Μαρσέλ Προυστ

H μητέρα, η γιαγιά, η Φρανσουάζ, η παιδική ηλικία, το μητρικό φιλί, οι διαλείψεις της καρδιάς, η ακούσια μνήμη, η «μικρή φράση», ο Σουάν, η Οντέτ, η Ζιλμπέρτ, η νεανική ηλικία, ο βαρώνος ντε Σαρλύς, η δούκισσα ντε Γκερμάντ, ο Σαιν-Λου, η κυρία ντε Βιλλπαριζί, οι Βερντυρέν, ο Μορέλ, το Κομπραί, το Μπαλμπέκ, η Βενετία, η Αλμπερτίν, τα λευκάγκαθα, η ομοφυλοφιλία, η ζήλια, ο χρόνος, η Μπερμά, ο Βεντέιγ, ο Ελστίρ, ο Μπεργκότ, η υπόθεση Ντρέυφους, το Παρίσι στον πόλεμο, η ωριμότητα… Πρόσωπα και πράγματα παρουσιάζονται, πορεύονται σαν μια συνεκτική μάζα μέσα στην προέλαση του χρόνου, μέχρι τη στιγμή που ο αφηγητής, έχοντας φτάσει στην ωριμότητα, συλλαμβάνει την ιδέα για ένα μυθιστόρημα που θα διηγείται όσα του ανοίγει η ακούσια μνήμη μπροστά του (και μπροστά μας), κλείνοντας έτσι ένα μυθιστόρημα και επιστρέφοντας στην αρχή του.

“Για χρόνια πλάγιαζα νωρίς” -αυτή η εμβληματική πλέον φράση εισάγει σε ένα έργο που ίσως αποτελεί τη μεγαλύτερη κατάκτηση του 20ού αιώνα, σχεδόν το ίδιο δυνατή με το αυγουστίνειο “Πάρε και διάβασε, Tolle et lege”. Γιατί η “Αναζήτηση” δεν είναι ένα μυθιστόρημα σαν τα άλλα. Είναι κάτι σαν το μυθιστόρημα των μυθιστορημάτων. Και επιπλέον είναι ένα μυθιστόρημα με πάρα πολλές εισόδους. Μια τέτοια είσοδος μπορεί να γίνει και τούτη η συλλογή θεμάτων, προσώπων και σκηνών που κρατάτε στα χέρια σας.