Το μέλλον δεν έχει συμβεί ακόμη.
Η ιδέα πως ο πολιτισμός μας είναι καταδικασμένος δεν έχει αποδειχθεί.
Πρόκειται για μια ιστορία που εμείς τη λέμε στον εαυτό μας.
Κατά τη δεκαετία του 1980 εγκαταλείψαμε το μέλλον. Τώρα το μόνο που βλέπουμε μπροστά μας είναι οικονομική κατάρρευση, περιβαλλοντική καταστροφή και η Αποκάλυψη των ζόμπι. Αν όμως κάνουμε λάθος; Αν υπάρχει ακόμη μέλλον για μας;
Από τη διαστημική περιπέτεια του Star Trek στην τεχνητή νοημοσύνη, το βασικό εγγυημένο εισόδημα και την επιρροή των κοινωνικών δικτύων, αλλά και από τις αντιλήψεις της γενιάς των μπούμερ σε εκείνες των μιλένιαλ και της Γενιάς Ζ, ο John Higgs μας παρασέρνει σε ένα ταξίδι πέρα από την τεχνολογική τρέλα και τα πρωτοσέλιδα προκειμένου να ανακαλύψουμε γιατί δεν θα πρέπει να εμπιστευόμαστε τις προβλέψεις της επιστημονικής φαντασίας, γιατί η φύση δεν είναι όσο απροστάτευτη θεωρούμε και γιατί η δύναμη που μας ωθεί να δημιουργήσουμε δεν θα αυτοματοποιηθεί ποτέ. Στη διαδρομή τον συντροφεύουν άνθρωποι που συναντά στις περιπλανήσεις του στους δρόμους της πόλης του, του Μπράιτον, και οι συζητήσεις τους μας βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα τι μας περιμένει και πώς μπορούμε να φτιάξουμε ένα καλύτερο μέλλον.
Κοινωνιολογία
Ο Εγιάλ Βάιτσμαν, ιδρυτής και διευθυντής του ερευνητικού ινστιτούτου Forensic Architecture, παρουσιάζει την ιστορία, τις μεθοδολογικές πρακτικές, τις επιστημολογικές προκείμενες, τις δυνατότητες και τους περιορισμούς των ερευνών της ομάδας του σε περιστατικά παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το βιβλίο εντυπωσιάζει και σοκάρει με την αφηγηματική ανασυγκρότηση και τη λεπτομερή χαρτογραφική και οπτική τεκμηρίωση των υποθέσεων που έχει ερευνήσει η ομάδα και εντέλει παρουσιάζει μια νέα μορφή δημόσιας αλήθειας, η οποία έχει παραχθεί τεχνολογικά, αρχιτεκτονικά και αισθητικά, διατρέχοντας πολλαπλές χωρικές κλίμακες και χρονικές διάρκειες.
Στην Ελλάδα, η Forensic Architecture είναι γνωστή από τις έρευνες τις οποίες διεξήγαγε για τις δολοφονίες του Παύλου Φύσσα και του Ζακ Κωστόπουλου. «Στη δουλειά μας προσπαθούμε συχνά να κάνουμε δύο πράγματα ταυτόχρονα: να χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία για να αποκαλύψουμε περιστατικά κατάχρησης κρατικής ή εταιρικής εξουσίας και, επίσης, να κατανοήσουμε το ίδιο το πρόβλημα με αυτές τις τεχνολογίες. […] Οι μέθοδοί μας, ωστόσο, σε καμία περίπτωση δεν περιορίζονται απλώς στην “τεχνολογία”.
Καθεμία από τις έρευνές μας συνδέει κοινότητες που υφίστανται άμεσα τη βία, ακτιβιστές που διεξάγουν επιτόπια έρευνα, μεμονωμένους ερευνητές και ειδικούς, καλλιτέχνες που μπορούν να παρουσιάσουν τα πράγματα με πρωτότυπο τρόπο και πολιτιστικούς θεσμούς που μπορούν να ενισχύσουν αυτή την έρευνα». Εγιάλ Βάιτσμαν
Κοινωνιολογία
Εκατό χιλιάδες χρόνια πριν τουλάχιστον έξι “ανθρώπινα” είδη κατοικούσαν στη γη. Σήμερα υπάρχει μόνο ένα: ο Homo Sapiens, δηλαδή εμείς. Πώς τα κατάφερε το είδος μας στη μάχη για την κυριαρχία; Πώς βρέθηκαν οι τροφοσυλλέκτες πρόγονοί μας να στήνουν πόλεις και βασίλεια; Πώς φτάσαμε να πιστεύουμε σε θεούς, σε έθνη και σε ανθρώπινα δικαιώματα; Να εμπιστευόμαστε χρήματα, νόμους και βιβλία; Να υποδουλωνόμαστε σε γραφειοκρατίες, χρονοδιαγράμματα και καταναλωτικά μοντέλα; Και πώς θα είναι ο κόσμος μας στις χιλιετίες που θα έρθουν;
Ο καθηγητής Γιουβάλ Νώε Χαράρι διατρέχει όλη την ανθρώπινη ιστορία, από τους πρώτους ανθρώπους που περπάτησαν στη γη μέχρι τις ριζοσπαστικές -και ενίοτε καταστροφικές- καινοτομίες της Γνωστικής, της Αγροτικής και της Επιστημονικής Επανάστασης. Αντλώντας από ένα τεράστιο φάσμα επιστημών (βιολογία και γενετική, παλαιοντολογία και ιστορία, ανθρωπολογία, κοινωνιολογία και οικονομικά), προσφέρει πρωτότυπες και συχνά διασκεδαστικές απαντήσεις στα πιο κρίσιμα ερωτήματα. ολμηρό, πολυδιάστατο, προκλητικό, το “Σάπιενς” θέτει υπό αμφισβήτηση όλα όσα νομίζαμε ότι ξέρουμε για την ανθρώπινη κατάσταση: τις πεποιθήσεις μας, τις πράξεις μας, τη δύναμή μας… και το ίδιο μας το μέλλον.
Η φωτιά μας έδωσε δύναμη. Το κουτσομπολιό μας βοήθησε να συνεργαστούμε. Η γεωργία μάς άνοιξε την όρεξη για περισσότερα. Η μυθολογία διατήρησε το νόμο και την τάξη. Το χρήμα μάς έδωσε κάτι που μπορούμε να εμπιστευτούμε. Οι αντιφάσεις δημιούργησαν τον πολιτισμό. Η επιστήμη μάς έκανε θανάσιμα επικίνδυνους. Αυτός είναι ο συναρπαστικός απολογισμός της εκπληκτικής μας ιστορίας – από ασήμαντοι πίθηκοι, άρχοντες του κόσμου.
Κοινωνιολογία
Ανακαλύψτε την κρυφή, ανείπωτη ιστορία του αγοραίου έρωτα, μιας θεμελίωδους πτυχής των ανθρώπινων κοινωνιών από τις απαρχές του πολιτισμού, που παραμένει ωστόσο παρεξηγημένη, αποσιωπημένη και διαστρεβλωμένη. Η Κέιτ Λίστερ αφηγείται με συναρπαστικό, πνευματώδη και προκλητικό τρόπο την εξέλιξη και ιστορία του αγοραίου έρωτα, μέσα από τα μάτια και τις μαρτυρίες των ίδιων των εργατριών και εργατών του, σε ένα παγκόσμιο πολιτισμικό πανόραμα, από τη Βαβυλώνα, την Αρχαία Ελλάδα και τη Ρώμη έως την ηδονιστική κουλτούρα της αυτοκρατορικής Κίνας και Ιαπωνίας, τα ένδοξα πορνεία της Μπελ Επόκ και τα μπορντέλα των στρατιωτών των δύο Παγκοσμίων Πολέμων.
Το εμπεριστατωμένο κείμενο συνοδεύεται από μια πλούσια συλλογή ανέκδοτων φωτογραφιών, έργων τέχνης αλλά και ασυνήθιστων αντικειμένων, προσφέροντας έτσι για πρώτη φορά με πληρότητα μια μοναδική ματιά στις ζωές των εργαζόμενων του αγοραίου έρωτα, ανατρέποντας στερεότυπα και προσκαλώντας τους αναγνώστες να αναθεωρήσουν όσα νομίζουν πως γνώριζαν για το «αρχαιότερο επάγγελμα του κόσμου».
Κοινωνιολογία
Ποια είναι η ιστορία της μεσαίας τάξης στη Δύση μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο; Ποια η σχέση της με την κατανάλωση, τον ατομικισμό και τη χειραφέτηση; Με ποιον τρόπο φτάσαμε στην πανθομολογούμενη πλέον υπαρξιακή της κρίση; Ποια η ιστορική πορεία των μεσαίων στρωμάτων στην Ελλάδα από τη δεκαετία του ’60 και μετά; Μέσα από ποιες εμπειρίες συνάφθηκε το κοινωνικό συμβόλαιο της μεταπολιτευτικής μεσαίας τάξης; Πώς γίνεται η ελληνική οικογένεια να είναι ταυτόχρονα ο βιότοπος και η καταδίκη της; Υπάρχει ακόμα κάποια ταυτότητα μεσαίων στρωμάτων στη χώρα μας ή πλέον έχουν διασπαστεί σε αντίπαλες μικρο-κοινότητες ανθρώπων οι οποίοι με δυσκολία συνυπάρχουν σήμερα στους τόπους της κοινωνικής και συναισθηματικής ερήμωσης; Η κρίση της πανδημίας θα επικυρώσει τις ανισότητες που διέπουν τις σχέσεις των μελών της παλιάς μεσαίας τάξης στην Ελλάδα ή μήπως θα αποδειχτεί ευκαιρία για μια νέα κοινωνική και πολιτισμική σύγκλιση;
Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που θέτει και πασχίζει να απαντήσει αυτό το βιβλίο.
Κοινωνιολογία
Μαζί με τη σχέση των δύο φύλων και των διαφορετικών γενεών, αυτή του αφέντη-υπηρέτη συνιστά ίσως την πιο πλούσια σημασιολογικά, θέτοντας ζητήματα εξουσίας, αυτοπροσδιορισμού, ιδεολογικής ταυτότητας, κοινωνικών και εργασιακών διεκδικήσεων και οικονομικών, ταξικών και φυλετικών ιεραρχήσεων, αντιθέσεων και συγκρούσεων.
Η παρούσα έκδοση φωτίζει με σφαιρικό τρόπο, για πρώτη φορά στην ελληνική βιβλιογραφία, τις ιστορικές διαδρομές και τις καλλιτεχνικές εκφάνσεις που σχετίζονται με το υπηρετικό προσωπικό στον ελληνόφωνο χώρο σε ένα διάστημα δύο αιώνων (19ος αιώνας έως σήμερα), μέσα από δεκαεννέα κείμενα ειδικών από διαφορετικούς επιστημονικούς χώρους, δομημένα σε τέσσερα μέρη που αλληλοσυμπληρώνονται («Ιστορικές αποτυπώσεις και εργασιακή καθημερινότητα», «Όψεις της οικιακής εργασίας στη ζωγραφική και τη λογοτεχνία», «Το υπηρετικό προσωπικό στη δραματουργία και τη θεατρική πράξη», «Απεικονίσεις στον κινηματογράφο και την τηλεόραση»), Η διεπιστημονική και χρονικά διευρυμένη αυτή εξέταση αναδεικνύει τις εξελίξεις στην εργασιακή καθημερινότητα του υπηρετικού προσωπικού, τις ομοιότητες και τις διαφορές σε αναπαραστάσεις ποικίλων καλλιτεχνικών και πολιτιστικών προϊόντων και τις αναλογίες και αποκλίσεις ανάμεσα στις ιστορικές πτυχές του θέματος και τις μυθοπλαστικές αποδόσεις του.
Με αυτόν τον τρόπο, προεκτείνονται οι γνώσεις που έχουν παράσχει προγενέστερες μελέτες και εγκαινιάζονται νέοι ορίζοντες στην έρευνα για το υπηρετικό προσωπικό στην Ελλάδα. Πάνω από όλα, ο συλλογικός αυτός τόμος βοηθά να κατανοήσουμε βαθύτερα ζητήματα που αφορούν τις εμπειρίες και τις εικόνες μίας μεγάλης ομάδας εργαζομένων με μακρά ιστορία και στενή σχέση με την ελληνική οικογένεια: από τα κορίτσια και τα αγόρια που εγκατέλειπαν την επαρχία στο παρελθόν για να υπηρετήσουν εύπορες οικογένειες των αστικών κέντρων μέχρι τις σημερινές μετανάστριες και τους μετανάστες που απασχολούνται στο μέσο ελληνικό σπίτι. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου
Κοινωνιολογία
Υπάρχει µια πεποίθηση βαθιά ριζωµένη στη δυτική σκέψη που ενώνει όλους: µαθαίνουµε ότι οι άνθρωποι είναι από τη φύση τους εγωιστές και ιδιοτελείς. Σε αυτό το βιβλίο προτείνεται ένα νέο επιχείρηµα: ότι είναι ρεαλιστικό και συνάµα επαναστατικό να θεωρούµε πως οι άνθρωποι είναι καλοί.
Το ένστικτο της συνεργασίας, αντί για τον ανταγωνισµό, της εµπιστοσύνης, αντί για τη δυσπιστία, έχει µια εξελικτική βάση που φτάνει έως την απαρχή του είδους µας. Το να πιστεύουµε το χειρότερο για τους άλλους δεν επιδρά µόνο στο πώς τους βλέπουµε αλλά και στην πολιτική και την οικονοµία.
Ο Rutger Bregman παίρνει µερικές από τις πιο γνωστές µελέτες και τα πιο διάσηµα γεγονότα στον κόσµο βλέποντας με νέα οπτική τα τελευταία 200.000 χρόνια της ανθρώπινης ιστορίας και δείχνοντάς μας πώς το να πιστεύουµε στην ανθρώπινη καλοσύνη και στον αλτρουισµό µπορεί όχι μόνο να αλλάξει τον τρόπο που σκεφτόµαστε αλλά και να αποτελέσει το θεµέλιο για να αλλάξουµε πραγµατικά την κοινωνία µας. Είναι καιρός για µια νέα άποψη για την ανθρώπινη φύση.
Κοινωνιολογία
Ο διάσημος Γαλλοεβραίος ανθρωπολόγος, ένας από τους μεγαλύτερους διανοητές του 20ού αιώνα και πρωτοπόρος του δομισμού Claude Lévi-Strauss στην κλασική του μελέτη για τον «δρόμο της μάσκας» ανέδειξε τη σχέση της μάσκας με την εξουσία. Ξεκινώντας από τις μάσκες των Ινδιάνων του Βανκούβερ και της Νότιας Αμερικής μελετάει τους μύθους που σχετίζονται με τη μεταμόρφωση και καταλήγει στη σχέση της μάσκας με την εξουσία αρχηγών ή σαμάνων ιερέων.
Κοινωνιολογία
Η εξαιρετική μελέτη του Θάνου Μούρραη-Βελλούδιου πραγματεύεται έθιμα φαλλικά, στα οποία η μεταμόρφωση και η μεταμφίεση παίζουν σημαντικό τελετουργικό ρόλο, κατάλοιπα λατρείας του Διονύσου και της Δήμητρας που επιβίωναν έως τη δεκαετία του ’50 και μερικά επιβιώνουν έως τις μέρες μας, αναμειγνυόμενα με σύγχρονα λατρευτικά έθιμα της Ορθοδοξίας. Ο Θάνος Βελλούδιος ταξίδεψε στα μέρη των εθίμων της ευγονίας που περιγράφει με τους φίλους του που φωτογράφιζαν ‒τον Ανδρέα Εμπειρίκο, τον Σουηδό Φιν Στολ και τον Χ. Γουίνσλο‒ μοναδικά τοπικά φαλλικά έθιμα από κάθε περιοχή της Ελλάδας, π.χ. τον Λυδινό, τα Αναστενάρια και τον Καλόγερο, τον Χαροκόπο, τη Γονούσα, το Μπουρρανί, τη Βάβω ή τον Μακαρώνα.