Γιατί συμμετείχε η Ελλάδα στον Πόλεμο της Κορέας το 1950-1953; Πώς ήταν η εμπειρία του πολέμου με αντίπαλο έναν “πολιτισμικά άλλο”, σε μια περιοχή όπου η Ελλάδα δεν είχε κάποια πληθυσμιακή παρουσία ή διεκδίκηση; Πώς μάθαιναν τα νέα του πολέμου οι Έλληνες; Ποιο ήταν το ανθρώπινο κόστος του πολέμου της Κορέας για την Ελλάδα; Γιατί σήμερα ελάχιστοι θυμούνται την ελληνική εμπλοκή στον πόλεμο; Και τι έμεινε από τη συμμετοχή των περίπου 5.000 ελλήνων στρατιωτικών στις επιχειρήσεις στο πλευρό της Νότιας Κορέας; Ποια ίχνη άφησε τελικά ο πόλεμος αυτός στη συλλογική μνήμη της χώρας;
Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα στα οποία προσπαθεί να απαντήσει το βιβλίο αυτό. Βασισμένο σε γενικές ιστορίες του Πολέμου της Κορέας, σε ελληνικές και ξένες ειδικές μελέτες, αλλά και σε απομνημονεύματα και μαρτυρίες Ελλήνων που συμμετείχαν, το βιβλίο ανασυστήνει τον Πόλεμο της Κορέας και την καθημερινή ζωή των Ελλήνων στρατιωτών στην πρώτη γραμμή αφηγούμενο τις μνήμες, 70 χρόνια μετά την ανακωχή του Ιουλίου 1953.
Ψυχολογία
Είναι η μητρότητα ανθρώπινο ένστικτο; Υπάρχει το μητρικό φίλτρο; Τι ισχύει πραγματικά με το βιολογικό ρολόι; Οι γυναίκες που δεν έκαναν παιδί μετανιώνουν; Υπάρχουν γυναίκες που έκαναν παιδί και το μετάνιωσαν; Σε ποιον βαθμό η μητρότητα επιλέγεται ελεύθερα ή επιβάλλεται κοινωνικά; Είναι εγωιστικό που (δεν) θέλω παιδί; Είναι φυσιολογικό που δεν θέλω να γίνω μητέρα; Πώς μπορώ να σιγουρευτώ αν θέλω παιδί ή όχι;
Όταν η μητρότητα θεωρείται υπέρτατη αξία και μοναδική «φυσιολογική» πορεία όλων των γυναικών, οι γυναίκες που σκέφτονται να μη γίνουν μητέρες δέχονται συνεχείς πιέσεις για να συμμορφωθούν στο επικρατές κοινωνικό πρότυπο και να εκπληρώσουν τη «φύση» τους. Οι πιέσεις ξεκινούν από τόσο νωρίς, που πολλές γυναίκες δυσκολεύονται να ανιχνεύσουν το «πραγματικό» τους θέλω. Το να κάνουμε παιδιά θεωρείται μια μη απόφαση, ένας νόμος της φύσης, με αποτέλεσμα να μπερδεύονται τα όρια ανάμεσα στο θέλω να γίνω μητέρα και στο συναινώ να γίνω μητέρα. Το πώς χρησιμοποιούμε τη μήτρα μας διχοτομεί τις γυναίκες σε επιτυχημένες και αποτυχημένες.
Αυτό το βιβλίο, το οποίο βασίζεται σε έρευνες και στις ψυχοθεραπευτικές ομάδες που οργανώνει ο Λύο Καλοβυρνάς από το 2012, δίνει φωνή στις γυναίκες, με ή χωρίς παιδιά, οι οποίες όχι μόνο δεν ακούγονται, αλλά φιμώνονται και υποτιμώνται ως προβληματικές ή ανύπαρκτες.
Στις μέρες εκείνες της ευφορίας, στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν όλα έμοιαζαν παντού δυνατά και πραγματοποιήσιμα, ο Αϊνστάιν και ο Πικάσο δεν έκαναν καμία διάκριση ανάμεσα στην προσωπική και την εργασιακή τους ζωή. Από ένα και μοναδικό καζάνι ξεχύνονταν ιδέες που έθεταν σε κίνηση καθετί που ονομάζουμε μοντέρνο. Αυτή η συναρπαστική παράλληλη βιογραφία του Αλβέρτου Αϊνστάιν και του Πάμπλο Πικάσο σε νεαρή ηλικία επικεντρώνεται στο κλίμα της εποχής και στα μεγαλύτερα επιτεύγματά τους: την ειδική θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν και τις Δεσποινίδες της Αβινιόν του Πικάσο, τον πίνακα που εισήγαγε την τέχνη στον εικοστό αιώνα.
Οι εκπληκτικές αυτές ρηξικέλευθες δημιουργίες ήρθαν σε μια περίοδο που ο Αϊνστάιν και ο Πικάσο δεν ήταν οι διακεκριμένες φυσιογνωμίες που αργότερα έγιναν τόσο οικείες. Δεν είχαν καν κλείσει τα τριάντα, ήταν άγνωστοι, καβγατζήδες, πάμφτωχοι και επιρρεπείς σε μπλεξίματα. Για μια περίοδο ο Πικάσο κουβαλούσε ακόμη και το πιστόλι του θεατρικού συγγραφέα Αλφρέντ Ζαρί με άσφαιρα φυσίγγια και πυροβολούσε ανθρώπους που του φαίνονταν υπερβολικά πληκτικοί ή σοβαροί… Ο σημαντικότερος επιστήμονας και ο σπουδαιότερος καλλιτέχνης του εικοστού αιώνα έφτασαν στην κορύφωση της δημιουργικότητάς τους σχεδόν ταυτόχρονα και κάτω από συνθήκες εντυπωσιακά παρεμφερείς. Πολλοί διαισθάνονται ότι ο Αϊνστάιν και ο Πικάσο συνδέονται, αλλά λίγοι διαθέτουν τις γνώσεις για να ερευνήσουν αυτή τη συνάφεια σε βάθος.
Κοινωνιολογία
Η Βρετανίδα ακτιβίστρια και δημοσιογράφος Caroline Criado Perez συγκεντρώνει για πρώτη φορά μελέτες περίπτωσης, ιστορίες και νέες έρευνες από όλο τον κόσμο που φωτίζουν τους υπόγειους τρόπους με τους οποίους οι γυναίκες αποκλείονται από την κυβερνητική πολιτική και την ιατρική έρευνα, την τεχνολογία, τους εργασιακούς χώρους, τον αστικό σχεδιασμό και τα μέσα ενημέρωσης.
Το βιβλίο εκθέτει τα μεροληπτικά επιστημονικά δεδομένα που διαμορφώνουν έναν κόσμο που περιστρέφεται γύρω από το αντρικό σώμα και έχει άμεσες επιπτώσεις στην υγεία και την ευζωία των γυναικών.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Το 2019 ο Κρίστοφερ Κινγκ αποφάσισε να φτιάξει μια μουσική ανθολογία με τα τραγούδια του Ηπειρώτικου Μοιρολογιού, και όχι μόνο ― μια μουσική συνοδεία για την ανάγνωση του βιβλίου.
Η επεξεργασία, η μίξη και η παραγωγή της ανθολογίας έγιναν στην Αμερική, από την προσωπική συλλογή δίσκων γραμμοφώνου του Κρίστοφερ Κινγκ. Κόπηκαν περίπου 2.000 CD.
Τα CD θα ενσωματώνταν σε μια νέα, συλλεκτική έκδοση του βιβλίου. Ο συγγραφέας ήθελε η νέα αυτή έκδοση να κυκλοφορήσει όταν επιτέλους θα ερχόταν να εγκατασταθεί μόνιμα στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα το βιβλίο να μείνει εκτός κυκλοφορίας για περίπου ένα χρόνο.
Ο Κρις έκανε τελικά το όνειρό του πραγματικότητα. Εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Μονοδένδρι του Ζαγορίου.
Έτσι, το βιβλίο σελιδοποιήθηκε εκ νέου σε διαφορετική διάσταση, ώστε να μπορεί να φιλοξενήσει τη μουσική ανθολογία, γράφτηκε καινούργιος πρόλογος ειδικά για τη νέα έκδοση, και τα CD ―που περιλαμβάνουν 19 εξαιρετικά σπάνια μουσικά κομμάτια― τοποθετήθηκαν στα βιβλία με το χέρι, στα γραφεία του Δώματος, σε 1.500 αντίτυπα, αριθμημένα και μονογραφημένα από τον ίδιο τον συγγραφέα.
Ιστορία
Ήταν επόμενο ότι η βιωματική παρακαταθήκη του Ηλία Πετρόπουλου από τη Θεσσαλονίκη και το πάθος του να ασχοληθεί με όσα απέρριψε η εθνική ιστοριογραφία για δεκαετίες, θα τον οδηγούσε να ασχοληθεί με τους Εβραίους της Σαλονίκης. Αυτό που τον «έσπρωξε» όμως να καταπιαστεί με τα επώδυνα της μνήμης ήταν η αναβίωση του αντισημιτισμού στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης. Αυτό είναι το ιστορικό πλαίσιο των γραπτών του Πετρόπουλου που παρουσιάζονται σε αυτό το βιβλίο. Τα άρθρα του αποτέλεσαν τις κραυγές μιας ειλικρινούς αγωνίας, ενός ενεργού —ίσως του μοναδικού εκείνη την περίοδο— συγγραφέα που διαμαρτυρήθηκε ενάντια στην εκούσια λήθη και τις κρατικές χρήσεις και καταχρήσεις της ιστορίας, αποκαλύπτοντας μέσα από τα γραπτά του πτυχές του αποσιωπημένου εβραϊκού παρελθόντος και της καθημερινότητας της πολυεθνικής πόλης της Σαλονίκης.
Δεν είναι καθόλου δευτερεύον ότι ο Πετρόπουλος έγραψε και ως μάρτυρας των γεγονότων, ως ένας μη Εβραίος, μιλώντας από τη θέση εκείνου που ανήκει στην πλειοψηφική κοινότητα. Με αυτή την έννοια, ο Πετρόπουλος προσφέρει στους αναγνώστες του έναν τρόπο να διαβάσουν την ιστορία και να τοποθετηθούν, ατομικά και συλλογικά, στον ιστορικό ρου.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
«∆εν υπερβάλλω λέγοντάς σου πως έχω ζήσει τέσσερις ολόκληρες ζωές».
Τον Αύγουστο του ’92, ένα μέχρι πρότινος άγνωστο παιδί από τη Χειμάρρα κατακτά το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς της Βαρκελώνης και παράλληλα τις καρδιές ολόκληρης της Ελλάδας, που τον υποδέχεται σαν ήρωα. Τριάντα χρόνια αργότερα, ο Πύρρος ∆ήμας συναντά στον κήπο του τον δημοσιογράφο Νίκο Ευσταθίου, για να μοιραστεί μαζί του τις αφηγήσεις μιας ζωής τόσο συναρπαστικής, που θυμίζει μυθιστόρημα.
Τοποθετώντας την προσωπική αφήγηση στο επίκεντρο του βιβλίου, η πρώτη σε βάθος βιογραφία του πιο επιτυχημένου αρσιβαρίστα της παγκόσμιας ολυμπιακής ιστορίας επιχειρεί να εστιάσει στον άνθρωπο πίσω από τον θρύλο. Με την αφοπλιστική ευθύτητα που τον χαρακτηρίζει, ο ∆ήμας φανερώνει το σώμα πίσω από τον πρωταθλητή, τα συναισθήματα πίσω από τα μετάλλια και τη λάμψη τους, αλλά και τον σύζυγο, τον πατέρα, τον μετανάστη παραμένοντας πάντοτε ο Πύρρος που γελάει και κλαίει με την ίδια ευκολία .
Στο πλάι των αφηγήσεων του τετραπλού ολυμπιονίκη ξεπηδούν οι παρατηρήσεις και σταχυολογήσεις του συγγραφέα, και οι δυο τους συνδημιουργούν ένα οδοιπορικό όπου το νήμα της βιογραφίας μπλέκεται με τον ρου της ιστορίας. Στο πορτρέτο του πρωταθλητή αντανακλάται η εικόνα μιας Ελλάδας που σκοντάφτει στο κατώφλι του 21ου αιώνα, μεταβολίζοντας τις επιτυχίες και τις καταστροφές της, αναζητώντας τους ήρωές της και ανασκευάζοντας συνεχώς τα όνειρά της.
Από τη Ρώμη μέχρι την Αλεξάνδρεια κι από τις ερήμους της Συρίας μέχρι την Αθήνα, η Κάθριν Νίξυ, στο εντυπωσιακό αυτό ντεμπούτο της, αφηγείται την εν μέρει άγνωστη και συνταρακτική ιστορία μιας μαχητικής θρησκείας που εξάλειψε τις διδαχές του κλασικού κόσμου, για να εγκαινιάσει μια μακραίωνη περίοδο αδιαμφισβήτητης υποταγής στη «μία και μόνη αληθινή πίστη».
Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία αγκάλιαζε και αφομοίωνε τις νέες θρησκείες. Ενώ στον πολυθεϊστικό κόσμο η προσθήκη μιας νέας θρησκείας δεν επηρέαζε ριζικά τις παλαιότερες, με την εμφάνιση του χριστιανισμού όλα άλλαξαν. Παρόλο που δίδασκε την ειρήνη και οι μάρτυρές της όδευαν προς το θάνατο υμνώντας την αγάπη, η νέα αυτή πίστη υπήρξε βίαιη, αμείλικτη και μισαλλόδοξη. Και όταν έγινε επίσημη θρησκεία της αυτοκρατορίας, οι ένθερμοι ζηλωτές της βάλθηκαν να καταστρέψουν τους παλιούς θεούς. Οι βωμοί τους ανατράπηκαν, οι ναοί τους γκρεμίστηκαν και τα αγάλματά τους έγιναν συντρίμμια. Τα βιβλία, ανάμεσά τους και σπουδαία φιλοσοφικά και επιστημονικά έργα, καταδικάστηκαν στην πυρά. Ήταν ένας αληθινός αφανισμός.
Κοινωνιολογία
O συλλογικός τόμος περιλαμβάνει είκοσι κείμενα που βασίζονται σε πρωτότυπες εργασίες στον πεδίο της βίας κατά των γυναικών και της έμφυλης βίας.
Στην πρώτη ενότητα, «Νόμοι και πολιτικές», περιλαμβάνονται εργασίες που εξετάζουν κριτικά το νομοθετικό πλαίσιο για τις βασικές μορφές βίας κατά των γυναικών, όπως επίσης και ορισμένες δημόσιες πολιτικές για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών σε Ευρώπη και Ελλάδα. Στη δεύτερη ενότητα, «Πολλαπλές διακρίσεις», οι εργασίες προσεγγίζουν τις γυναίκες ως κοινωνικά υποκείμενα που υπόκεινται σε διαφορετικά πεδία εξουσίας, όπου στην κεντρική κατηγορία φύλο προστίθενται οι κατηγορίες τάξη, φυλή, έθνος, θρησκεία κ.ά. Η τρίτη ενότητα, «Αναπαραστάσεις και λόγος για τη βία», περιλαμβάνονται εργασίες που αναφέρονται στον δημόσιο λόγο και τις αναπαραστάσεις της έμφυλης βίας / βίας κατά των γυναικών, όπως αυτός εκφράζεται στα ΜΜΕ και σε διάφορες μορφές τέχνης (λογοτεχνία, κινηματογράφος, μουσική κ.λπ.).
Ο τόμος είναι αφιερωμένος στη μνήμη της Καίτης Παπαρρήγα-Κωσταβάρα, πρωτεργάτριας στα θέματα αντιμετώπισης της βίας κατά των γυναικών στην ΕΕ και την Ελλάδα.
Η τεράστια επίδραση που άσκησε ο Θωμάς Ακυινάτης στην ευρωπαϊκή σκέψη δεν χρειάζεται επιχειρήματα και τεκμήρια. Εκείνο όμως που ασφαλώς χρειάζεται να τεκμηριωθεί είναι η επίδραση που άσκησε στη βυζαντινή σκέψη, η οποία υπήρξε εκτεταμένη και ουσιαστική, αντίθετα από ό,τι συνήθως νομίζεται.
Την τεκμηρίωση αυτή επιχειρεί το ερευνητικό πρόγραμμα «Thomas de Aquino Byzantinus» (Πανεπιστήμιο Πατρών και Κολλέγιο Royal Holloway του Πανεπιστημίου του Λονδίνου), που έχει ως αντικείμενό του την άρτια επιστημονική έκδοση και τη συστηματική μελέτη των βυζαντινών μεταφράσεων δεκαέξι τουλάχιστον πραγματειών του, καθώς και την πρόσληψη γενικότερα του έργου του από σπουδαίους Βυζαντινούς λογίους και θεολόγους (φιλοθωμικούς και αντιθωμικούς, πλατωνίζοντες και αριστοτελίζοντες, φιλοπαλαμικούς και αντιπαλαμικούς).
Η μελέτη του συνόλου της γραμματείας αυτής θα οδηγήσει στην επανεκτίμηση της πνευματικής ιστορίας του ύστερου Βυζαντίου, αλλά, ελπίζουμε, και σε αναθεώρηση της στάσης σημερινών Ορθοδόξων θεολόγων, οι οποίοι συχνά απορρίπτουν συλλήβδην τον Ακυινάτη, αντίθετα από τους Βυζαντινούς προγόνους τους, που τον μετέφραζαν και τον συζητούσαν.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Νίκος Γκάτσος: Δώστε μου μια Ταυτότητα να Θυμηθώ ποιος Είμαι, Ποίηση και Στιχουργική 1931-1991
Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζει κάποιος για τον σπουδαιότερο ποιητή στίχων της ελληνικής μουσικής, τον μυστηριώδη Νίκο Γκάτσο, θα μπορούσε να τα καταλάβει και μόνο από τους εμβληματικούς και ευαίσθητους στίχους του -στίχοι ρωμαλέοι, φιλοσοφικοί, λιτοί, μικρές ιστορίες που πραγματεύονται σχεδόν οτιδήποτε απασχολεί διαχρονικά τον παγκόσμιο Έλληνα.
Κρίσεις για τον ποιητή γνωστές και άγνωστες, τα νεανικά λογοτεχνικά βήματα της πρώτης περιόδου, αθησαύριστα σημειώματα, ραδιοφωνικές εκπομπές και χρονικά δημιουργίας σημαντικών έργων είναι μόνο μερικά και ενδεικτικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στο βιβλίο και τα οποία ανιχνεύουν και φωτίζουν -το καθένα από άλλη οπτική γωνία- τον άνθρωπο παράλληλα με το έργο του, συμπληρώνοντας το διαρκώς μισοτελειωμένο παζλ ενός κάθε άλλο παρά σιωπηλού «ευαίσθητου ληστή» των συναισθημάτων μας.
Μέσα στα πολλά κεφάλαια του βιβλίου θα συναντήσουμε την απάντηση για την εκδοτική ανακοπή που ακολούθησε τη μία και μοναδική Αμοργό· ακόμη, τη σάτιρα και την πολιτική διάσταση των στίχων του.
Ένα βιβλίο-αποτέλεσμα εικοσαετούς έρευνας, που στοχεύει, μέσα από μια αναθεωρημένη γραφή, να απευθυνθεί σε ένα ευρύ κοινό. Κυρίως, σε οποιονδήποτε ενδιαφέρεται να αποκτήσει επαρκή και τεκμηριωμένη επιστημονικά εικόνα σχετικά με τον άνθρωπο για τον οποίο η Γλώσσα και η Πατρίδα στάθηκαν «η πρώτη του παρηγοριά και η στερνή του ελπίδα» -όπως εύστοχα είπε ο ίδιος στους τελευταίους στίχουςς του- και του οποίου το έργο είναι πιο επίκαιρο από ποτέ στα «ασυλλόγιστα χρόνια» που ζούμε.