Το όνειρο της Ευρώπης, 1999-2021
Μεγάλες προσδοκίες
€19.80
Μτφ.: Ινώ Βαν Ντάϊκ Μπαλτά
Σελ.: 686
Διατίθεται άμεσα και από τα γραφεία της LiFO, Boυλής 22, 6ος όροφος, Σύνταγμα.
Ώρες γραφείου (10:00-17:00). Τηλ. 210-3254290
Διατίθεται μόνο για αγορά online μέσω του lifoshop.gr
Η αγορά παλιών τευχών της LiFO αποτελεί ξεχωριστή λειτουργία του Shop.
Οι παραγγελίες για τα τεύχη της LiFO θα γίνονται ξεχωριστά και θα αποστέλλονται ξεχωριστά από άλλες αγορές από το LiFO Shop.
Tα έξοδα αποστολής υπολογίζονται για κάθε τεύχος ξεχωριστά.
Σχετικά προϊόντα
Πολιτική
Τόνυ Τζαντ
Ο Τόνυ Τζαντ πραγματευόταν εδώ τα ζητήματα που αντιμετώπιζε η Ευρώπη ενόψει της νέας χιλιετίας: Ποιες είναι οι πραγματικές προοπτικές για μια διευρυμένη Ευρωπαϊκή Ένωση που δεν θα καταλήξει να παραείναι μεγάλη; Ποια έθνη θα πρέπει να «ανήκουν» στην Ευρώπη, πότε και με ποια κριτήρια; Τι ορίζει την «Ευρώπη» και πώς μπορούμε να σκεφτούμε το μέλλον της; Όπως υποστήριζε, αν ο μύθος της «Ευρώπης» είναι υπερβολικά αφηρημένος για να κερδίσει την πίστη του κόσμου σ’ αυτόν και να εμπνεύσει τη λύση συγκεκριμένων προβλημάτων, μόνο όφελος μπορεί να έχουμε από μια κριτική εξέτασή του. Τα πράγματα βέβαια προχώρησαν από μόνα τους. Μετρημένη όσο και αιχμηρή, η αριστοτεχνική ανάλυση του πρόωρα χαμένου ιστορικού βρίσκεται στο επίκεντρο του διαλόγου, της αντιπαράθεσης και της τεκμηρίωσης που, επειδή ακριβώς δεν έγιναν ποτέ πειστικά, έχουν όλο και μεγαλύτερη σημασία σήμερα.
«Είμαι ενθουσιωδώς Ευρωπαίος· κανένας ενήμερος άνθρωπος δεν θα ήθελε σοβαρά να επιστρέψει σ’ αυτό τον φιλοπόλεμο, αμοιβαία ανταγωνιστικό κύκλο καχύποπτων και εσωστρεφών εθνών που αποτελούσε η ευρωπαϊκή ήπειρος στο αρκετά πρόσφατο παρελθόν. Οτιδήποτε μας ωθεί μακριά από εκείνη την Ευρώπη είναι καλό – και όσο μακρύτερα τόσο καλύτερα. Άλλο είναι όμως να θεωρεί κανείς μια έκβαση επιθυμητή και άλλο να υποθέτει ότι είναι εφικτή. Και η θέση μου σε αυτό το δοκίμιο είναι ότι μια αληθινά ενωμένη Ευρώπη είναι τόσο ελάχιστα πιθανή που θα ήταν απερίσκεπτο και αυτοκαταστροφικό να επιμείνει κανείς σ’ αυτήν. Είμαι λοιπόν, καθώς φαίνεται, ένας ευρωπεσιμιστής.» – Τ. ΤΖ.
Συλλογικό
Το βιβλίο αυτό έρχεται να συνεχίσει αυτό που ξεκίνησε η ημερίδα που διοργάνωσε το Φεστιβάλ Υπερηφάνειας Αθήνας-Athens Pride τον Μάιο του 2009.
Η δημόσια συζήτηση με αφορμή ακαδημαϊκές έρευνες και κινηματικές αναζητήσεις που αφορούν το φύλο και την σεξουαλικότητα είναι κάτι παραπάνω από αναγκαία. Η πολιτική/θεωρία του φύλου και της σεξουαλικότητας δεν είναι ούτε στην Ελλάδα, ούτε και διεθνώς, ένα καινούριο ζήτημα, αν και συχνά περιθωριοποιείται ως δευτερεύουσας σημασίας. Παράλληλα, το κοινό έδαφος μεταξύ “επιστήμης” και “ακτιβισμού” συχνά αμφισβητείται, με αποτέλεσμα την περιχαράκωση των δύο “κόσμων”. Η διατάραξη αυτών των διευθετήσεων και η διάρρηξη αυτών των οχυρών είναι μέρος του ζητούμενου του βιβλίου.
Αναπαραστάσεις της κυρίαρχης κουλτούρας, διαδικτυακά ψήγματα, αποσπάσματα συνεντεύξεων, ανθρωπολογικές παρατηρήσεις, κοινωνιολογικές διαβαθμίσεις, ιντερνετικές τοπογραφίες γνωριμιών, διεπιστημονικά προτάγματα και ακτιβιστικά κείμενα αποτελούν την πρώτη ύλη των κειμένων που περιλαμβάνονται στο βιβλίο. Τα κείμενα ασχολούνται με την εμπειρία, τη συγκρότηση του υποκειμένου, τις αναπαραστάσεις του εαυτού, τη δυναμική της συλλογικής ένταξης, τα όρια μεταξύ κανονικοποιημένης τάξης και παραβατικής ζωής. Ξεδιπλώνονται προβληματισμοί για τις πειθαρχήσεις της έμφυλης τάξης καθώς και για τις πειθαρχήσεις της ανατρεπτικής δυναμικής της σεξουαλικότητας και των εμφυλοποιήσεων. Ως εγχείρημα, η συλλογή αυτή επιχειρεί μια φυγή προς τα μπρος με στόχο την κατοχή αλλά κα τη δημιουργία εδάφους. Στόχος είναι η συμβολή τόσο στην κατεστημένη “επιστημονική”, όσο και στην αντίστοιχη “κινηματική” πράξη, ενδεχομένως προσκαλώντας αμφότερες και σε αναμετρήσεις με τις έξεις τους και σε ρήξεις με το παρελθόν τους.
Παρασκευάς Ματάλας
Στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού ο Γάλλος λογοτέχνης και πολιτικός Μωρίς Μπαρρές προβάλλει ως ο “Δάσκαλος” του εθνικισμού, του ιδεολογικού ρεύματος που οριζόταν ως η αποδοχή του ντετερμινισμού της γης και των νεκρών, που εξυμνούσε τον πόλεμο και πάλευε ενάντια στον διεθνισμό και τις οικουμενικές αξίες. Ο Ίων Δραγούμης ήταν ο σημαντικότερος Έλληνας “μαθητής” του. Γύρω από τον Μπαρρές βρίσκουμε όμως εκατοντάδες ακόμα κοσμοπολίτες εθνικιστές από όλο τον κόσμο: Ιταλούς -όπως ο Ντ’ Αννούντσιο και ο Μαρινέττι-, Ισπανούς, Πορτογάλους, Λατινοαμερικανούς, Βαλκάνιους… Μέσα από την αλληλογραφία τους και ποικίλες άλλες πηγές, ο εθνικισμός αναδεικνύεται σε ένα διεθνικό φαινόμενο, γέννημα ενός δικτύου φιλόδοξων ελιτιστών διανοούμενων που επιχειρούσαν να συνδυάσουν μια ριζοσπαστικά αντιδραστική πολιτική ιδεολογία με τη λογοτεχνία και την τέχνη.
Το βιβλίο ανιχνεύει τις διεθνείς διαδρομές του μπαρρεσικού εθνικισμού, από το Παρίσι μέχρι το Περού ή την οθωμανική “Ανατολή”, τις αντιφάσεις του, τις διακλαδώσεις και τις μεταλλάξεις του, τη σχέση του με τον πόλεμο και με την εμφάνιση του φασισμού· για να εστιάσει τελικά στις ελληνικές εκδοχές του, στην ιδεολογική πορεία του Ίωνα Δραγούμη, από τον προσηλυτισμό του μέχρι τη ρήξη, και στη σημασία που είχε για επιγόνους όπως ο Νίκος Καζαντζάκης και οι λογοτέχνες της “Γενιάς του ’30”.
Πολιτική
Έρικ Χόμπσμπάουμ
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, με το κύμα ανόδου εθνικιστικών κομμάτων, αυξήθηκε ραγδαία η χρήση του όρου «εθνικισμός». Σε αυτήν τη συλλογή κειμένων του Eric Hobsbawm, την οποία επιμελήθηκε ένας από τους πιο γνωστούς σύγχρονους ιστορικούς, ο Donald Sassoon, φίλος και µελετητής του έργου του, βρίσκουμε ορισμένες από τις πιο καίριες σκέψεις του κορυφαίου ιστορικού του 20ού αιώνα πάνω σε αυτό το αμφιλεγόμενο ιστορικό ζήτημα. 23 κείµενα τα οποία καλύπτουν ένα µακρύ διάστηµα της διανοητικής διαδροµής του συγγραφέα, από το 1962 έως και το 2005, επικεντρωµένα στο φαινόµενο του εθνικισµού, που σήμερα είναι πιο επίκαιρο από ποτέ, καθώς ζούμε στο κατώφλι μιας εποχής όπου το διαδίκτυο και η παγκοσμιοποίηση του κεφαλαίου διαρρηγνύουν τα εθνικά σύνορα, την ίδια στιγμή που, ως αντίδραση, ο εθνικισμός μοιάζει να αναδύεται ξανά, με νέα ορμή.
Ο Eric Hobsbawm, περισσότερο από κάθε άλλον ιστορικό του καιρού μας, προσέγγισε με μεγάλη προσοχή και σοβαρότητα αυτά τα κινήματα, χωρίς ποτέ να στηλιτεύει τον εθνικισμό και τον πατριωτισμό ως απλώς παράλογα. Χρειαζόμαστε σήμερα την καθαρή ματιά του, όπως τη χρειαζόμασταν και όσο ζούσε. Το Για τον εθνικισμό είναι ένα έργο απαραίτητο για όσους θέλουν να κατανοήσουν αυτά τα φαινόμενα.
Πολιτική
Σωτήρης Σ. Λίβας
Τα δέκα δοκίμια του τόμου αυτού εξερευνούν τα όρια λόγου και μίσους, τη διαδρομή που οδηγεί από το κείμενο, τον λόγο, τη ραδιοφωνική και τηλεοπτική εκπομπή, το αστείο, το τραγούδι, την «άστοχη» ή τη στοχευμένη κουβέντα στις διώξεις, τους αποκλεισμούς, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, τις τρομοκρατικές επιθέσεις, τον θάνατο.
Αντλώντας μέσα από ιστορικά παραδείγματα που ξεκινούν από την ωραιοποίηση των μεσαιωνικών βασανιστηρίων και φθάνουν ως τον συμβολικό λόγο της Alt Right, ο συγγραφέας αναλύει τους μηχανισμούς του λόγου του μίσους και του εξτρεμισμού και τη δυσκολία που υπάρχει στην οριοθέτηση και στην αντιμετώπισή του.
Στις σελίδες του βιβλίου και μεταξύ άλλων εξετάζονται ο ισλαμισμός στις διάφορες εκδοχές και μετεξελίξεις του, ο αντισημιτισμός, η ισλαμοφοβία και ο λόγος μίσους του Ερντογάν.
Γιάννης Μπαλαμπανίδης
Η βασική θέση που προσπαθεί να υποστηρίξει αυτό το βιβλίο είναι ότι η διάκριση μεταξύ προοδευτικής και συντηρητικής πολιτικής συνεχίζει να έχει νόημα, αν και όχι το νόημα που είχε κάποτε. Οι έννοιες είναι προϊόντα της ιστορίας, αλλάζουν μαζί με τις ανθρώπινες κοινωνίες.
Εδώ, λοιπόν, επιχειρούμε να τις προσεγγίσουμε με μια, όπως έλεγε πριν από έναν σχεδόν αιώνα ο Γιώργος Θεοτοκάς στο Ελεύθερο πνεύμα, «αεροπορική ματιά» στην Ευρώπη και στον οικείο μας δυτικό κόσμο. Να διακρίνουμε «από ψηλά» νέες δυναμικές πολιτικοποίησης, ξεφεύγοντας λίγο από το καθ’ ημάς εθνοκεντρικό βλέμμα. Να εντοπίσουμε τους κόμβους όπου διασταυρώνονται παλιές και καινούριες έννοιες: Αριστερά και Δεξιά, μεσαία τάξη και gig economy, επισφάλεια και πολιτικές ταυτότητας, wokeism, πολιτική ορθότητα, νατιβισμός, intersectionality, αντισυστημισμός, κλιματική αλλαγή.
Με αυτές τις καινούριες λέξεις και ιδέες, τις διαιρέσεις που προσλαμβάνουν νέες μορφές και περιεχόμενα, θα προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε την πολιτική στους ρευστούς καιρούς μας. Έχοντας ως αφετηρία τη σκέψη ότι η σύγκρουση μπορεί να είναι ταυτόχρονα μια δημοκρατική διαπάλη διαφορετικών ιδεών για τον κόσμο, αλλά και ότι οι ισχυρές πολιτικές ταυτότητες μπορεί να αναζωογονούν, αντί να υπονομεύουν, τον κοινό μας δεσμό.
Το δοκίμιο αυτό έχει όμως και έναν ειδικότερο στόχο: να ανιχνεύσει τους όρους πολιτικοποίησης ιδίως της δικής μας γενιάς, της «διεθνούς» γενιάς των πάνω-κάτω συνομηλίκων, που μεγαλώσαμε με αυξημένες προσδοκίες για να βρεθούμε καθηλωμένοι στην ιδιαίτερη ανθρωπολογική συνθήκη που λέγεται υπάλληλος γραφείου. Το πρωτογενές υλικό της πολιτικής μας συγκρότησης περιλαμβάνει τις αισθητικές αναφορές της γενιάς μας, τις πολιτισμικές της αναπαραστάσεις, τα καλειδοσκοπικά ερεθίσματά της, υψηλά και ταπεινά, εκλεπτυσμένα και ποπ.
Γιάννης Λούλης
Η διαδρομή προς την Τοξική Εποχή μας ξεκινά από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Οι δημοκρατίες πολλαπλασιάζονται. Σταδιακά όλα στραβώνουν. Οι τοξίνες έχουν δύο εστίες: Η μία αφορά την απόλυτη ανομία της Αμερικής, την καταρράκωση του διεθνούς δικαίου και το ποδοπάτημα των φιλελεύθερων αξιών. Η δεύτερη αφορά την εφαρμογή νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Αυτές προκαλούν κοινωνικά ρήγματα και πολιτική πόλωση. Οι ανισότητες εκτοξεύονται. Στην Αμερική γεννιέται ο τραμπισμός και ο απόλυτος διχασμός.
Και όμως, από το 1945 έως το 1975 οι καπιταλιστικές δημοκρατίες είχαν πετύχει ένα πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό θαύμα καθώς το κράτος πρόνοιας ενσωμάτωνε όλη την κοινωνία. Όμως αυτό το πολιτικό πρότυπο γκρεμίζεται. Η ασυδοσία των ανεξέλεγκτων αγορών προκαλεί την παγκόσμια κρίση του 2007-2008. Το αποτέλεσμα είναι οι πλούσιοι να γίνουν πολύ πλουσιότεροι, ενώ η μεσαία τάξη υποβαθμίζεται και η εργατική ισοπεδώνεται. Οι οικονομικές ελίτ αποκτούν τεράστια επιρροή στον χώρο της πολιτικής, με ασήμαντους πολιτικούς ως ανδρείκελα.
Από το 2006 οι δημοκρατίες μειώνονται και γίνονται λιγότερο δημοκρατικές. Οι δικτατορίες αυξάνονται και γίνονται ακόμη πιο σκληρές. Ο Ρώσος δικτάτορας εισβάλλει στην Ουκρανία δηλώνοντας πως αυτή δεν υπάρχει ως αυτόνομη χώρα! Η υπέρμετρη επιρροή των οικονομικών ελίτ, η πόλωση, οι ανισότητες τραυματίζουν τις κοινωνίες. Αυτή είναι η Τοξική Εποχή μας.
Πολιτική
Ευκλείδης Τσακαλώτος
Ο βασικός κορμός του βιβλίου αποτελείται από τα πολιτικά ημερολόγια δύο περιόδων: 2019-2021 και 2012-2013.
Περιλαμβάνονται επίσης και κάποια άλλα κείμενα που έχω κατά καιρούς δημοσιεύσει σε εφημερίδες την περίοδο 2019-2021 αλλά και στο περιοδικό Κάπα το 1987, και τα οποία κατά τη γνώμη μου παραμένουν επίκαιρα στη σημερινή συγκυρία και εξακολουθούν να έχουν γενικότερο ιδεολογικό ενδιαφέρον.
Συμπεριλαμβάνεται ακόμα, με τη μορφή εισαγωγής, ένα εντελώς νέο κείμενο, το οποίο εξηγεί την επιλογή της παρέμβασης με τη μορφή πολιτικού ημερολογίου και εμπεριέχει αρκετά βιωματικά στοιχεία, τόσο της πολιτικής όσο και της προσωπικής μου διαδρομής.
Παρότι οικονομολόγος –που ως τέτοιος έχει την τάση να εμβαθύνει σε θέματα οικονομίας– θεωρώ ότι η Αριστερά, αν θέλει να ανακτήσει την ιδεολογική, και όχι μόνο, ηγεμονία της, οφείλει να παρεμβαίνει σε μια πολύ ευρεία γκάμα θεμάτων. Γι’ αυτό και στο πολιτικό μου ημερολόγιο θα συναντήσει κανείς από αναλύσεις για τη σημασία της δημοσιονομικής πολιτικής μέχρι λογοτεχνικά κείμενα του Τζόναθαν Κόου, του Αντρέα Καμιλέρι, της Μάρως Δούκα και του Εντουάρ Λουί· από θέσεις για τις ιδιωτικοποιήσεις φυσικών μονοπωλίων μέχρι ζητήματα φύλου· από τα ανθρώπινα δικαιώματα μέχρι την περιβαλλοντική κρίση. Στα μάτια μου, όλα είναι αλληλένδετα, αποτελούν όλα πεδία δράσης για την Αριστερά. Μένει η ματιά του αναγνώστη και της αναγνώστριας.
Ευκλείδης Τσακαλώτος
Τζον Τζ. Μερσχάιμερ
Ο Τζον Τζ. Μερσχάιμερ, ένας από τους σημαντικότερους πολιτικούς επιστήμονες της εποχής μας, μας προσφέρει την πρώτη συστηματική ανάλυση του ψεύδους ως εργαλείου διακυβέρνησης, κατηγοριοποιώντας τα είδη, τις αιτίες και τα δυνητικά οφέλη και βλάβες. To αποτέλεσμα είναι ένα πλούσια ενημερωμένο και τεκμηριωμένο βιβλίο που θα αλλάξει τις αντιλήψεις μας σχετικά με το γιατί λένε ψέματα οι ηγέτες κρατών και οι κυβερνήσεις τους. Μπορούμε να καταδικάσουμε συλλήβδην τους πολιτικούς; Είναι το ψέμα ο βασικός τρόπος παραπλάνησης των πολιτών; Καμία διάκριση δεν είναι ίσως πιο σημαντική από αυτήν ανάμεσα στο ψέμα που απευθύνεται προς μια άλλη χώρα και στο ψέμα που απευθύνει κάποιος ηγέτης στον ίδιο του τον λαό.
Ο Μερσχάιμερ διαπίστωσε, για παράδειγμα, πως στις διακρατικές σχέσεις τα ψέματα είναι πιο σπάνια απ’ όσο νομίζουμε. Με δεδομένη την ατμόσφαιρα δυσπιστίας μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων, η απροκάλυπτη εξαπάτηση δύσκολα επιτυγχάνεται και επομένως σπάνια αξίζει τον κόπο να επιχειρηθεί. Επιπλέον, μερικές φορές φέρνει το αντίθετο από το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Ο Χρουστσόφ είπε ψέματα για το μέγεθος της πυραυλικής ισχύος της Σοβιετικής Ένωσης πυροδοτώντας την αμερικανική συσσώρευση πυραύλων. Ο Αϊζενχάουερ πιάστηκε να λέει ψέματα για τις κατασκοπευτικές πτήσεις των U-2 το 1960, γεγονός που ακύρωσε τη συνάντηση κορυφής με τον Χρουστσόφ.
Στην πραγματικότητα, οι ηγέτες παραπλανούν συχνότερα τον λαό τους παρά άλλες χώρες, συχνά με ολέθριες επιπτώσεις. Ακόμη κι αν η πρόθεση είναι ευγενής –ο Φραγκλίνος Ρούσβελτ, για παράδειγμα, το 1940 είπε ψέματα στον αμερικανικό λαό ότι γερμανικά υποβρύχια επιτέθηκαν στο αντιτορπιλικό «Γκριρ» ώστε να δρομολογήσει τον πόλεμο κατά του Χίλτερ–, αυτό μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε καταστροφή.
Πολιτική
Σταύρος Τσακυράκης
Στις ΗΠΑ, η Κου Κλουξ Κλαν μπορεί ελεύθερα να διακηρύσσει το αμόλυντο της αρίας φυλής. Προκλητικές ρατσιστικές ύβρεις, ακόμη και συμβολικές πράξεις εκφοβισμού, όπως το κάψιμο σταυρού στην αυλή του σπιτιού οικογένειας μαύρων, μένουν ατιμώρητες. Οι νεοναζί είναι ελεύθεροι να διαδηλώνουν, φορώντας φασιστικές στολές και τη σβάστικα, έξω από τις κατοικίες Εβραίων. Οι διαφωνούντες με τον πόλεμο στο Βιετνάμ μπορούσαν να περιφέρονται στα δικαστήρια με κονκάρδα που έγραφε «Γαμώ την υποχρεωτική στράτευση» και να δηλώνουν ότι, αν στρατεύονταν, ο πρώτος που θα σκότωναν θα ήταν ο Πρόεδρος των ΗΠΑ. Ο τύπος είναι ελεύθερος να δημοσιεύει και την πιο κακόβουλη κριτική, να διαστρέφει την πραγματικότητα, να προβαίνει σε ψευδείς ισχυρισμούς, να προκαλεί την αγανάκτηση ή και την ψυχική οδύνη. Και δεν είναι μόνο ο κάθε μορφής και περιεχομένου γραπτός ή προφορικός λόγος που διεκδικεί –και συνήθως απολαμβάνει– πλήρη προστασία. Κάθε συμβολική πράξη που περιέχει μήνυμα διεκδικεί το δικαίωμα της ελευθερίας.
Όλα τα φιλελεύθερα και δημοκρατικά συντάγματα περιέχουν διατάξεις για την ελευθερία του λόγου και του τύπου. Σε όλο τον κόσμο η ελευθερία της έκφρασης έχει φανατικούς υποστηρικτές και σε όλες τις φιλελεύθερες δημοκρατίες χαίρει προστασίας. Ωστόσο, πουθενά η προστασία αυτή δεν είναι τόσο ισχυρή όσο στις ΗΠΑ. Κατά συνέπεια, η αμερικανική προσέγγιση στο θέμα αυτό μας αφορά όλους.
Η ελευθερία του λόγου στις ΗΠΑ, το εμβληματικότερο ίσως κείμενο του Σταύρου Τσακυράκη, υπήρξε ορόσημο στην ελληνική βιβλιογραφία της ελευθερίας της έκφρασης, καθώς εισήγαγε το ελληνικό κοινό στη νομολογία του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ και δίδαξε γενιές φοιτητών. Η νέα του έκδοση έχει εμπλουτιστεί με μεταγενέστερες σημαντικές αποφάσεις του ίδιου δικαστηρίου, πρόλογο και εκτενές επίμετρο.
Παντελής Καψής
Θα μπορούσαν τα πράγματα να είχαν εξελιχθεί διαφορετικά; Η απάντηση δεν είναι εύκολη. Άλλωστε η Ιστορία δεν γράφεται με αν. Σίγουρα το ΠΑΣΟΚ έκανε πολλά και σοβαρά λάθη. Αποδείχθηκε ανέτοιμο και ανεπαρκές για το μέγεθος των προκλήσεων με τις οποίες βρέθηκε αντιμέτωπο. Ακόμα πιο ανέτοιμα όμως αποδείχθηκαν τα υπόλοιπα κόμματα, όπως και η ελληνική κοινωνία. Έτσι, η άποψη ότι το ΠΑΣΟΚ θυσιάστηκε για τη χώρα έχει ίσως βάση. Κατά κάποιον τρόπο έχει δικαιωθεί ηθικά. Στην πολιτική ωστόσο εκτός από την ηθική των προθέσεων υπάρχει και η ηθική των αποτελεσμάτων. Κι εκεί το ΠΑΣΟΚ έχασε τελείως το παιχνίδι.
2007-2011 Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΟΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
Από το Μνημόνιο στην κατάρρευση και το pasokification που έκανε τον γύρο του κόσμου.
Γιατί την πλήρωσε μόνο το ΠΑΣΟΚ και όχι η ΝΔ ή ο ΣΥΡΙΖΑ με τα δικά τους μνημόνια; Θυσιάστηκε για να σώσει τη χώρα; Πόσο κόστισε ο εσωτερικός εμφύλιος των κορυφαίων στελεχών; Ποιοι πλήρωσαν ακριβά το «λεφτά υπάρχουν»; Κηπουροί και πρίγκιπες ή οργανωτικό χάος; Ποιοι χρειάστηκαν οικονομικό φροντιστήριο; Ανέτοιμη Ελλάδα σε μια ανέτοιμη Ευρώπη; Πώς παίξαμε το παιχνίδι της Μέρκελ και του Σόιμπλε; Ποιοι πριμοδότησαν και ποιοι ήταν τα θύματα της βίας και του λαϊκισμού; Θα μπορούσαν τα πράγματα να είχαν εξελιχθεί διαφορετικά;
Η αναζήτηση απαντήσεων είναι το αντικείμενο του βιβλίου.
Μαργαρίτα Μπονάτσου
Με ένα κείμενο του Τόμας Μαν.
Το 1937 ο Μένο τερ Μπράακ έγραψε ένα από τα πιο διορατικά και δριμέα κατηγορώ απέναντι στον εθνικοσοσιαλισμό. Το δοκίμιο αυτό, μέσω του οποίου εξέφραζε την αγωνία του για την αυξανόμενη απήχηση του Χίτλερ, εκδόθηκε από την ολλανδική Επιτροπή Επαγρύπνησης Αντιναζιστών Διανοουμένων. Ο ίδιος, βασισμένος στον Νίτσε και επικεντρωμένος ακριβώς στην έννοια της μνησικακίας, υποστηρίζει ότι κατά τη διαδικασία του εκδημοκρατισμού, όπου το ιδανικό της ισότητας συγκρούεται με την πραγματικότητα, οι άνθρωποι βιώνουν όλο και περισσότερο την ανισότητα ως αδικία, με αποτέλεσμα να οδηγούνται στον φθόνο και στο μίσος.
Αντί να επιλέξει απλώς μια ιδεολογία έναντι των άλλων, ο Τερ Μπράακ προσεγγίζει τον εθνικοσοσιαλισμό ως ολοκλήρωση και διαστρέβλωση τόσο της δημοκρατίας όσο και του σοσιαλισμού, και ως εκ τούτου αμιγή ενσάρκωση της μνησικακίας η οποία ενυπάρχει και στα δύο, αλλά και στον πολιτισμό μας εν γένει. Ένα κείμενο άκρως επίκαιρο, μια παλιά προειδοποίηση σε μια νέα περίοδο έξαρσης του αυταρχικού λαϊκισμού.