρωμένο τους.

22.00

Βιρτζίνια Γουλφ

Η γοητεία του σύγχρονου Λονδίνου έγκειται στο ότι δεν χτίστηκε για να διαρκέσει· χτίστηκε για ν’ αφανίζεται. Οι γυάλινες προσόψεις του, η διαφάνειά του, τα φουσκωμένα κύματα των χρωματιστών σοβάδων, δίνουν μια ευχαρίστηση άλλου τύπου και πετυχαίνουν έναν διαφορετικό στόχο απ’ αυτόν που επιδίωκαν και προσπαθούσαν να πετύχουν οι παλιοί οικοδόμοι και τ’ αφεντικά τους, οι ευγενείς της Αγγλίας. Η περηφάνια τους απαιτούσε την ψευδαίσθηση της μονιμότητας. Η δική μας, αντίθετα, φαίνεται να χαίρεται ν’ αποδεικνύει ότι μπορούμε να κάνουμε πέτρες και τούβλα τόσο εφήμερα, όσο οι επιθυμίες μας.

14.00

«Την πρώτη φορά που είδα τον Λούτσο, δεν εντυπωσιάστηκα. Ψηλός, αδύνατος, με βλέμμα διαισθητικό που παρατηρούσε τα πάντα, είχε έρθει παρέα με τον μεγάλο μου αδελφό. Εγώ καθόμουν στο ολοκαίνουργιο γραφείο μου, δώρο γενεθλίων από τους γονείς μου, και τακτοποιούσα τα χαρτάκια μου, τους πρώτους στίχους που ξεπηδούσαν από την ανυποψίαστη εφηβεία μου. Ο αδελφός μου με χαιρέτησε με τρυφερότητα και μου σύστησε αμέσως τον Λούτσο: ‘‘Από δω ο φίλος μου, ο συγκάτοικός μου στο σπίτι της ποιήτριας Εσίλντα Γκρέβε’’. Του έριξα μια λοξή ματιά για ένα δευτερόλεπτο, του έσφιξα το χέρι σαν να ήθελα να κρατήσω τις αποστάσεις.

‘‘Γράφεις;’’
‘‘Ναι, γράφω.’’
‘‘Τι γράφεις;’’
‘‘Ποίηση γράφω’’, του απάντησα με έπαρση.

Ο αδελφός μου επενέβη βιαστικά για να με πληροφορήσει ότι βρισκόμουν μπροστά σ’ έναν αληθινό ποιητή. Τον κοίταξα για πρώτη φορά και χαμήλωσα τα μάτια με ταπεινοφροσύνη. Τότε, εκείνος πήρε μολύβι και χαρτί, έγραψε ένα ποίημα και μου το αφιέ-ρωσε. Πρώτο ανάμεσα στα χιλιάδες που θα μου αφιέρωνε αργό-τερα, προμηνύοντας για μένα μια μοίρα ποιήτριας.»

14.84

Ξένη λογοτεχνία

Η Μονίκ δραπετεύει

Εντουάρ Λουί

Αυτό το βιβλίο που διαβάζετε είναι, κατά κάποιον τρόπο, το αποτέλεσμα μιας παραγγελίας από τη μητέρα μου.
Δεν το αποφάσισα, δεν το προγραμμάτισα.
Δεν ήταν δική μου ιδέα εξαρχής.
Τίποτα στη λογοτεχνία δεν μου είχε δώσει ποτέ τόση χαρά.

13.30

Ξένη λογοτεχνία

Το χρονικό του κυρίου Χαν

Χουάνγκ ΣόκΓιονγκ

Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 ο πόλεμος είναι έτοιμος να ξεσπάσει στη διχοτομημένη Κορεατική Χερσόνησο. Διαχωριστική γραμμή των δύο αντίπαλων πλευρών ο 38ος παράλληλος, ένα άκρως νευραλγικό σύνορο. Η ένοπλη σύρραξη συνεχίζεται και εντείνεται. Στον Βορρά, o γιατρός και καθηγητής Χαν ΓιόνγκΝτοκ, ειδικευμένος στη μαιευτική και στη γυναικολογία, εξαιρείται από τη γενική επιστράτευση, λόγω αμφιβολιών για την αφοσίωσή του στο καθεστώς, και στέλνεται στο Λαϊκό Νοσοκομείο της Πιονγκγιάνγκ. Μένοντας στα μετόπισθεν, ο ευσυνείδητος επιστήμονας δίνει προτεραιότητα στα επείγοντα περιστατικά των απλών πολιτών, μία στάση που τον οδηγεί σε δυσμένεια. Αργότερα, ολομόναχος και διακινδυνεύοντας τη ζωή του, περνάει στον Νότο. Ο ίδιος αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ως απλό πρόσφυγα. Εκεί, ωστόσο, τον υποψιάζονται και τον κατηγορούν για κατασκοπεία. Στην ταραγμένη και βασανισμένη πορεία αυτού του ανθρώπου δεν αντικατοπτρίζεται μόνο το εύρος μιας συλλογικής τραγωδίας, αλλά και το αγωνιστικό πείσμα της ατομικής αξιοπρέπειας. Το μυθιστόρημα “Το χρονικό του κυρίου Χαν” (1972) θεωρείται ένα από τα εμβληματικότερα και πιο αντιπροσωπευτικά έργα της σύγχρονης κορεατικής λογοτεχνίας.

16.00