Σήμερα πλέον ελάχιστα απασχολεί τη νομική επιστήμη η έννοια της νομικής ορθότητας. Την κεντρική θέση έχει καταλάβει η προβληματική της «πολιτικής ορθότητας». Με τα λόγια του Francis Fukuyama, η «πολιτική ορθότητα αναφέρεται σε πράγματα που δεν μπορούμε να λέμε δημόσια χωρίς να φοβηθούμε μια εξευτελιστική ηθική καταδίκη». Τα παραδείγματα είναι πάρα πολλά και επεκτείνονται σε όλους σχεδόν τους τομείς της ζωής μας, με αποτέλεσμα ο επιθετικός προσδιορισμός «πολιτική» (ορθότητα) να είναι μάλλον παραπλανητικός: Πολιτική ορθότητα στον δημόσιο διάλογο, στις τέχνες, στην εκπαίδευση, στην επιστήμη, στις επαγγελματικές και εργασιακές σχέσεις, στη δημοσιογραφία, στη θρησκεία, στις διεθνείς σχέσεις, στη διαφήμιση και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είναι μερικά μόνον από τα πεδία στα οποία κυριαρχεί η πολιτική ορθότητα.
Το παρόν βιβλίο μέσα από πολυάριθμα παραδείγματα υποστηρίζει ότι η πολιτική ορθότητα αποτελεί έναν σημαντικό περιορισμό για τις ελευθερίες της έκφρασης και της τέχνης και την επιστημονική-ακαδημαϊκή ελευθερία. Μάλιστα, ενώ η αφετηριακή σκέψη της πολιτικής ορθότητας θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως θετική (υπό την έννοια ότι θα πρέπει να σέβεσαι τις ευαισθησίες των άλλων, να μην τους προσβάλλεις και να αποδέχεσαι το δικαίωμά τους να σκέφτονται και να ζουν διαφορετικά από εσένα), η εφαρμογή της συχνά οδηγεί στην ομοιομορφία, στην εξάλειψη της διαφορετικότητας και στην αδυναμία έκφρασης μειοψηφικών απόψεων. Με τα λόγια του Nick Cave, η «πολιτική ορθότητα έχει γίνει η πιο δυστυχισμένη θρησκεία στον κόσμο. Η κάποτε έντιμη προσπάθειά της να επαναπροσδιορίσει την κοινωνία μας με πιο δίκαιο τρόπο, ενσωματώνει τώρα τις χειρότερες πτυχές που έχει να προσφέρει η θρησκεία (και τίποτα από την ομορφιά της)».
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Η υποβαθμισμένη και «σκοτεινή» πλευρά της Ρώμης, κατά τις πρώτες δεκαετίες μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, με την ιδιαίτερη ματιά του Πιερ Πάολο Παζολίνι (1922-1975). Ο συγγραφέας και κορυφαίος σκηνοθέτης καταγράφει τις περιπέτειες του μικρού Σγουρομάλλη και ζωντανεύει έναν κόσμο που ο ίδιος γνώριζε καλά, αλλά η εξουσία άργησε πολύ ν’ αντιμετωπίσει τα προβλήματά του. Τα αλάνια, φτωχοί πιτσιρικάδες, τριγυρνούν σε μικρές ομάδες ή και συμμορίες στα περίχωρα της Ρώμης, παίζοντας, μεταπωλώντας ευτελή αντικείμενα ή διαπράττοντας διάφορες παρανομίες.
Το μυθιστόρημα εκδόθηκε το 1955 και προκάλεσε την αντίδραση ολόκληρου του πολιτικού κόσμου της Ιταλίας για το θέμα και την τολμηρή του γλώσσα. Αρχικά κατασχέθηκε με κυβερνητική εντολή, λίγο αργότερα αποτέλεσε την πρώτη συγγραφική επιτυχία του Παζολίνι.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Η μυθιστορηματική βιογραφία ενός ανθρώπου κι ενός τόπου, βασισμένη στο ημερολόγιο μιας καπετάνισσας. Μια ζωή γεμάτη τρικυμίες και μπουνάτσες στη Σαντορίνη και στον Πειραιά, στο χτες και στο σήμερα. Μια ζωή απόλυτα δεμένη με τη θάλασσα, τη ναυτιλία και τη ναυτοσύνη. Από τα πανιά της σκούνας, μέχρι τα λίμπερτυ των αποζημιώσεων του πολέμου κι από τις βεγγέρες του νησιού μέχρι τα ταξίδια στην Ευρώπη.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Προτού ο πανδαµάτωρ χρόνος τα σκεπάσει όλα και γίνουν στάχτη, χώµα, και εµείς επιστρέψουµε στην γη, για πάντα, ας ξεφυλλίσουµε το παραµύθι από την ηµέρα που είδαµε το φως, την θάλασσα, τον άνεµο να µας χτυπάει. Οι δρόµοι οδηγούν σε κάποιο ξέφωτο. Σ’ ένα δωµάτιο και ένα µολύβι που θέλει να γράψει όσα είδαµε τότε και τώρα. Προχθές. Τα ξεχάσαµε κάποια. Άλλα έγιναν ονόµατα, φράσεις. Αναπνοές. Όπως αυτές που ζούµε την κάθε µέρα χωρίς φαινόµενα ή συναντήσεις. Πρόσωπα και σκιές. Αυτές µεγαλώνουν όσο πέφτει το σκοτάδι.
Ιστορία
Με τη Στάχτη στο Στόμα η Μπρέντα Ναβάρο εξακολουθεί ν’ ανοίγει νέους δρόμους, με ένα μυθιστόρημα πολιτικό και ποιητικό, μια αφήγηση φεμινιστική και αντιαποικιακή που διεκδικεί τις μεξικάνικες ρίζες της και ξέρει να διαβάζει το δράμα ενός βίαιου κόσμου, να το καταγγέλλει και να προτείνει, ελλείψει άλλων λύσεων, την ομορφιά ως μια επικράτεια ίασης. Συγχρόνως ένα βιβλίο σκληρό, μια ιστορία για τους νικημένους, που ποτέ δεν είναι ωραία, με το ζεύγος των πρωταγωνιστών να υποκύπτει εντέλει στην υπαρξιακή τρύπα που απ’ την αρχή της ζωής τους τους καταδιώκει. Δυο αδέρφια, ξεφτίδια μιας οικογένειας που ποτέ δεν υπήρξε στ’ αλήθεια. Αυτό που βλέπουμε είναι τα ανολοκλήρωτα τσιμέντα ή τα γκρεμίσματα, ακούμε την ηχώ των πραγμάτων που σπάνε. Χώρος για το μέλλον δεν υπάρχει, τα πράγματα δεν πρόκειται να φτιάξουν, τα προβλήματα ποτέ δεν τελειώνουν.
Ο ξεριζωμός της οικογένειας είναι το πανί και η Ναβάρο ράβει πάνω του χαρακτήρες, ιστορίες, ίντριγκες, με την περιθωριοποίηση να τυλίγει τόσο τους «γκρίνγκος» που φυτοζωούν στη Μαδρίτη και τη Βαρκελώνη, όσο και τις Λατινοαμερικάνες που καθαρίζουν σπίτια και φροντίζουν γριές και παιδιά. Όλοι τους είναι κομμάτι του ίδιου μοτίβου, όλοι τους ανήκουν στους nadies αυτού του κόσμου που μάταια προσπαθούν να ονειρευτούν. Που αντιμετωπίζουν την περιθωριοποίηση, την ανισότητα, την υποτίμηση και εντέλει την εγκατάλειψη σε μια κοινωνία όπου δεν χτίζεις δεσμούς, πόσο μάλλον μια νέα ζωή. Κι εκεί βρίσκεται η αφηγηματική μαεστρία της Ναβάρο, στην ικανότητά της να πλάθει χαρακτήρες που θα πουν ψέματα και θα πληγώσουν τους άλλους προκειμένου να επιβιώσουν, με τη ρευστή και παλλόμενη πρόζα της να δίνει λογοτεχνική ένταση στα συγκεχυμένα και θαμπά γεγονότα, με γλώσσα γήινη και ποιητική, που μεταφράζει τη σωματικότητα, την όρεξη για ζωή, το ίδιο το βιολογικό παρόν. Η Στάχτη στο Στόμα μας προσφέρει την μπερδεμένη εξομολόγηση μιας γυναίκας που με τον πιο καθημερινό τόνο αφηγείται την κάθοδό της σε μια εφιαλτική συναισθηματική Κόλαση και την ίδια στιγμή είναι ένα χαστούκι της πραγματικότητας απολύτως αναγκαίο, αλλά και υπερβολικά σκληρό.
Σύμφωνα με την επιτροπή που απένειμε στη συγγραφέα το Βραβείο Cálamo για το μυθιστόρημα: «Η αιχμηρή και αβίαστη γραφή καθυποτάσσει με μαεστρία τον χρόνο της αφήγησης για να μας παρασύρει χωρίς επιστροφή. Σπουδαίο και αναγκαίο μυθιστόρημα. Σίγουρα θα έρθουν και άλλα: έχουμε μια φωνή. Απ’ αυτές που δεν αφθονούν»
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Έχουν γραφτεί πολλά βιβλία για τους τσιγγάνους. Βιβλία που προσεγγίζουν τη ζωή τους κοινωνικά, πολιτικά, πολιτισμικά. Οι τσιγγάνοι είναι η μοναδική εθνοτική φυλή της Θεσσαλονίκης για την οποία δεν υπάρχουν μελέτες, ιστορική καταγραφή, βιβλιογραφία. Η ζωή μου όχι δίπλα, αλλά μαζί τους με έκανε να γνωρίσω τα ήθη, τα έθιμα, τους θρύλους, τις παραδόσεις και να ακούσω εκείνες τις μοναδικές ιστορίες που μουρμουρίζουν οι γιαγιάδες και οι παππούδες για το παρελθόν τους. Στόχος μου ήταν να καταγράψω τη ζωή των Ρομά του Δενδροποτάμου και της Θεσσαλονίκης για να διασωθεί η ιστορία ενός λαού που ενώ συνυπάρχει δίπλα μας εδώ και δεκάδες χρόνια μας είναι εντελώς άγνωστος. Είναι καιρός να κατανοήσουμε καλύτερα έναν λαό που ενώ τον ακολουθούν αιώνες τώρα προκαταλήψεις, στερεότυπα και αρνητικές αφηγήσεις, κουβαλάει μέσα από τις περιπλανήσεις του, όλους τους πολιτισμούς από τους οποίους πέρασε επηρεάζοντάς τους.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Έτυχε· στα μέσα της δεκαετίας του 1960, έφηβος εγώ τότε, να κοιταζόμαστε με τον συνθέτη σχεδόν κάθε μέρα, αντικριστά απ’ το μπαλκόνι μας καθένας· μιας και ήμασταν κοντινοί γείτονες: Μια πολύ ιδιόμορφη επικοινωνία, για μια πενταετία περίπου, η οποία όμως δεν θα είχε και ιδιαίτερη σημασία αν κάμποσα χρόνια μετά, όταν εκείνος δεν ζούσε πλέον, δεν αρχίζαμε να κοιταζόμαστε απ’ το ίδιο μπαλκόνι με μια κοπέλα. Όχι για κανέναν άλλο λόγο· μα γιατί άρεσε ο ένας στον άλλον. Εκ του οράν το εράν’, άλλωστε. Άρα θέλοντας και μη, πλησίασα και έζησα μέσα στον κόσμο του Γιάννη Χρήστου· αφού με την κοπέλα εκείνη τη Σάντρα· που ήτανε κόρη του- πορευτήκαμε για πολλά χρόνια μαζί ως νεαροί ερωτευμένοι, ως σύζυγοι, χωρισμένοι, φίλοι. Αλλά κι αυτό ακόμη, από μόνο του, δεν σημαίνει και πολλά. Ο ξαφνικός θάνατος όμως του συνθέτη στα σαράντα τέσσερά του χρόνια, τα είχε τινάξει όλα στον αέρα κι έτσι έλαχε σ’ εμάς, νέο ζευγάρι τότε, να πασκίζουμε να βάλουμε κάποια τάξη όπου ήταν εφικτό. “Διάσωση” και “διάδοση”, ήταν η επωδός μας. Με σεβασμό και σοβαρότητα. Με τα ίδια αισθήματα πάντα προσπάθησα να φτιάξω και το χρονικό αυτό καταγράφοντας ό,τι είχε συσσωρευτεί από τότε μέσα μου. Χωρίς να κάνω ένα τυπικό μνημόσυνο τιμώντας τη μνήμη του, ούτε μιαν αγιογραφία, και ασφαλώς όχι κάποιαν επιστημονική διατριβή. Χωρίς να απευθύνομαι σε ειδικούς. Χωρίς σοβαροφάνεια και ψεύτικη βαρύτητα. Θέλοντας μόνο να φτιάξει ένα ενδιαφέρον ελπίζω ανάγνωσμα· ακριβές και ειλικρινές μέσ’ από καταστάσεις και γεγονότα που έζησα.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Στα συγκλονιστικά απομνημονεύματα του Πάμπλο Νερούδα η αφήγηση είναι σχεδόν γραμμική, με τα αναγκαία για την κάθε περίπτωση φλας μπακ. Ξεκινάει από τις μέρες που ο ποιητής είδε το φως σ᾽ ένα φτωχό χωριό της Χιλής και φτάνει έως τη δολοφονία του Σαλβαδόρ Αλιέντε και λίγες μέρες πριν από τον δικό του θάνατο. Ο περιπετειώδης βίος του στη χώρα του, σε όλη την αμερικανική ήπειρο και στην Κούβα, στην Άπω Ανατολή, στην Ινδία και στην Κεϋλάνη, στην Ισπανία, στη Γαλλία και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και οι γνωριμίες του με τους κορυφαίους λογοτέχνες και καλλιτέχνες της εποχής του γεμίζουν τις σελίδες του ανά χείρας βιβλίου. Από εδώ δεν λείπει ούτε η πολιτική ούτε η ποιητική, όπως δεν λείπουν καθόλου οι κωμικές και οι αυτοσαρκαστικές νότες. Η αφήγηση γίνεται μερικές φορές, μάλιστα, πυκνό ποιητικό δοκίμιο, πράγμα που καταδηλώνει αναμφισβήτητα ότι οι μεγάλοι ποιητές είναι ποιητές σε όλα όσα γράφουν.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
«Το να γράφεις για τον εαυτό σου είναι μια βρομοδουλειά. Αλλά σε ένα έργο σαν κι αυτό, ο συγγραφέας
έχει δώσει μια υπόσχεση – να μοιραστεί με τον αναγνώστη όσα έχει στο μυαλό του. Αυτό προσπάθησα
να κάνω στις σελίδες που ακολουθούν».
Bruce Springsteen, από τις σελίδες του Born to Run
Ο Bruce Springsteen αφοσιώθηκε για επτά χρόνια στη συγγραφή της ιστορίας της ζωής του και προσφέρει την ίδια ειλικρίνεια, το χιούμορ και την αυθεντικότητα που βρίσκει κανείς και στα τραγούδια του.
Περιγράφει πώς μεγάλωσε σε μια καθολική οικογένεια στο Freehold του New Jersey, μέσα στην ποίηση, τον κίνδυνο και το σκοτάδι που πυροδότησε τη φαντασία του μέχρι τη στιγμή που περιγράφει ως τη «Μεγάλη Έκρηξη»: όταν είδε την πρώτη εμφάνιση του Elvis Presley στην αμερικανική τηλεόραση. Αφηγείται γλαφυρά το πάθος που είχε να γίνει μουσικός, τα πρώτα του live στα μπαρ του Asbury Park και την άνοδο της E Street Band. Με αφοπλιστική ειλικρίνεια μοιράζεται για πρώτη φορά τις προσωπικές του μάχες που ενέπνευσαν τις καλύτερες δουλειές του και μας δείχνει γιατί το τραγούδι «Born to Run» αποκαλύπτει πολλά περισσότερα απ’ όσα νομίζαμε.
Το Born to Run θα είναι διαφωτιστικό για όποιον έχει απολαύσει τα τραγούδια του Bruce Springsteen, αλλά το βιβλίο αυτό είναι κάτι μεγαλύτερο από μια αυτοβιογραφία ενός θρυλικού αστέρα της ροκ. Είναι ένα βιβλίο για εργάτες και ονειροπόλους, για γονείς και παιδιά, για ερωτευμένους και μοναχικούς, για καλλιτέχνες, φρικιά ή για όποιον άλλο ήθελε να βουτήξει στα νερά του ιερού ποταμού της ροκ εν ρολ.
Σπάνια ένας καλλιτέχνης έχει μοιραστεί την ιστορία του με τέτοια δύναμη και ειλικρίνεια. Όπως πολλά από τα τραγούδια του («Thunder Road», «Badlands», «Darkness on the Edge of Town», «The River», «Born in the U.S.A», «The Rising», και «The Ghost of Tom Joad»), η αυτοβιογραφία του Bruce Springsteen είναι γραμμένη με τον λυρισμό ενός μοναδικού τραγουδοποιού και τη σοφία ενός άνδρα που έχει στοχαστεί σε βάθος τις εμπειρίες της ζωής του.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Τι θέλεις όταν δε σε βλέπει κανείς; Τι φαντασιώνεσαι όταν σβήνουν τα φώτα; Όταν σκέφτεσαι το σεξ, τι θέλεις πραγματικά;
Όταν μιλάμε για το σεξ, μιλάμε για τη γυναικεία υπόσταση και τη μητρότητα, την απιστία και την εκμετάλλευση, τη συναίνεση και το σεβασμό, τη δίκαιη μεταχείριση και την κοινωνική ισότητα, την αγάπη και το μίσος, την ηδονή και τον πόνο. Κι ωστόσο πολλές από μας δε μιλάνε γι’ αυτό καθόλου.
Σ’ αυτό το πρωτοποριακό βιβλίο, η Τζίλιαν Άντερσον επιλέγει και προλογίζει τις ανώνυμες σεξουαλικές φαντασιώσεις εκατοντάδων γυναικών
απ’ όλο τον κόσμο (μεταξύ αυτών και η δική της ανώνυμη φαντασίωση).
Τα κείμενα είναι εκπληκτικά: ξεχειλίζουν πόθο, φόβο, οικειότητα, ντροπή, ικανοποίηση και, τελικά, απελευθέρωση. Φαντασιώσεις για έναν απαγορευμένο παρτενέρ ή για πολλαπλούς συντρόφους, για σεξ γλυκό και τρυφερό ή παθιασμένο και παιχνιδιάρικο, γραμμένες από γυναίκες που δεν έχουν καμία σεξουαλική εμπειρία ή από γυναίκες που έχουν αμέτρητες, αυτές οι επιστολές ανοίγουν ένα παράθυρο στο πιο κρυφό κομμάτι του μυαλού μας.
Το θέλω αποκαλύπτει πώς νιώθουν οι γυναίκες για το σεξ όταν είναι τελείως ελεύθερες να είναι ο εαυτός τους.
Τι θέλεις εσύ;
Βιογραφία - Μαρτυρίες
ΒΡΑΒΕΙΑ: PRIX DECEMBRE 2014 // PRIX DES PRIX 2014
«Ένας άνθρωπος πεθαίνει πραγματικά, έλεγε ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες, μόνον όταν πεθάνει με τη σειρά του και ο τελευταίος άνθρωπος που τον έχει γνωρίσει. Αυτή είναι σήμερα η περίπτωση του Φρόυντ, αν και υπάρχουν ακόμη κάποια ελάχιστα άτομα που, στην παιδική τους ηλικία, είχε τύχει να τον πλησιάσουν. Ο Φρόυντ πέρασε τη ζωή του γράφοντας και, παρόλο που μια μέρα κατέστρεψε κείμενα και επιστολές για να περιπλέξει το έργο των μελλοντικών του βιογράφων, έτρεφε τόσο μεγάλο πάθος για το ίχνος, την αρχαιολογία και τη μνήμη, ώστε ό,τι έχει χαθεί δεν είναι τίποτα μπροστά σε αυτό που έχει διατηρηθεί. Όταν πρόκειται για ένα τέτοιο πεπρωμένο, ο ιστορικός βρίσκεται αντιμέτωπος με υπερπληθώρα αρχείων και, συνεπώς, με απειρία ερμηνειών».
Μετά από δεκαετίες απολογητικών σχολίων και βίαιων καταγγελιών, είναι εξαιρετικά δύσκολο να ξέρουμε ποιος ήταν πράγματι ο Σίγκμουντ Φρόυντ. Ωστόσο, από την εποχή της δημοσίευσης των τελευταίων συνθετικών έργων αναφοράς, καινούρια αρχεία ανοίχτηκαν στους ερευνητές, ενώ ο βασικός όγκος της αλληλογραφίας είναι στο εξής προσιτός. Ο ιδρυτής της ψυχανάλυσης είναι πρωτίστως ένας Βιεννέζος της μπελεπόκ, υπήκοος της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας, κληρονόμος του γερμανικού και του εβραϊκού Διαφωτισμού. Όσο για την ψυχανάλυση, αυτή είναι καρπός ενός συλλογικού εγχειρήματος, ενός ρομαντικού πνευματικού κύκλου, στους κόλπους του οποίου ο Φρόυντ θα αφήσει να εκδηλωθεί ελεύθερα η έλξη του για το ανορθολογικό, τις αποκρυφιστικές επιστήμες, μεταμορφώνοντας ευχαρίστως τους φίλους του σε εχθρούς, Φάουστ και Μεφιστοφελής ταυτόχρονα. Στοχαστής της νεωτερικότητας αλλά συντηρητικός στις πολιτικές θέσεις του, δε θα πάψει να ενεργεί αντιφατικά ως προς το έργο του, πάντα στο όνομα της λογικής και του Διαφωτισμού. Τον βλέπουμε εδώ στην εποχή του, στην οικογένειά του, περιστοιχισμένο από τις συλλογές του, τις γυναίκες του, τα παιδιά του, τα σκυλιά του, τον βλέπουμε τέλος έρμαιο της απαισιοδοξίας μπροστά στην άνοδο των άκρων, κυριευμένο από ενδοιασμούς την ώρα της εξορίας στο Λονδίνο, όπου θα τελειώσει τη ζωή του. Τον βλέπουμε επίσης στην εποχή μας να τροφοδοτεί τα ερωτήματά μας με τις προσωπικές του αμφιβολίες, τις αποτυχίες του, τα πάθη του.
Φιλοσοφία
«Ιδού εγώ λοιπόν, μόνος επάνω στη γη. Δεν έχω πια αδερφό, συνάνθρωπο, φίλο, συντροφιά καμιά πλην του εαυτού μου. Τον άνθρωπο τον πιο κοινωνικό, τον πλέον αγαπητικό, οι άνθρωποι τον εκδίωξαν με καταδίκη ομόφωνη. Αλλα εγώ, αποκομμένος απ’ αυτούς κι από τα πάντα, τι είμαι εγώ; Νά τι μου μένει να ερευνήσω».
Μπορώ να είμαι ευτυχισμένος μακριά απ’ τους άλλους ανθρώπους; Κι όταν βρίσκομαι ανάμεσά τους, μπορώ να μην είμαι ψεύτικος; Εδώ, στο τελευταίο του βιβλίο, ο Ρουσσώ, μόνος, κυνηγημένος, απόκληρος, αφήνει την ψυχή του να απλωθεί ελεύθερη κι ανεμπόδιστη, καθώς μάχεται να δικαιώσει ενώπιον του εαυτού του ολόκληρη την ύπαρξή του.