Ξένη λογοτεχνία
Το 1936, ο Βαρλάμ Σαλάμοφ, δημοσιογράφος και συγγραφέας, συλλαμβάνεται για αντεπαναστατική δράση και στέλνεται να εκτίσει την ποινή του στα σοβιετικά στρατόπεδα εργασίας – ένας από τα εκατοντάδες χιλιάδες θύματα των σταλινικών εκκαθαρίσεων.
Οι “Ιστορίες από την Κολυμά”, αυτό το αριστούργημα της λογοτεχνίας του 20ού αιώνα, είναι μια επική σειρά από σύντομα διηγήματα στα οποία αποτυπώνονται τα συνολικά δεκαεπτά χρόνια που ο συγγραφέας πέρασε στα σοβιετικά γκουλάγκ : έξι χρόνια ως σκλάβος στα χρυσωρυχεία της Κολυμά και στη συνέχεια, σε μια λιγότερο ανυπόφορη συνθήκη, ως αμειβόμενο νοσηλευτικό προσωπικό στις φυλακές-στρατόπεδα.
Την αφήγησή του για τη ζωή στην Κολυμά άρχισε να τη γράφει μετά το θάνατο του Στάλιν το 1953. Είναι, αφενός, η βιογραφική κατάθεση ενός από τους λίγους επιζήσαντες των στρατοπέδων και, αφετέρου, μια ιστορική καταγραφή των ίδιων των γκουλάγκ· αλλά πρωτίστως είναι ένα λογοτεχνικό έργο ασύγκριτης δύναμης, διορατικότητας και πίστης.
Μέσα από τη γραφή του ο Σαλάμοφ θέτει στόχο να απαντήσει στα θεμελιώδη ηθικά ερωτήματα που τον βασάνιζαν στα χρόνια των στρατοπέδων, εκεί όπου μεταξύ άλλων γνώρισε από πρώτο χέρι και τον κόσμο του εγκλήματος όπως πραγματικά είναι, πολύ πιο κακός απ’ ό,τι στο Υπόγειο του Ντοστογέφσκι : «Πώς κάποιος παύει να είναι άνθρωπος; » «Πώς γίνονται οι εγκληματίες ; »
Το 1972, όταν έγραφε τις τελευταίες ιστορίες του, τα στρατόπεδα κατεδαφίζονταν, οι πύργοι φρούρησης και οι στρατώνες ισοπεδώνονταν. « Υπήρχαμε ; », ρωτάει ο Σαλάμοφ, και μετά, χωρίς δισταγμό: « Απαντώ: Υπήρξαμε ».
Ελληνική λογοτεχνία
«Κάποιος μέσα μου υποφέρει και μάχεται για λευτεριά».
Το 1935 ο Νίκος Καζαντζάκης ταξίδεψε στην Ιαπωνία. Καρπός του ταξιδιού του αυτού ήταν Ο Βραχόκηπος, που δεν αποτελεί απλώς μια παράξενη απόπειρα επεξήγησης της Ασκητικής ή άλλο ένα Ταξιδεύοντας, αλλά «το περίπαθο μυθιστόρημα μιας ευρωπαϊκής ψυχής που γυρεύει ν’ ανανεωθεί από την επαφή με τη γοητευτική, επικίντυνη κι ηρωική ψυχή της Άπω Ανατολής», όπως αναφέρει ο ίδιος.
Πρόκειται για ένα ιδιαίτερο μυθιστόρημα με φιλοσοφικό χαρακτήρα, όπου ο συγγραφέας αναστοχάζεται τη ζωή σε μια προσπάθεια να σώσει την ύπαρξή του, ενώ γύρω του όλοι μάχονται για την επιβίωσή τους, αποτυπώνοντας για άλλη μια φορά το πνεύμα του ανθρώπου.
Πάνω από όλα όμως Ο Βραχόκηπος είναι το μοναδικό πραγματικό ταξίδι που κάνει ο άνθρωπος στη ζωή του: Γύρω από την ψυχή του και μέσα στον εαυτό του.
Η Ιαπωνία με τα τρομερά πάθη, τα υποταγμένα σε μια πειθαρχημένη και πρόσχαρη μορφή, θα είναι ο οδηγός μου.
Άγνωστη χώρα, όλα θα μου φανούν παρθενικά, και το τράνταγμα θα είναι δυνατό.
Δεν ήξερα παρά δυο γιαπωνέζικες λέξεις, όταν ξεκινούσα γι’ αυτό το μεγάλο χρυσάνθεμο: σακουρά, άνθος κερασιάς, και κοκορό, καρδιά.
Αυτές οι δυο λέξεις, έλεγα με το νου μου, θα γίνουν τα δυο κλειδιά που θα μου ανοίξουν όλες τις πόρτες.
Οι νέες εκδόσεις, με νέα εξώφυλλα και ειδικά σχεδιασμένη γραμματοσειρά, συνοδεύονται από εισαγωγικά κείμενα και επίμετρο, που προσφέρουν περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το ίδιο το έργο και την εποχή στην οποία γράφτηκε.
Ελληνική λογοτεχνία
Τίποτα, λοιπόν, δεν πεθαίνει μέσα μας;
Τίποτα δεν μπορεί να πεθάνει όσο ζούμε;
Το συγκλονιστικό και συνάμα πικρό μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη Οι Αδερφοφάδες εκτυλίσσεται στο φανταστικό χωριό Κάστελος, στα χρόνια του Εμφυλίου.
Το χωριό βρίσκεται υπό τον έλεγχο του στρατού και πολιορκείται από τους αντάρτες.
Ο ιερέας του, ο παπα-Γιάνναρος, δεν δέχεται τον θάνατο ως τετελεσμένο αποτέλεσμα του διχασμού και συνεχώς αναρωτιέται πού πραγματικά βρίσκεται η έννοια του δικαίου.
Παρόλο που το κοινωνικό και επαναστατικό όραμα των ανταρτών τού φαίνεται κάποιες φορές σωστό, τον προβληματίζει η βία που θεωρούν αναγκαία για την επίτευξη των στόχων τους.
Η κατάσταση στον Κάστελο συνεχίζει να παραμένει τραγική και η διχόνοια, που απλώνεται βίαια και σαρωτικά, ωθεί τον ήρωα να δράσει, παίρνοντας μια μεγάλη απόφαση, με απώτερο σκοπό τη συμφιλίωση, την αδελφοσύνη, την ειρήνη.
Η ειρήνη όμως θα έρθει με το μεγαλύτερο αντίτιμο: Τη θυσία της ανθρώπινης ζωής.
Οι Αδερφοφάδες είναι ένα βιβλίο-ύμνος στην υπαρξιακή ελευθερία του ανθρώπου, στην υπέρτατη αξία της ζωής πάνω από κάθε ιδεολογία.
Στάθηκε μια στιγμή πάνω από τον τάφο του ο παπα-Γιάνναρος χαρούμενος. «Θάνατε, δε σε φοβούμαι!» μουρμούρισε, κι ένιωσε απότομα μέσα στο νου του πως είναι λεύτερος.
Τι θα πει λεύτερος; Αυτός που δε φοβάται το θάνατο.
Χάδεψε ο παπα-Γιάνναρος τα γένια του ευχαριστημένος. «Θεέ μου», συλλογίστηκε, «υπάρχει μεγαλύτερη χαρά στον κόσμο, να μη φοβάσαι το θάνατο; Όχι, δεν υπάρχει».
Οι νέες εκδόσεις, με νέα εξώφυλλα και ειδικά σχεδιασμένη γραμματοσειρά, συνοδεύονται από εισαγωγικά κείμενα και επίμετρο, που προσφέρουν περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το ίδιο το έργο και την εποχή στην οποία γράφτηκε»
Ελληνική λογοτεχνία
Αγάπη! Αγάπη! Αγάπη!
Ο Φτωχούλης του Θεού είναι η μυθιστορηματική βιογραφία του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης.
Αφηγητής είναι ο φράτε Λεόνε, ένας ταπεινός ζητιάνος που περιπλανιέται στον κόσμο ζητώντας τον Θεό.
Όταν φτάνει στην Ασίζη, συναντά τον Φραγκίσκο, ένα πλούσιο αρχοντόπουλο που βασανίζεται από παρόμοιες αναζητήσεις.
Ο Φραγκίσκος πιστεύει ότι μέσα από τον Λεόνε του μιλά ο Θεός.
Εγκαταλείπει, λοιπόν, την πλούσια ζωή του, συγκρούεται με τον πατέρα του και, ακολουθώντας τις θεϊκές επιταγές, βγαίνει στον κόσμο για να κηρύξει την αγάπη, το ιδανικό της πενίας και την απάρνηση των υλικών αγαθών.
Ο Λεόνε τον ακολουθεί και του συμπαραστέκεται μέχρι το θάνατό του.
Στον Φτωχούλη του Θεού, ο Καζαντζάκης φέρνει τον Θεό στα μέτρα του ανθρώπου και ιχνηλατεί τον δρόμο του ανήφορου, από τον ουρανό προς τη γη, που εντέλει οδηγεί στην ελευθερία, επιτελώντας έτσι το ανώτατο χρέος του ανθρώπου, ανώτερο κι από την ηθική κι από την αλήθεια κι από την ωραιότητα: να μετουσιώνει την ύλη που του εμπιστεύτηκε ο Θεός και να την κάνει πνεύμα.
«Μη ζητάς το Θεό, αν θες να Τον βρεις,κλείσε τα μάτια σου, αν θες να Τον δεις, φράξε τ’ αυτιά σου, να Τον ακούσεις. Αυτό κάνω κι εγώ», είπε, κι έκλεισε τα μάτια του, έφραξε τ’ αυτιά του, σταύρωσε τα χέρια κι άρχισε να κλαίει.
Και μια γυναίκα, που ασκήτευε στο δάσο, έτρεχε κάτω από τα πεύκα ολόγυμνη και φώναζε: «Αγάπη! Αγάπη! Αγάπη!» και χτυπούσε τα στήθια της κι άλλη απόκριση δεν μπορούσε να μου δώσει.
Οι νέες εκδόσεις, με νέα εξώφυλλα και ειδικά σχεδιασμένη γραμματοσειρά, συνοδεύονται από εισαγωγικά κείμενα και επίμετρο, που προσφέρουν περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το ίδιο το έργο και την εποχή στην οποία γράφτηκε
Ελληνική λογοτεχνία
«Πολεμώντας να σώσουμε την Κρήτη, τι κάνουμε θαρρείς; Πολεμούμε να σώσουμε την ψυχή μας».
Ο Νίκος Καζαντζάκης αναμετριέται με τον Καπετάν Μιχάλη για πολλά χρόνια.
Πρόκειται για ένα ιστορικό μυθιστόρημα, που επικεντρώνεται περισσότερο στους ανθρώπους παρά στην ιστορία.
Η Κρήτη είναι ένα νησί στο οποίο καίει μια ασίγαστη φλόγα και οι άνθρωποι εκεί κινούνται από μια δαιμονική φωτιά. Δεν φοβούνται τον θάνατο κι αγαπούν τη ζωή με έναν τρόπο μαυλιστικό.
Η υπόθεση εκτυλίσσεται στα 1889, όταν οι υπόδουλοι Έλληνες επιχειρούν με έναν νέο ξεσηκωμό να ελευθερωθούν από τον τουρκικό ζυγό.
Αυτός ο ξεσηκωμός, αυτή η φλογερή εξέγερση είναι μέρος της ατέρμονης αναζήτησης της ελευθερίας, ακόμα κι αν τελικά το τίμημα είναι ο θάνατος.
Στον Καπετάν Μιχάλη απεικονίζεται καθαρά η ορμή του ανθρώπου προς τη δικαιοσύνη ενάντια στην τυραννία, συνθέτοντας ένα ψηφιδωτό από πρόσωπα και κουλτούρες που συγκρούονται και ταυτόχρονα προσπαθούν να βρουν κοινό έδαφος.
Μια στιγμή τα χείλια του, τα φρύδια του, τα μάτια του έπαιξαν, κοίταξε γύρα τους συντρόφους, κάτω την Τουρκιά, απάνω τον ακατοίκητο ουρανό… «Ελευτερία ή θάνατος!» μουρμούρισε κουνώντας άγρια την κεφάλα του.
«Ελευτερία ή θάνατος, ε κακομοίρηδες Κρητικοί! Ελευτερία και θάνατος! Αυτό πρέπει να γράψω εγώ στο μπαϊράκι μου· αυτό ’ναι το αληθινό μπαϊράκι του κάθε αγωνιστή! Ελευτερία και θάνατος!»
Οι νέες εκδόσεις των βιβλίων του Νίκου Καζαντζάκη, με νέα εξώφυλλα και ειδικά σχεδιασμένη γραμματοσειρά, συνοδεύονται από εισαγωγικά κείμενα και επίμετρο, που προσφέρουν περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το ίδιο το έργο και την εποχή στην οποία γράφτηκε
Ξένη λογοτεχνία
Στις “Μεγάλες προσδοκίες” ο Ντίκενς διηγείται την ιστορία του φτωχού και ορφανού Πιπ, ο οποίος θα γνωρίσει σταδιακά την υψηλή κοινωνία του Λονδίνου, αλλά και όλες τις σκοτεινές πλευρές των ανθρώπων που την αποτελούν. Τη μετάφραση σε μία γλώσσα ζωντανή και πιστή στο πρωτότυπο κείμενο έκανε η συγγραφέας Παυλίνα Παμπούδη.
Ξένη λογοτεχνία
«Καθώς περνούσα τον τρίτο όροφο, το κουνελάκι σάλευε μέσα στην παλάμη μου. Η Σάρα με περίμενε πάνω για να με βοηθήσει να βάλω μέσα τις βαλίτσες… Τι να της έλεγα; Ότι ήταν ένα καπρίτσιο, ότι είχα περάσει από ένα μαγαζί για κατοικίδια; Τύλιξα το κουνελάκι μέσα στο μαντίλι μου και το ’βαλα στην τσέπη του πανωφοριού μου αφήνοντας το πανωφόρι ξεκούμπωτο για να μην το συνθλίψω. Μόλις που κουνιόταν. Η μικρή του συνείδηση θα πρέπει να του αποκάλυπτε σημαντικά γεγονότα: πως η ζωή είναι μια ανοδική κίνηση μ’ ένα τελικό κλικ, αλλά κι ένας χαμηλός, λευκός και περίκλειστος ουρανός που μυρίζει λεβάντα, στον πάτο μιας χλιαρής τρύπας.»
Ζώον:κάθε έμβιο ον, εκτός από τα φυτά, κάθε οργανισμός με την ικανότητα της κίνησης και της συναίσθησης, π.χ. οι γάτες, τα κουνέ-λια, οι τίγρεις, οι μανκούσπιες κ.ά.
Ζωολογία:φυσιογνωστική επιστήμη, που περιγράφει, κατατάσσει και μελετά τα ζώα.
Ζωολόγιο:η πρώτη συλλογή διηγημάτων του Χούλιο Κορτάσαρ (1951), αυτή που τον συνέδεσε με την πρωτοπορία της νοτιοαμερικανικής λογοτεχνίας στην οποία έμελλε να εδραιωθεί με το μεγαλειώδες Κουτσό του, και αυτή που ξεκινάει με το αριστουργηματικό «Κατειλημμένο σπίτι», το πρώτο δημοσιευμένο διήγημά του και αυτό που προκάλεσε το θαυμασμό τού —συνήθως φειδωλού σε επαίνους συγχρόνων του— Χόρχε Λουίς Μπόρχες.
Ξένη λογοτεχνία
Ανάμεσα στον Σοπενάουερ και τον Κοντ, τελικά διάλεξα – και, βαθμηδόν, με ένα είδος διαψευσμένου ενθουσιασμού, έγινα θετικιστής και έτσι, έπαψα κατ’ αναλογία να είμαι σοπεναουερικός. Παρά ταύτα, ελάχιστα ξαναδιαβάζω Κοντ, και ποτέ με μιαν απόλαυση απλή, άμεση, αλλά περισσότερο μ’ εκείνη τη λιγάκι διεστραμμένη (σίγουρα έντονη, όταν της έχεις πάρει το κολάι) απόλαυση που νιώθουμε συχνά με τις υφολογικές παραξενιές των εκκεντρικών. Αντίθετα, κανένας φιλόσοφος, εξ όσων γνωρίζω, δεν είναι τόσο άμεσα ευχάριστο και ανακουφιστικό ανάγνωσμα όσο ο Άρτουρ Σοπενάουερ. Δεν πρόκειται καν για κάποια «τέχνη του γραψίματος» κι άλλες τέτοιες μωρολογίες: πρόκειται για τους όρους τους οποίους καθένας θα έπρεπε να μπορεί να πληροί πριν βρει το θράσος να προτείνει τη σκέψη του στο κοινό.
Το έργο του Μισέλ Ουελμπέκ σημαδεύεται από τη σκέψη του Σοπενάουερ. Ο Ουελμπέκ δεν παύει να επικαλείται τον φιλόσοφο για να αναγγείλει την παρακμή της ανθρωπότητας και τον τελικό αφανισμό της.
Ο μυθιστοριογράφος βρίσκει επίσης στη σκέψη αυτή μια επιβεβαίωση της θεώρησής του για την αγάπη ως ανέφικτη, ως απάτη. Συνολικά, ο κόσμος κατά Σοπενάουερ αποτελεί για τον Ουελμπέκ την πιο ενδεδειγμένη σύλληψη για να καταλάβουμε τι ζούμε, κι ακόμα περισσότερο τι μας περιμένει.
Σε αυτό το ανέκδοτο κείμενο, μπορούμε να δούμε τη σχέση που διατηρεί ο Ουελμπέκ με τη φιλοσοφία και πώς τροφοδοτεί αυτή το έργο του.
Ξένη λογοτεχνία
Τα τερατουργήματα και τα θαύματα της επιστήμης και της τεχνολογίας μάς παραλύουν· παλεύουμε να κρατηθούμε στην επιφάνεια παρά τα βίαια κύματα που σπρώχνει ασταμάτητα κατά πάνω μας η κοινωνική οργή· οι πολιτικά και οικονομικά ισχυροί απαιτούν την υποταγή μας· οι εταιρείες που είχαν υποσχεθεί «να μην κάνουν ποτέ κακό» μάς κατασκοπεύουν και μας παρακολουθούν μ’ ένα σμήνος αλγορίθμων. Κι εμείς τρέμουμε, όπως θα τρέμαμε αν βλέπαμε το κεφάλι ενός μυθολογικού πλάσματος να αναδύεται από τα νερά και να καταργεί τις κατηγορίες της σκέψης μας, και λαχταρούμε την ασφάλεια του παρελθόντος. Αναγκαζόμαστε να στραφούμε προς τα μέσα μας, να κλείσουμε τα μάτια και να προσευχηθούμε να μας προσπεράσει το τέρας, να μη μας καταβροχθίσει το βλέμμα του, να μας αφήσει να τουρτουρίζουμε έντρομοι μες στην ασφάλεια του εσωτερικού μας κόσμου. Θα θέλαμε ―θα το θέλαμε όσο τίποτα― να διώξουμε το τέρας, να το ξαποστείλουμε πίσω στην κόλαση απ’ την οποία ξεπήδησε. Αλλά δεν το μπορούμε.
Ξένη λογοτεχνία
Η περιοχή που συνδέει την Ανατολή με τη Δύση ήταν παλιά το κέντρο του κόσμου: εκεί όπου γεννήθηκαν και ρίζωσαν οι υψηλοί πολιτισμοί και οι μεγάλες θρησκείες, όπου ανταλλάσσονταν κάθε λογής αγαθά και εξαπλώνονταν γλώσσες, ιδέες και ασθένειες, όπου κερδίζονταν και χάνονταν αυτοκρατορίες. Οι Δρόμοι του Μεταξιού δεν ήταν κάποια εξωτικά περάσματα και σημεία συνάντησης, αλλά δίκτυα που συνέδεαν μεταξύ τους ηπείρους και ωκεανούς. Αποτελούσαν –κι αποτελούν ακόμη– το κεντρικό νευρικό σύστημα του κόσμου.
Στη νέα εποχή που αναδύεται, η περιοχή αυτή δεσπόζει και πάλι στη διεθνή πολιτική, το παγκόσμιο εμπόριο και την οικουμενική κουλτούρα. Καθώς οι γραμμές της ανταλλαγής καθρεφτίζουν εκείνες που διέσχιζαν για χιλιετίες την Ασία, οι Δρόμοι του Μεταξιού έρχονται ξανά στο προσκήνιο.
Αντλώντας από ένα απίστευτο φάσμα πηγών (ελληνικές, λατινικές, γαλλικές, ιταλικές, γερμανικές, ολλανδικές, ισπανικές, πορτογαλικές, ρωσικές, αραβικές, τουρκικές, περσικές, εβραϊκές, κινεζικές…), το βιβλίο προσφέρει μια νέα και ρηξικέλευθη αποτίμηση της παγκόσμιας ιστορίας από την αρχαιότητα ώς σήμερα.
Ξένη λογοτεχνία
Ξένη λογοτεχνία
Η πολυαναμενόμενη επιστροφή του κορυφαίου εν ζωή Αμερικανού συγγραφέα Κόρμακ Μακάρθι ολοκληρώνεται με το δεύτερο, αυτοτελές, μέρος του μυθιστορηματικού δίπτυχου που ξεκίνησε με τον Επιβάτη.
«Η ασθενής είναι είκοσι ετών, Εβραϊκής/Καυκάσιας καταγωγής. Ελκυστική, πιθανώς ανορεξική. Ήρθε στο ίδρυμα πριν από έξι ημέρες, με το λεωφορείο και χωρίς αποσκευές. Η ασθενής είχε μέσα στην τσάντα της μια πλαστική σακούλα γεμάτη χαρτονομίσματα των εκατό δολαρίων –συνολικά πάνω από σαράντα χιλιάδες δολάρια– τα οποία επιχείρησε να δώσει στην υπάλληλο υποδοχής. Η ασθενής είναι υποψήφια διδάκτορας μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο του Σικ?γο και έχει διαγνωστεί ως παρανοϊκή σχιζοφρενής με μακροχρόνιο ιστορικό οπτικών και ακουστικών παραισθήσεων. Έχει φιλοξενηθεί σε αυτό το ίδρυμα δύο ακόμη φορές στο παρελθόν».
Αυτό είναι η ιστορία της Αλίσια Γουέστερν, νέας, ωραίας, σπάνιας ιδιοφυίας στα μαθηματικά, κόρης ενός επίσης λαμπρού επιστήμονα, ο οποίος είχε συμβάλει στην κατασκευή της πρώτης ατομικής βόμβας. Προσέρχεται με τη θέλησή της στην ψυχιατρική κλινική Stella Maris και στις συνεδρίες με τον ψυχίατρό της συζητά για όλα τα σημαντικά ζητήματα της ζωής της: τα μαθηματικά, τη μουσική, τη φιλοσοφία, τον θεό, την αλήθεια, την τρέλα, τα παιδικά της χρόνια, τις παραισθήσεις της. Το πρόσωπο για το οποίο, αρχικά, αποφεύγει να μιλήσει είναι το σημαντικότερο για εκείνη, ο αδελφός της Μπόμπι.