Πολιτική
Γιατί ο πόλεμος στην Ουκρανία αλλάζει τον Κόσμο. Οι περίπλοκες σχέσεις Ουκρανών-Ρώσων στην Ιστορία
Το παρόν βιβλίο στην πραγματικότητα είναι δύο βιβλία σε συσκευασία ενός. Το Πρώτο Μέρος με τίτλο “Γιατί ο πόλεμος στην Ουκρανία αλλάζει τον Κόσμο”, γραμμένο από τον δημοσιογράφο και συγγραφέα Σταύρο Λυγερό, είναι μία μελέτη για τη γεωπολιτική, διπλωματική, στρατιωτική και γεωοικονομική διάσταση της ουκρανικής κρίσης.
Το συμπέρασμα της μελέτης, όπως λέει και ο τίτλος της, είναι ότι αυτός ο πόλεμος, όποια κι αν είναι η κατάληξή του, θα αλλάξει ποιοτικά το διεθνές σύστημα, ο Κόσμος θα είναι γεωπολιτικά και γεωοικονομικά διαφορετικός. Είναι ορατή διά γυμνού οφθαλμού η διαδικασία μετάβασης από τη σημερινή παγκοσμιοποίηση σε ένα νέο διπολισμό, όπου στη μία πλευρά θα είναι η Δύση και στην άλλη το αναδυόμενο ευρασιατικό πλαίσιο.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία ήταν προϊόν της υποφώσκουσας αυτής τάσης, αλλά η εκδήλωσή του επιταχύνει και ριζοσπαστικοποιεί τις εξελίξεις προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση. Με αυτή την έννοια, θα έχει πολύ μεγαλύτερη επίπτωση από όση είχαν οι μεγάλοι πόλεμοι μετά το 1945 (Κορέα, Βιετνάμ, Αφγανιστάν, Ιράκ).
Το Δεύτερο Μέρος με τίτλο “Οι περίπλοκες σχέσεις Ουκρανών-Ρώσων στην Ιστορία”, γραμμένο από τον δρα Σωτήρη Δημόπουλο (πτυχίο από το Πανεπιστήμιο του Κιέβου) είναι η μοναδική μελέτη στην ελληνική βιβλιογραφία για το πώς διαμορφώθηκαν οι όποιες φυλετικές και εθνικές ταυτότητες στον γεωγραφικό χώρο της Ουκρανίας κατά τη διάρκεια της τελευταίας χιλιετίας, από όταν δηλαδή αρχίζουν να συγκροτούνται στην περιοχή κάποια προπλάσματα κρατικής οντότητας.
Αν και σαφώς διακριτές, οι δύο μελέτες είναι συμπληρωματικές, με την έννοια ότι τα σύγχρονα γεγονότα αποκτούν μία άλλη ερμηνευτική πληρότητα εντασσόμενα στο ιστορικό πλαίσιό τους. Μπορεί έτσι ο αναγνώστης να κατανοήσει την πολυπλοκότητα και τις διακυμάνσεις που χαρακτηρίζουν τις σχέσεις των σημερινών εμπολέμων, Ουκρανών και Ρώσων, αντιλαμβανόμενος ότι η έννοια της “ουκρανικότητας” μέχρι και πριν από μερικά χρόνια δεν είχε το ίδιο περιεχόμενο και γεωπολιτικό πρόσημο για όλους τους Ουκρανούς.
Τα θρυλικά δοκίμια του David Foster Wallace για το τένις συνδυάζουν μοναδικά τη γνώση του ερασιτέχνη αθλητή και τον ενθουσιασμό του παθιασμένου φιλάθλου. Ο Wallace χρωματίζει λογοτεχνικά κι εμβαθύνει πάνω στη σχέση μας με τον αθλητισμό, τα ινδάλματα που μας γοητεύουν, την ιδέα της σωματικότητας· υμνεί την ιδιοφυΐα του Ρότζερ Φέντερερ, ανατέμνει χειρουργικά την αυτοβιογραφία της Τρέισι Όστιν, στοχάζεται πάνω στη δεξιοτεχνία του Μάικλ Τζόις, ενός τενίστα στα πρόθυρα της δόξας, περιγράφει την επέλαση του εμπορεύματος στο πλαίσιο του Αμερικανικού Όπεν και θυμάται τη δική του «σχεδόν σπουδαία» καριέρα ως έφηβου τενίστα.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Πάπυρος. Η περιπέτεια του βιβλίου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
Μια περιπλάνηση µε στάσεις στα πεδία των µαχών του Αλέξανδρου και στη Βίλα των Παπύρων, στα ανάκτορα της Κλεοπάτρας και στον τόπο δολοφονίας της Υπατίας, στις βιβλιοθήκες και στα εργαστήρια αντιγραφής χειρογράφων, στις πυρές όπου κάηκαν απαγορευµένοι κώδικες και στα γκουλάγκ, στη βιβλιοθήκη του Σαράγεβο και στον υπόγειο λαβύρινθο της Οξφόρδης το έτος 2000. Ένα νήµα που ενώνει τους κλασικούς µε τον σύγχρονο κόσµο…
Μια συλλογική περιπέτεια µε ήρωες χιλιάδες πρόσωπα, τα οποία συνέβαλαν στη δηµιουργία και την προστασία των βιβλίων: αφηγήτριες, γραφείς, εικονογράφοι, µεταφραστές, πλανόδιοι πωλητές, δασκάλες, λόγιοι, κατάσκοποι, εξεγερµένοι, µοναχές, σκλάβοι, τυχοδιώκτριες… αναγνώστες σε κορυφές βουνών και δίπλα στη θάλασσα, στις πρωτεύουσες που σφύζουν από ζωή και σε αποµακρυσµένους θύλακες όπου βρίσκει καταφύγιο η γνώση σε χαοτικούς καιρούς. Οι απλοί άνθρωποι, τα ονόµατα των οποίων δεν καταγράφει η Ιστορία, είναι οι πρωταγωνιστές αυτού του βιβλίου.
Η δραματική περιπέτεια του Ελληνισμού, από τη στιγμή που κατορθώνει να αποτινάξει την οθωμανική κυριαρχία από το νότιο τμήμα του ελλαδικού χώρου και να δημιουργήσει ανεξάρτητη εθνική-κρατική εστία (ενώ μένει έξω από τα σύνορα του ελληνικού κράτους ένα μεγάλο μέρος Ελλήνων με αναπτυγμένη τη συνείδηση της εθνικής τους ταυτότητας), εξακολουθεί να είναι και σήμερα βίωμα και όχι παρελθόν. Οι Έλληνες πρόσφυγες από την Τουρκία, από τη Βουλγαρία, την Αίγυπτο, από τη Ρωσία και τη Γεωργία, από την Κύπρο, από την Αλβανία αποτελούν ένα φλέγον θέμα της πολιτικής και κοινωνικής ζωής του τόπου.
Παρά τη διαφορετική τους προέλευση, οι ομάδες των προσφύγων παρουσιάζουν αρκετά κοινά σημεία. Ωστόσο, κάθε προσφυγική κοινωνία έχει τα ιδιαίτερά της χαρακτηριστικά, όχι μόνον επειδή η έξοδος υπαγορεύτηκε από ποικίλες πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές και διεθνείς συγκυρίες, αλλά και γιατί αναπτύχθηκε κάτω από διαφορετικές συνθήκες. Η περίπτωση των Κυδωνιατών-Αϊβαλιωτών που εξετάζω είναι εντελώς ιδιόμορφη, αφού οι Κυδωνίες είχαν πετύχει, με την ανοχή της Υψηλής Πύλης, να δημιουργήσουν μια μεγάλη, ανεξάρτητη και πραγματικά ελεύθερη ελληνική νησίδα μέσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Η έρευνα ενός τέτοιου θέματος, το οποίο εμπίπτει στην ιστορία του μητροπολιτικού όσο και του αλύτρωτου Ελληνισμού, δεν έτυχε ως τώρα της δέουσας προσοχής. Δύο ιστορίες των Κυδωνιών που δημοσιεύτηκαν δεν ανταποκρίνονται στις επιταγές της ιστορικής επιστήμης άλλωστε, ουσιαστικά, δεν ασχολούνται με το θέμα των προσφύγων. Έτσι ξεκίνησε η συστηματική και μακροχρόνια ενασχόλησή μου με το ζήτημα των Κυδωνιατών προσφύγων οι οποίοι με οδηγούσαν συνεχώς στις πηγές της ιστορίας της αδούλωτης πόλης τους.
Α΄ Μέρος: Tο πορνείο των Βούρλων Δραπετσώνας μέσα από γραπτές πηγές
B΄ Μέρος: Ιχνηλάτηση του τόπου και του χρόνου των «Βούρλων» της Δραπετσώνας
Μέσα από τις 360 σελίδες των δύο συλλεκτικών τόμων αφιερωμένων στην ιστορία των πορνείων των Βούρλων της Δραπετσώνας και το πλούσιο τετράχρωμο εικαστικό τους υλικό αναδεικνύεται -για πρώτη φορά- μια τόσο αναλυτική, διεξοδική και πλήρως τεκμηριωμένη ιστορία των πορνείων των Βούρλων της Δραπετσώνας, καλύπτοντας την περίοδο του 19ου και 20ού αιώνα ως τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι συγγραφείς του έργου Σπύρος Παπαϊωάννου και Κώστας Βλησίδης, μετά από πολυετή και επίπονη έρευνα, παραδίδουν στο ευρύ αναγνωστικό κοινό, στους ειδικούς ερευνητές, στους μελετητές της ιστορίας του Πειραιά, στους ιστορικούς του φύλου και της σεξουαλικότητας, στους ερευνητές του περιθωρίου, στους βιβλιόφιλους και τους συλλέκτες ένα πολύπλευρο και πολυεπίπεδο έργο το οποίο ανοίγει δρόμους για νέες προσεγγίσεις στα θέματα αυτά.
Ο πρώτος τόμος του έργου τεκμηριώνει την ιστορία των πορνείων των Βούρλων μέσα από γραπτές πηγές (αρχεία, βιβλιογραφία και τύπο της εποχής).
Ο δεύτερος τόμος έρχεται να αναδείξει μέσα από μια σπάνια αναλυτική προσέγγιση την τοπογραφία και την ανθρωπογεωγραφία του κόσμου των Βούρλων και να μας ανασυστήσει τον χώρο και τους ανθρώπους του μέσα από άγνωστο μέχρι σήμερα φωτογραφικό, αρχειακό και συλλεκτικό υλικό.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Το βιβλίο «Ennio Morricone – Αναζητώντας εκείνον τον ήχο | Η μουσική μου, η ζωή μου» είναι το αποτέλεσμα συναντήσεων χρόνων μεταξύ του Ένιο Μορικόνε και του νέου συνθέτη Αλεσάντρο ντε Ρόζα. Είναι ένας διάλογος πυκνός και βαθύς και ταυτόχρονα ξεκάθαρος και ακριβής, που μιλά για τη ζωή, για μουσική και για τους θαυμάσιους και απρόβλεπτους τρόπους με τους οποίους η ζωή και η μουσική έρχονται σε επαφή και επηρεάζουν η μία την άλλη.
Ο Μορικόνε αφηγείται με πολλές λεπτομέρειες την πορεία του. Τα χρόνια των σπουδών στο Ωδείο, το επαγγελματικό ντεμπούτο στη RAI και την RCA, όπου έγραψε και διασκεύασε πολυάριθμα τραγούδια επιτυχίες –δικό του είναι, μεταξύ άλλων, το Se telefonando, το οποίο ερμηνεύει η Μίνα–, τις συνεργασίες με σημαντικούς Ιταλούς και ξένους σκηνοθέτες, από τον Λεόνε μέχρι τον Παζολίνι, τον Μπερτολούτσι και τον Τορνατόρε, από τον Ντε Πάλμα στον Αλμοδόβαρ, μέχρι τον Ταραντίνο και το τελευταίο βραβείο Όσκαρ.
Σε αυτές τις σελίδες, που προκαλούν ζάλη σε οποιονδήποτε αγαπά τη μουσική και την τέχνη, ο μαέστρος ανοίγει για πρώτη φορά τους πόρτες του δημιουργικού του εργαστηρίου, εισάγοντας τον αναγνώστη τους ιδέες που βρίσκονται στην καρδιά τους μουσικής σκέψης του και τον καθιστούν έναν από τους πιο ιδιοφυείς συνθέτες τους εποχής τους. Με διαυγή ειλικρίνεια ο Μορικόνε μάς αφηγείται τι σημαίνει γι’ αυτόν να συνθέτει, αποκαλύπτοντάς τους τη μυστηριώδη και αμφίσημη σχέση που συνδέει τη μουσική και τους εικόνες στον κινηματογράφο, αλλά και τη δημιουργική ανάγκη που βρίσκεται στη βάση των πειραματισμών στο πλαίσιο τους απόλυτης μουσικής.
Οι σελίδες προχωρούν σε έναν διάλογο που συνδέει το βιογραφικό στοιχείο με τη μουσικολογική σκέψη, την ιστορία με την τεχνική εξήγηση: «Είναι περίεργο να παρατηρεί και να επανεξετάζει κανείς τη ζωή του μέσω μιας τέτοιας διαδρομής. Δεν είχα σκεφτεί ποτέ ότι θα το κάνω. Ωστόσο, προσφάτως γνώρισα τον Αλεσάντρο και αυτό το σχέδιο αναπτύχθηκε τόσο σταδιακά κι αυθόρμητα ώστε κι εγώ ο τους ξαναήρθα σε επαφή με γεγονότα που αναδύθηκαν στην επιφάνεια σχεδόν χωρίς να το αντιληφθώ.
Σήμερα μπορώ να πω ότι έχω διαμορφώσει νέα άποψη σε σχέση με κάποια συμβάντα, αυτά που συνήθως κατά τη διάρκεια τους ζωής απλώς επέρχονται, χωρίς να υπάρχει χρόνος να αξιολογηθούν στη σωστή τους διάσταση».
Το βιβλίο αποτελείται από την έκδοση πέντε συλλογών με εναρμονισμένα δημοτικά τραγούδια και συνοδεύεται από μια εκτεταμένη εισαγωγή σχετικά με το ενδιαφέρον των πρώτων Ευρωπαίων διανοουμένων, όπως ο Johann Gottfried Herder για τον Λαό και τον πολιτισμό του, και πιο ειδικά για το ελληνικό δημοτικό τραγούδι (κείμενο και μουσική).
Οι παρουσιαζόμενες συλλογές δημιουργήθηκαν σε διάστημα περίπου εκατό χρόνων (από το 1814 έως το 1913) από δύο Γερμανούς διανοουμένους, δύο Γάλλους συνθέτες και έναν Έλληνα λυρικό τραγουδιστή της Διασποράς. Εξ αυτών, μόνον η μία είναι γνωστή (αυτή του Bourgault-Ducoudray), ενώ οι υπόλοιπες τέσσερες παρουσιάζονται εδώ για πρώτη φορά (αυτές του Werner von Haxthausen, του Leopold Schefer, του Aramis [ψευδώνυμο του Περικλή Αραβαντινού] και του Anselme Vinée).
Τα ερευνητικά ευρήματα οδηγούν σε έναν κριτικό αναστοχασμό σχετικό με όλους τους συστατικούς όρους της έκφρασης «ελληνικό δημοτικό τραγούδι»: είναι το κριτήριο της (ελληνικής) γλώσσας καθοριστικό; Το «δημοτικό» αφορά την καταγωγή, τη δημοτικότητα ή το ύφος; «Τραγούδι» (ή «Lied» ή «mélodie») σημαίνει «μονοφωνική» ή/και «εναρμονισμένη μελωδία»; Πέραν του καθαρά επιστημονικού κινήτρου, η έκδοση αυτών των, αδίκως παραμελημένων, τεκμηρίων του ευρωπαϊκού φιλελληνικού ενδιαφέροντος διεκδικεί επίσης την προσοχή των σύγχρονων καλλιτεχνών, με τη βεβαιότητα ότι πολλά από αυτά αξίζουν μια θέση στο σύγχρονο συναυλιακό ρεπερτόριο.
Επιστήμες
Ο σεξουαλικός προσανατολισμός των περισσότερων ανθρώπων είναι ετεροφυλοφιλικός: το ερωτικό τους ενδιαφέρον αφορά άτομα του αντίθετου φύλου. Ένα αξιοσημείωτο ποσοστό των ανθρώπων, όμως, συνήθως γύρω στο 5-10%, έχουν ομοφυλοφιλικό σεξουαλικό προσανατολισμό. Γιατί συμβαίνει αυτό; Σε τι οφείλεται τελικά το φαινόμενο της ομοφυλοφιλίας;
Την αναζήτηση απαντήσεων συσκότιζαν ανέκαθεν προκαταλήψεις και παρανοήσεις, π.χ. ότι η ομοφυλοφιλία είναι μια ασθένεια που μπορούμε να θεραπεύσουμε ή μια στάση ζωής που επιλέγουμε. Η πρώτη προσπάθεια ορθολογικής προσέγγισης του φαινομένου στηρίχτηκε στην ιδέα ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός στον άνθρωπο διαμορφώνεται στην παιδική ηλικία από τη διαπαιδαγώγηση και το κοινωνικό περιβάλλον. Τούτη η άποψη είναι η πλέον διαδεδομένη στις μέρες μας.
Ωστόσο, η πρόσφατη ανάπτυξη της βιολογίας και των νευροεπιστημών επέτρεψε μια ολότελα διαφορετική προσέγγιση. Τα ομοφυλόφιλα άτομα, κατά την εμβρυϊκή τους ζωή και αμέσως μετά τη γέννηση, αντιμετώπισαν ένα ασυνήθιστο ενδοκρινικό περιβάλλον, το οποίο οδήγησε όχι μόνο στον ιδιαίτερο σεξουαλικό προσανατολισμό τους, αλλά και σε διαφοροποιήσεις στη συμπεριφορά και τη φυσιολογία. Για τον Jacques Balthazart, συγγραφέα του βιβλίου και κορυφαίο εκφραστή της συγκεκριμένης άποψης, η ομοφυλοφιλία δεν αποτελεί θέμα επιλογής, δεν είναι ασθένεια ή διαστροφή, ούτε οφείλεται σε αδιάφορους γονείς ή σε προβληματικό κοινωνικό περιβάλλον. Είναι ακόμη μία εκδοχή του φαινομένου της βιολογικής ποικιλότητας.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Μπορεί να αλλάζουμε δέρμα πολλές φορές, αλλά παραμένουμε το ίδιο φίδι, πανάθεμά μας.
Το Πίστη, ελπίδα και πόνος είναι ένα βιβλίο για την εσωτερική ζωή και τις σκέψεις του Νικ Κέιβ. Προέκυψε από μια εκτεταμένη συνομιλία μεταξύ του Nick Cave και του δημοσιογράφου του Observer, Seán O’Hagan, που γνωρίζονται εδώ και τριάντα χρόνια. Βασισμένο σε ηχογραφήσεις που διήρκεσαν περισσότερο από σαράντα ώρες, το βιβλίο εξετάζει ζητήματα πίστης, τέχνης, μουσικής, ελευθερίας, θλίψης και αγάπης. Βασίζεται με ειλικρίνεια στη ζωή του Cave, από την παιδική του ηλικία μέχρι σήμερα, τους έρωτές του, την εργασιακή του ηθική και τη δραματική μεταμόρφωσή του τα τελευταία χρόνια.
Μετά την απώλεια του γιου του Άρθουρ το 2015, ο Nick Cave αποτραβήχτηκε σε μεγάλο βαθμό από τις συνεντεύξεις στα ΜΜΕ. Η περίοδος του εγκλεισμού λόγω Covid υπήρξε για τον τραγουδοποιό και ερμηνευτή ένα διάστημα περισυλλογής και προβληματισμού, από το οποίο προέκυψε το βιβλίο αυτό.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Η οριστική βιογραφία του George Michael μάς προσφέρει μια ολοκληρωμένη εικόνα της βασανισμένης ζωής αυτού του θρυλικού τραγουδιστή, τραγουδοποιού και σούπερ σταρ της ποπ.
Ο George Michael ήταν ένας εξαιρετικά προικισμένος, ανοιχτόκαρδος τραγουδιστής της σόουλ, του οποίου η δουλειά συμπύκνωνε αρκετό πόνο αλλά και ερωτισμό. Ήταν ένας τραγουδοποιός με αληθινό ταλέντο και καλλιτεχνική υπόσταση, και η μουσική του κατέκτησε τον κόσμο, ξεκινώντας από τα μέσα της δεκαετίας του ’80. Η κατασκευασμένη εικόνα του –αυτή του θεού του σεξ– δέσποζε στην ποπ κουλτούρα της εποχής του και έκρυβε για ένα διάστημα το μυστικό το οποίο πάλευε να μην αποκαλυφθεί: ήταν ομοφυλόφιλος.
Η βιογραφία αυτή αποτυπώνει τη συναρπαστική ιστορία ενός σούπερ σταρ, του οποίου τα πάθη, όπως και τα τραγούδια, συνεχίζουν να αγγίζουν τους θαυμαστές του σε όλο τον κόσμο.
O διακεκριμένος βιογράφος James Gavin παρακολουθεί τη μεταμόρφωση του ντροπαλού και ιδιόρρυθμου Αγγλοκύπριου Γιώργου Παναγιώτου σε είδωλο της ποπ, ως μέλους των Wham! τη δεκαετία του ’80, και στη συνέχεια περιγράφει με λεπτομέρειες την εντυπωσιακή σόλο καριέρα του, καθώς και τη συνακόλουθη πτώση του. Αναλύοντας τη δημιουργική διαδικασία πίσω από τα άλμπουμ του Michael, τις περιοδείες και τα πολύκροτα βιντεοκλίπ του, και παίρνοντας συνεντεύξεις από φίλους και συναδέλφους του, ο Gavin συνθέτει το απόλυτο πορτρέτο μιας θρυλικής φυσιογνωμίας.
Περιλαμβάνει φωτογραφικό υλικό.
Το βιβλίο αυτό αφηγείται την ιστορία του πολιτισμού που συνέβαλε περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον στον τρόπο με τον οποίο ζούμε σήμερα στη Δύση. Μας ταξιδεύει σε όλη την υδρόγειο και σε τέσσερις χιλιετίες, από τους αρχαιολογικούς θησαυρούς του Αιγαίου της Εποχής του Χαλκού και από τους μύθους για θεούς και ήρωες έως τις σημερινές πολιτικές εξελίξεις στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτή η πορεία είναι μια ιστορία επινοήσεων, όπως του αλφαβήτου, της φιλοσοφίας και της επιστήμης, αλλά και επανεπινοήσεων, καθώς οι Έλληνες πάντα προσαρμόζονταν σε καταστροφικές αλλαγές και έβρισκαν νέους τρόπους να επιβιώνουν και να βάζουν τη σφραγίδα τους στον κόσμο γύρω τους, ακόμη και σήμερα μέσω της ελληνικής διασποράς στις πέντε ηπείρους.
«Η μακρά ιστορία των Ελλήνων είναι σίγουρα μια από τις πλουσιότερες, αν όχι η πλουσιότερη, σε όλη την παγκόσμια ιστορία. Τούτο το βιβλίο υποστηρίζει, μεταξύ άλλων, ότι αυτή η ιστορία δεν αφορά μόνο τους Έλληνες, αλλά είναι μια ιστορία για τον κόσμο. Όπως έλεγε με περιεκτικό και ωραίο τρόπο ο καταξιωμένος συγγραφέας και ηθοποιός Στίβεν Φράυ για τη διακοσιοστή επέτειο της Ελληνικής Επανάστασης στις 25 Μαρτίου 2021, «Η Ελλάδα δε θα οφείλει ποτέ στον κόσμο τόσα όσα οφείλει ο υπόλοιπος κόσμος στην Ελλάδα». Όμως ελαχιστότατοι άνθρωποι σε όλον τον κόσμο εκτιμούν σωστά αυτό το γεγονός. Ακόμη και αν το εκτιμούν, μπορεί να μην κατανοούν πλήρως το πώς και το γιατί. Για να το κατανοήσουμε αυτό, δεν αρκεί να επαναλαμβάνουμε την παλιά ρήση για τους «αρχαίους προγόνους».
Πράγματι δεν αρκεί ούτε απλώς να τιμούμε και να μελετούμε τον πολιτισμό της «κλασικής αρχαιότητας», αν απομονώνουμε αυτή την περίοδο της ελληνικής ιστορίας από την πολύ μεγαλύτερη αφήγηση της οποίας αποτελεί μέρος». Roderick Beaton
Ιστορία
Σκοπός αυτού του βιβλίου είναι να εξετάσει τη διαμόρφωση της ελληνικής πολιτικής για τη Μικρά Ασία από το 1914, όταν το θέμα ανέκυψε εξαιτίας των διώξεων κατά του ελληνικού στοιχείου από το νεοτουρκικό καθεστώς, έως τη στρατιωτική ήττα του 1922 και την εκρίζωση του Ελληνισμού μετά τη μακραίωνη παρουσία του στις ακτές της Ιωνίας.
Η πιο κατάλληλη οπτική για τη διακρίβωση της ελληνικής πολιτικής είναι η εξέτασή της υπό το πρίσμα του Εθνικού Διχασμού, του σχίσματος που προέκυψε ως συνέπεια του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου. Η Μικρά Ασία ήταν ένα από τα βασικά στοιχεία της διαμάχης γύρω από τη σκοπιμότητα της συμμετοχής της Ελλάδας στον πόλεμο αυτό, και επ’ αυτής αναδείχθηκε μια θεμελιώδης διαφορά προσεγγίσεων μεταξύ του Βενιζέλου και του αντιβενιζελισμού. Ο Βενιζέλος ανέδειξε την Ιωνία ως άξονα της επιδίωξης της Μεγάλης Ιδέας, ενώ ο αντιβενιζελισμός υπήρξε επιφυλακτικός, σταθμίζοντας το μέγεθος της στρατιωτικής εμπλοκής, αλλά και τα δημογραφικά και γεωμορφολογικά δεδομένα της Μικράς Ασίας. Το 1920 ο αντιβενιζελισμός, παρά τις επιφυλάξεις του, ανέλαβε να συνεχίσει την πολιτική του Βενιζέλου. Πάντοτε όμως ήταν φανερή η τάση της ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να διαμορφώνει τη στάση της βασιζόμενη περισσότερο στην εικαζόμενη ισχύ των Μεγάλων Δυνάμεων, ιδίως της Βρετανίας, και λιγότερο στις πραγματικές δυνατότητες της χώρας. Αυτό ήταν το καίριο σημείο, και όχι η επάνοδος του Κωνσταντίνου, που οδήγησε στην ήττα των Ελλήνων στη Μικρά Ασία.