Με την συγκρατημένη ευαισθησία του ανατόμου-ερευνητή και την παλλόμενη αισθαντικότητα του στοχαστή-συγγραφέα, που θλίβεται κατάβαθα για την κενότητα της εποχής μας, ο Μπράνιμιρ Στσεπάνοβιτς αποτελεί μια ιδιότυπα λιτή και συγκλονιστικά απέριττη φυσιογνωμία της σύγχρονης λογοτεχνίας. Κύρια θεματογραφία του: ο άνθρωπος και ο θάνατος σε μια συνεχή αντιπαράθεση, μια αμοιβαία αναμονή, μια ατμόσφαιρα καφκικά ζοφερή και όμως διάφανη και αποστασιοποιημένη. Ο κύριος Γκόλουζα είναι μια κωμικοτραγική φιγούρα με την περιπαιχτική σοβαρότητα και ακαμψία ενός Μπάστερ Κίτον, που κλείνει μέσα της όλη την υπαρξιακή αγωνία του ανθρώπου. Ακροβατώντας στα όρια του παράλογου, ο Στσεπάνοβιτς αποδίδει την κοινή ανθρώπινη μοίρα, την καταδίκη όλων μας σε θάνατο με αναστολή “επ’ αόριστον”, με μια αδρή, κοφτή, σχεδόν βίαια αμεσότητα.
Ρούνεϋ Σάλλυ
Πέρα από το γεγονός ότι είναι αδέλφια, ο Πίτερ και ο Ίβαν Κούμπεκ ελάχιστα κοινά φαίνεται να έχουν μεταξύ τους. Ο Πίτερ είναι δικηγόρος στο Δουβλίνο, γύρω στα τριάντα, επιτυχημένος, ικανός και φαινομενικά άτρωτος. Όμως, μετά τον θάνατο του πατέρα τους, χρειάζεται υπνωτικά για να κοιμηθεί και πασχίζει να διαχειριστεί τη σχέση του με δύο πολύ διαφορετικές γυναίκες – την παντοτινή πρώτη του αγάπη, τη Σύλβια, και τη Ναόμι, μια φοιτήτρια η οποία αντιμετωπίζει τη ζωή σαν μια μεγάλη φάρσα. Ο Ίβαν είναι επαγγελματίας σκακιστής, είκοσι δύο ετών. Πάντα θεωρούσε τον εαυτό του κοινωνικά αδέξιο, μοναχικό, το αντίθετο από τον γοητευτικό και δημοφιλή μεγαλύτερο αδελφό του. Διανύοντας τις πρώτες εβδομάδες του πένθους του, ο Ίβαν γνωρίζει τη Μάργκαρετ, γυναίκα μεγαλύτερή του σε ηλικία, που βγαίνει από το δικό της ταραχώδες παρελθόν, και οι ζωές τους συνδέονται ακαριαία και έντονα. Για τα αδέλφια που πενθούν και τους ανθρώπους που αγαπούν, η περίοδος αυτή είναι ένα μεσοδιάστημα, ένα ιντερμέδιο, μια περίοδος πόθου και απελπισίας, ανοιχτή σε κάθε πιθανότητα, μια ευκαιρία να ανακαλύψουν πόσα μπορεί να βαστάξει μια ζωή χωρίς να διαλυθεί…
Acid Horizon
«Το βιβλίο αυτό είναι ένας κατάλογος μηχανών ελέγχου· είτε ελέγχου του σώματος είτε της ψυχής είτε του εαυτού είτε, ακόμα, του ελέγχου της εξέγερσης ενάντια στο ίδιο το σύστημα. Παρουσιάζοντας τις μηχανές αυτές, ελπίζουμε να προσφέρουμε ένα εγχειρίδιο απόδρασης. Μόνο μέσω της ενδελεχούς ανάλυσης των μηχανών ελέγχου μπορεί κανείς να καταφέρει να τις βραχυκυκλώσει και να σχεδιάσει ανάστροφα μία έξοδο.»
«Υψηλή τεχνολογία, ποταπή ζωή. Αυτές οι δύο φράσεις ενοποιούνται στο γεγονός ότι το Κυβερνόκαινο είναι η εποχή όπου η διοίκηση της ζωής βρίσκεται στην υψηλότερη ένταση της, διότι βρίσκεται στην υψηλότερη τεχνολογική της μορφή. Ενώπιον του Οφθαλμού, η Ζωή δεν προορίζεται να βιωθεί, αλλά να διοχετευθεί, να κατευθυνθεί, να διοικηθεί.»
Σε αυτό το κείμενο, οι Acid Horizon ανατέμνουν τους μηχανισμούς της αναγνώρισης, της κατασκευής ταυτοτήτων και του ελέγχου μέσα από τα μάτια της εξουσίας. Με σημείο εκκίνησης την εξέγερση στις ΗΠΑ που ακολούθησε τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόυντ, καθώς και το Κυβερνοπάνκ παρόν στο οποίο ζούμε, εντοπίζουν σε αυτό που ονομάζουν Οφθαλμό τη διαδικασία με την οποία η εξουσία αναγνωρίζει και ταυτοποιεί τα υποκείμενα σε συνθήκες κανονικότητας και προσπαθεί να ανακτήσει τον έλεγχο όταν αυτός απειλείται από εξεγερτικά γεγονότα. Ακολουθώντας τα χνάρια του Φουκώ, παρουσιάζουν με αιχμηρό και προβοκατόρικο τρόπο την διαδικασία κατασκευής του κανονικού, του αναγνωρίσιμου και του πειθαρχημένου μέσα από την ιστορία της έμφυλης και φυλετικής καταπίεσης, του ικανοτισμού, της ασφάλειας και της αντιεξέγερσης. Απέναντι στη θερμοδυναμική της αστυνόμευσης των κινημάτων και στην εξάπλωση των μηχανισμών πειθάρχησης και ελέγχου, χρησιμοποιούν το οπλοστάσιο των εννοιών που εισήγαγαν οι Ντελέζ και Γκουαταρί, καθώς και κριτικές προσεγγίσεις της ψυχανάλυσης για να ιχνηλατήσουν ένα χώρο και μια στρατηγική απόδρασης από τον Κυβερνητικό καπιταλισμό.
Οι Acid Horizon είναι μια συλλογικότητα ριζοσπαστικής φιλοσοφίας και κριτικής, γνωστή από το ομώνυμο podcast που γεννήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid-19. Στόχος τους είναι η δημιουργία ενός διεθνούς κύκλου φίλων και συντρόφων για τη φιλοσοφική έρευνα και την πολιτική δράση.
(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου).
Ανδρέας Καρκαβίτσας
Σε ένα χωριό του θεσσαλικού κάμπου που έχει μόλις προσαρτηθεί στο ελληνικό κράτος, εμφανίζεται ένας επαγγελματίας ζητιάνος που εκμεταλλεύεται τις εσωτερικές συγκρούσεις, την ευπιστία και τη δεισιδαιμονία των χωρικών. Η δυσοίωνη ματιά του Καρκαβίτσα στην ελληνική ύπαιθρο, η ένταση με την οποία περιγράφει τη δαιμονική και πρωτεϊκή μορφή του ζητιάνου αλλά και το άγριο τοπίο του χωριού, το οποίο καταστρέφεται ολοκληρωτικά, κάνουν τον Ζητιάνο ένα εκπληκτικό μυθιστόρημα, μια ανελέητη σάτιρα της ελληνικής πραγματικότητας.
Στο επίμετρό του ο Σωτήρης Παρασχάς αναδεικνύει τη μεταφορά του παράσιτου πάνω στην οποία στήνει ο Καρκαβίτσας το έργο του, ανατρέχοντας στη λογοτεχνική της παράδοση, συνδέοντάς τη με την εξέλιξη της επιστημονικής γλώσσας της εποχής και προτείνοντας μια ερμηνευτική γραμμή που υπερβαίνει τη λογική της ηθογραφίας.




