Ο Geoffrey Roberts, σε αυτό το συναρπαστικό έργο, παρουσιάζει τα βιβλία που διάβασε ο Στάλιν, ο πιο πολυμαθής αυτοδίδακτος δικτάτορας του εικοστού αιώνα, διατρέχοντας με αυτόν τον τρόπο και ένα μεγάλο μέρος της ζωής του και της πολιτικής του. O Στάλιν πίστευε ακράδαντα ότι οι λέξεις μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο και παρέμεινε αχόρταγος βιβλιοφάγος και μετά την άνοδό του στην εξουσία. Μανιώδης αναγνώστης από νεαρή ηλικία, συγκέντρωσε μια εντυπωσιακά ευρεία προσωπική συλλογή χιλιάδων βιβλίων, πολλά εκ των οποίων σημείωνε, αποκαλύπτοντας έτσι ενδότερες σκέψεις, συναισθήματα και πεποιθήσεις του. Έχοντας διεξαγάγει εκτεταμένη έρευνα στα ρωσικά αρχεία, ο Roberts εξιστορεί τη δημιουργία, τον κατακερματισμό και την αναβίωση της προσωπικής βιβλιοθήκης του Στάλιν.
Η βιβλιοθήκη του Στάλιν. Ένας δικτάτορας και τα βιβλία του
€22.00
Μετάφραση: Βαγγέλης Τσίρμπας
Σελίδες: 382
Διατίθεται άμεσα και από τα γραφεία της LiFO, Boυλής 22, 6ος όροφος, Σύνταγμα.
Ώρες γραφείου (10:00-17:00). Τηλ. 210-3254290
Διατίθεται μόνο για αγορά online μέσω του lifoshop.gr
Η αγορά παλιών τευχών της LiFO αποτελεί ξεχωριστή λειτουργία του Shop.
Οι παραγγελίες για τα τεύχη της LiFO θα γίνονται ξεχωριστά και θα αποστέλλονται ξεχωριστά από άλλες αγορές από το LiFO Shop.
Tα έξοδα αποστολής υπολογίζονται για κάθε τεύχος ξεχωριστά.
Σχετικά προϊόντα
Ιστορία
Νικόλο Μακιαβέλλι
Ο Νικολό Μακιαβέλλι δεν είναι μόνο ο συγγραφέας του Ηγεμόνα· τα πολιτικά του έργα περιλαμβάνουν τις Διατριβές πάνω στην πρώτη δεκάδα του Τίτου Λίβιου, την Τέχνη του Πολέμου και τις Φλωρεντινές Ιστορίες. Σ’ αυτά αποκαλύπτονται πτυχές της σκέψης του που δεν απαντώνται στον Ηγεμόνα, ενώ συγχρόνως δείχνουν την εξέλιξή της. Οι Φλωρεντινές Ιστορίες είναι το τελευταίο μείζον έργο του και γράφτηκε κατά παραγγελία του Ιουλίου των Μεδίκων που εξελέγη πάπας με το όνομα Κλήμης Ζ’· αποτελείται από οκτώ βιβλία, από τα οποία το πρώτο είναι αφιερωμένο σε μια γενική ιστορία της Ιταλίας από την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ως το τέλος του 15ου αιώνα, ενώ τα υπόλοιπα αφορούν την ιστορία της πόλης της Φλωρεντίας, με τις περίπλοκες και αποκαλυπτικές εσωτερικές συγκρούσεις της, από το 1250 ως το 1494.
Για τη συγγραφή του έργου, ο Μακιαβέλλι ακολούθησε σε μεγάλο βαθμό την ουμανιστική παράδοση, σύμφωνα με την οποία ο στοχαστικός συγγραφέας γράφει ιστορία για να διδάξει, για να παρουσιάσει παραδείγματα άξια μίμησης, προκειμένου δε να πείσει το ακροατήριό του χρησιμοποιεί την ευγλωττία. Βεβαίως δεν αγνοεί την υποχρέωση της αλήθειας· με τη λέξη αυτή όμως δεν εννοεί τα γεγονότα, τα οποία καταγράφουν τα χρονικά, αλλά τη «συνολική αλήθεια», δηλαδή τα αίτια, τα κίνητρα, τους χαρακτήρες, το φόντο, τη στρατηγική. Αυτή η αντίληψη της αλήθειας ξεχώριζε την ιστορία από το χρονικό. O Μακιαβέλλι γράφει λοιπόν την ιστορία της πόλης του για να προσφέρει στον ηγεμόνα της, τον πρώτο αναγνώστη του, παραδείγματα ανθρώπων που μπόρεσαν να αρθούν πάνω από τις επιδιώξεις και τις αντιλήψεις της ομάδας τους, αφιερώθηκαν στο «κοινό καλό» κι αναμόρφωσαν το πολίτευμα.
Γοντα Φαν Στιν
– «Από πού είστε»; Είναι η πιο συνηθισμένη ερώτηση που κάνουν οι Έλληνες στους ξένους επισκέπτες. Εκφράζει την ανάγκη να καταλάβεις από πού προέρχεται κάποιος, να τον τοποθετήσεις σε ένα τοπικό, χρονικό και κοινωνικό πλαίσιο. Και όμως, 4.000 περίπου Έλληνες δεν μπορούν να δώσουν μια ξεκάθαρη απάντηση: οι διεθνείς υιοθεσίες από την Ελλάδα προς τις ΗΠΑ (και αργότερα προς την Ολλανδία), από τη δεκαετία του 1950 και μετά, διατάραξαν την αίσθηση του ανήκειν. Οι υιοθετημένοι αυτοί και οι οικογένειές τους έχουν περάσει εβδομήντα χρόνια διερωτώμενοι για το τι ακριβώς συνέβη, ενώ συχνά αναζητούν εναγωνίως τις ρίζες τους σε μια ελληνική οικογένεια.
Ελπίζω ότι το βιβλίο προσφέρει απαντήσεις μέσα από τις δύσκολες πορείες που διένυσαν οι υιοθετημένοι στη διάρκεια της ζωής τους. Πορείες που, όλες μαζί, συνθέτουν ένα άγνωστο κεφάλαιο στην ιστορία της Ελλάδας και των Ηνωμένων Πολιτειών κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
Ιστορία
Οι ζωές των άλλων – Η Στάζι και οι Έλληνες πολιτικοί πρόσφυγες στην Ανατολική Γερμανία (1949-1989)
Στράτος Δορδανάς - Βάιος Καλογρηάς
Το βιβλίο αυτό έρχεται να καλύψει ένα σημαντικό ιστοριογραφικό κενό αναφορικά με τους Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες στην Ανατολική Γερμανία. Δεν πρόκειται, ωστόσο, για μια ακόμη γενική μελέτη για την πολιτική προσφυγιά στην υπερορία μετά το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου, καθώς εστιάζει περισσότερο στη διακρίβωση των όρων υπό τους οποίους η συγκεκριμένη ευάριθμη κοινότητα των πολιτικών προσφύγων περιλήφθηκε στις πρακτικές ενός αρτισύστατου πολιτικού συστήματος και αντιμετωπίστηκε με συγκεκριμένα εργαλεία πειθαναγκασμού από το ανατολικογερμανικό καθεστώς.
Οι “Έλληνες της Στάζι”, δηλαδή όσοι στρατολογήθηκαν από την ανατολικογερμανική Κρατική Ασφάλεια ως σημαντικοί πράκτορες ή απλοί πληροφοριοδότες από τις αρχές της δεκαετίας του ’50 έως και την πτώση του Τείχους το 1989, συγκροτούν το δεύτερο μέρος του βιβλίου. Επρόκειτο κυρίως για παιδιά και νέους, αλλά και για μερικές δεκάδες μέλη του ΚΚΕ, που παγιδεύτηκαν στα πλοκάμια της Στάζι. Μέσα από τη μελέτη εξατομικευμένων περιπτώσεων επιχειρείται η κατανόηση της δομής και λειτουργίας ενός ολοκληρωτικού μηχανισμού ελέγχου και πειθάρχησης της κοινωνίας, που αποστολή του ήταν η μακροημέρευση του κομμουνιστικού καθεστώτος της Γερμανικής Λαοκρατικής Δημοκρατίας, της “βιτρίνας” του ανατολικού συνασπισμού.
Στέφανος Καβαλλιεράκης
Η Ελληνική Επανάσταση κατατάσσεται δικαιολογημένα στις μεγάλες επαναστάσεις που σφράγισαν την εποχή της Νεωτερικότητας. Η συμπλήρωση διακοσίων ετών από την έκρηξή της έχει εύλογα κορυφώσει το ενδιαφέρον.
Η σειρά 200 χρόνια από την Επανάσταση φιλοδοξεί να συνεισφέρει στη δημόσια ιστορία και στον διάλογο για τον χαρακτήρα και τις μορφές της Παλιγγενεσίας των Ελλήνων.
Το βιβλίο αυτό διερευνά ένα γοητευτικό μυστήριο, αλλά και μια συναρπαστική ιστορική διαδρομή, τη συνάντηση προσώπων, γεγονότων, συγκυριών, στην πορεία της προετοιμασίας για το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, η οποία έμοιαζε άκαιρη και εκτός διεθνούς πλαισίου.
Δύο αιώνες μετά, η ιστορική μελέτη έχει να επιλύσει πολλά ιστορικά ζητήματα ακόμα, ενώ εκκρεμεί η ένταξη της επανάστασης στα κυρίαρχα σχήματα της ευρωπαϊκής ιστορίας – ίσως γιατί διατηρεί έως και σήμερα την ιδιοτυπία της, που έχει να κάνει ακριβώς με τις διαφορετικές οπτικές και τα βλέμματα που μπορεί να συγκεντρώνει πάνω της. Η Ελληνική Επανάσταση συνιστά ένα νεωτερικό γεγονός για την ίδια την Ευρώπη σ’ ένα φαινομενικά ασφυκτικό, παραδοσιακό πλαίσιο.
Ο Στέφανος Καβαλλιεράκης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1977. Είναι Διευθυντής του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών-Ιδρύματος Βούρου Ευταξία από το 2018. Είναι απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στον τομέα των Μεσογειακών και Ανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου όπου ολοκλήρωσε και τη διδακτορική του διατριβή ως υπότροφος. Είναι εισηγητής στο Ινστιτούτο Επιμόρφωσης του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης. Έχει γράψει σειρά ιστορικών άρθρων με άξονα την ιστορία της εκπαίδευσης, την κίνηση των ιδεών και τις ιδεολογικές διαμορφώσεις κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Αρθρογραφεί τακτικά στο ένθετο «Βιβλιοδρόμιο» των Νέων παρουσιάζοντας ιστορικά βιβλία, καθώς και στην επιθεώρηση Βιβλίου Books’ Journal. Με τον Α. Κουτσολαμπρόπουλο επέλεξαν, συνέθεσαν και επιμελήθηκαν τα κείμενα για την παράσταση του Εθνικού Θεάτρου «Σπουδαία ερείπια: Η Ελλάδα με τα μάτια των ξένων ταξιδιωτών (16ος-19ος)» που παρουσιάστηκε το καλοκαίρι του 2020.
Στη σειρά «200 χρόνια από την Επανάσταση» κυκλοφορούν: Θεόδωρος Κολοκοτρώνης: Ο στρατιωτικός ηγέτης της Ελληνικής Επανάστασης του Ιάκωβου Δ. Μιχαηλίδη, Ιωάννης Καποδίστριας: Ο «αμνός» της Παλιγγενεσίας των Ελλήνων των Θάνου Μ. Βερέμη, Ιάκωβου Δ. Μιχαηλίδη (κυκλοφορεί στις 26 Νοεμβρίου) και Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης: Ο ηγέτης της Μάνης στην Ελληνική Επανάσταση του Αθανάσιου Συροπλάκη (κυκλοφορεί στις 26 Νοεμβρίου).
Η σειρά συνεχίζεται το 2021 με τα βιβλία: Ρήγας Φεραίος, Μπουμπουλίνα, Τα συντάγματα της Επανάστασης, Οι εμφύλιες διαμάχες του 1821, Από τη σφαγή της Χίου στην Έξοδο του Μεσολογγίου, Ο ρόλος των Μεγάλων Δυνάμεων στην Επανάσταση.
Μορίν Κόνορς Σαντέλι
Η Ελληνική Επανάσταση είχε ιδιαίτερη σημασία για τους Αμερικανούς. Οι αμερικανικές εφημερίδες της εποχής ονόμασαν το ξέσπασμα συμπάθειας και υποστήριξης προς τους Έλληνες «Ελληνική Φωτιά», κάνοντας έναν παραλληλισμό με το βυζαντινό υγρό πυρ. Αν και η σύσταση του υγρού πυρός έχει χαθεί στο διάβα της Ιστορίας, η αμερικανική «Ελληνική Φωτιά» αποτελούνταν από ενθουσιασμό για τον ελληνικό αγώνα, τον οποίο ενέπνεε η πεποίθηση πως τα δημοκρατικά ιδεώδη συνέδεαν τους Αμερικανούς με το αρχαίο ελληνικό παρελθόν.
Το παρόν βιβλίο, ωστόσο, δεν περιέχει απλώς μια ιστορία για το εύρος της στήριξη που παρείχαν οι Αμερικανοί στους Έλληνες. Το κίνημα υπέρ της ελληνικής ανεξαρτησίας αποτελεί ένα μοναδικό όχημα για να διερευνηθούν τα συμφέροντα των Αμερικανών στην Ελλάδα και στην Οθωμανική Αυτοκρατορία· να διαπιστωθούν οι τρόποι με τους οποίους οι Αμερικανοί πίστευαν ότι θα βοηθούσαν τους Έλληνες να εξασφαλίσουν την ανεξαρτησία, καθώς και να εξεταστεί πώς αυτές οι προσπάθειες επηρέασαν τα μεταρρυθμιστικά κινήματα του 19ου αιώνα στις ΗΠΑ.
Η αμερικανική υποστήριξη στην Ελληνική Επανάσταση είχε κοινωνικές επιπτώσεις και πολιτικό αντίκτυπο στις ΗΠΑ, ενώ, αντίθετα, ο Πόλεμος της Ελληνικής Ανεξαρτησίας βοήθησε τους Αμερικανούς να αυτοπροσδιοριστούν ως λαός και να ερμηνεύσουν την κληρονομιά της Αμερικανικής Επανάστασης στη διεθνή σκηνή.
Ιστορία
Ρόμπερτ Γκρέιβς
Όλοι οι ελληνικοί μύθοι συγκεντρωμένοι σε δύο τόμους με εξαντλητικά αναλυμένες πηγές και με απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα που προκύπτουν από ανθρωπολογική και ιστορική άποψη. Οι μεταμορφώσεις είναι βασικό στοιχείο στους μύθους, ως θεϊκή παρέμβαση για να βοηθηθεί ένας θνητός ή ως τιμωρία, ακόμα και ως ικανοποίηση των ακόρεστων σεξουαλικών ορέξεων του θεού: ο Δίας μεταμορφώνεται σε ταύρο, κύκνο, ακόμα και βροχή για να συνουσιαστεί με γυναίκες και άντρες, μεταμορφώνει την Αταλάντη και τον Μελανίωνα σε λιοντάρια και τον Λυκάονα και τους γιους του σε λύκους, ενώ η Ήρα μεταμορφώνει την Ιώ σε αγελάδα για να την εκδικηθεί για τη σχέση της με τον Δία. Σχεδόν κάθε λουλούδι και φυτό έχει και μια πονεμένη ιστορία μεταμόρφωσης, συνήθως ερωτικής φύσης.
Γιώργος Λιόλιος
Ο σιδηρόδρομος, σύμβολο του εκσυγχρονισμού, της διεθνοποίησης της οικονομίας και της διάδοσης αγαθών και ιδεών κατακτά τα Βαλκάνια. Με την έναρξη λειτουργίας της σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκης-Μοναστηρίου, το 1894, ενώνονται σημαντικά οικονομικά, στρατηγικά και εμπορικά κέντρα της βαλκανικής ενδοχώρας με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Οι σιδηροδρομικοί σταθμοί της κάθε πόλης, υποδείγματα αισθητικής και αρχιτεκτονικής, αποτελούσαν ζωντανά κύτταρα της πόλης και σημεία κοινωνικής αναφοράς του πληθυσμού. Ο κάθε σταθμός γίνεται ο τόπος συνάντησης: περιηγητές, ταξιδευτές, πράκτορες, κατάσκοποι στρατιωτικοί, αξιωματούχοι συναντώνται στην αποβάθρα τους.
Ο Γιώργος Λιόλιος συνδυάζοντας την ιστορική έρευνα με τη λογοτεχνική αφήγηση, εμβαθύνει στη διαδρομή της υποφωτισμένης γραμμής Θεσσαλονίκης-Μοναστηρίου. Χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα τη σιδηροδρομική ιστορία της Βέροιας, το βιβλίο δεν είναι μόνο μια ιστορική αφήγηση μιας πόλης και του σταθμού της, αλλά και ένα πολιτισμικό δοκίμιο της διαχρονικής σημασίας του σιδηρόδρομου.
Πολ Μπόιερ
Μια συμπυκνωμένη σε «βιβλίο τσέπης» εισαγωγική ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών εστιασμένη στα σημαντικότερα κατά την κρίση του συγγραφέα γεγονότα που σημάδεψαν την εξέλιξή τους. Ξεκινώντας από την προϊστορία του τόπου περνά στον αποικισμό και την αμερικανική επανάσταση που σήμανε τη δημιουργία ενός νέου έθνους, συνεχίζοντας με τα πρώτα του βήματα, τη δουλεία και τον εμφύλιο που σημάδεψαν τον 19ο αιώνα. Προχωρά έπειτα στην εκβιομηχάνιση που ακολούθησε και τις συνέπειές της, στα μεταρρυθμιστικά κινήματα και τους μεγάλους πολέμους του πρώτου μισού του 20ού αιώνα και διατρέχοντας την παγκόσμια κυριαρχία των ΗΠΑ μεταπολεμικά και την ευημερία που αυτή επέφερε προτού ξεσπάσει η γενικευμένη κοινωνική αναταραχή της δεκαετίας του ’60, καταλήγει στη σύγχρονη εποχή και συγκεκριμένα στην περίοδο της προεδρίας Ομπάμα οπότε και εκδόθηκε (2012).
Θανάσης Γιοχάλας - Ζωή Βαΐου
Οία κεφαλή και εγκέφαλον ουκ είχε
Το εξής νοστιμώτατον εξεδικάσθη εν τω ενταύθα πταισματοδικείω. Ο κ. Α. Πετσάλης κατεμήνυσε τους κρεοπώλας Γ. Παπαδόπουλον ή Ντιρίκον και Νικόλ. Κακόν πωλήσαντας αυτώ κεφαλήν αρνίου άνευ μυελού, ον είχον υπεξαιρέσει κλείσαντες το κρανίον τεχνηέντως κατόπιν! Το πταισματοδικείον κατεδίκασεν αυτούς ερήμην εις κράτησιν τριών εβδομάδων εκάτερον.
Νέα Εφημερίς
ΕΤOΣ ΙΒ΄, ΑΡΙΘ. 169
Παρασκευή 18 Ιουνίου 1893
Η εφημερίδα Ραμπαγάς τον Ιούνιο του 1882 ανακοινώνει ότι λόγω του πολλαπλασιασμού των λωποδυτών πολίτες αποφάσισαν να συστήσουν Σύλλογον αντιλωποδυτικόν. Κάθε μέλος φέρει επί της ράχης του πινακίδα όπου ευκρινώς αναγράφεται η φράση Απαγορεύεται η προσέγγισις. Οι λωποδύτες απαντούν με τη σύσταση δικού τους σωματείου. Κάθε μέλος φέρει επί του στήθους την επιγραφή: Άρπαξε να φας και κλέψε νάχης.
Οι άνθρωποι διασταυρώθηκαν στους δρόμους και στις συνοικίες, έδωσαν τον παλμό της καθημερινότητας, ζωγράφισαν με τα θερμά και ψυχρά χρώματα των συναισθημάτων τους, ξανά και ξανά, το μεταβαλλόμενο τοπίο της πόλης. Έπαιξαν ρόλους πρωταγωνιστών ή βουβών προσώπων, δυναμικών ή απαθών θεατών, ενορχηστρώθηκαν στο ανώνυμο πλήθος των επωνύμων μελών της κοινότητας. […]
Το πρόσωπο της Αθήνας θα ήταν άχρωμο, με το βλέμμα κενό, χωρίς την παρουσία τους, τις ιστορίες τους, τις ζωές τους. Η Ιστορία έχει ανάγκη τη μικροϊστορία, πτυχές της οποίας αποτυπώνονται εν θερμώ στις στήλες των εφημερίδων και εγγράφονται στη συλλογική μνήμη· τη μνήμη της πόλης.
Τζον Καρ
Το Ύψωμα 731 ήταν το σκηνικό μιας από τις αγριότερες μάχες του Ελληνοϊταλικού Πολέμου στην Αλβανία, την οποία παρακολούθησε διά ζώσης και ο ίδιος ο Μουσολίνι. Στις 9 Μαρτίου 1941 οι Ιταλοί εξαπέλυσαν την ανοιξιάτικη επίθεσή τους, με σκοπό να βάλουν τέλος στις επί τέσσερις μήνες ταπεινωτικές υποχωρήσεις του στρατού τους. Στόχος ήταν δύο παράλληλες πεδιάδες όπου έστεκε το Ύψωμα 731, το οποίο και έπρεπε να καταλάβουν από τους Έλληνες πάση θυσία.
Το VIII ιταλικό Σώμα Στρατού, μέρος της 11ης Στρατιάς του Τζελόζο, είχε την αποστολή να καταλάβει το ύψωμα, ανοίγοντας την επίθεση με την 38η Μεραρχία Πεζικού «Πούλιε». Απέναντί τους βρισκόταν η Ελληνική 1η Μεραρχία του Β΄ Σώματος Στρατού, με την 4η και 6η Μεραρχία στα πλάγια.
Επί δεκαεπτά ημέρες, ύστερα από σφοδρό φραγμό πυρός του πυροβολικού, αποτέλεσμα του οποίου ήταν να μειωθεί το ύψος του λόφου κατά έξι μέτρα, οι Ιταλοί ρίχτηκαν με γενναιότητα στους Έλληνες στρατιώτες, οι οποίοι τους αναχαίτισαν προκαλώντας τους τρομακτικές απώλειες. Δόθηκαν μάχες σώμα με σώμα με ξιφολόγχες και οι Έλληνες κατάφεραν να κρατήσουν τις θέσεις τους.
Ο Μουσολίνι ήθελε τη νίκη για να εντυπωσιάσει τον Φύρερ. Αντ’ αυτού η αιματηρή πανωλεθρία του Υψώματος 731 έπαιξε τον ρόλο της στην απόφαση του Χίτλερ να αναβάλει την εισβολή στη Ρωσία κατά τέσσερις εβδομάδες τουλάχιστον, καθυστέρηση που, μαζί με άλλους παράγοντες, συνέβαλε ώστε να του στοιχίσει τελικά την έκβαση του πολέμου.
Δήμητρα Κελέση
Το βιβλίο βασίζεται σε πέντε βιοαφηγήσεις παιδιών του ελληνικού εμφυλίου. Οι ηλικιωμένοι, σήμερα, αφηγητές περιγράφουν τη ζωή τους στο χωριό στην κορύφωση του Εμφυλίου, τη μετακίνησή τους στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης, τη διαβίωση στα “ολοπαγή ιδρύματα”, το πέρασμα από την Ανατολική στη Δυτική Γερμανία και τη ζωή τους εκεί. Οι αφηγήσεις ολοκληρώνονται με τον επαναπατρισμό και τη μόνιμη εγκατάστασή τους στην Καβάλα.
Το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους οι αφηγητές το έζησαν πολιτογραφημένοι ως αλλοδαποί, με ενδεικτικό τον χαρακτηρισμό στην ταυτότητα που τους δόθηκε στην Ανατολική Γερμανία: “Έλληνας χωρίς πατρίδα”. Όταν επέστρεψαν στην πατρίδα, στις άδειες παραμονής τους αναγραφόταν “υπηκοότης ακαθόριστος”.
“Το παρελθόν είναι μια ξένη χώρα, κάνουν τα πράγματα διαφορετικά εκεί”, είναι η πρώτη φράση στο μυθιστόρημα The Go-Between του L. P. Hartley. Ο Salman Rushdie, στο Imaginary Homelands, παρατηρώντας μια φωτογραφία στον τοίχο του δωματίου που δούλευε, η οποία απεικόνιζε ένα παλιό και κάπως παράξενο σπίτι -μια φωτογραφία που πάρθηκε πριν ο ίδιος γεννηθεί- νιώθει ότι η φωτογραφία του λέει να αντιστρέφει αυτή την ιδέα. Του θυμίζει ότι το παρόν του είναι το ξένο και ότι το παρελθόν είναι το σπίτι του, μολονότι “είναι ένα χαμένο σπίτι σε μια χαμένη πόλη, στην ομίχλη ενός χαμένου χρόνου”. Ίσως το ίδιο ισχύει και για τους αφηγητές μας. Με τις αλλεπάλληλες μετακινήσεις τους έχουν νιώσει πολλές φορές ξένο το κάθε φορά παρόν τους. Γι’ αυτό, η αφηγηματοποίηση του παρελθόντος λειτουργεί όχι μόνο αυτοδικαιωτικά για το παρελθόν, αλλά και λυτρωτικά για το παρόν. Άλλωστε, έτσι κλείνει την αφήγησή της η Μάρθα: “Δεν πειράζει που κλαίω, ας θυμάμαι κι ας κλαίω”.
Κάρλχαϊντς Ντέσνερ
Γνωστός για τη σκληρή καταγγελτική του γλώσσα – είχε προκαλέσει τη μήνη της Καθολικής Εκκλησίας που τον πήγε στα δικαστήρια όταν εξέδωσε την «Εγκληματική Ιστορία του Χριστιανισμού» -, ο Βαυαρός ερευνητής και συγγραφέας περνάει στο πόνημα αυτό «γενεές δεκατέσσερις» την αμερικανική ιστορία, από τον επιθετικό αποικισμό του Νέου Κόσμου και την εξολόθρευση των Ινδιάνων μέχρι τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους στην Κορέα, το Βιετνάμ κι αργότερα στην Εγγύς Ανατολή και τον Περσικό Κόλπο. Αποκαλύπτει έτσι, λέει, «με ποιο τρόπο το ισχυρότερο μέλος του ΝΑΤΟ παριστάνει τη φιλειρηνική δύναμη τη στιγμή που εμφανίζει εξαιρετικά ύποπτες και σκοτεινές πτυχές», χαρακτηρίζοντας τη λεγόμενη «Χώρα της Ελευθερίας» ή «Χώρα του Θεού» ως ένα «βίαιο, ανήθικο και διεφθαρμένο έθνος» – έναν «Μολώχ» που τρώει μέχρι και τα δικά του παιδιά.