Showing all 2 results

ΠΕΚ (ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΡΗΤΗΣ)

Κοινωνιολογία

Εθνική καταγωγή και DNA

Κώστας Καμπουράκης

Καταρρίπτοντας τον μύθο των γενετικών εθνοτήτων.

Κάθε άνθρωπος έχει μια εικόνα για τον εαυτό του, τους προγόνους του και, ευρύτερα, για τη γενεαλογία του. Η εικόνα αυτή διαμορφώθηκε κατά την ανατροφή του, από τις ιστορίες που αφηγούνταν οι γονείς, οι παππούδες και οι γιαγιάδες του· από τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα με τα οποία εξοικειώθηκε και τα οποία έχει ενδεχομένως υιοθετήσει· αλλά και από την ιστορία που έμαθε στο σχολείο και αλλού για την προέλευση της κοινότητας όπου πιστεύει ότι ανήκει.

Για εμάς τους Έλληνες, η έννοια της εθνικής καταγωγής και η ιδέα της άμεσης συνέχειας από την αρχαία στη σύγχρονη Ελλάδα θεωρούνται συνήθως πολύ σημαντικές. Το μάθημα της Ιστορίας στο σχολείο και οι αντιλήψεις με τις οποίες μεγαλώσαμε συντείνουν σε αυτό. Ωστόσο, σε τι ακριβώς συνίσταται τούτη η συνέχεια; Αφενός, πρόκειται για συνέχεια πολιτισμική, με επίκεντρο την ελληνική γλώσσα. Πρόκειται επίσης για συνέχεια γεωγραφική, καθώς στον χώρο της σύγχρονης Ελλάδας συνέβησαν τα σημαντικότερα ίσως ιστορικά γεγονότα της Αρχαίας Ελλάδας. Πρόσφατα, όμως, στη συζήτηση προστέθηκε και μια άλλη συνέχεια που πολλοί πιστεύουν ότι επιβεβαιώνει οριστικά τη σύνδεση αρχαίων και σύγχρονων Ελλήνων: η συνέχεια μέσω του DNA.

Το βιβλίο αυτό επιχειρεί να αποσαφηνίσει τη σχέση μεταξύ DNA και εθνικής ταυτότητας. Μέσα από μια λεπτομερή εξέταση των σχετικών επιστημονικών μελετών και τη διεπιστημονική ανάλυση του θέματος, έρχεται να ελέγξει κατά πόσο ευσταθούν ισχυρισμοί του τύπου «ελληνικό DNA». Κι ακόμα, να απαντήσει σε ερωτήματα όπως: Τι μπορούν –και τι δεν μπορούν– να μας πουν τα δεδομένα του DNA; Είναι οι γενετικές εθνότητες κάτι υπαρκτό; Μπορεί όντως το DNA να ρίξει φως στην αληθινή καταγωγή μας; Αυτό το βιβλίο έρχεται να αποσαφηνίσει σε όλους μας τι ακριβώς μπορούμε, αλλά και τι δεν μπορούμε, να μάθουμε από το DNA για το ποιοι πράγματι είμαστε.

24.00

Δημήτρης Φιλιππίδης

Το έναυσμα για να γραφτεί τούτο το βιβλίο ήταν μια επιστολή διαμαρτυρίας του Γιάννη Τσαρούχη, το 1975, σε μια εφημερίδα, για την τυραννία της επιβολής του πρασίνου στην Αττική, υποδεικνύοντας έτσι το πράσινο ως κλειδί κατανόησης του Αττικού τοπίου. Η διαχρονική απουσία πρασίνου στην Αττική συμπίπτει με την πληθώρα των λεγόμενων «αρχαιολογικών χώρων» της. Η μεταξύ τους σχέση δεν είναι τυχαία, καθώς και τα δύο αυτά στοιχεία απειλούνται εξίσου με βανδαλισμούς και βιαιοπραγίες. Οπότε, το δημόσιο πράσινο έρχεται να πρωταγωνιστήσει αναπάντεχα στη συζήτηση για το τοπίο: όχι πια άμεσα, ως καθαυτό πράσινο με φυτά και βλάστηση, αλλά έμμεσα, ως θεσμοθετημένος άχτιστος χώρος, ως κενό. Με τη μορφή ανασκαφικών χώρων, ορυγμάτων ή νταμαριών, ακόμα και έρημο ή εγκαταλειμμένο, χαρίζει μια ανάσα στην πόλη, προσφέρει ένα άνοιγμα· από εκεί, δίνεται στους κατοίκους η δυνατότητα να επικοινωνούν ελεύθερα με τον ουρανό. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου συζητιούνται οι πτυχές του Αττικού τοπίου που σχετίζονται με την κατασκευή του ιδεολογήματός του και η μετατόπιση του ενδιαφέροντος προς την έλλειψη δημόσιου πρασίνου. Στο δεύτερο μέρος η αναζήτηση οδηγείται στην τυπολογία των ελεύθερων χώρων, αδόμητων και ανασκαφικών, και καταλήγει στη διατύπωση πρότασης, όπου το «πράσινο» συνεκτιμάται ως μέρος του τοπίου και αναδεικνύεται ο ρόλος της αρχαιολογίας ως παραγωγού και παρόχου ανοιχτών χώρων στη ζωή της σύγχρονης ελληνικής πρωτεύουσας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

18.00