Ξένη λογοτεχνία

Ν’ αλλάξω σκηνικό· να εγκαταλείψω το Λονδίνο και την Αγγλία και να σεργιανίσω την Ευρώπη σαν απλός αλήτης ή –σύμφωνα με πιο προσωπική διατύπωση– σαν φτωχός προσκυνητής ή περιπλανώμενος καλόγερος, ένας περιηγητής φιλόσοφος, ένας μοναχικός ιππότης…

Ο Πάτρικ Λη Φέρμορ, σε ηλικία 18 ετών, το 1933, αντί να ακολουθήσει τη στρατιωτική σταδιοδρομία για την οποία τον προόριζαν, περνάει τη Μάγχη και ξεκινάει να διασχίσει την Ευρώπη με τα πόδια: προορισμός του η Κωνσταντινούπολη. Υποκινημένος από την ασίγαστη περιέργειά του για τον κόσμο, θα πραγματοποιήσει αυτό το μυθικό κατόρθωμα, περνώντας από δοκιμασίες και περιπέτειες.

Η εποχή της δωρεάς, το συναρπαστικό χρονικό του νεανικού ταξιδιού του από την Ολλανδία μέχρι την ουγγρική μεθόριο, τιμήθηκε το 1978 με το W. H. Smith Literary Award και χαρακτηρίστηκε ως ένα από τα ωραιότερα ταξιδιωτικά βιβλία του 20ού αιώνα.

Που ξεμπαρκάρει τελικά ο «ήρωας» του “Πλοίου των νεκρών”, εκείνος ο ναύτης χωρίς χαρτιά, δίχως νόμιμη ταυτότητα και πατρίδα, όταν εγκαταλείπει το πλοίο-φάντασμα των κολασμένων; Στους “Βαμβακοσυλλέκτες” τον βρίσκουμε να τριγυρίζει στη γη της Μεξικανικής Επανάστασης, ταλαντευόμενος ανάμεσα στη γοητεία που του ασκεί και σε μια δηκτική πικρία για ό,τι δεν εκπληρώθηκε. Περιπλανιέται από δουλειά σε δουλειά, διασχίζει τη σαβάνα με συντροφιά ιθαγενείς Μεξικανούς, μαύρους και μετανάστες συναδέλφους του στις φυτείες του μπαμπακιού, ψάχνει μεροκάματα σε έναν φούρνο στο Ταμπίκο, κάνει ένα πέρασμα από τις πετρελαιοπηγές των γκρίνγκος, επισκέπτεται τη συνοικία με τα σπίτια των εργαζόμενων κοριτσιών, συνοδεύει ένα κοπάδι γελάδια από τον ένα ωκεανό ως τον άλλο… Ο Wobbly για έναν ανεξήγητο λόγο αφήνει στο πέρασμά του ένα τραγούδι που οι στίχοι του ταξιδεύουν από στόμα σε στόμα και κάποιες -νικηφόρες, παρεμπιπτόντως- απεργίες, καθώς και ένα σωματείο που φαίνεται να μην κάνει το λάθος που πολλές φορές κάνουν οι εργάτες, να επιδιώκουν να τους βλέπουν οι άλλοι σαν ευυπόληπτους πολίτες.

“Παντού στον κόσμο, η αστυνομία είναι αυτή που κρατάει τον βούρδουλα και οι κουρελήδες είναι αυτοί που τρώνε τις βουρδουλιές. Και μετά όλοι εκείνοι που με περισσή ξιπασιά στρογγυλοκάθονται σε πλουσιοπάροχα τραπέζια μένουν έκπληκτοι όταν κάποιος τους ταρακουνάει το τραπέζι, το αναποδογυρίζει και τα κάνει όλα θρύψαλα. Η πληγή που αφήνει η σφαίρα επουλώνεται. Το σημάδι που αφήνει ο βούρδουλας δεν επουλώνεται ποτέ. Σου τρώει τη σάρκα όλο και πιο βαθιά, φτάνει ως την καρδιά και τελικά ως το μυαλό, ώσπου ξεσπά σε μια κραυγή που κάνει τη γη να σείεται: «Εκδίκηση!»”