Ποίηση
Περιλαμβάνονται οι συλλογές:
Έρεβος
Ερήμην
Επί τα ίχνη
Το λίγο του κόσμου
Το τελευταίο σώμα μου
Χαίρε ποτέ
Η εφηβεία της λήθης
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Ένα μωσαϊκό της κοινωνικής ιστορίας του τόπου μας στα τελευταία εκατό και πλέον χρόνια, μέσα από μαρτυρίες, φωτογραφίες, σκίτσα, ημερολόγια, αποκόμματα από εφημερίδες, επιστημονικά άρθρα, λογοτεχνικά κείμενα.
Κορίτσια στις παρυφές της κοινωνίας. Στο περιθώριο. Συχνά «εν κινδύνω». Κάποιες φορές σε αναμορφωτήρια, σε κρατητήρια, ή ακόμα και στην φυλακή. Σχεδόν πάντοτε όμως – όπου κι αν βρίσκονται – «έγκλειστα» στο αδιέξοδο του να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους.
Στοχασμοί για τις συνθήκες που ωθούν σε παραβατικές ή μη συμπεριφορές. Αλλά στοχασμοί και για τις κινητήριες δυνάμεις που συντείνουν ώστε να ξεφύγουν κάποια κορίτσια από τον ασφυκτικό κλοιό και να διαμορφώσουν τη ζωή τους όπως πραγματικά θα την ήθελαν. Στοχασμοί, τέλος, για τον ρόλο της Πολιτείας και του Πολίτη.
Ένα βιβλίο διαχρονικό και συνάμα, όσο ποτέ άλλοτε, επίκαιρο.
Ελληνική λογοτεχνία
Το δραματικό οδοιπορικό μιας εβραϊκής οικογένειας στις ζοφερές στιγμές του εικοστού αιώνα.
Το χρονικό μιας κοινωνίας που συντρίβεται και αναφύεται μέσα από τα ερείπιά της. Η θυελλώδης ιστορία του μικρού Ιωσήφ, όπως την καταγράφει ένα νυχτερινό παραμύθι: Θεσσαλονίκη, 1917. Οι φλόγες ζώνουν την εβραϊκή συνοικία. Η Μπενούτα με τα παιδιά της βρίσκονται στο σπίτι. Ένας Τσιγγάνος, ο Αγγελής, τους διασώζει την τελευταία στιγμή. Τους μεταφέρει στον καταυλισμό του, μακριά απ’ τον όλεθρο. Μεγάλο μέρος της πόλης καταστρέφεται. Ένα πολύτιμο κόσμημα σώζεται.
Ένα κειμήλιο που συνδέει ανθρώπους και γεγονότα.
Εβραίους και Τσιγγάνους. Δυο λαούς με διαφορετική κοσμοαντίληψη αλλά με πεπρωμένο κοινό. Πόλεμος, ναζιστική θηριωδία, Άουσβιτς. Οι σκληρές σελίδες του Ολοκαυτώματος. Η οδύσσεια ενός βραχιολιού.
Ξένη λογοτεχνία
Δεν πεθαίνουμε επειδή κάποτε γεννηθήκαμε ούτε επειδή ζήσαμε ούτε από γηρατειά. Πεθαίνουμε για κάποιο λόγο. Το γεγονός ότι ήξερα πως το τέλος της μητέρας μου, λόγω ηλικίας, ήταν κοντά δεν απάλυνε καθόλου την οδύνη και την ένταση της φοβερής έκπληξης: είχε ένα σάρκωμα. Ένας καρκίνος, μια ανακοπή, μια πνευμονική εμβολή είναι τόσο βίαια και απρόβλεπτα όσο και το σταμάτημα ενός κινητήρα ενός αεροπλάνου που πετάει. Η περίπτωση της μάνας μου μας καλούσε να είμαστε αισιόδοξοι, αφού, μολονότι ανήμπορη, ακίνητη και μελλοθάνατη, διαβεβαίωνε ότι κάθε λεπτό της ζωής είναι ανεκτίμητο…”
Η Simone de Beauvoir δεν έγραψε τίποτα πιο συγκινητικό από αυτό το χρονικό του θανάτου της μητέρας της. Η αγωνία των τελευταίων ημερών, οι κλινικοί εξευτελισμοί μιας περήφανης γυναίκας, οι απροσδόκητες αστραπές της αγάπης και της εχθρότητας στις στιγμές της γαλήνης και του παραληρήματος, όλα λέγονται με μιια ανελέητη ειλικρίνεια, αλλά και με τον βαθύ ανθρωπισμό που διακρίνει τη μεγάλη Γαλλίδα συγγραφέα.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
“Έμειναν σιωπηλοί για κάποια λεπτά, μετά η Ανιέζε είπε: “Εσύ πιστεύεις ότι ο πόλεμος θα τελειώσει σύντομα;”. “Δεν ξέρω” απάντησε ο Κλίντο. “Ας ελπίσουμε. Γιατί, αν δεν τελειώσει ο πόλεμος, θα τελειώσουμε εμείς”. “Εμείς δεν θα τελειώσουμε” βεβαίωσε η Ανιέζε. “Είμαστε πάρα πολλοί. Όσο πεθαίνουμε, τόσο περισσότεροι έρχονται. Όσο πεθαίνουμε, τόσο περισσότερο κουράγιο κάνουμε. Αντίθετα οι Γερμανοί κι οι φασίστες, όταν πεθαίνουν, παίρνουν μαζί τους και τους ζωντανούς”.
Η Ρενάτα Βιγκανό, αντλώντας υλικό από προσωπικά και συντροφικά βιώματα, γράφει μια αληθινή ιστορία για τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο – την ιστορία της Ανιέζε. Το ύφος της Βιγκανό είναι αντιηρωικό, η πορεία της ηρωίδας της κοπιαστική. Η Ανιέζε διανύει έναν πόλεμο, περνάει δίπλα από κρεμασμένους, μαθαίνει για βασανισμένους, ακούει ριπές, βλέπει φωτιές, κουβαλάει τσάντες με σαλάμια και εκρηκτικά, κουράζεται, λασπώνεται, ονειρεύεται και καμιά φορά βαριέται. Τάσσεται με τους παρτιζάνους, μισεί τους φασίστες, σκοτώνει με τα χέρια της έναν απ’ αυτούς, προχωράει προς έναν θάνατο που έχει προαναγγελθεί. Το έργο της Βιγκανό, με την αδιαμφισβήτητη λογοτεχνική του αξία, καταφέρνει χωρίς ηθικισμούς και μεγάλα λόγια να μεταφέρει αυτό που αποτελεί τον πυρήνα της Αντίστασης: το πώς οι βασανισμένοι και οι καταπιεσμένες αυτού του κόσμου μπήκαν μαζικά και ορμητικά στο προσκήνιο της Ιστορίας, αγωνίστηκαν και πήραν τη ζωή τους στα χέρια τους. Μια ιστορία βγαλμένη από τα σπλάχνα της ιταλικής Αντίστασης που είναι συγχρόνως και πάρα πολύ ελληνική· καλύτερα, παγκόσμια.
Ξένη λογοτεχνία
Η εντεκάχρονη Αγγλίδα Ντόρις πέφτει θύμα απαγωγής στη χώρα της: την αρπάζουν μαύροι δουλέμποροι και την οδηγούν στον “Νέο Κόσμο” μαζί με πολλούς άλλους λευκούς για να δουλέψουν ως σκλάβοι στις φυτείες μαύρων μεγαλοκτηματιών. Στη φυτεία του αφέντη Μπουάνα ή Ντόρις θα ζήσει πολλά χρόνια κρατώντας άσβηστη την ελπίδα να δραπετεύσει.
Μια αντεστραμμένη ιστορία της δουλείας από την Μπερναρντίν Εβαρίστο (γενν. Λονδίνο, 1959), τη συγγραφέα του βραβευμένου με Booker Κορίτσι, γυναίκα, άλλο. Τι θα γινόταν αν οι λευκοί ήταν δούλοι των μαύρων; Πώς θα ένιωθαν;
Μια συγκλονιστική και συγκινητική αφήγηση για τις ανεκδιήγητες κακουχίες των ανθρώπων που έζησαν στη σκλαβιά -θύματα βασανιστηρίων και σκληρής εκμετάλλευσης- και για τα όνειρά τους να βρουν τον δρόμο προς την ελευθερία. Ένα δριμύ κατηγορώ για τον υφέρποντα ακόμα και σήμερα ρατσισμό.
Οι παραδόσεις με τίτλο “Το θάρρος της αλήθειας” είναι οι τελευταίες που έδωσε ο Μισέλ Φουκώ στο Κολέγιο της Γαλλίας, τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 1984. Πέθανε λίγους μήνες αργότερα, στις 25 Ιουνίου 1984. Το πλαίσιο αυτό παρακινεί τον αναγνώστη να δει τις εν λόγω παραδόσεις σαν μια φιλοσοφική διαθήκη, πολλώ δε μάλλον από τη στιγμή που η θεματική του θανάτου είναι έντονα παρούσα, ιδίως στη νέα ανάγνωση που προτείνει ο Φουκώ, ακολουθώντας τον Ντυμεζίλ, για τα τελευταία λόγια του Σωκράτη («Κρίτων, χρωστάμε έναν πετεινό στον Ασκληπιό!»), θεωρώντας τα έκφραση βαθιάς ευγνωμοσύνης προς τη φιλοσοφία, η οποία θεραπεύει από τη μόνη σοβαρή ασθένεια: εκείνη των ψευδών απόψεων και των προκαταλήψεων.
Αυτός ο κύκλος παραδόσεων συνεχίζει και ριζοσπαστικοποιεί τις αναλύσεις του αμέσως προηγούμενου έτους [ελλ. έκδ.: Η κυβέρνηση του εαυτού και των άλλων. Παραδόσεις στο Κολέγιο της Γαλλίας, 1982-1983, μτφρ. Γ. Καράμπελας, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα, υπό έκδοση]. Εκεί, το ζητούμενο του Φουκώ ήταν να θέσει υπό διερώτηση τη λειτουργία του «αληθώς λέγειν» στην πολιτική, προκειμένου να θεσπίσει για τη δημοκρατία ορισμένες ηθικές προϋποθέσεις που δεν μπορούν να αναχθούν στους τυπικούς κανόνες της συναίνεσης: οι προϋποθέσεις αυτές είναι το θάρρος και η πεποίθηση, το φρόνημα.
Με τους κυνικούς, αυτή η εκδήλωση του αληθούς δεν εγγράφεται πλέον απλώς σε μια ριψοκίνδυνη δημόσια τοποθέτηση, σε μια δημηγορία, αλλά στην ίδια την υλικότητα της ύπαρξης. Ο Φουκώ προτείνει λοιπόν μια πρωτοποριακή μελέτη του αρχαίου κυνισμού, βλέποντάς τον ως πρακτική φιλοσοφία, άθληση της αλήθειας, δημόσια πρόκληση, ασκητική κυριαρχία επί του εαυτού και των άλλων. Το σκάνδαλο της αληθινής ζωής συγκροτείται έτσι ως αντίθεση στον πλατωνισμό και στον υπερβατικό του κόσμο των νοητών Μορφών.
«Δεν υπάρχει εγκαθίδρυση της αλήθειας χωρίς ουσιώδη θέσπιση της ετερότητας· η αλήθεια δεν είναι ποτέ το ίδιο· δεν μπορεί να υπάρξει αλήθεια παρά μόνο στη μορφή του άλλου κόσμου και της άλλης ζωής»
Ξένη λογοτεχνία
Δυο μοναξιές. Ένας διάλογος για το λατινοαμερικάνικο μυθιστόρημα
Τον Σεπτέμβριο του 1967 οι νεαροί Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες και Μάριο Βάργας Γιόσα συναντιούνται στη Λίμα για να συζητήσουν για το λατινοαμερικάνικο μυθιστόρημα. Ο πρώτος είχε ήδη πουλήσει χιλιάδες αντίτυπα από το μυθιστόρημα “Εκατό χρόνια μοναξιά”. Ο δεύτερος έχει μόλις τιμηθεί με το Βραβείο Romulo Gallegos για το “Πράσινο σπίτι”.
Σήμερα θεωρούνται παγκοσμίως εξέχοντες εκπρόσωποι της ισπανόφωνης λογοτεχνίας, αλλά εκείνη την εποχή ήταν δύο νέοι άνθρωποι που ξεκινούσαν τη σταδιοδρομία τους ως μυθιστοριογράφοι. Σε αυτό το βιβλίο, αντιπαρατίθενται δύο συγγραφείς, δύο λογοτεχνικές ιδιοφυΐες, δυο διαφορετικοί τρόποι κατανόησης της λογοτεχνίας, δύο κατά κάποιον τρόπο ασύμβατες μεταξύ τους ιδιοσυγκρασίες, δύο διαφορετικοί τρόποι αφήγησης. Κι ενώ στον ορίζοντα φαίνεται πως πρόκειται να ανατείλει ένα σπουδαίο λογοτεχνικό ρεύμα, οι αναγνώστες γίνονται μάρτυρες ενός διαλόγου χωρίς προηγούμενο.
Στην έκδοση περιλαμβάνονται κείμενα των: Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες, Λουίς Ροδρίγκες Παστόρ, Χοσέ Μιγκέλ Οβιέδο, Αμπελάρδο Σάντσες Λεόν και Ρικάρδο Γκονσάλες Βιχίλ, οι οποίοι ήταν μάρτυρες αυτού του διαλόγου, καθώς και δύο συνεντεύξεις με τον Κολομβιανό συγγραφέα, σπάνιες φωτογραφίες και μια αποτίμηση της ζωής και του έργου του Μάρκες από τον Βάργας Γιόσα.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Από τον Τζον Λένον στον Νέλσον Μαντέλα
Σε ποιο ελληνικό νησί σχεδίαζαν οι Beatles να ζουν έξι µήνες τον χρόνο
Έλληνας διευθυντής εφηµερίδας δεν δηµοσίευσε τη λίστα µε Έλληνες πράκτορες της CIA που είχε παραλάβει από πρώην πράκτορά της
Πώς ο Έλληνας αρχιεπίσκοπος Αµερικής Ιάκωβος σαµποτάρισε την εκλογή στην προεδρία της Αµερικής του Μάικλ Δουκάκη και υποστήριξε τον Τζορτζ Μπους
Τι έλεγε ο Αλέξανδρος Ωνάσης για τον γάµο του πατέρα του µε την Τζάκι Κένεντι
Τα δραµατικά και άγνωστα παρασκήνια της νοσηλείας του Ανδρέα Παπανδρέου στο Χέρφιλντ
Γιατί ο Ανδρέας Παπανδρέου άλλαξε την τελευταία στιγµή καρδιοχειρουργό και νοσοκοµείο
Το δώρο της Μάργκαρετ Θάτσερ στον Ανδρέα Παπανδρέου που εξόργισε τη Δήµητρα Λιάνη Γιατί ο καθηγητής Γιακούµπ αµφισβήτησε την επίσηµη αιτία θανάτου του Ανδρέα Παπανδρέου
Τι έλεγε ο Άγγλος ταξίαρχος Έντι Μάγιερς, που είχε οργανώσει το σαµποτάζ της γέφυρας του Γοργοπόταµου, για τους ηγέτες της ελληνικής Εθνικής Αντίστασης Άρη Βελουχιώτη και Ναπολέοντα Ζέρβα
Ποια αρχαία ελληνική τραγωδία ανέβαζε και έπαιζε ο Νέλσον Μαντέλα στη φυλακή.
Η συνάντησή µου µε τον Ραµόν Κάστρο στην Κούβα
Ποιο είναι το δράµα των παιδιών του δρόµου στη Βραζιλία
Ποια είναι η Ελλάδα του ανατέλλοντος ηλίου
Η πραγµατική δραµατική ιστορία της γέφυρας του ποταµού Κβάι
Ο θαυµασµός του Δαλάι Λάµα για την αρχαία Ελλάδα
Ποιον Έλληνα ποδοσφαιριστή ήθελε να αγοράσει για τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ο σερ Άλεξ Φέργκιουσον
Πώς πέρασα µέσα στην Ντάουνινγκ Στριτ µέσω του τερµατοφύλακα Νίκου Μιχόπουλου
Πώς µε παρακολουθούσε το Φόρεϊν Όφις
Ο Νοτιοαφρικανός νυχτοφύλακας που µας βοήθησε να κερδίσουµε τη διοργάνωση της Ολυµπιάδας της Αθήνας
Γιατί µου είχε τηλεφωνήσει ο Γιώργος Ζαµπέτας στις τέσσερις τα ξηµερώµατα
Ποια ήταν η µεγάλη ευκαιρία που έχασε για την Ελλάδα ο Κώστας Σηµίτης όταν ήταν πρωθυπουργός
Το άγνωστο παρασκήνιο του «unfair» του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη στο Λονδίνο
Κοινωνιολογία
Η τελετουργία είναι ίσως το αρχαιότερο, και σίγουρα το πιο αινιγματικό, γνώρισμα της ανθρώπινης κουλτούρας.
Τελετές που μοιάζουν να μην έχουν κανένα απολύτως νόημα υπάρχουν σε όλες τις γνωστές κοινωνίες από τις χειραψίες και τις κατάρες μέχρι τα καψόνια και τις παρελάσεις.
Παρότι όμως οι τελετουργίες είναι πανανθρώπινες και παραμείνουν σχεδόν αναλλοίωτες ανά τους αιώνες, η λογική τους παραμείνει μυστήριο μέχρι σήμερα.
Από τις ελληνικές τελετές πυροβασίας μέχρι τις τρομακτικές τελετουργίες της Αμαζονίας, ο ανθρωπολόγος και ψυχολόγος Dimitris Xygalatas καθοδηγεί τους αναγνώστες σε ένα συναρπαστικό ταξίδι στη νέα επιστήμη της τελετουργίας, εξερευνώντας και εξηγώντας την τάση όλων των ανθρώπινων κοινωνιών να τηρούν φαινομενικά παράλογα και δυσνόητα έθιμα που ενσωματώνουν τον ρυθμό, τον χορό, τη μουσική, τον πόνο και τη θυσία.
Το βιβλίο αυτό, πλούσιο σε εθνογραφικές λεπτομέρειες, προσωπικές αφηγήσεις και ψυχολογικά πειράματα, περιγράφει πως μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη νέα επιστήμη, σε συνδυασμό με τη σοφία που περικλείεται στις αρχαίες παραδόσεις, ώστε να πορευτούμε με νέες προοπτικές στη ζωή μας, να βελτιώσουμε την υγεία μας και να ενδυναμώσουμε τις κοινότητές μας.
Η Γαλλική Επανάσταση ταυτίζεται με την Τρομοκρατία; Είναι, άραγε, αναπόφευκτο κάθε επαναστατικό εγχείρημα να καταλήγει στον αυταρχισμό; Η Αννί Ζουρντάν θέτει στο στόχαστρο τις κλασικές θέσεις για την Επανάσταση και προτείνει μια νέα ερμηνεία της Τρομοκρατίας. Όχι, υποστηρίζει η συγγραφέας, Επανάσταση και Τρομοκρατία δεν είναι συνώνυμα. Όχι, κάθε φιλόδοξο ιδεολογικό σχέδιο για τον μετασχηματισμό της κοινωνίας δεν καταλήγει μοιραία στον αυταρχισμό, «αναγκάζοντας τους ανθρώπους να γίνουν ελεύθεροι», κατά τη διατύπωση του Ρουσσώ. Οι κλασικές θέσεις, εναντίον των οποίων εξαπολύει τα βέλη της η Ζουρντάν, έχουν ασφαλώς τις απαρχές τους στα χρόνια της Επανάστασης, αλλά αναδιατυπώθηκαν από τον Francois Furet και τους μαθητές του κατά τις δεκαετίες του 1970 και του 1980, καταλήγοντας να συγκροτήσουν την κυρίαρχη ερμηνεία για τη Γαλλική Επανάσταση στα τέλη του 20ού αιώνα.
Σήμερα, όμως, αμφισβητούνται. Πολλοί ιστορικοί, συμφωνώντας με την Αννί Ζουρντάν, αποδίδουν την επαναστατική βία στα συλλογικά πάθη, στον κλονισμό του κράτους και των θεσμών και στη συγκυρία, όχι όμως στην επαναστατική ιδεολογία. Για να κατανοήσουμε την επαναστατική βία, υποστηρίζει η Ζουρντάν, πρέπει να δούμε τη Γαλλική Επανάσταση όπως στ’ αλήθεια ήταν: ένας εμφύλιος πόλεμος. Η επαναστατική βία δεν υπήρξε κάτι το εξαιρετικό. Εκδηλώνεται σε όλες τις επαναστάσεις εκείνης της περιόδου, συμπεριλαμβανομένης της αμερικανικής. Η τρομοκρατία δεν ανάγεται αποκλειστικά στους Αβράκωτους και στους Ιακωβίνους. Όλα τα αντιμαχόμενα μέρη καταφεύγουν σε αυτήν. Στην αρχή, πολεμούν οι επαναστάτες κατά των αντεπαναστατών και, στη συνέχεια, από το 1791, οι επαναστάτες μεταξύ τους.
Πολιτική
Τα δέκα δοκίμια του τόμου αυτού εξερευνούν τα όρια λόγου και μίσους, τη διαδρομή που οδηγεί από το κείμενο, τον λόγο, τη ραδιοφωνική και τηλεοπτική εκπομπή, το αστείο, το τραγούδι, την «άστοχη» ή τη στοχευμένη κουβέντα στις διώξεις, τους αποκλεισμούς, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, τις τρομοκρατικές επιθέσεις, τον θάνατο.
Αντλώντας μέσα από ιστορικά παραδείγματα που ξεκινούν από την ωραιοποίηση των μεσαιωνικών βασανιστηρίων και φθάνουν ως τον συμβολικό λόγο της Alt Right, ο συγγραφέας αναλύει τους μηχανισμούς του λόγου του μίσους και του εξτρεμισμού και τη δυσκολία που υπάρχει στην οριοθέτηση και στην αντιμετώπισή του.
Στις σελίδες του βιβλίου και μεταξύ άλλων εξετάζονται ο ισλαμισμός στις διάφορες εκδοχές και μετεξελίξεις του, ο αντισημιτισμός, η ισλαμοφοβία και ο λόγος μίσους του Ερντογάν.