Λογοτεχνία

Σ’ αυτό το μυθιστόρημα, όπου οι άνθρωποι προκαλούν τον Θεό και την κοινωνία, στον εναλλασσόμενο και απαίσιο ρυθμό του εγκλήματος και της τιμωρίας, οι διαστροφές της ανθρώπινης σκέψης και το χάος των υποσυνείδητων παρορμήσεων αποκαλύπτονται κάτω από ένα εκτυφλωτικό φως – σαν το μάτι μας να βλέπει τον παράδεισο και την κόλαση ανάμεσα από σύννεφα σκισμένα απ’ τον κεραυνό. Mέσα στον ξεχωριστό αυτόν κόσμο όπου το εξιδανικευμένο και το μελοδραματικό, το παθολογικό και το υγιές, το ενορατικό και το εγκεφαλικό συνταιριάζονται σ’ ένα συμπαγές αμάλγαμα, οι Aδελφοί Kαραμάζοβ, το τελευταίο μυθιστόρημα του Nτοστογιέβσκη, παίρνουν μια θέση ολότελα δική τους. Tο έργο αυτό γραμμένο όταν ο Nτοστογιέβσκη ήταν σχεδόν εξήντα χρονών και δημοσιευμένο στα 1880, λίγο πριν απ’ το θάνατό του, είναι όχι μονάχα το πιο ώριμο και το πιο ολοκληρωμένο απ’ τα μεγάλα έργα του, αλλά χωρίς αμφιβολία ένα απ’ τα πιο αντιπροσωπευτικά του, μια και ανακεφαλαιώνει σ’ αυτό όλες τις ιδέες του και παρουσιάζει ανάγλυφα όλα τα επιτεύγματα της τέχνης του. H ένταση του πολύπλοκου αυτού αριστουργήματος καθιστά την ανάλυση και την αξιολόγησή του εξαιρετικά δύσκολη. Aπαρτίζεται από πολλά επίπεδα κι ενώ η υψηλότερη καλλιτεχνική του επιτυχία βρίσκεται στην ενότητα και στην αλληλεξάρτηση όλων των μερών του, είναι υποχρεωμένος κανείς, να εξετάσει τα επίπεδα αυτά ένα ένα ξεχωριστά, απομονώνοντας έτσι το ένα απ’ το άλλο και διασπώντας την ολότητα του μυθιστορήματος που στην πραγματικότητα αποτελεί ένα αδιαίρετο καλλιτεχνικό σύνολο.

Βιγκάτα, 21 Μαρτίου του 1890. Είναι Μεγάλη Παρασκευή, όταν στη μικρή πόλη συμβαίνει κάτι το περίεργο: ο Αντόνιο Πατό, διευθυντής της τράπεζας Τρινακρία, πολίτης ευυπόληπτος, σύζυγος πιστός και τρυφερός πατέρας, εξαφανίζεται κατά τη διάρκεια της παραδοσιακής αναπαράστασης της Ταφής του Χριστού. Κανείς δεν μπορεί να καταλάβει τι απόγινε ο Πατό. Να είναι νεκρός ή να εξαφανίστηκε με δική του πρωτοβουλία; Να έχασε τη μνήμη του και να χάθηκε, ή μήπως έπεσε θύμα –όπως μερικοί υποψιάζονται– της σικελικής μαφίας;
Ένα απολαυστικό μυθιστόρημα του Αντρέα Καμιλέρι που κινείται ανάμεσα στο κλασικό αστυνομικό έργο και την κωμωδία, δομημένο ολόκληρο με ιδιωτικές επιστολές, δημοσιεύματα του Tύπου, ανακοινώσεις του επίσημου κράτους, συνθήματα στους τοίχους και κουτσομπολιά του απλού κόσμου – ένας ολόκληρος κόσμος φτιαγμένος από αναπάντεχες και εξαιρετικά διασκεδαστικές καταστάσεις.

Το περιεχόμενο λίγο μετρούσε για τον Γκυλαίν. Μόνο η πράξη της ανάγνωσης είχε σημασία για κείνον. Διάβαζε το κείμενο δυνατά, όποιο κι αν ήταν αυτό, με την ίδια παθιασμένη αφοσίωση. Και, κάθε φορά, η μαγεία λειτουργούσε. Καθώς οι λέξεις έφευγαν από τα χείλη του, έπαιρναν μαζί τους λίγη από την αναγούλα που τον έπνιγε καθώς πλησίαζε στο εργοστάσιο.

Ο Γκυλαίν Βινιόλ δουλεύει σ’ ένα εργοστάσιο πολτοποίησης βιβλίων. Κάθε πρωί, θέτει σε λειτουργία ένα φοβερό μηχάνημα, το Zerstor 500, το οποίο τρέφεται με τόνους από απούλητα βιβλία. Ζει μια πεζή ζωή, καθημερινά, όμως πηγαίνοντας στη δουλειά του, διαβάζει στους επιβάτες του τρένου των 6.27 το πρωί τις σελίδες που διέσωσε από τα ατσάλινα δόντια του τέρατος την προηγούμενη μέρα. Ώσπου ένα πρωί βρίσκει κάτω από το κάθισμά του στο βαγόνι του τρένου ένα στικάκι USB, το οποίο περιέχει ένα χειρόγραφο που θα του αλλάξει τη ζωή…

Μέσα σ΄ ένα σκηνικό σκληρής καθημερινότητας, μεταμορφωμένο από τη μαγεία ανεπανάληπτων χαρακτήρων, ξεπηδά ένα εκπληκτικό, σύγχρονο, ποιητικό και γενναιόδωρο παραμύθι, ένα από εκείνα τα βιβλία που σπάνια συναντάμε και, όταν τα βρούμε, τα κρατάμε για πάντα στην καρδιά μας.

H δεσποινίς Τζην Μπρόντι δεν είναι σαν τις άλλες δασκάλες που διδάσκουν στην αξιοσέβαστη Σχολή Θηλέων Mάρσια Μπλέιν στο Εδιμβούργο του Μεσοπολέμου. Καλλιεργημένη, ρομαντική και αντισυμβατική θα διαλέξει μια ομάδα έμπιστων μαθητριών –που σύντομα όλο το σχολείο αποκαλεί «ο κύκλος της δεσποινίδος Μπρόντι»– για να τις μυήσει στον κόσμο των ενηλίκων. Ενώ συγκρούεται με τη διευθύντρια του σχολείου και αντιμετωπίζει την καχυποψία των συναδέλφων της εξαιτίας των διδακτικών της μεθόδων, θα αλλάξει τη ζωή των μαθητριών της μιλώντας τους για την πολιτική, την τέχνη και τον έρωτα. Όμως αυτή η ιδιόρρυθμη διδασκαλία θα έχει απρόβλεπτες συνέπειες για όλους τους εμπλεκόμενους. Από τα σπουδαιότερα αγγλικά μυθιστορήματα του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα.

«Ήταν ένα καλοκαίρι ουρανοκατέβατο. Οι λέξεις είχαν χάσει το νόηµά τους. Όλα πήγαιναν στραβά».

Η Λία νοσηλεύεται επί µήνες έχοντας προσβληθεί από θανατηφόρο ιό. Ο µικρότερος αδελφός της Σιντ θα ήθελε να είναι Αµερικανός ήρωας για να ξέρει πάντα τι να κάνει. Η Τζούλια κάνει παρέα µόνο µε γκέι και είναι σχεδόν πάντα λυπηµένη. Ο Σωτήρης, νοσοκόµος της Λίας, γίνεται βίαιος χωρίς καλά καλά να το συνειδητοποιεί. Η δωδεκάχρονη Νίνα νιώθει ολοµόναχη και αγνοεί ότι η ζωή της κινδυνεύει από τον Σωτήρη.

Τέσσερις νέοι άνθρωποι και ένα παιδί, λίγο πριν από τον ερχοµό του 21ου αιώνα, προσπαθούν να υπερβούν τον εαυτό τους και να ζήσουν σ’ έναν παράλογο κόσµο. Καθώς µια µάινα τσιρίζει µονότονα «Γεια σου, Μαρία», οι διαδροµές τους διαπλέκονται µε ζιγκ ζαγκ µέσα από συµπτώσεις, φάρσες, προδοσίες και µικρές ή µεγαλύτερες συνωµοσίες. Και διαπιστώνουν ότι η ζωή µπορεί να γίνει πολύ πιο παράξενη από όσο διανοούνται.

Το βραβευµένο και πολυµεταφρασµένο µυθιστόρηµα της Έρσης Σωτηροπούλου ήρθε αντιµέτωπο µε τη λογοκρισία και κατηγορήθηκε για «χυδαιότητα, βωµολοχία και πορνογραφία», όταν το 2008 ζητήθηκε µε δικαστική απόφαση η απόσυρσή του από τις σχολικές βιβλιοθήκες

Με την συγκρατημένη ευαισθησία του ανατόμου-ερευνητή και την παλλόμενη αισθαντικότητα του στοχαστή-συγγραφέα, που θλίβεται κατάβαθα για την κενότητα της εποχής μας, ο Μπράνιμιρ Στσεπάνοβιτς αποτελεί μια ιδιότυπα λιτή και συγκλονιστικά απέριττη φυσιογνωμία της σύγχρονης λογοτεχνίας. Κύρια θεματογραφία του: ο άνθρωπος και ο θάνατος σε μια συνεχή αντιπαράθεση, μια αμοιβαία αναμονή, μια ατμόσφαιρα καφκικά ζοφερή και όμως διάφανη και αποστασιοποιημένη. Ο κύριος Γκόλουζα είναι μια κωμικοτραγική φιγούρα με την περιπαιχτική σοβαρότητα και ακαμψία ενός Μπάστερ Κίτον, που κλείνει μέσα της όλη την υπαρξιακή αγωνία του ανθρώπου. Ακροβατώντας στα όρια του παράλογου, ο Στσεπάνοβιτς αποδίδει την κοινή ανθρώπινη μοίρα, την καταδίκη όλων μας σε θάνατο με αναστολή “επ’ αόριστον”, με μια αδρή, κοφτή, σχεδόν βίαια αμεσότητα.