Ξένη λογοτεχνία
Διωγμένη από την αυλή της βασίλισσας Ελεονόρας της Ακουιτανίας, η νεαρή Μαρία, νόθο μέλος του β-σιλικού οίκου, εξορίζεται από την πατρίδα της και φτάνει, την άνοιξη του 1158, σ’ ένα μικρό και άσημ οαγγλικό αβαείο, όπου οι καλόγριες υποφέρουν από την ανέχεια, την πείνα και τις αρρώστιες. Αντιμέτωπη με τους περιορισμούς και τις στερήσεις της μοναστικής ζωής, η εξόριστη κοπέλα θα εκλεγεί ηγουμένη του αβαείου και θα αναλάβει να χαράξει μια καινούργια, τολμηρή πορεία για τις γυ- ναίκες που βρίσκονται υπό την καθοδήγησή της. Αφοσιωμένη στα δικά της πιστεύω, αλλά και στην αγάπη για τα κείμενα και τις λέξεις, σ’ έναν κόσμο που κυριαρχείται από τη βία των ανδρών, τη διαφθορά και τις προκαταλήψεις, η Μαρία αντιστέκεται και γίνεται το σύμβολο της γυναικείας αλληλεγγύης και χειραφέτησης.
Η Μαρία της Γαλλίας, η ηρωίδα του Matrix, είναι η πρώτη γνωστή Γαλλίδα ποιήτρια. Δεν γνωρίζουμε σχεδόν τίποτα γι’ αυτήν, αν και έχουν διασωθεί αρκετά γραπτά της. Η Λώρεν Γκροφ ξεπερνά με αξιο- θαύμαστα ευφάνταστο και πειστικό τρόπο το κενό που δημιουργεί η σχεδόν παντελής έλλειψη βιογραφικών πληροφοριών για την πρωταγωνίστρια του μυθιστορήματός της, και πετυχαίνει να δημιουργήσει το ολοζώντανο και συναρπαστικό πορτρέτο μιας γυναίκας που πασχίζει να ισορροπήσει ανάμεσα στο ατομικό και το συλλογικό, το γήινο και το υπερκόσμιο, την ιστορία και την ουτοπία, αναδεικνύοντας τη δύναμη της γυναικείας δημιουργικότητας και φιλοδοξίας μέσα από μια σαγηνευτική αφήγηση που, παρότι εκτυλίσσεται αιώνες πριν, είναι επίκαιρη όσο ποτέ.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Προτού ο πανδαµάτωρ χρόνος τα σκεπάσει όλα και γίνουν στάχτη, χώµα, και εµείς επιστρέψουµε στην γη, για πάντα, ας ξεφυλλίσουµε το παραµύθι από την ηµέρα που είδαµε το φως, την θάλασσα, τον άνεµο να µας χτυπάει. Οι δρόµοι οδηγούν σε κάποιο ξέφωτο. Σ’ ένα δωµάτιο και ένα µολύβι που θέλει να γράψει όσα είδαµε τότε και τώρα. Προχθές. Τα ξεχάσαµε κάποια. Άλλα έγιναν ονόµατα, φράσεις. Αναπνοές. Όπως αυτές που ζούµε την κάθε µέρα χωρίς φαινόµενα ή συναντήσεις. Πρόσωπα και σκιές. Αυτές µεγαλώνουν όσο πέφτει το σκοτάδι.
Ξένη λογοτεχνία
Kρυμμένη στην απόκρημνη κι απόμακρη οροσειρά των Γκιλιερίες όπου ελλοχεύουν κυνηγοί λύκων, ληστές, μάγισσες, χαμένοι οδηγοί ράλι, αντάρτες, θηρία και δαίμονες, η φάρμα Κλαβέλ στέκεται έξω απ’ τον χρόνο. Πάνω απ’ όλα βέβαια, είναι ένα σπίτι που κατοικείται από γυναίκες, τα φαντάσματα και τις αναμνήσεις τους. Ζοάνα, Μπερναδέτα, Μαργαρίδα, Μπλάνκα, Ελιζαμπέτ, Άνζελα, Ντόλσα: γυναίκες με μισή καρδιά, γυναίκες μάντισσες, γυναίκες χωρίς γλώσσα και μιλιά, γυναίκες που κάνουν συμφωνίες με τον διάβολο για έναν απόγονο, γυναίκες που δεν νιώθουν πόνο. Αυτές οι γυναίκες, και όχι μόνο, σήμερα ετοιμάζουν ένα πάρτι…
Ένα γλωσσικά χειμαρρώδες έργο γεμάτο χιούμορ και τόλμη, που διερευνά τον άρρηκτο δεσμό μεταξύ φωτός και σκοταδιού, ζωής και θανάτου, λήθης και μνήμης, πραγματικότητας και μυθοπλασίας, από τη βραβευμένη συγγραφέα τού Τραγουδώ εγώ και το βουνό χορεύει.
Ιστορία
Με τη Στάχτη στο Στόμα η Μπρέντα Ναβάρο εξακολουθεί ν’ ανοίγει νέους δρόμους, με ένα μυθιστόρημα πολιτικό και ποιητικό, μια αφήγηση φεμινιστική και αντιαποικιακή που διεκδικεί τις μεξικάνικες ρίζες της και ξέρει να διαβάζει το δράμα ενός βίαιου κόσμου, να το καταγγέλλει και να προτείνει, ελλείψει άλλων λύσεων, την ομορφιά ως μια επικράτεια ίασης. Συγχρόνως ένα βιβλίο σκληρό, μια ιστορία για τους νικημένους, που ποτέ δεν είναι ωραία, με το ζεύγος των πρωταγωνιστών να υποκύπτει εντέλει στην υπαρξιακή τρύπα που απ’ την αρχή της ζωής τους τους καταδιώκει. Δυο αδέρφια, ξεφτίδια μιας οικογένειας που ποτέ δεν υπήρξε στ’ αλήθεια. Αυτό που βλέπουμε είναι τα ανολοκλήρωτα τσιμέντα ή τα γκρεμίσματα, ακούμε την ηχώ των πραγμάτων που σπάνε. Χώρος για το μέλλον δεν υπάρχει, τα πράγματα δεν πρόκειται να φτιάξουν, τα προβλήματα ποτέ δεν τελειώνουν.
Ο ξεριζωμός της οικογένειας είναι το πανί και η Ναβάρο ράβει πάνω του χαρακτήρες, ιστορίες, ίντριγκες, με την περιθωριοποίηση να τυλίγει τόσο τους «γκρίνγκος» που φυτοζωούν στη Μαδρίτη και τη Βαρκελώνη, όσο και τις Λατινοαμερικάνες που καθαρίζουν σπίτια και φροντίζουν γριές και παιδιά. Όλοι τους είναι κομμάτι του ίδιου μοτίβου, όλοι τους ανήκουν στους nadies αυτού του κόσμου που μάταια προσπαθούν να ονειρευτούν. Που αντιμετωπίζουν την περιθωριοποίηση, την ανισότητα, την υποτίμηση και εντέλει την εγκατάλειψη σε μια κοινωνία όπου δεν χτίζεις δεσμούς, πόσο μάλλον μια νέα ζωή. Κι εκεί βρίσκεται η αφηγηματική μαεστρία της Ναβάρο, στην ικανότητά της να πλάθει χαρακτήρες που θα πουν ψέματα και θα πληγώσουν τους άλλους προκειμένου να επιβιώσουν, με τη ρευστή και παλλόμενη πρόζα της να δίνει λογοτεχνική ένταση στα συγκεχυμένα και θαμπά γεγονότα, με γλώσσα γήινη και ποιητική, που μεταφράζει τη σωματικότητα, την όρεξη για ζωή, το ίδιο το βιολογικό παρόν. Η Στάχτη στο Στόμα μας προσφέρει την μπερδεμένη εξομολόγηση μιας γυναίκας που με τον πιο καθημερινό τόνο αφηγείται την κάθοδό της σε μια εφιαλτική συναισθηματική Κόλαση και την ίδια στιγμή είναι ένα χαστούκι της πραγματικότητας απολύτως αναγκαίο, αλλά και υπερβολικά σκληρό.
Σύμφωνα με την επιτροπή που απένειμε στη συγγραφέα το Βραβείο Cálamo για το μυθιστόρημα: «Η αιχμηρή και αβίαστη γραφή καθυποτάσσει με μαεστρία τον χρόνο της αφήγησης για να μας παρασύρει χωρίς επιστροφή. Σπουδαίο και αναγκαίο μυθιστόρημα. Σίγουρα θα έρθουν και άλλα: έχουμε μια φωνή. Απ’ αυτές που δεν αφθονούν»
Ξένη λογοτεχνία
Τρεις γυναίκες, τρεις ιστορίες, τρία αλληλένδετα πεπρωμένα. Τούτο το πολυφωνικό μυθιστόρημα ανατέμνει τη μοίρα της νεαρής Ραμλά, η οποία αποκόπτεται βίαια από τον έρωτά της για να παντρευτεί τον σύζυγο της Σαφιρά, ενώ η αδερφή της Ιντού υποχρεώνεται να παντρευτεί τον ξάδερφό της. Υπομονή! Αυτή είναι η μία και μοναδική συμβουλή που τους δίνει ο περίγυρός τους, αφού είναι αδιανόητο να αντιτίθεσαι στη βούληση του Αλλάχ. Όπως λέει η παροιμία της φυλής Πελ: “Στο τέρμα της υπομονής, σε περιμένει ο παράδεισος”. Μόνο που ο παράδεισος μετατρέπεται μερικές φορές σε κόλαση. Πώς οι τρεις ανυπάκουες γυναίκες θα καταφέρουν να ελευθερωθούν; Αναγκαστικός γάμος, συζυγικός βιασμός, συναινετικότητα και πολυγαμία: το παρόν μυθιστόρημα της Τζαϊλί Αμαντού Αμάλ σπάει τα ταμπού αποκαλύπτοντας τη θέση της γυναίκας στη λωρίδα του Σαχέλ και παραδίδοντάς μας μια ανατρεπτική αφήγηση για το οικουμενικό ζήτημα της βίας κατά των γυναικών.
Ξένη λογοτεχνία
Το Πέρασμα της Νέλα Λάρσεν συγκαταλέγεται στα μείζονα και επιδραστικότερα έργα της αφροαμερικανικής λογοτεχνίας του 20ού αιώνα, ένα μικρό αλλά πολύτιμο διαμάντι του αμερικανικού μοντερνισμού που κατέχει περίοπτη θέση στην παράδοση της Αναγέννησης του Χάρλεμ και τις τελευταίες δεκαετίες γνωρίζει πολλές επανεκδόσεις σε ολοένα και περισσότερες γλώσσες.
Το μυθιστόρημα αφηγείται την ιστορία δύο μαύρων γυναικών που το χρώμα του δέρματος τους επιτρέπει να «περάσουν» για λευκές. Η Αϊρίν Ρέντφιλντ, η οποία ζει μια σχετικά ήρεμη και περιχαρακωμένη ζωή με τον έγχρωμο γιατρό σύζυγο και τα δύο παιδιά της στο πολύχρωμο Χάρλεμ της Νέας Υόρκης, συναντά τυχαία στην ταράτσα ενός ξενοδοχείου την ριψοκίνδυνη και εκκεντρική Κλερ Κέντρι, την παιδική της φίλη που έχει να δει πάνω από δέκα χρόνια. Η Αϊρίν συνειδητοποιεί ότι η Κλερ έχει απαρνηθεί τις ρίζες της και ζει πλέον σαν λευκή, έχοντας παντρευτεί έναν πλούσιο ρατσιστή λευκό άντρα που μισεί τους έγχρωμους ανθρώπους και αγνοεί την πραγματική της ταυτότητα. Η επανασύνδεση θα δημιουργήσει μια αλλόκοτη ζεύξη ανάμεσα στις δύο φίλες. Οι διαφορετικές ζωές και οι αποκλίνουσες αντιλήψεις διασταυρώνονται και διαπλέκονται ασκώντας η μία στην άλλη μια παράξενη έλξη και μια μυστηριώδη γοητεία. Η συνάντηση, όμως, θα αποδειχθεί μοιραία και θα τις σφραγίζει ανεξίτηλα.
Πολλοί μελετητές του έργου της Λάρσεν θεωρούν ότι ο τίτλος παραπέμπει στην «τραγική μουλάτα», τον στερεοτυπικό χαρακτήρα της μαύρης λογοτεχνίας που ενσάρκωνε τις απόπειρες των ανοιχτόχρωμων μαύρων γυναικών για φυλετική μετάβαση, δηλαδή να «περάσουν» για λευκές και έτσι να αποφύγουν τον ρατσισμό και να ελπίσουν στην κοινωνική ανέλιξη. Διάσημο πλέον για τον περίτεχνο τρόπο με τον οποίο καταφέρνει να αποτυπώσει τις ψυχολογικές μεταστροφές και τις εσωτερικές συγκρούσεις των δύο ηρωίδων αλλά και για το ανατρεπτικό του τέλος, το Πέρασμα αποτελεί, μεταξύ άλλων, μια κριτική εξερεύνηση πάνω στις ταυτότητες της φυλής, του φύλου, της τάξης και της γυναικείας σεξουαλικότητας.
Ελληνική λογοτεχνία
«Η Αιωνιότητα. Ο Χρόνος. Το Χάος. Τούτη η νύχτα. Δεν ξέρω πόσο κράτησε ούτε αν την είχα ξαναζήσει κάποια στιγμή στο παρελθόν ή ήταν ένα τρέιλερ από το μέλλον. Ίσως δεν έχει σημασία αν την έζησα πραγματικά ή αν ήταν στ’ όνειρό μου που έβλεπα τάχα κοιμισμένος το όνειρο αυτής εδώ της νύχτας., εκεί που πάλευα να τελειώσω την ιστορία που χρόνια βασάνιζε την ψυχή μου.»
Περιπέτειες ανθρώπων που βίωσαν μιαν απρόσμενη οικολογική καταστροφή και αποφάσισαν να δραπετεύσουν, να χτίσουν από την αρχή τη ζωή τους τα Σόθιψα, το χωριό τους, είναι το φανταστικό σκηνικό με τις απροσδιόριστες συντεταγμένες, ο τόπος απ’ όπου ξεκίνησε το τέλος του κόσμου όπως τον ξέρουμε, με τις ακλόνητες βεβαιότητές του.
Δεκατέσσερις φωνές ηχούν και προλέγουν μαζί τους οι Τζίντες -οι φανταστικές νεράιδες των βουνών- ανοίγουν το πηγάδι του Κάτω Κόσμου και το Τζίντιλι, «ανεμοστρόβιλος» στα βλάχικα, συμπυκνώνει το φόβο για το ζοφερό μέλλον αλλά και το αισιόδοξο δράμα της στροφής προς μια οικο-κοινωνική διέξοδο.
Ο άνεμος της Ιστορίας φορτωμένος μνήμες, παραδόσεις, αλλά και ζωές, και σχέσεις.
Ελληνική λογοτεχνία
Τον Φεβρουάριο του ’92 φθάνει, στη Σίφνο ο Στέργιος Σιδέρης, ο νέος αγροτικός γιατρός. Σύντομα θα έρθει αντιμέτωπος με μυστικά της οικογένειάς του, στην προσπάθειά του να εξιχνιάσει την εξαφάνιση ενός επτάχρονου αγοριού τα Χριστούγεννα του ’42. Άραγε η αναζήτησή του θα έχει αίσιο τέλος; Κι αν ναι, με ποιο προσωπικό κόστος; Μέχρι το Πάσχα της ίδιας χρονιάς θα συμβούν απρόσμενα γεγονότα που θα τον αναγκάσουν να αναθεωρήσει τη ζωή του και να λάβει κρίσιμες αποφάσεις για τις ένοχες σιωπές.
Δύο παράλληλες ιστορίες που διασταυρώνονται απρόσμενα για να συνθέσουν το παλίμψηστο της ζωής αλλά και της γραφής, που προσπαθεί να ρίξει φως στα σκοτάδια εκείνα που μετατρέπουν το φίλεμα της παιδικής ηλικίας σε φαρμάκι που διαποτίζει και στοιχειώνει την ενήλικη ζωή.
«Η μνήμη, λένε, ξεθωριάζει με τον καιρό. Λόγια του αέρα, γιόκα μου. Όταν το σπίτι σκοτεινιάζει, ντύνεται η απουσία τα ρουχαλάκια σου και παίζουμε κρυφτό. Το πρωί πίνει μονορούφι το κατσικίσιο γάλα της και φεύγει για το σχολειό. Το μεσημέρι όλο γέλια και φωνές με τους φίλους επιστρέφει. Καθόμαστε τότε οι δύο μας στο τραπέζι, τη μαλώνω που τρώει βιαστικά -σαν τον πατέρα της- με το ζερβό το χέρι, κι εκείνη κάμει πως δεν ακούει. Της αρέσει να βουτά το ψωμί στο λάδι, και τις γιορτές ξεκοκαλίζει το μαστέλο. Κι έτσι ρίχνει μπόι η απουσία, χνούδωσε το προσωπάκι της και σε λίγο θα γεμίσει ολόκληρο το σπίτι.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Έχουν γραφτεί πολλά βιβλία για τους τσιγγάνους. Βιβλία που προσεγγίζουν τη ζωή τους κοινωνικά, πολιτικά, πολιτισμικά. Οι τσιγγάνοι είναι η μοναδική εθνοτική φυλή της Θεσσαλονίκης για την οποία δεν υπάρχουν μελέτες, ιστορική καταγραφή, βιβλιογραφία. Η ζωή μου όχι δίπλα, αλλά μαζί τους με έκανε να γνωρίσω τα ήθη, τα έθιμα, τους θρύλους, τις παραδόσεις και να ακούσω εκείνες τις μοναδικές ιστορίες που μουρμουρίζουν οι γιαγιάδες και οι παππούδες για το παρελθόν τους. Στόχος μου ήταν να καταγράψω τη ζωή των Ρομά του Δενδροποτάμου και της Θεσσαλονίκης για να διασωθεί η ιστορία ενός λαού που ενώ συνυπάρχει δίπλα μας εδώ και δεκάδες χρόνια μας είναι εντελώς άγνωστος. Είναι καιρός να κατανοήσουμε καλύτερα έναν λαό που ενώ τον ακολουθούν αιώνες τώρα προκαταλήψεις, στερεότυπα και αρνητικές αφηγήσεις, κουβαλάει μέσα από τις περιπλανήσεις του, όλους τους πολιτισμούς από τους οποίους πέρασε επηρεάζοντάς τους.
Ποίηση
έος αυτός τόμος ποίησης του Νίκου Καρούζου περιλαμβάνει: α) τα ποιήματα των πρώτων του ποιητικών συλλογών (1953-1956), β) ποιήματα δημοσιευμένα από τον ίδιο σε περιοδικά και εφημερίδες από το 1949 και εντεύθεν, τα οποία δεν είχε εντάξει στις ποιητικές του συλλογές, και γ) αδημοσίευτα ποιήματα από το αρχείο του, αλλά και από αρχεία ανθρώπων που βρέθηκαν κοντά του.
Συμπεριλαμβάνονται ποιήματα αφιερωμένα ή χαρισμένα, τα οποία είτε δημοσιεύτηκαν μετά το θάνατο του ποιητή από τους κατόχους τους είτε βλέπουν για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας σ’ αυτόν τον τόμο.
Ο τόμος αυτός, που διαμορφώθηκε με τα έως σήμερα —μια και η έρευνα συνεχίζεται— ευρεθέντα ποιήματα, διατρέχει, όλη την περίοδο της ποιητικής παραγωγής του Καρούζου και μπορεί να αναγνωστεί σε σχέση με τη συγκεντρωτική έκδοση (των δύο τόμων των ποιημάτων που ήδη κυκλοφορούν από τον Ίκαρο) συγχρονικά και διαχρονικά.
Η πρώτη ενότητα με τον τίτλο «Πρώτες ποιητικές συλλογές» αποτελεί ανατύπωση των ποιητικών συλλογών Η επιστροφή του Χριστού (1953), Νέες δοκιμές (1954), Σημείο (1955), Είκοσι ποιήματα (1955), Διάλογοι (1956). Ο ποιητής είχε απορρίψει μεγάλο μέρος των ποιημάτων που περιλαμβάνονταν σε αυτές. Η ένταξή τους, όμως, στον νέο τόμο κρίθηκε αναγκαία αφενός επειδή είναι εξαντλημένες εδώ και πολλά χρόνια και δυσεύρετες, αφετέρου δε επειδή στις πρώτες αυτές ποιητικές συλλογές αναδεικνύονται ποιητικά στοιχεία-σταθμοί, που στην εξέλιξη και την ποιητική ωρίμανσή τους αποκαλύπτουν το ποιητικό αξιακό σύμπαν του Καρούζου.
Τα ποιήματα της δεύτερης ενότητας, δημοσιευμένα απ’ τον ίδιο τον ποιητή σε λογοτεχνικά περιοδικά, παρατίθενται με χρονολογική σειρά, σύμφωνα με την ημερομηνία δημοσίευσης, και μας δίνουν παράλληλα μια εικόνα των εκδοτικών συνεργασιών του μέσα στο χρόνο. Στην ενότητα αυτή, παρακολουθούμε, επίσης, ποιήματα γραμμένα για τους Schönberg, Giacometti, Maiakovski, Σικελιανό, Vivaldi, αλλά και ποιήματα όπου εντάσσονται στίχοι άλλων ποιητών (Καρυωτάκης) ή χρησιμοποιούνται ως μότο (Σολωμός), όπως και ένα ποίημα ως παραλλαγή του υπερρεαλιστικού παιχνιδιού «cadavre exquis».
Στην τρίτη ενότητα παρουσιάζονται τα ποιήματα εκείνα που δημοσιεύτηκαν, μετά το θάνατο του Καρούζου, από τρίτους και παρατίθενται επίσης σε χρονολογική σειρά σύμφωνα με την ημερομηνία δημοσίευσης. Τα προερχόμενα από το αρχείο του ποιητή, ομαδοποιούνται και παρουσιάζονται στην αρχή αυτής της ενότητας.
Η τέταρτη ενότητα περιλαμβάνει τα ευρεθέντα μη δημοσιευμένα ποιήματα. Όλες οι αφιερώσεις των ποιημάτων είναι χειρόγραφες. Αξίζει να επισημανθεί, σχετικά με το θέμα της αφιέρωσης, ότι ο ίδιος ο ποιητής έχει εντάξει στις ποιητικές του συλλογές ποιήματα ήδη αφιερωμένα, είτε δημοσιοποιώντας την αφιέρωση είτε όχι.
Στο Παράρτημα αυτού του τόμου δίνονται τα απαραίτητα πληροφοριακά στοιχεία των ποιημάτων, όπως ο τόπος και ο χρόνος της πρώτης δημοσίευσής τους ή, αν πρόκειται για επιμελημένη από τον ίδιο τον ποιητή αναδημοσίευσή τους, τα ανάλογα στοιχεία, όπως, επίσης, και η διαφορετική εκδοχή τους με επισήμανση των διαφοροποιήσεων. Δίνονται επίσης, όπου κρίνεται απαραίτητο, στοιχεία συγκριτικής μελέτης των ποιητικών κειμένων, τα οποία αναδεικνύουν την καρουζική ποίηση ως διαδικασία όπου το εκάστοτε παρόν της ποιητικής γραφής εγκλείει το παρελθόν της.
Ο τίτλος της παρούσας έκδοσης επελέγη από τον Ευγένιο Αρανίτση, με βάση το ομότιτλο ποίημα.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Έτυχε· στα μέσα της δεκαετίας του 1960, έφηβος εγώ τότε, να κοιταζόμαστε με τον συνθέτη σχεδόν κάθε μέρα, αντικριστά απ’ το μπαλκόνι μας καθένας· μιας και ήμασταν κοντινοί γείτονες: Μια πολύ ιδιόμορφη επικοινωνία, για μια πενταετία περίπου, η οποία όμως δεν θα είχε και ιδιαίτερη σημασία αν κάμποσα χρόνια μετά, όταν εκείνος δεν ζούσε πλέον, δεν αρχίζαμε να κοιταζόμαστε απ’ το ίδιο μπαλκόνι με μια κοπέλα. Όχι για κανέναν άλλο λόγο· μα γιατί άρεσε ο ένας στον άλλον. Εκ του οράν το εράν’, άλλωστε. Άρα θέλοντας και μη, πλησίασα και έζησα μέσα στον κόσμο του Γιάννη Χρήστου· αφού με την κοπέλα εκείνη τη Σάντρα· που ήτανε κόρη του- πορευτήκαμε για πολλά χρόνια μαζί ως νεαροί ερωτευμένοι, ως σύζυγοι, χωρισμένοι, φίλοι. Αλλά κι αυτό ακόμη, από μόνο του, δεν σημαίνει και πολλά. Ο ξαφνικός θάνατος όμως του συνθέτη στα σαράντα τέσσερά του χρόνια, τα είχε τινάξει όλα στον αέρα κι έτσι έλαχε σ’ εμάς, νέο ζευγάρι τότε, να πασκίζουμε να βάλουμε κάποια τάξη όπου ήταν εφικτό. “Διάσωση” και “διάδοση”, ήταν η επωδός μας. Με σεβασμό και σοβαρότητα. Με τα ίδια αισθήματα πάντα προσπάθησα να φτιάξω και το χρονικό αυτό καταγράφοντας ό,τι είχε συσσωρευτεί από τότε μέσα μου. Χωρίς να κάνω ένα τυπικό μνημόσυνο τιμώντας τη μνήμη του, ούτε μιαν αγιογραφία, και ασφαλώς όχι κάποιαν επιστημονική διατριβή. Χωρίς να απευθύνομαι σε ειδικούς. Χωρίς σοβαροφάνεια και ψεύτικη βαρύτητα. Θέλοντας μόνο να φτιάξει ένα ενδιαφέρον ελπίζω ανάγνωσμα· ακριβές και ειλικρινές μέσ’ από καταστάσεις και γεγονότα που έζησα.
Ελληνική λογοτεχνία
Η Λένη είναι μια γυναίκα της ελληνικής επαρχίας που ζει μόνη και βιοπορίζεται απο τη γη της. Οι ισορροπίες της ζωής της διαταράσσονται όταν ο καινούργιος ιδιοκτήτης του όμορου χωραφιού ισχυρίζεται ότι η μηλιά, που η Λένη θεωρεί δική της και όριο ανάμεσα στα δυο χωράφια, ανήκει στο δικό του χωράφι. Η Λένη δεν διαπραγματεύεται τη μηλιά της, όχι μόνο γιατί αποτελεί σύμβολο της οικογενειακής της ιστορίας, αλλά κυρίως γιατί στις ρίζες της γεννήθηκε και θάφτηκε το μυστικό της.Τρία πρόσωπα υφαίνουν την ίδια ιστορία σε έναν τόπο όπου οι άντρες έχουν πάψει πια να έχουν ονόματα.