Ιστορία
Τον Ιανουάριο του 1915, μετά την έναρξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, η Βρετανία προσέφερε στην Ελλάδα σημαντικά εδαφικά αντισταθμίσματα στη Μικρά Ασία προκειμένου να μπει η Ελλάδα στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ. Η πρόταση αυτή υπήρξε αφετηρία μιας διαδοχής γεγονότων που κατέληξε στην τραγωδία του 1922, με την καταστροφή της ελληνικής Σμύρνης και τον ξεριζωμό του ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Το βιβλίο αυτό προγράφει την κατοχή της Σμύρνης και το μικρασιατικό πόλεμο σε σχέση με την ελληνική Μεγάλη Ιδέα και τις διαμάχες των Μεγάλων Δυνάμεων στη Μέση Ανατολή. Ιχνηλατεί τις απαρχές του «οράματος της Ιωνίας» του Ελευθέριου Βενιζέλου αλλά και της ιδέας που μοιράστηκε με τον Ντέιβιντ Λόυντ Τζωρτζ για μία αγγλοελληνική συνεννόηση στην ανατολική Μεσόγειο. Η συναρπαστική αφήγηση ζωντανεύει τα γεγονότα που διαμόρφωσαν την πολιτική και την κοινωνία της νεότερης Ελλάδας.
Το βιβλίο Οθωμανικά μνημεία στην Ελλάδα: κληρονομιές υπό διαπραγμάτευση εξετάζει τα οθωμανικά μνημεία της Ελλάδας ως την κληρονομιά μιας ιστορικής περιόδου που υπόκειται σε πολλαπλές αναγνώσεις. Το συλλογικό αυτό έργο συγκεντρώνει πρωτότυπες μελέτες που καλύπτουν μεγάλο εύρος επιστημονικών κλάδων, όπως η ιστορία της τέχνης, η αρχαιολογία, η αρχιτεκτονική και οι σπουδές του αστικού χώρου. Μέσα από πλούσιο αδημοσίευτο αρχειακό, φωτογραφικό και επιγραφικό υλικό οι συγγραφείς των μελετών εμπλουτίζουν την γνώση της ιστορίας εμβληματικών οθωμανικών μνημείων των ελληνικών πόλεων και αναδεικνύουν άγνωστες πτυχές της αρχιτεκτονικής του αγροτικού χώρου της Ελλάδας.
Στις σελίδες του βιβλίου Οθωμανικά μνημεία στην Ελλάδα: κληρονομιές υπό διαπραγμάτευση ζωντανεύουν οι ιστορίες τόπων, κτιρίων και ανθρώπων από την οθωμανική περίοδο έως τις μέρες μας και τροφοδοτούν τον διάλογο για την θέση και το ρόλο αυτής της ιδιαίτερης κληρονομίας στην σύγχρονη Ελλάδα. Οι κριτικές αναλύσεις που παρουσιάζονται στο παρόν συλλογικό έργο ανανεώνουν και διευρύνουν την έρευνα στα πεδία των οθωμανικών σπουδών και της πολιτιστικής κληρονομίας.
Ιστορία
Το βιβλίο αυτό εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1915 στην Κωνσταντινούπολη, από τη Βιβλιοθήκη «Ιτιμάτ» (İtimat Kütüphanesi) και ο συγγραφέας του είναι ο Διδάσκαλος Ιππότης Χασάν Μπαχρή (Muallım Şövalye Hasan Bahri). Κατά τη διάρκεια του πολέμου ο Χασάν Μπαχρή υπήρξε πολύ παραγωγικός συγγραφέας· πέρα από πραγματείες όπως οι Χασισοπότες (Esrarkeşler), έγραψε για ένα σωρό άλλα θέματα, από το σαβουάρ-βιβρ μέχρι τους χωριάτικους γάμους στην Aνατολία και τις ερωτικές τηλεφωνικές συνομιλίες με ωραίες γυναίκες.
O συγγραφέας μας, για τον οποίο γνωρίζουμε ότι εργάστηκε ως αστυνομικός επιθεωρητής στη Χεδιβεία της Αιγύπτου, διατέλεσε δάσκαλος γαλλικών στα σχολεία Μουχεντισχανέ και Μπουρχάνη Τερακή. Όπως όλα τα άλλα έργα του, έτσι και οι Χασισοπότες είναι μια σημαντική πηγή για να φωτίσουμε την κοινωνική ιστορία της εποχής του.
Aπό την κάνναβη (Cannabis Sativa) –γνωστή στην Aνατολία με τις ονομασίες Aπτάλ Oτού (Aptal Otu), Εσράρ Oτού (Esrâr Otu), Κεντενέ (Kedene), Κεντιλίκ (Kendillik), Κεντιρίκ (Kendirik), Κεντίρ Oτού (Kendir Otu), Κινάπ Oτού (Kinnap Otu)– παρασκευάζεται το χασίς, στο οποίο δίνονται επίσης διάφορες άλλες ονομασίες. Η κάνναβη είναι γνωστή εδώ και εκατοντάδες χρόνια στις κοινωνίες της Ανατολής και χρησιμοποιείται ευρέως για ποικίλους σκοπούς. Είναι ένα μέσο απόλαυσης εξαιρετικά διαδεδομένο, ιδιαίτερα μεταξύ των ετερόδοξων θρησκευτικών ταγμάτων του Ισλάμ. Από το όνομα του Καϊγκουσούζ Aμπντάλ, ποιητή του 14ου αιώνα ο οποίος απεικονίζεται πάντα με το καμπάκι του χασίς, αυτή η ουσία πήρε ένα από τα λαϊκά της ονόματα: καϊγκουσούζ, που σημαίνει «ανέμελος».
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Ο Αριστοτέλης Ωνάσης είναι ο διασημότερος εφοπλιστής του 20oύ αιώνα, ο άνθρωπος που ενσαρκώνει το πρότυπο του μεγιστάνα εφοπλιστή, το σύμβολο της ελληνικής επιχειρηματικότητας σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο εφοπλιστικός όμιλος τον οποίο ίδρυσε καθόρισε την πορεία της παγκόσμιας και της ελληνικής ναυτιλίας. Ο Ωνάσης είναι από εκείνους τους πρωτοπόρους επιχειρηματίες που άνοιξαν δρόμους και συνέβαλε σε καινοτόμους δράσεις συνδυάζοντας την ελληνική και την ευρωπαϊκή ναυτιλιακή τεχνογνωσία με τους αμερικανικούς θεσμούς και πόρους. Η λάμψη του έδωσε τροφή σε πληθώρα σκανδαλοθηρικών αναγνωσμάτων, βασισμένων σε (παρ)ερμηνείες της προσωπικής του ζωής. Στόχος του παρόντος τόμου είναι να καλύψει σφαιρικά την επιχειρηματική δραστηριότητα του Ωνάση στο εμπόριο, τη ναυτιλία, τις αεροπορικές μεταφορές, τη ναυπηγική και πετρελαϊκή βιομηχανία και τις χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες μέσα από τις συνεργασίες και τις συγκρούσεις του με οικονομικά και πολιτικά κατεστημένα στην Ευρώπη και την Αμερική.
Ο Αριστοτέλης Ωνάσης δημιούργησε τη ναυτιλιακή επιχείρηση της νέας παγκοσμιοποιημένης εποχής, η οποία λειτουργεί θεσμικά μέχρι σήμερα ακολουθώντας τα πρότυπα που εκείνος έθεσε. Ο όμιλος επιχειρήσεων Ωνάση, που ξεκίνησε τις δραστηριότητές του το 1924, κλείνει εκατό χρόνια δράσης: πενήντα χρόνια λειτουργίας με τον Αριστοτέλη Ωνάση και άλλα πενήντα χρόνια με την επιχειρηματική οικογένεια Ωνάση. Η επιχείρησή του, χωρίς κληρονόμο, χωρίς μέτοχο, χωρίς συγγενή ή αφεντικό, ζει αποκλειστικά για κοινωφελή έργα του Ιδρύματος σχεδόν πενήντα χρόνια αφότου ο ιδρυτής της έφυγε από τη ζωή.
Το βιβλίο στηρίζεται στο Αρχείο Ωνάση, που ανήκει στο «Ίδρυμα Ωνάση», καλύπτει όλη την πεντηκονταετή επιχειρηματική δράση του Αριστοτέλη Ωνάση και αποτελείται από εκατοντάδες αρχειακά κουτιά στα οποία περιέχονται δεκάδες χιλιάδες έγγραφα. Το Αρχείο αποτυπώνει τη λειτουργία ενός πολυεθνικού επιχειρηματικού ομίλου, με εταιρείες σε τρεις ηπείρους (Ευρώπη, Ασία, Αμερική) και 14 χώρες (Ελλάδα, Γαλλία, Μονακό, Γερμανία, Νορβηγία, Σουηδία, Αγγλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Παναμά, Ονδούρα, Ηνωμένες Πολιτείες, Σαουδική Αραβία και Λιβερία) και δραστηριότητες σε όλο τον πλανήτη· η συγκρότηση και η ταξινόμησή του αποτελούν καινοτομία στον χώρο της Ιστορίας Επιχειρήσεων όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς.
Η οργάνωση, η καταλογογράφηση και η ταξινόμηση του Αρχείου Ωνάση καθώς και η συγγραφή της ιστορίας των επιχειρήσεων Ωνάση είναι προϊόν ερευνητικού έργου που ανέθεσε το Ίδρυμα Ωνάση στο Κέντρο Ναυτιλιακής Ιστορίας του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών του ΙΤΕ, και είναι προϊόν συνεργασίας πλειάδας ερευνητών υπό τη διεύθυνση της κ. Τζελίνας Χαρλαύτη.
Γράφουν οι: Μαρία Δαμηλάκου, Αμαλία Παππά, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, Lars Scholl, Χρήστος Τσάκας, Τζελίνα Χαρλαύτη.
Είκοσι τρία χρόνια μετά το βιβλίο του «Οι Θεοί του Ολύμπου υπάρχουν» (2000) και δεκατρία χρόνια μετά «Το Μυστικό της Νήσου των Ιωαννίνων»(2010), που κυκλοφόρησαν από τις Εκδόσεις Φερενίκη,ο Δημήτρης Δελλής επανέρχεται με ένα εγκυκλοπαιδικό σύγγραμα, προιόν 35ετούς έρευνας και μελέτης.Δεν είναι τυχαίο ότι στην αφετηρία του βρίσκεται η προτροπή ενός πρύτανη του Πανεπιστημίου του Παρισίου (Paris IV), του Ζακ Μπομπαίρ. Όπως δεν είναι τυχαίο ότι τα 500 περίπου λήμματα,που παρουσιάζονται,αποκαλύπτουν το εύρος και τη σημασία της ελληνικής σκέψεως με έναν πρωτότυπο και ουσιαστικό τρόπο.
Ιστορία
Στα χρόνια του Χρήστου Λαμπράκη Μαρτυρίες και αφηγήσεις για τον Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη 1957-2017
61 πρόσωπα (Λένα Σαββίδη, Γιάννης Μαρίνος, Λευτέρης Παπαδόπουλος, Γιάννης Πρετεντέρης, Ηλίας Νικολακόπουλος, Λιάνα Κανέλλη, Πέτρος Ευθυμίου, Παύλος Τσίμας κ.ά.) ξετυλίγουν την ιστορία του ΔΟΛ.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
«ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΟ! Μια συσσωρευμένη σοφία κινηματογραφικής υποκριτικής – παρουσιασμένη με το καλύτερο αλά Κέιν στυλ».
John Cleese
«ΦΟΒΕΡΟ ΥΛΙΚΟ… ΕΝΑΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ… Δεν πρόκειται να παρακολουθήσω ξανά ερμηνείες με τον ίδιο τρόπο… ΒΑΘΙΑ ΨΥΧΑΓΩΓΙΚΟ, με περισσότερο δράμα από πολλές ταινίες… Είναι ένας έξοχος δάσκαλος… Ένα πραγματικά σαφές μάθημα που κάθε κριτικός, αλλά και όποιος πάει στον κινηματογράφο, θα έπρεπε να δει…»
Gene Siskel, Siskel & Ebert
«Πνευματώδης, εύγλωττος και πάντα διασκεδαστικός, ο Μάικλ Κέιν αποσυνθέτει τη δομή της κινηματογραφικής υποκριτικής σε κομμάτια και αποκαλύπτει στην πορεία περισσότερα μυστικά του επαγγέλματος απ’ όσα πιστεύατε ότι υπάρχουν».
Geoffrey Hobbes, The Sunday Times
«Ο Κέιν γνωρίζει τόσο πολλά για ολόκληρη την επιχείρηση του κινηματογράφου. Μην το σκεφτείτε σαν κάτι εξειδικευμένο που αφορά μόνο ηθοποιούς. ΘΑ ΓΕΛΑΣΕΤΕ, ΘΑ ΑΠΟΡΡΟΦΗΘΕΙΤΕ ΚΑΙ ΘΑ ΓΟΗΤΕΥΤΕΙΤΕ».
The Daily Mail
«ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΣ για να συζητήσει την τέχνη και την επιχείρηση της κινηματογραφικής υποκριτικής… Μια ματιά εκ των έσω, που ενδιαφέρει κοινό και ηθοποιούς εξίσου».
The New York Times Book Review
«ΕΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΑΛΥΤΕΡΟΥΣ ΟΔΗΓΟΥΣ για την κινηματογραφική υποκριτική που έχουν γραφτεί ποτέ. Είναι σύντομο, διδακτικό και διαφωτιστικό όχι μόνο για τους ηθοποιούς, αλλά και για τους οπαδούς του κινηματογράφου επίσης…»
Loyd Shearer, Parade Magazine
Το 1915, το εκπαιδευτικό παράρτημα της Γαλλικής Σχολής Αθηνών που είχε ανοίξει τις πύλες του λίγα χρόνια νωρίτερα μετονομάστηκε σε “Ινστιτούτο” (Ανώτερο Ινστιτούτο Γαλλικών Σπουδών), μετεξελισσόμενο σιγά-σιγά σ’ έναν νέου τύπου εκπαιδευτικό και πολιτιστικό θεσμό, με ειδικές λειτουργίες, όπως η κατάρτιση των διδασκόντων γαλλικής γλώσσας και η διοργάνωση διαλέξεων γαλλικής λογοτεχνίας.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, το ίδρυμα της οδού Σίνα θα αναπτύξει ολοένα και πιο εξωστρεφή δράση, εξελισσόμενο στον κυριότερο δίαυλο διάχυσης του γαλλικού πολιτισμού και της γαλλικής πνευματικής παραγωγής στην Ελλάδα, σε μια περίοδο κατά την οποία η Γαλλία εξακολουθούσε να ασκεί κυρίαρχη επιρροή. Η Κατοχή όχι μόνο δεν θα ανακόψει την ανοδική πορεία του Γαλλικού Ινστιτούτου, αλλά θα του επιτρέψει να ενδυναμώσει τις σχέσεις του με τον ντόπιο πληθυσμό και ιδιαίτερα με τη σπουδάζουσα νεολαία και με κύκλους αντιστεκόμενων διανοουμένων και καλλιτεχνών. Μετά το 1945 και έως το τέλος της θητείας του πρώτου και μακροβιότερου διευθυντή του, Octave Merlier, η πορεία του ινστιτούτου θα είναι εξίσου εντυπωσιακή: νέες δραστηριότητες, έκδοση βιβλίων, βιβλιογραφική καταγραφή και ερευνητικές εργασίες, θα είναι ορισμένες μόνο από τις νέες δράσεις του ινστιτούτου, το οποίο κατάφερνε να μεσουρανεί σε μια περίοδο δυναμικής διείσδυσης της αγγλικής γλώσσας και ενός αναδυόμενου τότε πολιτιστικού εξαμερικανισμού.
Το παρόν βιβλίο μελετά αυτήν ακριβώς την περίοδο της ιστορίας του ιδρύματος καθώς και ευρύτερα ζητήματα των ελληνογαλλικών σχέσεων στον 20ό αιώνα βασίζεται κυρίως εκ αδημοσίευτα ή ανεκμετάλλευτα τεκμήρια και φωτίζει με νέους τρόπους όσα ήδη γνωρίζαμε ή έχουμε ακούσει από τους πολυάριθμους μαθητές που σπούδασαν εκεί από την ίδρυσή του έως σήμερα.
Το βιβλίο αυτό αφηγείται την ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου από τη γέννησή του, στις αρχές του 20ού αιώνα, μέχρι τις μέρες μας. Επιχειρεί να ξεκαθαρίσει το υλικό ―το οποίο είναι τεράστιο και σε εντυπωσιακό βαθμό ανεξερεύνητο―, με σκοπό να παρουσιάσει, πέρα από το εξειδικευμένο ή το περιστασιακό, το απόσταγμα: αυτό που ξεχωρίζει και που καθίσταται σύμβολο μιας γενικής τάσης, ψηφίδα μιας συλλογικής απάντησης.
Στόχος είναι να αναδειχθούν τα ίδια τα κινηματογραφικά έργα, οι προσωπικότητες πίσω από αυτά, το ιστορικό πλαίσιο, και η συνάφεια με τις διεθνείς τάσεις. Το βιβλίο σχετικοποιεί τη διάκριση μεταξύ εμπορικού σινεμά και κινηματογράφου τέχνης, μελετώντας και είδη όπως η κωμωδία, το μελόδραμα ή το μιούζικαλ. Παράλληλα, εξετάζει ερωτήματα σχετικά με την κοινωνική τάξη, την πολιτισμική μνήμη και το φύλο, προτείνοντας ερμηνείες στο ευρύτερο πλαίσιο της εγχώριας πνευματικής ιστορίας και της ιστορίας των ιδεών στην Ευρώπη.
Ο ελληνικός κινηματογράφος υπήρξε αναμφίβολα εξαιρετικά παραγωγικός και λαοφιλής: για ένα διάστημα παρήγε περισσότερες ταινίες ανά άτομο από το Χόλλυγουντ, ενδεχομένως και απ’ οποιαδήποτε χώρα στον κόσμο, ενώ υπήρχαν χρονιές που στην Ελλάδα κόβονταν πάνω από 100 εκατομμύρια εισιτήρια. Την ίδια στιγμή μαστιζόταν από μια διαρκή τάση προς την εσωστρέφεια, η οποία ωστόσο δεν συνοδευόταν από μια διάθεση κριτικής αυτοεξέτασης, αλλά συχνά εκφυλιζόταν σε μια παιδιάστικη και άγονη αυτοϋποτίμηση.
Το βέβαιο είναι ότι το ελληνικό σινεμά έδωσε πολλές θαυμάσιες ταινίες, ορισμένες εκ των οποίων θα μπορούσαν άνετα και με σιγουριά να χαρακτηριστούν «μεγάλες ταινίες» του ευρωπαϊκού ή ακόμη και του παγκόσμιου κανόνα. Το σημαντικότερο επίτευγμα, πάντως, του ελληνικού κινηματογράφου ―επίτευγμα που κατέστη δυνατό χάρη στο επίμονο όραμα και το ηθικό σθένος ορισμένων εξαιρετικών κινηματογραφιστών― ήταν ότι κατάφερε να διαμορφώσει και να εδραιώσει ένα εικονοπλαστικό ιδίωμα ικανό να αποτυπώσει την ελληνική εμπειρία, με όλη της την αντιφατικότητα και πολυσχιδία, σε μια συνεκτική οπτική γλώσσα.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Η ανέκδοτη αλληλογραφία του Μ. Καραγάτση με τους συμφοιτητές του Γιώργο Ρωμανό και Νικόλαο Κάλας μας αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές της προσωπικής ιστορίας του, που αφορούν –μεταξύ άλλων– και στη συγγραφή του Συνταγματάρχη Λιάπκιν (1933): «Το έργο μου μάλλον θα εκδοθεί. Είναι καθαρά κομμουνιστικό. Μου φαίνεται ότι σου ανάγγειλα την προσχώρηση μου στις ιδέες της Γ? Διεθνούς», γράφει στον Ρωμανό, ενώ παράλληλα πληροφορεί τον Κάλας για την αναστάτωση που επικρατεί στο θεσσαλικό κάμπο, προσδοκώντας την «επανάσταση».
Ο Καραγάτσης γοητεύεται από τις ιδέες της κομμουνιστικής Αριστεράς σπρωγμένος από τη νεανική ροπή του προς την αμφισβήτηση των κοινωνικών στερεοτύπων, αλλά και επειδή θεωρεί τον ρεαλισμό ως την ενδεδειγμένη μέθοδο για την καλλιέργεια του νεοελληνικού μυθιστορήματος. Οι επιστολές αλλά και οι ημερολογιακές σημειώσεις του 1931, όπως καταδεικνύει και στο Επίμετρό της η Χριστίνα Ντουνιά, δεν μας προσφέρουν μόνο ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τη βιογραφία του Καραγάτση, αλλά εμπλουτίζουν τις γνώσεις μας σχετικά με τη διαμόρφωση του λογοτεχνικού πεδίου, στις αρχές μιάς κρίσιμης δεκαετίας και συνεισφέρουν στην καλύτερη κατανόηση του έργου του.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Τετραδια Αμερικής. Περιπλάνηση στην Αμερική του πολιτισμού και της πολιτικής
Ο ποιητής Ντίνος Σιώτης, πολλαπλώς ζήσας και περιπλανηθείς για πολλά χρόνια στη Νέα Υόρκη, στη Βοστόνη, στο Σαν Φρανσίσκο, στo Οντάριο και στο Κεμπέκ του Καναδά, οργανώνει ένα μεγάλο συνθετικό έργο για την Αμερική, όχι τη γνωστή και προβλέψιμη ήπειρο των επεμβάσεων, αλλά την αφανή χώρα της κριτικής σκέψης, της λογοτεχνίας, της εκδοτικής κίνησης, του βιβλίου, των ΜΜΕ, της τεχνολογίας, της τζαζ, του σινεμά, των προσώπων που χάραξαν τις τέχνες και τα γράμματα και των πνευματικών ιδρυμάτων στα οποία θριαμβεύουν η έρευνα και το πνεύμα. Μύστης καταξιωμένος, ο Σιώτης μας ξεναγεί στην Αμερική των μεγάλων πιθανοτήτων και των άκρων, όπου τίποτα δεν είναι αδύνατο και η αγγλική γλώσσα υφίσταται τη μεγαλύτερη ανανέωση, διαρκώς αναζωογονούμενη στη χύτρα των μεταναστών της. Στην Αμερική όπου τίποτα δεν χαρίζεται σε κανέναν και κανείς δεν είναι ξένος, επειδή όλοι είναι ξένοι. Στη δική του Αμερική όπως την έζησε, με άρθρα, ανταποκρίσεις, κριτικές βιβλίου, συναντήσεις με συγγραφείς, προσωπογραφίες, ταξιδιογραφήματα και ξεφυλλίσματα που καλύπτουν μια περίοδο σχεδόν πενήντα χρόνων τριβής του με το άπιαστο αμερικανικό όνειρο.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Τι συμβαίνει στο εμπόριο αρχαιοτήτων μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο;
Πως σχηματίζονται οι μεγάλες σύγχρονες ιδιωτικές συλλογές και που βρίσκουν τα μεγάλα μουσεία της Δύσης καινούργια ευρήματα της αρχαίας ελληνικής τέχνης;
Το διεθνές εμπόριο διαθέτει ένα πολύπλοκο αλλά ορατό σύστημα λειτουργίας για το «ξέπλυμα» και τη νομιμοποίηση των λαθρανασκαφών στις χώρες που είναι πλούσιες σε αρχαιότητες.
Ο αρχαιολόγος Νηλ Μπρόντι, διευθυντής του Κέντρου Ερευνών Παράνομων Αρχαιοτήτων του Πανεπιστημίου του Καίημπριτζ υποστηρίζει: «Ανακαλύπτεις διαρκώς να επαναλαμβάνονται τα ίδια ονόματα σε διάφορους συνδυασμούς. Είναι λοιπόν σωστό να αντιμετωπίζει κανείς το χώρο αυτό ως κύκλωμα».
Το “Κύκλωμα” ήταν και το θέμα του ντοκτυμαντέρ του Ανδρέα Αποστολίδη, που προβλήθηκε δύο φορές από την ελληνική κρατική τηλεόραση το 2006 και συζητήθηκε διεθνώς.
Ο Ανδρέας Αποστολίδης, με τη διπλή ιδιότητα του σκηνοθέτη ντοκυμαντέρ έρευνας και του συγγραφέα αστυνομικών μυθιστορημάτων, γράφει μια μελέτη για το εμπόριο αρχαιοτήτων, συνδυάζει αποκαλυπτικές προσωπικές αφηγήσεις και ιστορίες, άγνωστα ντοκουμέντα και αρχεία και αναλύει συγκεκριμένες συγκλονιστικές υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας σε ένα θέμα που για πρώτη φορά στην Ελλάδα τοποθετείται στο διεθνές του πλαίσιο με βάση τις σύγχρονες νομικές και ηθικές αντιλήψεις για τη σημασία και την αξία της επιστημονικής αρχαιολογικής έρευνας.