Βλέπετε 1–15 από 618 αποτελέσματα

Non Fiction

Μπελλ Χουκς

Η bell hooks προσκαλεί κάθε γυναίκα να αμφισβητήσει τα αφηγήματα της πατριαρχίας και να αναζητήσει με θάρρος την αγάπη. Με τη χαρακτηριστική επιβλητική και σαφή γλώσσα της εξετάζει τις ιδέες για την αγάπη και τον έρωτα που κυριαρχούν στη σύγχρονη κουλτούρα, αλλά και πώς αυτές άλλαξαν χάρη στο φεμινιστικό κίνημα – ακόμα και αν η κατοχύρωση νέων ελευθεριών δεν κατάφερε να αλλάξει σε βάθος τον πυρήνα των ερωτικών σχέσεων. Περιγράφοντας τις διάφορες μορφές αγάπης φανερώνει πώς οι γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας μπορούν να αναζητήσουν και να διεκδικήσουν σε κάθε πτυχή της ζωής τους αυτή τη σύνδεση που θα οδηγήσει σε μια πιο δίκαιη κοινωνία.

16.60

Ρόμπερτ ΜακΚέιμπ

Πρωτοεπισκέφθηκα τη Μύκονο το καλοκαίρι του 1955. Εκείνη την εποχή μού ήταν αδύνατο να φανταστώ τι θα συνέβαινε τα επόμενα εξήντα χρόνια στο μαγικό και ήσυχο αυτό νησί με το ένα και μοναδικό δωδεκαθέσιο λεωφορείο και την πληθώρα από γαϊδουράκια.

Την ημέρα της άφιξής μου το νησί φιλοξενούσε περίπου δεκαπέντε επισκέπτες. Μια τυπική καλοκαιρινή ημέρα του 2018, αντιθέτως, φιλοξενεί από 120.000 έως 140.000 επισκέπτες. […]

Η Μύκονος ήταν σαν ανεξάρτητο νησιωτικό πριγκιπάτο, με τον δικό της πολιτισμό, τους δικούς της χορούς, τα τραγούδια της, την ποίηση, την κουζίνα, τα υφάσματα, την αρχιτεκτονική, ακόμα και τη γλώσσα της. Όλα αυτά εξελίχθηκαν και διαμορφώθηκαν προσεκτικά κατά τη διάρκεια χιλιάδων ετών, εν μέσω πολέμων, κατοχών, ξηρασιών κι άλλων καταστροφών. Δεν πρέπει να υποτιμάει κανείς το πόσο απομονωμένα ήταν τα νησιά του Αιγαίου τις εποχές της ιστιοφορίας και το πόσο μοναδικοί και ξεχωριστοί ήταν οι πολιτισμοί που αναπύχθηκαν στα μέρη τους.

Δεν είναι υπερβολή να ισχυριστεί κανείς ότι η ζωή στη Μύκονο έχει αλλάξει περισσότερο τα τελευταία εξήντα χρόνια απ΄ ό,τι εδώ και 3.000 χρόνια. Το νησί είχε περιορσιμένες αγροτικές δυνατότητες, λιγοστό νερό, καλή αλιεία και ελάχιστους άλλους φυσικούς πρόρους. Κατά κάποιον τρόπο, αντιπροσώπευε ένα ανέγγιχτο παράδειγμα ενός εξαιρετικά οργανωμένου, αυτάρκους αιγαιοπελαγίτικου πολιτισμού. Ζούσε σε ισορροπία με τους διαθέσιμους εδαφικούς, υδάτινους και θαλάσσιους πόρους του, συμπληρώνοντας το εισόδημα του με εξαγωγές και εμπόριο καϊκιών, καθώς και με εμβάσματα Μυκονιατών ναυτικών και μεταναστών. Πόσο τυχερός ήμουν που γνώρισα το νησί την εποχή εκείνη, όταν βρισκόταν στο κατώφλι της μελλονικής δραματικής του αλλαγής.

40.00

Γιώργος Σεφέρης, Μάρω Σεφέρη

Στον πρώτο τόμο περιλαμβάνονται τα γράμματα που αντηλλάγησαν κατά την περίοδο της πρώτης γνωριμίας του Γιώργου Σεφέρη με την Μαρώ Λόντου, και της προγαμιαίας σχέσης τους. Από το σύνολο των 175 επιστολών, τα 135 είναι γραμμένα από τον Γιώργο Σεφέρη και τα 40 από την Μαρώ.

Ο επιμελητής της έκδοσης Μιχάλης Ζ. Κοπιδάκης συνεργάστηκε στενά με την Μαρώ Σεφέρη και οι επιστολές συχνά σχολιάζονται και από την ίδια. Το βιβλίο περιλαμβάνει ακόμη πρόλογο του επιμελητή, καθώς και ευρετήρια προσώπων και τοπωνυμίων.

32.30

Άντονι Σπόφορθ

Στον δυτικό πολιτισµό όπως τον γνωρίζουµε σήµερα η επίδραση των αρχαίων Ελλήνων και του πολιτισµού τους είναι φανερή σε όλους. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές γλώσσες και σε πάµπολλους τοµείς χρησιµοποιούνται ελληνικές λέξεις, οι Ολυµπιακοί Αγώνες διοργανώνονται µε πρότυπο τους αντίστοιχους αρχαιοελληνικούς, το πολίτευµα των κρατών είναι η δηµοκρατία, ενώ αξιοποιούνται παντοιοτρόπως θεσµοί που πρωτοεµφανίστηκαν στην αρχαία Ελλάδα.

Γιατί, άραγε, η επίδραση ενός πολιτισµού που άκµασε πριν από 2.500 χρόνια εξακολουθεί σήµερα να είναι τόσο ισχυρή;

Ο Tony Spawforth επιχειρεί να απαντήσει σε αυτό το ερώτηµα εστιάζοντας σε ποικίλα πεδία, από τις θρησκευτικές πρακτικές και τον πολιτισµό µέχρι την ιατρική και την εµµονή µε το σωµατικό κάλλος.

Ο Spawforth θαυµάζει χωρίς να εξιδανικεύει, και, ανατέµνοντας σε βάθος τον αρχαίο ελληνικό πολιτισµό, δε διστάζει να αναφερθεί και σε αρνητικές πλευρές, όπως η θέση των γυναικών και η ύπαρξη δούλων, ενώ ασχολείται και µε τις ποικίλες στρεβλές αναγνώσεις του αρχαιοελληνικού πολιτισµού.

22.20

Κοινωνιολογία

Αστική ζούγκλα

Μπεν Γουίλσον

Ξέρατε ότι η Νέα Υόρκη έχει περισσότερα είδη χλωρίδας από το Εθνικό Πάρκο Γιοσέμιτι;

Ότι ένα εγκαταλελειμμένο διυλιστήριο πετρελαίου στο Έσεξ έχει το παρατσούκλι «το τροπικό δάσος της Αγγλίας», επειδή περιέχει άφθονα σπάνια φυτά και έντομα;

Οι σκουπιδότοποι, οι εγκαταλελειμμένες τοποθεσίες, οι λωρίδες γης πίσω από φράχτες, τα έρημα τοπία δίπλα σε σιδηροδρομικές γραμμές πολλές φορές κρύβουν θησαυρούς της φυσικής ζωής. Αυτά τα σημεία των πόλεων συχνά μας παρέχουν καρπούς, καύσιμα, συστατικά για φάρμακα και χώρους για παιχνίδι και αναψυχή. Η διαχωριστική γραμμή μεταξύ πόλης και εξοχής είναι αχνή. Η πόλη και η φύση ήταν ανέκαθεν στενά συνδεδεμένες και μόνο πρόσφατα, με την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη, απομακρυνθήκαμε τόσο πολύ από αυτή την «παράδοση». Το βιβλίο είναι κυρίως η ιστορία της ανάγκης του ανθρώπου να διατηρήσει την επαφή του με τη φύση, να πολεμήσει ενάντια σε άπληστους επενδυτές και στενόμυαλη ανάπτυξη, μια και το κόστος της εγκατάλειψης της φύσης είναι τεράστιο.

Ο Ben Wilson –συγγραφέας του METROPOLIS: Η ιστορία των πόλεων, της μεγαλύτερης ανακάλυψης του ανθρώπου– εξετάζει πώς μπορεί να επιβιώσει ο πλανήτης σε μια εποχή κλιματικής κρίσης.

17.70

Δημήτρης Καράμπελας

Από τη μια, ο Θεός, οι φυσικοί νόμοι, ο ορθός Λόγος, τα γονιδιακά κυκλώματα: η αλήθεια. Από την άλλη, το ενδεχόμενο, το εφήμερο, το πεπερασμένο, το τυχαίο: η ζωή. Μεταξύ των δύο αυτών πόλων ανοίγεται ένας χώρος ενδιάμεσος: η επικράτεια του πνευματικού, η κατ’ εξοχήν επικράτεια του ανθρώπου — όντος μεικτού και υβριδικού, τερα­τώδους συνύπαρξης των αντιθέτων.

Το ανά χείρας δοκίμιο αφηγείται μια ιστορία του πνευματικού —από τον Σεκούνδο τον σιωπηλό φιλόσοφο, τον Πίκο ντέλλα Μιράντολα και τον Πασκάλ ώς την Χάννα Άρεντ και τον Ζακ Ντερριντά∙ από τον Μέλβιλ, τον Μπωντλαίρ και τον Κάφκα ώς τον Τεντ Χιουζ, τον Τόμας Πύντσον και τον Μισέλ Ουελμπέκ∙ από τον Ίνγκμαρ Μπέργκμαν και τον Αντρέι Ταρκόφσκι ώς τον Μπιλ Βαϊόλα, τον Τζιμ Τζάρμους και τον Ντέιβιντ Λυντς— αναζητώντας μια απάντηση στο ερώτημα αν η μεταβατική αυτή ζώνη θα μπορούσε να ξαναγεννηθεί για μας πια.

14.00

Δοκίμιο

Φλοιοί

Μουνίρ Ατσέμι

Οι Φλοιοί είναι μια σύνθεση φωτογραφιών και στοχασμών που ξεκινούν από μερικά κομματάκια φλοιού σημύδας που κράτησε ο συγγραφέας από την επίσκεψή του στο Άουσβιτς-Μπίρκεναου. Είναι μια απόπειρα να ανακρίνουμε τα σπαράγματα του παρελθόντος, τα ορατά ίχνη, τα υπολείμματα, τη γραφή, την καταγραφή και τη φωτογραφία, για να σκεφτούμε το αδιανόητο και να θέσουμε σε κίνηση το μηχανισμό της μνήμης. Είναι η απόφαση να προσφεύγουμε, παρ’ όλα αυτά, στην εικόνα, να μην αποστρέφουμε τα μάτια, να προσπαθούμε να ανασύρουμε διαρκώς κάθε λοξοδρόμισμα από την εργασία του θανάτου στη διεργασία του βλέμματος. Είναι μια στιγμή προσωπικής αρχαιολογίας, με σκοπό όχι μόνο τη διερεύνηση του παρελθόντος, αλλά πρώτα και κύρια την κατανόηση του παρόντος.

10.00

Γκέοργκ Ζίμελ

Το ανά χείρας κείμενο του Georg Simmel, το οποίο δημοσιεύθηκε μετά τον θάνατο του συγγραφέα, είναι πράγματι ένα κείμενο σπαραγματικό, και κατά κάποιον τρόπο επιβεβαιώνει τη γενική παρατήρηση του Lukacs για τη μεταβατικότητα της φύσης του στοχασμού τού Simmel, ο οποίος “αρνείται την ολοκλήρωση […] λόγω αρχών και όχι επειδή είναι ανίκανος να την επιτύχει”. Ωστόσο, παρά τη σπαραγματικότητά του, το κείμενο πρέπει να διαβαστεί με την προϋπόθεση της γενικής θεώρησης του Simmel όσον αφορά το ερωτικό φαινόμενο στον σύγχρονο κόσμο μέσα από τις αντιφάσεις της ατροφίας του ατομικού πολιτισμού, την οποία επιβάλλουν η τεχνοεπιστήμη και οι ορθολογικές δομές του ανθρώπου της λογικής, μακράν και εναντίον από το βάθος της προσωπικότητας του κατακυριευμένου από τη λογοκρατία ανθρώπου της εποχής μας.

8.48

Βιογραφία - Μαρτυρίες

Γράψιμο… Τι ιδέα κι αυτή!

Φλοράνς Νουαβίλ

Η δημοσιογράφος και συγγραφέας Φλοράνς Νουαβίλ και ο σύζυγός της συνδέονταν με μακρά φιλία με το ζεύγος Κούντερα.

Έτσι λοιπόν προέκυψαν κι αποτυπώθηκαν στο βιβλίο αυτό σκηνές πονηρούτσικης συνενοχής, γεύματα μεσημεριανά στο Τουκέ, επισκέψεις στο διαμέρισμα του ζεύγους, συναντήσεις καφενειακές, η αβάσταχτη νοσταλγία μιας ασήμαντης φλυαρίας σ’ ένα εξοχικό εστιατόριο, στιγμές κι αισθήσεις στιγμιαίες που ζωντανεύουν με τρυφερότητα το (βιωμένο) έργο και τη (μυθιστορηματική) ζωή του Μίλαν Κούντερα.

Η κεντροευρωπαϊκή πολιτισμική ρίζα που διαπερνά τη σκέψη και τη δράση του Κούντερα αναδεικνύεται εδώ γλαφυρά: Σπαράγματα από κείμενα και συζητήσεις, αναμνήσεις, ένα ταξιδιωτικό ημερολόγιο από τη Βοημία και πλήθος φωτογραφίες συγκεντρώνονται με έναν και μόνο στόχο: να γεννήσουν στον αναγνώστη την επιθυμία της (επαν)ανακάλυψης ενός μέγιστου καλλιτέχνη του 20ού αιώνα.

Συγγραφέας όσο και μουσικός, ο Μίλαν Κούντερα, εχθρός του δημόσιου κουτσομπολιού και της πληκτικής βιογράφησης, βρήκε στη Φλοράνς Νουαβίλ μια γραφίδα ικανή να αναδείξει την ειρωνική, αποστασιοποιημένη ματιά του και τη μέγιστη ικανότητά του για εμβάθυνση, αλλά κι εκείνα τα αστεία με τα οποία τρέφουμε όλοι μας τα όνειρα και τα ψέματά μας.
Κριτικές

19.00

Βαρσάμη Κωνσταντίνα, Σιάνης Παναγιώτης

Η μετανάστευση είναι μια διαδρομή γεμάτη όνειρα, αλλά και δοκιμασίες. Ο μετανάστης, θέλοντας να ριζώσει στη νέα του πατρίδα, συχνά βιώνει μοναξιά και αποξένωση. Κι όμως, η επιστροφή στην πρώτη του πατρίδα μπορεί να είναι εξίσου δύσκολη. Εκεί, ο χρόνος έχει αλλάξει τα πάντα: τους ανθρώπους, τις συνήθειες, ακόμα και τον ίδιο.

Το συναίσθημα του να νιώθεις ξένος στην ίδια σου τη χώρα είναι -ενίοτε- βαρύ, αλλά και μια βαθιά υπενθύμιση του πόσο πολύπλοκη είναι η έννοια του «σπιτιού». 29 άνθρωποι που έχουν βιώσει αυτή τη συνθήκη μιλούν μέσα στις σελίδες αυτού του βιβλίου για το πως η καρδιά μένει πάντα μοιρασμένη ανάμεσα σε δύο κόσμους.

 

17.99

Βιογραφία - Μαρτυρίες

Sonny Boy

Αλ Πατσίνο

«Και τότε, ένα βράδυ, ενώ ήμουν επί σκηνής, απλώς συνέβη. Η δύναμη της έκφρασης μου αποκαλύφθηκε όπως ποτέ άλλοτε.

Και δεν ήταν καν κάτι που αναζητούσα. Αυτή είναι η ομορφιά των πραγμάτων. Όταν δεν την ψάχνεις. Ανοίγω το στόμα μου και, με κάποιον τρόπο, καταλαβαίνω ότι μπορώ να μιλήσω. Οι λέξεις βγαίνουν, και δεν είναι οι λέξεις του Στρίντμπεργκ, αλλά τις προφέρω σαν να είναι δικές μου. Ο κόσμος είναι δικός μου, όπως και τα συναισθήματά μου, και ξεπερνούν τα όρια του Σάουθ Μπρονξ. Εγκατέλειψα το οικείο. Έγινα μέρος κάτι μεγαλύτερου. Ανακάλυψα ότι υπάρχουν περισσότερες ευκαιρίες για μένα, αισθανόμουν ότι ανήκω σε έναν ολόκληρο κόσμο κι όχι μόνο σε ένα μέρος. “Τι είναι αυτό;” αναρωτήθηκα. Μοιάζει σαν να απογειώνομαι. “Ναι, επιτέλους. Είναι εκεί, μπορώ να απλώσω τα χέρια μου και να το αγγίξω. Είναι εκεί και τώρα ξέρω ότι μπορώ να το φτάσω, να το ακουμπήσω” σκέφτηκα. Και ξαφνικά, εκείνη τη στιγμή, ήμουν παγκόσμιος. Ήξερα ότι μετά απ’ αυτό δεν θα ανησυχούσα. Έτρωγα, δεν έτρωγα. Έβγαζα δεν έβγαζα λεφτά. Γινόμουν δεν γινόμουν διάσημος. Όλα αυτά δεν σήμαιναν τίποτα πια. Σε αυτή τη δουλειά, το να μη νοιάζεσαι για τέτοια πράγματα αποτελεί ευτύχημα. Άνοιγε μια πόρτα που δεν οδηγούσε σε καριέρα ούτε σε επιτυχία ή χρήματα, αλλά σε μια ζωτική ενέργεια. Είχα αφουγκραστεί τον εαυτό μου και δεν μπορούσα να κάνω τίποτε άλλο παρά να πω “Θέλω να κάνω αυτό το πράγμα για πάντα”».

Για τον κόσμο, ο Al Pacino εμφανίστηκε στη μεγάλη οθόνη σαν φλόγα που άναψε ξαφνικά και δεν έσβησε ποτέ. Από την πρώτη του πρωταγωνιστική εμφάνιση στο Πανικός στο Νιντλ Παρκ το 1971, μέχρι τις εμβληματικές ερμηνείες του στον Νονό, το Σέρπικο και τη Σκυλίσια Μέρα, το όνομά του έγινε συνώνυμο με την ένταση, το βάθος και την αλήθεια της υποκριτικής. Μεγάλωσε στο Νότιο Μπρονξ από μια στοργική αλλά ψυχικά ευάλωτη μητέρα και τους παππούδες του, καθώς ο πατέρας του τον εγκατέλειψε σε μικρή ηλικία. Η ζωή στους δρόμους και η ατίθαση παρέα των παιδικών του χρόνων σμίλεψαν τον χαρακτήρα του. Μια καθηγήτρια διέκρινε το ταλέντο του και τον ενθάρρυνε να φοιτήσει στο περίφημο Λύκειο Παραστατικών Τεχνών της Νέας Υόρκης. Από εκεί, δεν υπήρχε επιστροφή. Το Sonny Boy είναι τα απομνημονεύματα ενός άντρα που δεν έχει τίποτα να φοβηθεί και τίποτα να κρύψει. Όλοι οι σπουδαίοι ρόλοι, οι βαθιές σχέσεις, οι δημιουργικές συνεργασίες και η εύθραυστη ισορροπία ανάμεσα στην τέχνη και στην αγορά ζωντανεύουν ξανά – μέσα από τον ίδιο. Η ιστορία του Al Pacino είναι μια ιστορία για την αγάπη και την αποφασιστικότητα. Ο Pacino είχε την τύχη να ερωτευθεί σε βάθος την τέχνη του πριν καν αντιληφθεί τις υλικές ανταμοιβές της – και αυτή του η αγάπη δεν στέρεψε ποτέ. Αυτό έκανε όλη τη διαφορά.

 

22.15

Βιογραφία - Μαρτυρίες

Θιβέτ

Στέλιος Βαρβαρέσος

Στο εξαιρετικά πρωτότυπο αυτό βιβλίο ο Στέλιος Βαρβαρέσος, ταξιδεύοντας στο Θιβέτ και τα Ιμαλάια, μέσα από ιστορίες δρόμου και απρόσμενες συναντήσεις, άλλοτε αποκαλυπτικές, άλλοτε συγκινητικές και βαθιά ανθρώπινες, επιχειρεί να καταγράψει με τον δικό του τρόπο, τη δική του ματιά, τα όσα είδε και ένιωσε περιπλανώμενος στον μεγαλύτερο ερημότοπο του πλανήτη, τη «Χώρα του Χιονιού», το Θιβέτ, ένα καθαρά θεοκρατικό βασίλειο: «Παρασύρθηκα, σαν ένας μικρός κόκκος σκόνης, στους ερημότοπους του Θιβέτ, ανάμεσα από σκονισμένες κοιλάδες, μικρά χωριά, χιονισμένα ψηλά περάσματα… Συνάντησα νομάδες, απλούς χωρικούς, μοναχούς, προσκυνητές… Τρύπωσα, σαν μια “σκιά”, σε ναούς και μοναστήρια, και περπάτησα στις παλιές συνοικίες της Λάσα. Έγινα, έστω και προσωρινά, ένας χορευτής στη “σκιά” των Ιμαλαΐων». Το Θιβέτ, ακόμα και σήμερα, γοητεύει τη Δύση εφόσον του αποδόθηκε, τουλάχιστον τους τελευταίους αιώνες ερήμην του, όλη εκείνη η πνευματικότητα που απουσιάζει από μια καταναλωτική κοινωνία και έναν «άπληστο» υλισμό. Νομάδες, μοναχοί, ασκητές, δραπέτες βίαιων πολιτικών καθεστώτων, ταξιδιώτες του χθες και του σήμερα, συνθέτουν τους «πλάνητες» αυτών των ερημότοπων.

Η αφήγηση του Βαρβαρέσου επιχειρεί να παρουσιάσει μέσα από την ίδια την Ιστορία, το ταξίδι και τις συναντήσεις του δρόμου, την κατάσταση που επικρατούσε στο Θιβέτ μετά τις δύο εισβολές του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού του Μάο, το 1950 και το 1959, αναζητώντας εναγωνίως να κατανοήσει ο ίδιος σε τι βαθμό η Ιστορία είχε εξοβελίσει τους μύθους στη «Χώρα του Χιονιού», μερικές δεκαετίες αργότερα: «Πριν την αναχώρησή μου αναρωτιόμουν αν θα μπορούσα να δω πίσω από τις “βαριές σκιές” αυτών των βουνών. Αναρωτιόμουν πώς η ανθρώπινη βία είχε καταφέρει να εγκατασταθεί στα πιο ψηλά υψίπεδα του πλανήτη. Ζητούσα να αφουγκραστώ τις ιστορίες των Θιβετιανών για τη χώρα τους, τη ζωή τους, τους θεούς τους, την πίστη τους, τις αλλαγές που βίωναν μετά την εισβολή του 1959, στη “σκιά” της Πολιτιστικής Επανάστασης του Μάο…»

Με όπλα την Ιστορία, τη γεωγραφία, την ηθογραφία, τις μαρτυρίες, τους μύθους, τον «δρόμο», ο Βαρβαρέσος καταφέρνει να αποκωδικοποιήσει σε μεγάλο βαθμό τη ζωή και την πνευματικότητα ενός λαού, κάνοντας πιο έντονα τα χρώματα, τους ήχους και το άρωμα αυτού του μοναδικού ταξιδιού.

 

26.50

Βιογραφία - Μαρτυρίες

Kopf Hock / Ψηλά το κεφάλι

Φάνης Παπαδημητρίου

Τον Ιούλιο του 2008 ο δεκαεννιάχρονος Φάνης, με μόνο εμπόδιο στις προοπτικές της επαγγελματικής ποδοσφαιρικής του καριέρας τους νεανικούς παραβατικούς πειραματισμούς του, εκσφενδονίστηκε από το πίσω κάθισμα μιας μηχανής στην Πάρο, όπου έκανε διακοπές με την παρέα του, σε έναν κόσμο όπου τίποτε δεν ήταν πλέον αυτονόητο.

Τι κάνεις όταν από εκεί που έπαιζες μπουνιές στα Εξάρχεια και έψαχνες ναρκωτικά στην Πλατεία Βάθη, πρέπει να μάθεις πώς να χρησιμοποιείς σανίδα για να μεταφερθείς στο κρεβάτι σου; Ποια είναι η λύση όταν το πατρικό σου έχει σκαλιά; Πώς μπορείς να τα καταφέρεις να ζήσεις αυτόνομα όταν είσαι ανειδίκευτος, άνεργος και εθισμένος στον τζόγο; Και τι γίνεται με τις σχέσεις με το άλλο φύλο;

Όπως και το αμαξίδιο, ο λόγος είναι άλλο ένα όχημα που ο Φάνης μαθαίνει να χρησιμοποιεί για να προχωρήσει σε αυτήν τη συγκινητική αυτοβιογραφία, που το ψυχικό σθένος μένει άσβεστο όταν βρέχει τουλούμια από παντού και το ζητούμενο είναι να κρατάς πάντα Ψηλά το Κεφάλι.

 

15.00

Βίκτορ Κλέμπερερ

O Γερμανός φιλόσοφος και φιλόλογος Βίκτορ Κλέμπερερ άρχισε να μελετά τη γλώσσα και τις συγκεκριμένες λέξεις που χρησιμοποιούσαν οι Ναζί το 1933. Βασιζόμενος σε ποικίλες πηγές (ραδιοφωνικές ομιλίες του Χίτλερ ή του Γκαίμπελς, ανακοινώσεις γεννήσεων και θανάτων, εφημερίδες, βιβλία και μπροσούρες, συζητήσεις κ.λπ.), μπόρεσε να εξετάσει την καταστροφή του γερμανικού πνεύματος και της κουλτούρας από τη ναζιστική «νεογλώσσα». Με το να κρατά λοιπόν το ημερολόγιό του, επιδόθηκε σε μια πράξη αντίστασης και επιβίωσης. Το 1947 από την εργασία του αυτή προέκυψε το βιβλίο LTI: Lingua Tertii Imperii, Η γλώσσα του Τρίτου Ράιχ – Σημειώσεις ενός φιλολόγου, που έγινε κείμενο αναφοράς για κάθε προβληματισμό πάνω στη γλώσσα του ολοκληρωτισμού. Η ανάγνωσή του, σχεδόν γδόντα χρόνια αργότερα, δείχνει πόσο παλεύει ο σύγχρονος κόσμος να θεραπευτεί από εκείνη τη μολυσματική γλώσσα, καθώς και ότι καμία γλώσσα δεν είναι απρόσβλητη από καινούργιες προσπάθειες χειραγώγησης.

Η ανάλυση του Βίκτορ Κλέμπερερ για τη γλώσσα του εθνικοσοσιαλισμού και τον αντίκτυπό της είναι ένα αριστούργημα της ιστοριογραφίας. Ταυτόχρονα, είναι ένα πρώτης τάξεως ιστορικό ντοκουμέντο για την αυτοδιάσωση ενός μελετητή της γλώσσας και της λογοτεχνίας σε μια εποχή απελπισίας. Η Γλώσσα του Τρίτου Ράιχ προέκυψε από την πεποίθηση του Κλέμπερερ ότι η γλώσσα του Τρίτου Ράιχ συνέβαλε στο σχηματισμό της ναζιστικής κουλτούρας. Όπως γράφει: «Δεν πρέπει να εξαφανιστούν μόνο οι ναζιστικές πράξεις αλλά και η ναζιστική ιδεολογία, ο τυπικός ναζιστικός τρόπος σκέψης αι το έδαφος που τον αναπαράγει: η γλώσσα του ναζισμού».

22.90

Κοινωνιολογία

Τα πρώτα βήματα

Τζέρεμυ ντε Σίλβα

Η όρθια βάδιση και η ανάδυση της ανθρώπινης υπόστασης

Ο άνθρωπος είναι το μοναδικό θηλαστικό που περπατάει σε δύο πόδια και όχι σε τέσσερα. Από εξελικτική σκοπιά, αυτό είναι μάλλον παράλογο, αφού τον κάνει να κινείται πιο αργά. Επιπλέον, τον ταλανίζει με διάφορες παθήσεις, όπως κήλες, κιρσούς ή πόνους στη μέση. Κι όμως, ο άνθρωπος είναι ακόμα εδώ. Επομένως, η βάδιση στα δύο πόδια πρέπει τελικά να του δίνει κάποιο σημαντικό πλεονέκτημα.

“Τα πρώτα βήματα”, βραβευμένο με το W.W. Howells Book Prize της Αμερικανικής Εταιρείας Ανθρωπολογίας και ένα από τα καλύτερα επιστημονικά βιβλία του 2021 σύμφωνα με το Science News, είναι ένα συναρπαστικό αφήγημα που μας ταξιδεύει στο παρελθόν, αποκαλύπτοντας την προέλευση της όρθιας βάδισης. Με βάση μελέτες που διεξάγονται εδώ και δεκαετίες, είτε σε θέσεις όπου έχουν εντοπιστεί απολιθώματα είτε σε επιστημονικά εργαστήρια, ο Τζέρεμυ Ντε Σίλβα ζωντανεύει το ταξίδι του ανθρώπινου είδους προς την κατάκτηση της όρθιας βάδισης. Με τρόπο εξόχως γλαφυρό, παρουσιάζει το πώς ο διποδισμός υπήρξε στην πραγματικότητα μια «γέφυρα» για την απόκτηση άλλων χαρακτηριστικών που παγίωσαν την ανθρώπινη υπόστασή μας – από την ανάπτυξη τεχνολογικών δεξιοτήτων μέχρι τη δίψα μας για εξερεύνηση και τη χρήση της γλώσσας.

Ο Ντε Σίλβα χρησιμοποιεί πολλά δεδομένα ανατομίας και εξέλιξης για να περιγράψει τι ωθεί ένα βρέφος που μπουσουλάει να σηκωθεί στα δυο του πόδια· τις διαφορές στον τρόπο με τον οποίο περπατούν οι άνδρες και οι γυναίκες· το κόστος που ενέχει η όρθια βάδιση, αλλά και τους κινδύνους κατά τον τοκετό. Υποστηρίζει ότι η όρθια βάδιση πιθανότατα έθεσε τα θεμέλια για την ενσυναίσθηση, τη συμπόνια και τον αλτρουισμό που χαρακτηρίζουν το είδος μας, γνωρίσματα τα οποία μας βοήθησαν να κυριαρχήσουμε πάνω στη Γη και να γίνουμε ένα από τα πιο εντυπωσιακά αλλά και επικίνδυνα είδη στον πλανήτη.

20.00