Βιβλία που διαβάσαμε πρόσφατα

Τίτος Πατρίκιος

Όταν φτάσεις κάποτε ν’ ανακαλύψεις
πόσες ακόμα αυταπάτες συντηρούσες
όταν αναγκαστείς ν’ αναγνωρίσεις
κι εκείνα που δεν ήθελες να παραδεχτείς
όταν πέσει και το τελευταίο είδωλο
που πάνω του στήριζες την πίστη σου
τότε μπορεί ν’ αρχίσεις να μαθαίνεις
πόσο βαθιά πηγαίνουν, πόσο είναι σκοτεινές
οι ρίζες της καθεμιάς σου πράξης.

21.00

Τίτος Πατρίκιος

Οι χιονισμένες σκέπες
υπομένουνε καρτερικά
το αβάσταχτο
βάρος τ’ ουρανού.
Ένα σωρό ψυχές
άυλες γυμνές ψυχές
πλανιούνται παντού
κι ο βοριάς
τρυπάει ως τα κόκκαλα.
Κάτι άνθρωποι
με ψυχρές στολές
παγώνουν πιότερο την ατμόσφαιρα.

19.00

Χάρρυ Σάξον

Ο Τηλέμαχος, ένας επιτυχημένος συγγραφέας παιδικών βιβλίων, ζει ευτυχισμένος με τη σύντροφό του σε ένα διαμέρισμα στον Πεντάλοφο της Σαββάνα. Μια μέρα όμως, ένα τηλεφώνημα θα φέρει τα πάνω-κάτω, καθώς ο εκδοτικός οίκος που ο Τηλέμαχος συνεργάζεται, θα του αναθέσει να γράψει ένα βιβλίο για εκείνον, για τη ζωή του και τη φυλομετάβασή του.

Ο Τηλέμαχος θα πρέπει να βουτήξει σε έναν ωκεανό οδυνηρών αναμνήσεων και να παλέψει ξανά με τα φαντάσματα του παρελθόντός του προκειμένου να τα καταφέρει.

15.95

Ξένη λογοτεχνία

Ακριβή μου ζωή

Αλις Μονρό

Η στιγμή που η ζωή μας αλλάζει για πάντα. Μια τυχαία συνάντηση, μια πράξη που δεν έγινε, ένα απλό γύρισμα της μοίρας. Στη νέα συλλογή διηγημάτων της Alice Munro, οι ήρωες είναι και πάλι άνθρωποι απλοί, καθημερινοί, με τα ψεγάδια και τα λάθη του ο καθένας, είναι εν ολίγοις, και αυτή τη φορά, εντελώς ανθρώπινοι. Ένας στρατιώτης που επιστρέφει στην πατρίδα από τον πόλεμο και αποφεύγει –με απροσδόκητο τρόπο και για ανεξήγητο λόγο– να δει τη μνηστή του. Μια πλούσια κληρονόμος που έρχεται αντιμέτωπη με τον εκβιασμό. Μια μητέρα που διαπράττει μοιχεία πλάι στο παραμελημένο παιδί της. Ένας πατέρας τσακισμένος από τις ενοχές.

Φωτισμένες από τη διορατικότητα και το απαράμιλλο αφηγηματικό χάρισμα της Καναδής νομπελίστα, οι «μικρές ζωές» των «μικρών» αυτών ανθρώπων, στο αγαπημένο της επαρχιακό σκηνικό γύρω από τη λίμνη Χέρον του Οντάριο και με τον ήχο του τρένου σχεδόν σταθερά στο βάθος, σαν μουσική υπόκρουση, αιφνιδιάζουν με την απρόσμενη, παράξενη, ενίοτε επικίνδυνη τροπή τους. Και στο τέλος της συλλογής, οι τέσσερις αυτοβιογραφικές ιστορίες, τέσσερα παραμύθια παιδικής ηλικίας που, σύμφωνα με τα λόγια της ίδιας της Μunro, είναι «τα πρώτα και τελευταία – και τα κοντινότερα – πράγματα που έχω να πω για τη δική μου ζωή».

14.40

Ξένη λογοτεχνία

Η τελειότητα

Βιντσέντζο Λατρόνικο

Όλοι θα ήθελαν τη ζωή της Άννας και του Τομ. Ένα νεαρό ζευγάρι ψηφιακών νομάδων ζει το όνειρό του στο Βερολίνο, σε ένα φωτεινό διαμέρισμα γεμάτο φυτά και αντικείμενα ντιζάιν. Η καθημερινότητά τους περιστρέφεται γύρω από το εκλεπτυσμένο φαγητό, την προοδευτική πολιτική ατζέντα, τον σεξουαλικό πειραματισμό και τα ατελείωτα πάρτι. Η ιδανική συνθήκη, κοινή για μια ολόκληρη γενιά, που ζει και ανασαίνει μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα. Σταδιακά, η τελειότητα αποδεικνύεται μονότονη και οι ισορροπίες τους εύθραυστες. Οι φίλοι τους επιστρέφουν στην πατρίδα, κάνουν παιδιά, ωριμάζουν. Ο ακτιβισμός τους, τόσο άρτιος επιφανειακά, πρακτικά περιορίζεται στο να μποϊκοτάρουν το Uber, να αφήνουν φιλοδώρημα σε μετρητά ή να μην τρώνε τόνο. Η ζωή τους, πίσω από τα άψογα φωτογραφικά καρέ που οι ίδιοι δημιουργούν, αρχίζει να μοιάζει με χρυσό κλουβί. Η Άννα και ο Τομ προχωρούν σε ολοένα και πιο ριζοσπαστικά βήματα, αναζητώντας την αυθεντικότητα και τον σκοπό που διαρκώς ξεγλιστρούν μέσα από τα χέρια τους.

Υποψήφιο για το Διεθνές Βραβείο Booker 2025

 

14.00

Ξένη λογοτεχνία

Ορκισμένη

Ρενέ Καραμπας

Περιγραφή

Το μυθιστόρημα παρασύρει τον αναγνώστη στο αμείλικτο Κανούν, που εξακολουθεί να βασιλεύει σε απομονωμένες περιοχές των Βαλκανίων. Σύμφωνα με αυτό, οι γυναίκες γίνονται ορκισμένες παρθένες και μεταμορφώνονται σε άντρες, κόβοντας τα μαλλιά τους, φορώντας αντρικά ρούχα και αποκτώντας τις ελευθερίες των αντρών. Οι αιματηρές βεντέτες ανάμεσα στις οικογένειες είναι καθημερινές, ο έρωτας ισούται με θάνατο, ενώ η γυναίκα αξίζει όσο είκοσι βόδια. Τίποτα παραπάνω.

Η Μπεκιά είναι ένα κορίτσι που θέλει απεγνωσμένα να γίνει ο γιος του πατέρα της, ο οποίος ήθελε να έχει αγόρι για παιδί. Μέχρι πού μπορείς να φτάσεις ώστε να μεταμορφωθείς σε γιο; Είναι αμαρτία ν’ αποφύγεις τον θάνατο; Είναι λάθος να δοθείς εξ ολοκλήρου στο πάθος με τίμημα τη ζωή ενός άλλου ανθρώπου; Αυτή είναι η ιστορία για τον άνθρωπο, πέρα από το φύλο, πέρα από τις λέξεις «γιος» και «κόρη», «άντρας» και «γυναίκα», για τον άνθρωπο που συγκέντρωσε στα 21 γραμμάρια της ψυχής του την οργή και το έλεος του Θεού.

Ορκισμένη – ορκισμένη παρθένα, γυναίκα, η οποία δίνει όρκο παρθενίας σύμφωνα με το Κανούν του Λεκ Ντουκαγκίνι και αρχίζει να ζει σαν άντρας και κεφαλή της οικογένειας, σε πατριαρχικές κοινωνίες σε Βόρεια Αλβανία, Κόσοβο, Βόρεια Μακεδονία, Σερβία, Μαυροβούνιο, Κροατία, Βοσνία. Αυτή είναι μια θεσμικά αποδεκτή αλλαγή φύλου, μέσω όρκου, που έχει ως αποτέλεσμα η γυναίκα να αποκτά τα δικαιώματα ενός άντρα, τα οποία στερούνται οι γυναίκες στα μέρη εκείνα. Βεντέτες αίματος χαρακτηρίζουν τα μέρη στα οποία κυριαρχεί το Κανούν. Έως τις μέρες μας έχουν απομείνει λίγες ορκισμένες παρθένες, καθώς οι κοινότητες όπου ζουν ερημώνουν. Όλο αυτό δεν συμβαίνει παρά 537χλμ. μακριά απ’ τη Βουλγαρία. Αυτό δεν είναι μύθος, ούτε παραμύθι.

Είναι ανθρώπινη ιστορία.

 

13.30

Όμηρος

Τα περισσότερα, ιστορικά και γραμματολογικά, συμφραζόμενα της ομηρικής Ιλιάδας παραμένουν ή αδιάγνωστα ή υποθετικά. Τίποτε βέβαιο δεν ξέρουμε για τον ποιητή της (ή τους ποιητές της): ούτε πότε έζησε ακριβώς ούτε που έζησε και έδρασε ούτε καν πώς λεγόταν. Ίσως γεννήθηκε σε κάποια πόλη της παράλιας Μικράς Ασίας ή σε κάποιο παράκτιο νησί της.

Η Ιλιάδα πιθανολογείται ότι συντάχθηκε στα μέσα περίπου του όγδοου προχριστιανικού αιώνα ότι η Οδύσσεια ακολούθησε, εν γνώσει μάλλον της Ιλιάδας, στα τέλη του ίδιου αιώνα. Τα δύο έπη προϋποθέτουν πάντως μακρά προφορική παράδοση, που την καλλιέργησαν κάποιοι εμπνευσμένοι αοιδοί, οι οποίοι εξελίχτηκαν σε ραψωδούς. Σ’ αυτή την προφορική παράδοση χρωστούν τα ομηρικά έπη λίγο-πολύ: το μύθο τους και τα κύρια πρόσωπά τους σίγουρα τον εξάμετρο και τη γλώσσα τους τους επαναλαμβανόμενους λογοτύπους (άλλως πως: φόρμουλες), τις τυπικές σκηνές, τα τυπικά τους θέματα και μεγαθέματα. […]

 

30.00

Ξένη λογοτεχνία

Η γιορτή του τράγου

Μάριο Βάργκας Λιόσα

ΝΟΜΠΕΛ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

Γιατί η Oυρανία Καβράλ επιστρέφει στο νησί της, στις αρχές της δεκαετίας του ’90, ενώ είχε ορκιστεί να μην ξαναπατήσει το πόδι της εκεί; Γιατί αισθάνεται τρόμο για τη ζωή από τα δεκατέσσερά της χρόνια; Και γιατί δεν γνώρισε ούτε έναν έρωτα στη ζωή της; Στη Γιορτή του Τράγου, το νέο του πολυαναμενόμενο μυθιστόρημα, ο μεγάλος Περουβιανός συγγραφέας υφαίνει μια μεγάλη τοιχογραφία όπου η Ιστορία μπλέκεται με τις μικρές ανθρώπινες ιστορίες, και όπου γνωστά ιστορικά πρόσωπα –όπως ο στρατηγός Τρουχίλιο που βασάνισε 3.000.000 ανθρώπους χωρίς να υποψιάζεται τη «μακιαβελική» πτώση του– διασταυρώνουν τα πεπρωμένα τους με τους μυθιστορηματικούς ήρωες του βιβλίου. Με έναν καταιγιστικό ρυθμό και την αξεπέραστη λογοτεχνική του ικανότητα, ο Βάργκας Λιόσα επιστρέφει στο «πολιτικό» μυθιστόρημα για να συγκινήσει, να προειδοποιήσει και να καταγγείλει όλες εκείνες τις μορφές εξουσίας που επιβιώνουν ανοίγοντας δρόμο μέσα από σωρούς πτωμάτων. Η παγκόσμια κριτική χαιρέτησε τη Γιορτή του Τράγου ως το αναμφισβήτητο αριστούργημα της ώριμης συγγραφικής περιόδου του Βάργκας Λιόσα.

19.08

Ξένη λογοτεχνία

Η πόλη και τα σκυλιά

Μάριο Βάργκας Λιόσα

Σε μια στρατιωτική σχολή της Λίμας, η οποία λειτουργεί περίπου σαν αναμορφωτήριο, οι έφηβοι φτιάχνουν το δικό τους σύστημα κανόνων «συνενοχής», «συντροφικότητας», «τιμής». Αρκεί όμως μια κλοπή, ένας θάνατος κι ένας έρωτας για να τιναχτούν όλα στον αέρα. Το πρώτο –και για πολλούς το καλύτερο– μυθιστόρημα του Βάργκας Λιόσα, αυτό που τον έκανε διάσημο σε όλο τον κόσμο, εξακολουθεί να είναι ένα βασικό σημείο αναφοράς για τη σύγχρονη λατινοαμερικανική λογοτεχνία. Έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από τριάντα γλώσσες· αυτή είναι η δεύτερη μετάφρασή του στα ελληνικά κι ο αναγνώστης μπορεί πλέον να εκτιμήσει το έργο όπως πραγματικά του αξίζει.

16.96

Ελληνική λογοτεχνία

Η ανάκριση

Ηλίας Μαγκλίνης

Η Μαρίνα είναι µία οργισµένη καλλιτέχνις, µία ηδονοθήρας που πασχίζει να δραπετεύσει από την εµµονή της µε τον σωµατικό και ψυχικό βιασµό που υπέστη ο πατέρας της στα κολαστήρια της ΕΑΤ/ΕΣΑ. Καµβάς της τέχνης της και σάκος του µποξ το σώµα της, το οποίο βασανίζει η ίδια εξαιτίας των διατροφικών της διαταραχών. Όταν αποφασίζει να υποβάλει τον πατέρα της σε µια νέα άτυπη ανάκριση έρχεται η στιγµή της µεγάλης σύγκρουσης.

Μια ιδιότυπη µατιά στην Αθήνα του σήµερα, µε αναδροµές στα σκοτεινά χρόνια της δικτατορίας.

Μια φρέσκια, σπαρταριστή, καθαρή ανάγνωση, καθόλου φορτισµένη πολιτικά, καθόλου νοσταλγική, καθόλου αφοριστική. Ο συγγραφέας δεν χαρίζεται σε κανέναν, ούτε σε βασανιστές, ούτε σε θύµατα. Εξάλλου οι ήρωές του είναι συνεχώς και τα δύο: θύµατα και βασανιστές.

11.00

Ξένη λογοτεχνία

Οι Θεατρίνοι

Γκράχαμ Γκρην

Τρεις άντρες και μια γυναίκα ταξιδεύουν με το φορτηγό πλοίο “Μήδεια”, με προορισμό την Αϊτή. Ο κύριος Μπράουν, χωρίς ρίζες, χωρίς οικογένεια, χωρίς πίστη. Ιδιοκτήτης ξενοδοχείου στο Πορτ-ω-Πρενς, που το κληρονόμησε από μια σχεδόν άγνωστή του γυναίκα: τη μητέρα του. Ο κύριος και η κυρία Σμιθ, Αμερικανοί, ιδεολόγοι, σταυροφόροι της χορτοφαγίας, που πιστεύουν με πάθος και αθωότητα ότι μπορεί να εξαλείψει τη βιαιότητα της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Και ο αξιαγάπητος κύριος Τζόουνς: Είναι πράγματι ταγματάρχης; Έχει πολεμήσει στη Βιρμανία; Ή μήπως είναι ένας ψεύτης, ένας επιτήδειος απατεώνας με σκοτεινό παρελθόν και ανεξιχνίαστες προθέσεις;

Αϊτή: η λεηλατημένη χώρα της δικτατορίας του Πάπα Ντοκ και της παραστρατιωτικής οργάνωσης των Τοντόν Μακούτ, τόπος διαφθοράς, βίας και βαρβαρότητας, όπου όλα είναι ρευστά και αβέβαια, όπως τα ορίζουν οι κυνικοί της κάθε εξουσίας, μέσα κι έξω από τη χώρα. Εδώ οι ήρωες, άλλοι στρατευμένοι κι άλλοι παθητικοί θεατές, θα παίξουν ο καθένας τον ρόλο του, μέχρι να έρθει η ώρα του θανάτου ή η ώρα της αλήθειας. Θεατρίνοι που υποδύονται τον έρωτα δίχως να τον βιώνουν πραγματικά, παίζουν με τον κίνδυνο δίχως να πιστεύουν σε έναν ανώτερο σκοπό, κοντοστέκονται στις παρυφές της ζωής κρυμμένοι πίσω από μάσκες.

Ατμόσφαιρα έντασης, στοιχεία αστυνομικού, ερωτικού και πολιτικού μυθιστορήματος, πλοκή που ξαφνιάζει, αγωνία που κορυφώνεται. Ο Γκράχαμ Γκρην καταγράφει την περιπέτεια της Αϊτής αλλά και κάθε ατομικής ύπαρξης, αποδίδοντας άλλοτε με βρετανικό φλέγμα και άλλοτε με ειρωνεία το κωμικό στοιχείο που συνοδεύει την τραγική εμπειρία, τα πολιτικά παιχνίδια, την ηθική αμφιθυμία και την αναζήτηση νοήματος μέσα στο χάος.

 

20.00

Ξένη λογοτεχνία

Η Δύναμις και η Δόξα

Γκράχαμ Γκρην

Η Δύναμις και η Δόξα καθιέρωσε τον Γκράχαμ Γκρην, διεθνώς, ως συγγραφέα μεγάλου διαμετρήματος. “Θεωρείται κατά γενική ομολογία το αριστούργημά του, το βιβλίο του Γκρην που χαίρει της μεγαλύτερης εκτίμησης τόσο από το κοινό όσο και από τους κριτικούς”, γράφει ο Τζον Άπνταϊκ.

Με το επιχείρημα ότι ο Καθολικός κλήρος είναι διεφθαρμένος και οπισθοδρομικός, η επαναστατική κυβέρνηση του Μεξικού, το 1924, εξαπολύει ευρείας κλίμακας διώξεις εναντίον της Καθολικής Εκκλησίας που έχουν ως επακόλουθο τον πόλεμο των Cristeros. Σε ορισμένες Πολιτείες οι διωγμοί είναι ιδιαίτερα σκληροί και οι ιερείς καλούνται να αποσχηματισθούν, υπό την απειλή της θανατικής ποινής. Η δράση του μυθιστορήματος τοποθετείται στις αρχές της δεκαετίας του 1930.

“Το κοινωνικό τοπίο είναι ένα τοπίο βίας και εγκατάλειψης. Κυρίως εγκατάλειψης, υλικής και ψυχικής. Έρημη χώρα: άδειες, παρατημένες καλύβες, εγκαταλελειμμένα σπίτια, γκρεμισμένες εκκλησίες, κουρασμένοι και παραιτημένοι άνθρωποι. Αρρώστια και θάνατος παντού. Ο Θεός φαίνεται να έχει εγκαταλείψει τα πλάσματά του. […] Σε όλη αυτή την αχανή περιοχή, τούτη την περίοδο του άγριου διωγμού, έχει απομείνει ένας μόνο ιερέας της Καθολικής Εκκλησίας. Διατρέχει την περιοχή κυνηγημένος από την αστυνομία, προσπαθώντας διαρκώς να κρυφτεί, να διαφύγει και να δραπετεύσει”, γράφει ο Σταύρος Ζουμπουλάκης.

Ο ήρωας συγκεντρώνει όλα τα μειονεκτήματα: αλκοολικός, πατέρας εξώγαμου παιδιού που το έχει εγκαταλείψει, δειλός, με πίστη κλονισμένη, χωρίς ιδιαίτερη μόρφωση. Και όμως, ο παπάς αυτός αρνείται να υποταγεί, μετακινείται από χωριό σε χωριό, προσπαθώντας να ξεφύγει από την καταδίωξη, φροντίζει ασθενείς, τελεί λειτουργίες, βαφτίζει παιδιά και οδηγείται στο μαρτύριο, κινούμενος από ένα ιδιότυπο αίσθημα αξιοπρέπειας. Ο Γκρην αντιπαραθέτει στον ήρωά του έναν άλλο, πολύ ισχυρό χαρακτήρα: τον επικεφαλής των διωκτικών δυνάμεων, αδιάφθορο, “ασκητή και μυστικό της Επανάστασης, που αγωνίζεται για τη συνολική καταστροφή του παλιού κόσμου της αδικίας”. Αυτός ο ιδεαλιστής με το περίστροφο “θέλει να λυτρώσει τα παιδιά από τη δυστυχία, τη φτώχια, τις προκαταλήψεις, είναι “διατεθειμένος να πραγματοποιήσει ολόκληρη σφαγή για χάρη τους”” (Στ.Ζ.) και, μολονότι επικαλείται τις αρχές της αδελφοσύνης και του Ορθού

Λόγου, βάφει τα χέρια του με αίμα.

Ο ίδιος ο Γκρην έγραψε για το Η Δύναμις και η Δόξα: “Αυτό το βιβλίο μου έδωσε τη μεγαλύτερη ικανοποίηση από όλα όσα έχω γράψει”.

 

20.00

Γκράχαμ Γκρην

Το πιο σκοτεινό δημιούργημα του Γκρέηαμ Γκρήν, “Ο Τρίτος Άνθρωπος”, τελειώνει με μια ανταλλαγή πυροβολισμών στους υπονόμους της Βιέννης και με το θάνατο του απατεώνα της πενικιλλίνης Χάρρυ Λάιμ. Προσήλυτος στον καθολικισμό, ο Γκρήν βρήκε μια ταιριαστή απεικόνιση της παρακμής του ανθρώπου στα ζοφερά υπόγεια της πόλης. Και ο Λάιμ, με τον αλήτικο αμοραλισμό του, είναι ένας αναγνωρίσιμος ήρωας του Γκρήν. Η Βιέννη εξασφάλισε στον συγγραφέα το ιδεώδες σκηνικό για την ιστορία του. Πάνω απ’ όλα, “ο Τρίτος Άνθρωπος” είναι μια ελεγεία για την ανδρική φιλία, την προδοσία και τη ματαίωση.

“Η Πτώση ενός ειδώλου” -μία από τις καλύτερες ιστορίες του Γκρήν- αναφέρεται σ’ ένα αγόρι που οι γονείς του το άφησαν μόνο σ’ ένα μεγάλο αρχοντικό του Λονδίνου, στη φροντίδα του Μπέινς, του μπάτλερ, και της ζηλότυπης γυναίκας του. Ο εφτάχρονος Φίλιπ θέλει να μάθει τι κρύβεται στο σκοτεινό υπόγειο όπου διαμένουν ο κύριος και η κυρία Μπέινς, και αρχίζει μια επικίνδυνη εξερεύνηση του κόσμου των μεγάλων. Ο Φίλιπ είναι φανερά αφοσιωμένος στον μπάτλερ και τον εξιδανικεύει σχεδόν όσο είχε εξιδανικεύσει και ο Ρόλλο Μάρτινς τον Χάρρυ Λάιμ. Ώσπου η μισητή κυρία Μπέινς δολοφονείται από τον άπιστο σύζυγό της…

 

14.50