Τρομοδρόμιο. Το Πανόραμα των Βασανιστηρίων στην Ύστερη Αρχαιότητα
€14.31
Μετάφραση: Νίκος Χαραλαμπόπουλος
Έτος έκδοσης: 2021
Σελίδες / Μέγεθος: 204 / 21×14
Διατίθεται άμεσα και από τα γραφεία της LiFO, Boυλής 22, 6ος όροφος, Σύνταγμα.
Ώρες γραφείου (10:00-17:00). Τηλ. 210-3254290
Διατίθεται μόνο για αγορά online μέσω του lifoshop.gr
Η αγορά παλιών τευχών της LiFO αποτελεί ξεχωριστή λειτουργία του Shop.
Οι παραγγελίες για τα τεύχη της LiFO θα γίνονται ξεχωριστά και θα αποστέλλονται ξεχωριστά από άλλες αγορές από το LiFO Shop.
Tα έξοδα αποστολής υπολογίζονται για κάθε τεύχος ξεχωριστά.
Σχετικά προϊόντα
Πολ Στράδερν
Η χαρτογράφηση της Ιστορίας του κόσμου από την Ακκαδική Αυτοκρατορία ως τη σύγχρονη Αμερική, μέσα από τις ιστορίες των δέκα μεγαλύτερων αυτοκρατοριών του. Συνδυάζοντας το εντυπωσιακό εύρος γνώσης και την ακρίβεια των στοιχείων με την αριστοτεχνική γραφή, ο συγγραφέας εντοπίζει συσχετισμούς μέσα σε τέσσερις χιλιετίες, ρίχνοντας φως σε σημαντικούς πολιτισμούς, είτε παλιότερους, όπως οι Μογγόλοι και η Δυναστεία των Γιουάν, οι Αζτέκοι και οι Οθωμανοί, είτε πιο σύγχρονους, όπως οι μεγάλες αυτοκρατορίες, η βρετανική, η ρωσική, και κατόπιν σοβιετική, και η αμερικανική.
Πάνω απ’ όλα, το βιβλίο αποκαλύπτει πώς η ανθρώπινη φιλοδοξία για αυτοκρατορικό μεγαλείο εκπορεύεται πάντα από τη φαντασίωση μιας ουτοπίας και από το όνειρο για αθανασία. Και εφόσον κάθε αυτοκρατορία εμπεριέχει τους σπόρους της ίδιας της καταστροφής της, σε τι συνίσταται η όποια κοινωνική πρόοδος; Ποιος ωφελείται και ποιος ζημιώνεται από αυτήν; Ο Paul Stathern μας υπενθυμίζει ότι η πρόοδος της ανθρωπότητας προσλαμβάνει πολλές και διάφορες μορφές και ότι τα συστήματα που θεωρούμε σήμερα δεδομένα δεν προδιαγράφουν απαραίτητα τη μελλοντική πορεία του πολιτισμού.
Ιστορία
Οι ζωές των άλλων – Η Στάζι και οι Έλληνες πολιτικοί πρόσφυγες στην Ανατολική Γερμανία (1949-1989)
Στράτος Δορδανάς - Βάιος Καλογρηάς
Το βιβλίο αυτό έρχεται να καλύψει ένα σημαντικό ιστοριογραφικό κενό αναφορικά με τους Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες στην Ανατολική Γερμανία. Δεν πρόκειται, ωστόσο, για μια ακόμη γενική μελέτη για την πολιτική προσφυγιά στην υπερορία μετά το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου, καθώς εστιάζει περισσότερο στη διακρίβωση των όρων υπό τους οποίους η συγκεκριμένη ευάριθμη κοινότητα των πολιτικών προσφύγων περιλήφθηκε στις πρακτικές ενός αρτισύστατου πολιτικού συστήματος και αντιμετωπίστηκε με συγκεκριμένα εργαλεία πειθαναγκασμού από το ανατολικογερμανικό καθεστώς.
Οι “Έλληνες της Στάζι”, δηλαδή όσοι στρατολογήθηκαν από την ανατολικογερμανική Κρατική Ασφάλεια ως σημαντικοί πράκτορες ή απλοί πληροφοριοδότες από τις αρχές της δεκαετίας του ’50 έως και την πτώση του Τείχους το 1989, συγκροτούν το δεύτερο μέρος του βιβλίου. Επρόκειτο κυρίως για παιδιά και νέους, αλλά και για μερικές δεκάδες μέλη του ΚΚΕ, που παγιδεύτηκαν στα πλοκάμια της Στάζι. Μέσα από τη μελέτη εξατομικευμένων περιπτώσεων επιχειρείται η κατανόηση της δομής και λειτουργίας ενός ολοκληρωτικού μηχανισμού ελέγχου και πειθάρχησης της κοινωνίας, που αποστολή του ήταν η μακροημέρευση του κομμουνιστικού καθεστώτος της Γερμανικής Λαοκρατικής Δημοκρατίας, της “βιτρίνας” του ανατολικού συνασπισμού.
Ιστορία
Νικόλο Μακιαβέλλι
Ο Νικολό Μακιαβέλλι δεν είναι μόνο ο συγγραφέας του Ηγεμόνα· τα πολιτικά του έργα περιλαμβάνουν τις Διατριβές πάνω στην πρώτη δεκάδα του Τίτου Λίβιου, την Τέχνη του Πολέμου και τις Φλωρεντινές Ιστορίες. Σ’ αυτά αποκαλύπτονται πτυχές της σκέψης του που δεν απαντώνται στον Ηγεμόνα, ενώ συγχρόνως δείχνουν την εξέλιξή της. Οι Φλωρεντινές Ιστορίες είναι το τελευταίο μείζον έργο του και γράφτηκε κατά παραγγελία του Ιουλίου των Μεδίκων που εξελέγη πάπας με το όνομα Κλήμης Ζ’· αποτελείται από οκτώ βιβλία, από τα οποία το πρώτο είναι αφιερωμένο σε μια γενική ιστορία της Ιταλίας από την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ως το τέλος του 15ου αιώνα, ενώ τα υπόλοιπα αφορούν την ιστορία της πόλης της Φλωρεντίας, με τις περίπλοκες και αποκαλυπτικές εσωτερικές συγκρούσεις της, από το 1250 ως το 1494.
Για τη συγγραφή του έργου, ο Μακιαβέλλι ακολούθησε σε μεγάλο βαθμό την ουμανιστική παράδοση, σύμφωνα με την οποία ο στοχαστικός συγγραφέας γράφει ιστορία για να διδάξει, για να παρουσιάσει παραδείγματα άξια μίμησης, προκειμένου δε να πείσει το ακροατήριό του χρησιμοποιεί την ευγλωττία. Βεβαίως δεν αγνοεί την υποχρέωση της αλήθειας· με τη λέξη αυτή όμως δεν εννοεί τα γεγονότα, τα οποία καταγράφουν τα χρονικά, αλλά τη «συνολική αλήθεια», δηλαδή τα αίτια, τα κίνητρα, τους χαρακτήρες, το φόντο, τη στρατηγική. Αυτή η αντίληψη της αλήθειας ξεχώριζε την ιστορία από το χρονικό. O Μακιαβέλλι γράφει λοιπόν την ιστορία της πόλης του για να προσφέρει στον ηγεμόνα της, τον πρώτο αναγνώστη του, παραδείγματα ανθρώπων που μπόρεσαν να αρθούν πάνω από τις επιδιώξεις και τις αντιλήψεις της ομάδας τους, αφιερώθηκαν στο «κοινό καλό» κι αναμόρφωσαν το πολίτευμα.
Δήμητρα Κελέση
Το βιβλίο βασίζεται σε πέντε βιοαφηγήσεις παιδιών του ελληνικού εμφυλίου. Οι ηλικιωμένοι, σήμερα, αφηγητές περιγράφουν τη ζωή τους στο χωριό στην κορύφωση του Εμφυλίου, τη μετακίνησή τους στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης, τη διαβίωση στα “ολοπαγή ιδρύματα”, το πέρασμα από την Ανατολική στη Δυτική Γερμανία και τη ζωή τους εκεί. Οι αφηγήσεις ολοκληρώνονται με τον επαναπατρισμό και τη μόνιμη εγκατάστασή τους στην Καβάλα.
Το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους οι αφηγητές το έζησαν πολιτογραφημένοι ως αλλοδαποί, με ενδεικτικό τον χαρακτηρισμό στην ταυτότητα που τους δόθηκε στην Ανατολική Γερμανία: “Έλληνας χωρίς πατρίδα”. Όταν επέστρεψαν στην πατρίδα, στις άδειες παραμονής τους αναγραφόταν “υπηκοότης ακαθόριστος”.
“Το παρελθόν είναι μια ξένη χώρα, κάνουν τα πράγματα διαφορετικά εκεί”, είναι η πρώτη φράση στο μυθιστόρημα The Go-Between του L. P. Hartley. Ο Salman Rushdie, στο Imaginary Homelands, παρατηρώντας μια φωτογραφία στον τοίχο του δωματίου που δούλευε, η οποία απεικόνιζε ένα παλιό και κάπως παράξενο σπίτι -μια φωτογραφία που πάρθηκε πριν ο ίδιος γεννηθεί- νιώθει ότι η φωτογραφία του λέει να αντιστρέφει αυτή την ιδέα. Του θυμίζει ότι το παρόν του είναι το ξένο και ότι το παρελθόν είναι το σπίτι του, μολονότι “είναι ένα χαμένο σπίτι σε μια χαμένη πόλη, στην ομίχλη ενός χαμένου χρόνου”. Ίσως το ίδιο ισχύει και για τους αφηγητές μας. Με τις αλλεπάλληλες μετακινήσεις τους έχουν νιώσει πολλές φορές ξένο το κάθε φορά παρόν τους. Γι’ αυτό, η αφηγηματοποίηση του παρελθόντος λειτουργεί όχι μόνο αυτοδικαιωτικά για το παρελθόν, αλλά και λυτρωτικά για το παρόν. Άλλωστε, έτσι κλείνει την αφήγησή της η Μάρθα: “Δεν πειράζει που κλαίω, ας θυμάμαι κι ας κλαίω”.
Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης
Το έργο του Κωνσταντίνου Τσιτσελίκη, καθηγητή Διεθνούς Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, πραγματεύεται ένα από τα λιγότερο μελετημένα ιστορικά θέματα. Από το 1830 μέχρι το 1947, η ελληνική επικράτεια, αναπτύχθηκε με γοργούς ρυθμούς, χωρίς όμως απόλυτες βεβαιότητες. Συνήθως, τα σύνορα της Ελλάδας κατοχυρώθηκαν επιτυχημένα και μόνιμα, άλλες όμως φορές, χαράχθηκαν περιστασιακά ή ατελέσφορα. Πάντα συσχετίστηκαν με το πρόγραμμα της εθνικής ομογενοποίησης και της εθνικής ολοκλήρωσης, αλλά και με τις γεωστρατηγικές επιδιώξεις των Δυνάμεων. Κατοχή, κυριαρχία, συγκυριαρχία, συνθέτουν το περίπλοκο σχήμα της γενεαλογίας μιας θυελλώδους και αιματηρής περιπέτειας που διατρέχει την ελληνική επικράτεια πριν πάρει τη μορφή που γνωρίζουμε σήμερα.
Το γραμματόσημο, ελληνικό και ξένο, αποτελεί ένδειξη και μέσο άσκησης εξουσίας, κατοχής ή κυριαρχίας του εδάφους που έγινε -ή δεν έγινε- ελληνικό. Ισχυρό σύμβολο και μήνυμα για το ποιος ασκεί τον πολιτικό και θεσμικό έλεγχο επί του εδάφους , το γραμματόσημο, όπως και η ταχυδρομική σφραγίδα, συνδέεται με κάθε γωνιά της ελληνικής επικράτειας που βρέθηκε κάποτε από την μία ή την άλλη πλευρά της συνοριακής γραμμής..
Τζον Καρ
Το Ύψωμα 731 ήταν το σκηνικό μιας από τις αγριότερες μάχες του Ελληνοϊταλικού Πολέμου στην Αλβανία, την οποία παρακολούθησε διά ζώσης και ο ίδιος ο Μουσολίνι. Στις 9 Μαρτίου 1941 οι Ιταλοί εξαπέλυσαν την ανοιξιάτικη επίθεσή τους, με σκοπό να βάλουν τέλος στις επί τέσσερις μήνες ταπεινωτικές υποχωρήσεις του στρατού τους. Στόχος ήταν δύο παράλληλες πεδιάδες όπου έστεκε το Ύψωμα 731, το οποίο και έπρεπε να καταλάβουν από τους Έλληνες πάση θυσία.
Το VIII ιταλικό Σώμα Στρατού, μέρος της 11ης Στρατιάς του Τζελόζο, είχε την αποστολή να καταλάβει το ύψωμα, ανοίγοντας την επίθεση με την 38η Μεραρχία Πεζικού «Πούλιε». Απέναντί τους βρισκόταν η Ελληνική 1η Μεραρχία του Β΄ Σώματος Στρατού, με την 4η και 6η Μεραρχία στα πλάγια.
Επί δεκαεπτά ημέρες, ύστερα από σφοδρό φραγμό πυρός του πυροβολικού, αποτέλεσμα του οποίου ήταν να μειωθεί το ύψος του λόφου κατά έξι μέτρα, οι Ιταλοί ρίχτηκαν με γενναιότητα στους Έλληνες στρατιώτες, οι οποίοι τους αναχαίτισαν προκαλώντας τους τρομακτικές απώλειες. Δόθηκαν μάχες σώμα με σώμα με ξιφολόγχες και οι Έλληνες κατάφεραν να κρατήσουν τις θέσεις τους.
Ο Μουσολίνι ήθελε τη νίκη για να εντυπωσιάσει τον Φύρερ. Αντ’ αυτού η αιματηρή πανωλεθρία του Υψώματος 731 έπαιξε τον ρόλο της στην απόφαση του Χίτλερ να αναβάλει την εισβολή στη Ρωσία κατά τέσσερις εβδομάδες τουλάχιστον, καθυστέρηση που, μαζί με άλλους παράγοντες, συνέβαλε ώστε να του στοιχίσει τελικά την έκβαση του πολέμου.
Ιστορία
Αλέξης Παπαχελάς
Ο Ιωαννίδης και η παγίδα της Κύπρου – Τα πετρέλαια στο Αιγαίο – Ο ρόλος των Αμερικανών
Το βιβλίο φωτίζει μερικά από τα πλέον πολυσυζητημένα ερωτήματα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας: την ανατροπή του δικτάτορα Παπαδόπουλου από τον Ιωαννίδη, τον ρόλο σημαντικών παραγόντων της εποχής, όπως του Αριστοτέλη Ωνάση, την ανακάλυψη πετρελαίων στο Αιγαίο, το πώς άρχισε η ένταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας το 1974, με άγνωστα παρασκήνια, το αν και ποιος έδωσε διαβεβαιώσεις στον Ιωαννίδη πριν από το μοιραίο πραξικόπημα κατά του Μακαρίου και την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Ερευνά ακόμα πώς αντιμετώπιζαν οι Αμερικανοί τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον Ανδρέα Παπανδρέου, καθώς και ποιες ήταν οι προβλέψεις τους για τον ρόλο που θα έπαιζαν στη μελλοντική ιστορία του τόπου.
Θα «ακούσετε» –για πρώτη φορά– τις φωνές του Δημητρίου Ιωαννίδη και του αρχηγού Ενόπλων Δυνάμεων στρατηγού Γρηγορίου Μπονάνου στο Πολεμικό Συμβούλιο της 20ής Ιουλίου 1974. Ήταν στιγμές χάους, απελπισίας. Πρόκειται για μια συγκλονιστική αποτύπωση της ανεπάρκειας όσων διαχειρίζονταν τις τύχες του έθνους εκείνη τη στιγμή. Τα 38 λεπτά αυτού του Πολεμικού Συμβουλίου αποτελούν ένα πολύτιμο ντοκουμέντο για την κατανόηση των γεγονότων.
Στο βιβλίο υπάρχει εκτενές Παράρτημα, με σπάνιο υλικό. Σε αυτό περιλαμβάνονται αναλυτικό χρονολόγιο της εποχής, βιογραφικά σημειώματα των προσώπων που πρωταγωνιστούν στο βιβλίο, καθώς και αναλυτική βιβλιογραφία. Την έκδοση εμπλουτίζουν 22 QR codes που παρεμβάλλονται μες στις σελίδες του βιβλίου. Σκανάροντάς τα ο αναγνώστης ανακαλύπτει σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό με άγνωστα ντοκουμέντα.
Αντρέ Κάσπι, Έλεν Κάρτερ
Μια αφιερωματική έκδοση στις 45 προσωπικότητες που βρέθηκαν μέχρι σήμερα στο «τιμόνι» των ΗΠΑ – πολλοί εξ αυτών, ειδικά από τον Β’ Παγκόσμιο και μετά, κι ενός μεγάλου μέρους του υπόλοιπου κόσμου – από τον Τζορτζ Ουάσινγκτον ως τον Ντόναλντ Τραμπ, καθώς επίσης στον θεσμό καθαυτό: Πώς διαμορφώθηκε στα 200 και πλέον χρόνια της ύπαρξής του, τι συμβολίζει, τι εύρος εξουσιών έχει, πώς ελέγχεται, η αμερικανική εκλογική ορολογία κ.ά. Μέσα από μια εξιστόρηση γραμμένη έτσι ώστε να γίνεται κατανοητή από κάθε αναγνώστη «περνάει όλη η ταραχώδης πολιτική ιστορία των ΗΠΑ, τα σκάνδαλα, οι δολοφονίες αλλά και οι μεγάλες αποφάσεις που έκαναν τη χώρα αυτή την ισχυρότερη στον πλανήτη», όπως σημειώνει ο υπεύθυνος της σειράς Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος.
Ρόντρικ Μπίτον
Αποκαλείται «η εποχή των επαναστάσεων» και η κορύφωσή της ήρθε στις δεκαετίες πριν και μετά το 1800. Όμως διήρκεσε έναν ολόκληρο αιώνα: από την Αμερικανική Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας το 1776 ως τις μεγάλες εθνικές «ενοποιήσεις» της Γερμανίας και της Ιταλίας τη δεκαετία του 1860. Η Ελληνική Επανάσταση, που ξέσπασε την άνοιξη του 1821, βρίσκεται ακριβώς στο μέσον αυτής της μακράς «εποχής των επαναστάσεων» – και, όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, αποτέλεσε το σημείο καμπής της.
Οι ιστορικοί άργησαν να αναγνωρίσουν τον καίριο ρόλο που έπαιξε η ελληνική εξέγερση και η διεθνής αναγνώριση της Ελλάδας ως κυρίαρχου, ανεξάρτητου κράτους εννέα χρόνια αργότερα, το 1830, σε αυτή τη διαδικασία, η οποία αναδιαμόρφωσε το γεωπολιτικό σκηνικό της ευρωπαϊκής ηπείρου ή, μάλλον, για την ακρίβεια, μεγάλου μέρους του κόσμου. Αυτό το βιβλίο φιλοδοξεί να εξηγήσει όσα συνέβησαν στη διάρκεια αυτών των εννέα ετών, με τις ευρύτατες –και σίγουρα απρόβλεπτες– συνέπειές τους, καθώς και τους λόγους για τους οποίους η πλήρης σημασία αυτών των γεγονότων αρχίζει να εκτιμάται μόλις σήμερα, διακόσια χρόνια αργότερα.
Ιστορία
Ρόμπερτ Γκρέιβς
Όλοι οι ελληνικοί μύθοι συγκεντρωμένοι σε δύο τόμους με εξαντλητικά αναλυμένες πηγές και με απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα που προκύπτουν από ανθρωπολογική και ιστορική άποψη. Οι μεταμορφώσεις είναι βασικό στοιχείο στους μύθους, ως θεϊκή παρέμβαση για να βοηθηθεί ένας θνητός ή ως τιμωρία, ακόμα και ως ικανοποίηση των ακόρεστων σεξουαλικών ορέξεων του θεού: ο Δίας μεταμορφώνεται σε ταύρο, κύκνο, ακόμα και βροχή για να συνουσιαστεί με γυναίκες και άντρες, μεταμορφώνει την Αταλάντη και τον Μελανίωνα σε λιοντάρια και τον Λυκάονα και τους γιους του σε λύκους, ενώ η Ήρα μεταμορφώνει την Ιώ σε αγελάδα για να την εκδικηθεί για τη σχέση της με τον Δία. Σχεδόν κάθε λουλούδι και φυτό έχει και μια πονεμένη ιστορία μεταμόρφωσης, συνήθως ερωτικής φύσης.
Στέφανος Καβαλλιεράκης
Η Ελληνική Επανάσταση κατατάσσεται δικαιολογημένα στις μεγάλες επαναστάσεις που σφράγισαν την εποχή της Νεωτερικότητας. Η συμπλήρωση διακοσίων ετών από την έκρηξή της έχει εύλογα κορυφώσει το ενδιαφέρον.
Η σειρά 200 χρόνια από την Επανάσταση φιλοδοξεί να συνεισφέρει στη δημόσια ιστορία και στον διάλογο για τον χαρακτήρα και τις μορφές της Παλιγγενεσίας των Ελλήνων.
Το βιβλίο αυτό διερευνά ένα γοητευτικό μυστήριο, αλλά και μια συναρπαστική ιστορική διαδρομή, τη συνάντηση προσώπων, γεγονότων, συγκυριών, στην πορεία της προετοιμασίας για το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, η οποία έμοιαζε άκαιρη και εκτός διεθνούς πλαισίου.
Δύο αιώνες μετά, η ιστορική μελέτη έχει να επιλύσει πολλά ιστορικά ζητήματα ακόμα, ενώ εκκρεμεί η ένταξη της επανάστασης στα κυρίαρχα σχήματα της ευρωπαϊκής ιστορίας – ίσως γιατί διατηρεί έως και σήμερα την ιδιοτυπία της, που έχει να κάνει ακριβώς με τις διαφορετικές οπτικές και τα βλέμματα που μπορεί να συγκεντρώνει πάνω της. Η Ελληνική Επανάσταση συνιστά ένα νεωτερικό γεγονός για την ίδια την Ευρώπη σ’ ένα φαινομενικά ασφυκτικό, παραδοσιακό πλαίσιο.
Ο Στέφανος Καβαλλιεράκης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1977. Είναι Διευθυντής του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών-Ιδρύματος Βούρου Ευταξία από το 2018. Είναι απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στον τομέα των Μεσογειακών και Ανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου όπου ολοκλήρωσε και τη διδακτορική του διατριβή ως υπότροφος. Είναι εισηγητής στο Ινστιτούτο Επιμόρφωσης του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης. Έχει γράψει σειρά ιστορικών άρθρων με άξονα την ιστορία της εκπαίδευσης, την κίνηση των ιδεών και τις ιδεολογικές διαμορφώσεις κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Αρθρογραφεί τακτικά στο ένθετο «Βιβλιοδρόμιο» των Νέων παρουσιάζοντας ιστορικά βιβλία, καθώς και στην επιθεώρηση Βιβλίου Books’ Journal. Με τον Α. Κουτσολαμπρόπουλο επέλεξαν, συνέθεσαν και επιμελήθηκαν τα κείμενα για την παράσταση του Εθνικού Θεάτρου «Σπουδαία ερείπια: Η Ελλάδα με τα μάτια των ξένων ταξιδιωτών (16ος-19ος)» που παρουσιάστηκε το καλοκαίρι του 2020.
Στη σειρά «200 χρόνια από την Επανάσταση» κυκλοφορούν: Θεόδωρος Κολοκοτρώνης: Ο στρατιωτικός ηγέτης της Ελληνικής Επανάστασης του Ιάκωβου Δ. Μιχαηλίδη, Ιωάννης Καποδίστριας: Ο «αμνός» της Παλιγγενεσίας των Ελλήνων των Θάνου Μ. Βερέμη, Ιάκωβου Δ. Μιχαηλίδη (κυκλοφορεί στις 26 Νοεμβρίου) και Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης: Ο ηγέτης της Μάνης στην Ελληνική Επανάσταση του Αθανάσιου Συροπλάκη (κυκλοφορεί στις 26 Νοεμβρίου).
Η σειρά συνεχίζεται το 2021 με τα βιβλία: Ρήγας Φεραίος, Μπουμπουλίνα, Τα συντάγματα της Επανάστασης, Οι εμφύλιες διαμάχες του 1821, Από τη σφαγή της Χίου στην Έξοδο του Μεσολογγίου, Ο ρόλος των Μεγάλων Δυνάμεων στην Επανάσταση.
Ιστορία
Γιάννης Τσιώμης
Το πεπρωμένο της Αθήνας ήταν παράδοξο: μια μικρή κωμόπολη, με βαρύ ιστορικό παρελθόν, ξεχασμένη όμως στο πέρασμα των αιώνων, γίνεται η καρδιά ενός νέου εθνικού κράτους. Ειδικά στην περίπτωση της Αθήνας, η επιλογή της πρωτεύουσας είναι μια πράξη αποφασιστικής σημασίας, καθώς σηματοδοτεί τη ρήξη με τη μακρά οθωμανική κυριαρχία. Η αποκατάσταση και η δημιουργία των μνημείων της, η χάραξη του πολεοδομικού της σχεδίου, των αξόνων και των προοπτικών της εκφράζουν τη νέα αποστολή της στο σταυροδρόμι της πολιτικής, της ιδεολογίας και της αισθητικής.
Την επομένη της ελληνικής ανεξαρτησίας, η Αθήνα μεταφέρθηκε στον ίδιο τόπο όπου γεννήθηκε: βρισκόταν εκεί και συνάμα έπρεπε να επινοηθεί. Η ερειπωμένη και θαμμένη αρχαία πόλη αναγορεύεται σε πρωτεύουσα του νέου κράτους από τους Βαυαρούς και, υπό την αιγίδα μιας Ευρώπης ζωογονημένης από την κυκλοφορία ιδεών, τεχνών και επιστημών, γνωρίζει το ξεκίνημα της αναγέννησής της και την είσοδό της στη νεωτερικότητα.
Ο σχεδιασμός της νέας πόλης ανατίθεται σε Γάλλους, Γερμανούς και Έλληνες αρχιτέκτονες και μηχανικούς που είχαν σπουδάσει στο Παρίσι, στο Μόναχο και στο Βερολίνο και αντλούσαν έμπνευση από τα έργα μεγάλων μορφών του κλασικισμού, όπως ο Ντυράν ή ο Σίνκελ. Από το 1833, η Αθήνα γίνεται ένα πεδίο εμπειριών που θα ενσαρκώσει εντέλει την ουσία της σύγχρονης πρωτεύουσας και όπου, μέσω της πολεοδομίας, θα αναδειχθεί ένα κίνημα που θα γίνει οικουμενικό: ο νεοκλασικισμός.
Το βιβλίο αυτό, πλούσιο σε εικονογραφικό υλικό από το έργο που κληροδότησαν οι κυριότεροι τεχνίτες αυτού του νέου τόπου εξουσίας —ανάμεσά τους ο Λέο φον Κλέντσε, ο Έντουαρντ Σάουμπερτ και ο Σταμάτιος Κλεάνθης—, δεν ανιχνεύει απλώς την πορεία μιας αστικής εποποιίας· αποτυπώνει παραστατικά το πορτρέτο μιας ηπείρου που την αρδεύουν οι πολιτισμικές ανταλλαγές και οι γεωπολιτικές αβεβαιότητες και που στο παράδειγμα της Αθήνας βρήκε την ευκαιρία να αναδείξει μια «ευρωπαϊκή καλλιτεχνική υπόθεση».