Πριν από περίπου δυόμισι χιλιάδες χρόνια, σχεδόν παράλληλα με την ανάπτυξη της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας, εμφανίστηκαν τα διδάγματα των Κινέζων φιλοσόφων, οι οποίοι επιδίωξαν να απαντήσουν σε θεμελιώδη ερωτήματα της ζωής, όπως πώς μπορούν οι άνθρωποι να βελτιώσουν τον εαυτό τους και την κοινωνία τους. Μία από τις πλέον ανατρεπτικές ιδέες του κινεζικού τρόπου σκέψης είναι ότι η καλλιέργεια και η μεταμόρφωση του ατόμου δεν προκύπτουν από την εσωτερική αναζήτηση ενός κρυμμένου «αληθινού εαυτού» —πεποίθηση διάχυτη στις δυτικές κοινωνίες— αλλά από την καλλιέργεια του νου και των συναισθηματικών μας αντιδράσεων στα απρόβλεπτα γεγονότα του κόσμου. Αντίστοιχα, η ποιότητα των ανθρώπινων σχέσεων δεν προκύπτει από την εφαρμογή αφηρημένων, υπερβατικών ιδεών, αλλά από τις απλές «τελετουργίες» που πραγματοποιούμε στην καθημερινή μας ζωή· η δύναμη δεν προκύπτει από την επιβολή αλλά από τον αυτοέλεγχο· η αριστεία επιτυγχάνεται μέσω των επιλογών που κάνουμε και δεν προκαθορίζεται από τις φυσικές μας ικανότητες. Απαύγασμα μακροχρόνιας ενασχόλησης με την κινεζική σκέψη και φιλοσοφία, το βιβλίο του Μάικλ Πιούετ και της Κριστίν Γκρος-Λο είναι ένα έργο που μας προσκαλεί να αμφισβητήσουμε θεμελιώδεις πεποιθήσεις μας για το πώς μπορούμε να ζούμε καλά. Το Μονοπάτι δεν είναι μια προκαθορισμένη διαδρομή που πρέπει να ακολουθήσουμε αλλά ο δρόμος που διανοίγουμε καθημερινά καθώς προχωρούμε.
Ισλάμ Ισσά
Μια πρωτότυπη, έγκυρη και γεμάτη ζωντάνια πολιτισμική ιστορία της πρώτης σύγχρονης πόλης, από την προ-ομηρική εποχή μέχρι σήμερα.
Με πηγή έμπνευσης τις ιστορίες του Ομήρου και τις δικές του φιλοδοξίες για τη δημιουργία αυτοκρατορίας, ο Μέγας Αλέξανδρος συνέλαβε την ιδέα μιας πόλης στην αραιοκατοικημένη αιγυπτιακή ακτή. Δεν έζησε για να δει την οικοδομημένη Αλεξάνδρεια, αλλά το όραμά του για μια λαμπρή μεγαλούπολη, που θα υμνούσε τη μάθηση και την ποικιλομορφία, υλοποιήθηκε γρήγορα και υπάρχει ακόμη και σήμερα. Στην Αλεξάνδρεια, στο σταυροδρόμι της Αφρικής, της Ευρώπης και της Ασίας, συναντήθηκαν σπουδαίοι πολιτισμοί. Έλληνες και Αιγύπτιοι, Ρωμαίοι και Εβραίοι δημιούργησαν μια παγκόσμια πρωτεύουσα της γνώσης, η οποία άσκησε τεράστια επιρροή. Η επινοητική συνεργασία των πολιτών της διαμόρφωσε τη σύγχρονη φιλοσοφία, τις επιστήμες, τη θρησκεία και πολλά άλλα. Σε κατοπινές μάχες μεταγενέστερες αυτοκρατορίες, από τους Άραβες και τους Οθωμανούς μέχρι τους Γάλλους και τους Βρετανούς, διεκδίκησαν την πόλη, αλλά το πνεύμα ανεξαρτησίας της Αλεξάνδρειας είναι ανθεκτικό.
Στην ευρεία βιογραφία της μεγάλης πόλης ο Ισλάμ Ισσά μας οδηγεί σε ένα ταξίδι μέσω χιλιετιών, γεμάτο υψηλές ιδέες, κτηνώδεις τραγωδίες και επιφανή πρόσωπα, από την Κλεοπάτρα μέχρι τον Ναπολέοντα. Από τις ταπεινές καταβολές της μέχρι τα ιλιγγιώδη ύψη στα οποία έφτασε και έως τις σημερινές περιπέτειές της, η Αλεξάνδρεια μας αφηγείται τη συναρπαστική ιστορία αυτής της σπουδαίας και διαχρονικής πόλης.
Συνδυάζοντας την εμβριθή έρευνα
με τον μύθο και τη λαϊκή παράδοση,
το βιβλίο αυτό αποτελεί μια έγκυρη ιστορία της πόλης που διαμόρφωσε
τον σύγχρονο κόσμο μας.
Όμηρος
Τα περισσότερα, ιστορικά και γραμματολογικά, συμφραζόμενα της ομηρικής Ιλιάδας παραμένουν ή αδιάγνωστα ή υποθετικά. Τίποτε βέβαιο δεν ξέρουμε για τον ποιητή της (ή τους ποιητές της): ούτε πότε έζησε ακριβώς ούτε που έζησε και έδρασε ούτε καν πώς λεγόταν. Ίσως γεννήθηκε σε κάποια πόλη της παράλιας Μικράς Ασίας ή σε κάποιο παράκτιο νησί της.
Η Ιλιάδα πιθανολογείται ότι συντάχθηκε στα μέσα περίπου του όγδοου προχριστιανικού αιώνα ότι η Οδύσσεια ακολούθησε, εν γνώσει μάλλον της Ιλιάδας, στα τέλη του ίδιου αιώνα. Τα δύο έπη προϋποθέτουν πάντως μακρά προφορική παράδοση, που την καλλιέργησαν κάποιοι εμπνευσμένοι αοιδοί, οι οποίοι εξελίχτηκαν σε ραψωδούς. Σ’ αυτή την προφορική παράδοση χρωστούν τα ομηρικά έπη λίγο-πολύ: το μύθο τους και τα κύρια πρόσωπά τους σίγουρα τον εξάμετρο και τη γλώσσα τους τους επαναλαμβανόμενους λογοτύπους (άλλως πως: φόρμουλες), τις τυπικές σκηνές, τα τυπικά τους θέματα και μεγαθέματα. […]
Γκουρμπετελλί Ερσόζ
Από παλιά τα βουνά ήταν μέσα στην καρδιά μου, αλλά κατάλαβα ότι πόλεμος σημαίνει να κεντήσω την καρδιά μου στα βουνά.
Δεν μπορεί να υπάρξει πόλεμος χωρίς το φόβο.
Ο πόλεμος δεν είναι ζωή στον κήπο με τα ρόδα, αλλά προσπάθεια συνέχισης της ζωής μέσα στην πυρίτιδα και στο αίμα”.
Tο ΚΕΝΤΗΣΑ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΜΟΥ ΣΤΑ ΒΟΥΝΑ. Ημερολόγιο μιας Κούρδισσας αντάρτισσας, 1995-1997 της Γκουρμπετελλί Ερσόζ είναι ένα χρονικό του αγώνα για ανεξάρτητο Κουρδιστάν και ταυτόχρονα μια επιτόπια μαρτυρία ως απάντηση στην παραπληροφόρηση του κράτους της Τουρκίας και των συμμάχων του.
Η Γκουρμπέτ, η Ξενιτοπούλα, αφηγείται μάχες, γράφει ποιήματα, αποδύεται σε στοχασμούς και αυτοκριτική. Το γράψιμο του ημερολογίου είναι για εκείνη, αφενός, πράξη πολιτική και προσωπική, που της επέτρεψε την ακατέργαστη καταγραφή των γεγονότων μιας ιστορίας που δεν θα δημοσιευθεί ποτέ επίσημα, και, αφετέρου, ευκαιρία να εκφράσει τα όνειρά της, τις πεποιθήσεις της, να διατυπώσει τις αναλύσεις και τις αμφιβολίες της.
Το Ημερολόγιο της Γκουρμπέτ μας δίνει επίσης τη δυνατότητα να παρακολουθήσουμε τη διαμόρφωση μιας μαχήτριας, να διαπιστώσουμε και να εξερευνήσουμε τα παρακείμενα και τις αντιφάσεις του ένοπλου αγώνα, και, κυρίως, να συντροφέψουμε τις αντάρτισσες γυναίκες και να σφυρηλατήσουμε το ρόλο τους σε ένα τέτοιο πλαίσιο.
Η κατασκευή ενός αρχείου μνήμης in situ μας είναι απαραίτητη στο να χαρτογραφούμε και να συνοδεύουμε τους πολιτικούς αγώνες.