Ιστορία
Η περίοδος από τον 3ο ως τον 7ο αιώνα μ.Χ. είναι μια εποχή εξελισσόμενης εθνογένεσης που μεταμορφώνει την όψη του “ρωμαϊκού κόσμου” και οδηγεί στην εμφάνιση της μεσαιωνικής Ευρώπης. Ο κύριος συντελεστής αυτού του μετασχηματισμού είναι οι μετακινήσεις ή εισβολές, ανάλογα με την ερμηνεία, μιας πανσπερμίας λαών -από τους υπερβόρειους Πίκτους και Σκότους, τους Γότθους, τους Κέλτες, τους Φράγκους, τους Σάξονες, τους Σλάβους, τους Αβάρους και τους Ούννους, έως άλλους λιγότερο ή καθόλου γνωστούς, όπως οι Έρουλοι, οι Σαρμάτες ή οι Οτ γκάγκα- που οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι τούς αποκαλούσαν “βαρβάρους”, είτε με την έννοια του “μη Έλληνα” ή του “μη Ρωμαίου” είτε, κυρίως, με την υποτιμητική σημασία του “απολίτιστου”.
Ο Έντουαρντ Τζέιμς επιλέγει συνειδητά να χρησιμοποιήσει τον συμπεριληπτικό όρο “βάρβαρος” αποκαθαίροντάς τον από τις υποτιμητικές του συνδηλώσεις. Συνδυάζοντας τις ιστορικές πηγές με τα αρχαιολογικά τεκμήρια, επικεντρώνεται στους ίδιους τους βαρβάρους προσεγγίζοντάς τους όχι ως απρόσωπες ορδές που επέφεραν την πτώση ενός μεγάλου πολιτισμού αλλά ως άτομα και ομάδες που είχαν να επιδείξουν τον δικό τους πολιτισμό και τα δικά τους επιτεύγματα.
Ένα καίριο θέμα που διατρέχει το βιβλίο είναι ο τρόπος με τον οποίο η ιστορία των βαρβάρων έχει παρερμηνευθεί και χρησιμοποιηθεί για να προωθήσει τους στόχους του σύγχρονου εθνικισμού στην Ευρώπη. Ο Έντουαρντ Τζέιμς θέτει συνειδητά στο στόχαστρό του τους εθνικιστικούς μύθους και ανατρέπει τις απλουστευτικές διχοτομίες ανάμεσα στη “βαρβαρότητα” και στον “πολιτισμό”, που οδηγούν σε μονοσήμαντες ερμηνείες της ιστορίας και του κόσμου.
Κοινωνιολογία
«Αν θέλεις ένα καλό παγωτό σοκολάτα, βανίλια και φράουλα, μπορείς να παραγγείλεις ένα Φυρστ Πύκλερ. … Ο δημιουργός αυτού του παγωτού ήταν ένας πρόγονός μου, ένας Φυρστ Πύκλερ έξυπνος, μεγάλος ταξιδευτής, πολύ μορφωμένος άνθρωπος, που είχε χόμπι τη βοτανική και την κηπουρική. Φυσικά ο ίδιος πίστευε -εάν το σκέφτηκε καμιά φορά- ότι, αν κάποτε περνούσε στην Ιστορία, θα ήταν για κάποια από τις μονογραφίες που έγραψε και δημοσίευσε, κυρίως ταξιδιωτικά χρονικά, όχι όμως συνηθισμένα ταξιδιωτικά, αλλά βιβλιαράκια που σήμερα είναι πολύ ευχάριστα -πώς να το πω;-, έξυπνα, τέλος πάντων, αρκετά έξυπνα, θα λέγαμε, βιβλιαράκια, στα όποια φαινόταν ότι ο τελικός σκοπός του κάθε ταξιδιού του ήταν να ερευνήσει έναν συγκεκριμένο κήπο, συχνά εντελώς ξεχασμένους κήπους, εγκαταλελειμμένους στο έλεος του Θεού, παρατημένους στη μοίρα τους, και ο διάσημος πρόγονός μου ήξερε να βρίσκει τις ομορφιές τους μέσα σε άπειρα αγριόχορτα και στην τόση εγκατάλειψη.
Τα βιβλιαράκια του, παρ’ όλη την -πώς να το πω;- βοτανική επένδυσή τους, ήταν γεμάτα με ευφυέστατες παρατηρήσεις, και μέσω αυτών μπορείς να πάρεις μια ιδέα αρκετά προσεγγιστική για την Ευρώπη της εποχής του, μια Ευρώπη ταραγμένη συχνά … Φυσικά, ο πρόγονός μου δεν ήταν μακριά … από τις αναποδιές της -πώς να το πω;-, της ανθρώπινης φύσης. Και γι’ αυτό έγραφε και εξέδιδε βιβλία με τον δικό του τρόπο, ταπεινά, αλλά με καλή γερμανική γλώσσα, και ύψωνε τη φωνή του κατά της αδικίας. Νομίζω ότι δεν τον ενδιέφερε να μάθει που πάει η ψυχή όταν το σώμα πεθαίνει, παρότι έγραψε ορισμένες σελίδες και γι’ αυτό. Τον ενδιέφερε η αξιοπρέπεια, και επίσης τον ενδιέφεραν τα φυτά.
Για την ευτυχία δεν είπε ούτε λέξη, υποθέτω επειδή τη θεωρούσε κάτι αυστηρώς προσωπικό και ίσως -πώς να το πω;-, ίσως κάτι βαλτώδες και σαθρό. Είχε μεγάλη αίσθηση του χιούμορ, παρότι ορισμένες σελίδες του θα με διέψευδαν εύκολα. Και πιθανότατα, εφόσον δεν ήταν κανένας άγιος, ούτε καν γενναίος άνδρας, σίγουρα δεν σκέφτηκε την υστεροφημία του…. Αυτό που δεν φαντάστηκε ποτέ ήταν ότι θα περνούσε στην Ιστορία δίνοντας το όνομά του σ’ ένα παγωτό που συνδυάζει τρεις γεύσεις. Γι’ αυτό μπορώ να σας διαβεβαιώσω».
Ιστορία
“Εδώ θα καταγραφούν με κάθε λεπτομέρεια όλα όσα έτυχε να συμβούν σε κάθε σημείο της Ρωμαϊκής Επικράτειας. Ο λόγος είναι ότι ήταν αδύνατο να καταγραφούν οι πράξεις με τον πρέποντα τρόπο όσο οι αυτουργοί τους ήταν ακόμη στη ζωή, γιατί, αν με ανακάλυπταν, δεν θα μπορούσα να γλιτώσω από τον πιο οικτρό θάνατο και δεν μπορούσα να είμαι σίγουρος ούτε καν για την ασφάλεια των πιο στενών μου συγγενών.” (Προκόπιος)
Η Απόκρυφη ιστορία του Προκόπιου [500 (;) – 565 μ.Χ.] είναι ένα παράξενο συμπλήρωμα των Ιστοριών και του Περί Κτισμάτων του ίδιου συγγραφέα. Η εξιστόρηση των τριών πολέμων -εναντίον των Περσών, των Βανδάλων και των Γότθων- είχε σχεδόν ολοκληρωθεί όταν ο συγγραφέας, φανερά αηδιασμένος, αποφάσισε να χαρίσει εκ του ασφαλούς σε κάποιες απομακρυσμένες μέλλουσες γενεές το κουτσομπολιό των παρασκηνίων που ήταν του συρμού ενόσω ο Ιουστινιανός και η Θεοδώρα έπαιζαν τους αυτοκρατορικούς τους ρόλους και ο Βελισάριος οδηγούσε τα ρωμαϊκά όπλα από θρίαμβο σε θρίαμβο. Κατά τη δική του ομολογία, σκοπός της συγγραφής του βιβλίου, που ο ίδιος προφανώς ονόμασε Ανέκδοτα, ήταν να πει απροκάλυπτα την πάσαν αλήθεια που δεν είχε κρίνει φρόνιμο να καταγράψει στα εφτά βιβλία των Ιστοριών αυτά είχαν ήδη δημοσιευτεί και διαδοθεί από άκρη σ’ άκρη της αυτοκρατορίας.
Ο συγγραφέας συγκεντρώνει όλες του τις δυνάμεις στην προσπάθεια να αποδείξει την πλήρη διαφθορά του Ιουστινιανού και της Θεοδώρας, την ασημαντότητα του Βελισαρίου και την αδιαντροπιά της Αντωνίνας.
Εκτός από την πολιτική διαφθορά και τα ερωτικά σκάνδαλα και τη γενική αδιαφορία για τη θρησκεία και την ηθική, ο αναγνώστης θα βρει στον Προκόπιο πολλά πράγματα, που θα του θυμίσουν τη σημερινή ζωή. Θα διαβάσει για κοινωνικές υπηρεσίες με γιατρούς και δασκάλους που πληρώνονται από το κράτος και για επιχορηγούμενες ψυχαγωγικές εκδηλώσεις για τέλεια οργανωμένες ταχυδρομικές υπηρεσίες για κατασκοπεία και αντικατασκοπεία για δασμούς και φόρους, για τελωνεία, για επιβαρύνσεις στις εισαγωγές και απαγορεύσεις εισαγωγών για πλημμελή φωτισμό των δρόμων και ανεπαρκή ύδρευση για μονοπώλια, σταθεροποίηση των τιμών, παράνομα μερίσματα, κίβδηλες πωλήσεις και μαύρη αγορά για άνοδο του τιμαρίθμου και για υποτίμηση του νομίσματος για μικρότερα καρβέλια και νοθευμένα αλεύρια για αγορανομία για το παράφορο πάθος των φιλάθλων και τις μανιώδεις και σκληρές διαμάχες ανάμεσα στους οπαδούς διαφορετικών ομάδων.
Τρέχει στις φλέβες μου σαν αίμα το “Βρώμικο ψωμί”. Και στις αρτηρίες μου επίσης. Ήμουν μόλις δεκατεσσάρων όταν άκουσα για πρώτη φορά τον Σαββόπουλο στο Κύτταρο. Νοέμβριος του ’72, δικτατορία. Παρουσίαζε ζωντανά το “Βρώμικο ψωμί”. Ήμασταν μάρτυρες ενός τοκετού. Ο δίσκος κυκλοφόρησε δυο μήνες αργότερα.
Ποτέ δεν μου πέρασε απ’ το μυαλό ότι το βρώμικο ψωμί συμβόλιζε τον θάνατο, όπως έχει ισχυριστεί ο Σαββόπουλος. Για μένα βρώμικο ψωμί ήταν ένας τρόπος να βλέπεις αλλιώς τον κόσμο γύρω σου. Ένας κωδικός, ένα παρασύνθημα. Και μια κραυγή διαμαρτυρίας. Οι περιστάσεις απαιτούσαν “να τιναχτεί σαν μαύρο πνεύμα η τρομερή μας η λαλιά”.
Το Κύτταρο ήταν κατακόμβη και ο Σαββόπουλος ήταν -ακόμα- γκουρού. Το “Βρώμικο ψωμί” υπήρξε και παραμένει ταξιανθία πολύτιμων χρησμών.
Η σημασία ορισμένων αρχαιολογικών ανακαλύψεων δεν γίνεται πάντοτε αντιληπτή από την πρώτη στιγμή. Αυτό ακριβώς συνέβη το 1901, όταν σφουγγαράδες ανέσυραν μια μάζα σκουριασμένου μπρούντζου από ένα ναυάγιο που βρισκόταν στον βυθό κοντά στην ακτή των Αντικυθήρων. Κανένας δεν μπορούσε να φανταστεί τότε ότι είχε μόλις ανακαλυφθεί ο αρχαιότερος αναλογικός υπολογιστής, ένας εκπληκτικός μηχανισμός που κάποτε προσομοίωνε τις κινήσεις των ουράνιων σωμάτων όπως τις είχαν συλλάβει οι αρχαίοι Έλληνες αστρονόμοι, και που έγινε γνωστός ως «ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων».
Εκτός από το χρονικό της απίθανης αυτής ανακάλυψης, ο συγγραφέας του ανά χείρας βιβλίου εξηγεί λεπτομερώς πώς λειτουργούσε ο Μηχανισμός, πώς κατασκευάστηκε και για ποιον σκοπό, αλλά και πώς κατέληξε στο πλοίο που ναυάγησε στις ελληνικές ακτές γύρω στο 60 π.Χ. Το κορυφαίο αυτό έργο της μηχανικής ήταν επίσης και μία από τις πρώτες φορητές συσκευές υποστήριξης της διδασκαλίας. Η τεχνογνωσία που ενσωμάτωνε είναι ό,τι πιο προηγμένο έχουν συναντήσει από την κλασική ιστορία οι σύγχρονοι μελετητές, ενώ εκπληκτικά είναι και τα όσα φανέρωσε για την ελληνορωμαϊκή αστρονομία και επιστημονική τεχνολογία καθώς και για τη θέση τους στην αρχαία ελληνική κοινωνία.
Γραμμένο από έναν παγκοσμίου φήμης μελετητή του Μηχανισμού των Αντικυθήρων, το βιβλίο Ένας φορητός κόσμος θα συναρπάσει όλους τους αναγνώστες που ενδιαφέρονται για την αρχαία ιστορία, την αρχαιολογία και την ιστορία των επιστημών και της τεχνολογίας.
Σε όλη τη διάρκεια της έξαρσης του Covid-19 και της απομόνωσης που επέφερε, ο συγγραφέας εξηγούσε και καθησύχαζε έναν μεγάλο κύκλο ανθρώπων με τις αναρτήσεις του γύρω από το θέμα στο Facebook.
Mε χιούμορ, γνώση και λογική, θύμιζε τον απώτερο σκοπό, αυτό που τελικά κατορθώσαμε ως κοινωνία: Παρά την κούραση είμαστε ακόμη εδώ και έχουμε προφυλάξει αποτελεσματικά τους δικούς μας ευπαθείς.
Μας λείπουν αγαπημένοι άνθρωποι του ευρύτερου κύκλου μας που δεν πρόλαβαν να πάρουν τα δώρα της επιστήμης κι αυτός είναι ο λόγος που αισθανόμαστε ακόμη περισσότερο ευτυχείς που ζούμε σήμερα εδώ που ζούμε, ώστε να έχουμε ένα όπλο απέναντι στον ιό, ώστε να μπορούμε να βγούμε από αυτή την ιστορία όλοι, μαζί.
Πάρα πολλές μέρες ήταν δύσκολες, και τα σημάδια της πανδημίας θα είναι ορατά πάνω μας.
Αλλά ορατή πάνω μας θα είναι και η επιτυχία του να είμαστε εδώ πλήρεις και ακέραιοι, μαζί.
Μια ματιά στους φόβους, τις ελπίδες, τα συναισθήματά μας, στον τρόπο που καλούμαστε να προσαρμοστούμε στις μεγάλες προκλήσεις της ζωής και μια εκλαϊκευμένη προσέγγιση πολλών ζητημάτων ιατρικής και δημόσιας υγείας από μια αυθεντία του αντικειμένου. Ένα βιβλίο για το μέλλον μας στον αιώνα των πανδημιών.
Ο αντι-εβραϊσμός οδήγησε κατά το παρελθόν σε ανείπωτα εγκλήματα, όμως δεν έχει πάψει να στοιχειώνει τον σύγχρονο κόσμο. Ο συλλογικός τόμος των Πολλαπλών εκφάνσεων του αντι-εβραϊσμού αποσκοπεί στο να λειτουργήσει ως ένας, πιθανόν άβολος, καθρέφτης των πολύμορφων όψεων του ελληνικού αντι-εβραϊσμού, αναδεικνύοντας τις διασυνδέσεις του με τις συναφείς εξελίξεις στο ευρύτερο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι· ανατέμνει τη γέννηση και την εξέλιξη των ιδεολογημάτων που χρησιμοποιούσε και εξακολουθεί να χρησιμοποιεί η αντισημιτική ρητορική προκειμένου να βρει απήχηση στην ελληνική και την ευρωπαϊκή κοινωνία.
Ο εξαιρετικά πολυδιάστατος χαρακτήρας του φαινομένου του αντι-εβραϊσμού επιβάλλει διαθεματικές προσεγγίσεις. Σε πείσμα των δυσκολιών αυτού του χαοτικού ερευνητικού πεδίου, οι συγγραφείς αποπειρώνται να φωτίσουν διαφορετικές και πιθανόν άγνωστες πτυχές μιας ρατσιστικής αντίληψης που κυριάρχησε στον 20ό αιώνα και συνεχίζει να δηλητηριάζει τη δημόσια σφαίρα. Εξετάζονται, συνδυάζοντας τη διαχρονική και τη συγχρονική οπτική, οι ιστορικές διαδρομές του αντισημιτισμού και η αναβίωσή του στη σύγχρονη πολιτική ρητορική, ο αντι-εβραϊσμός στα γράμματα και στις τέχνες, ο αντίκτυπός του στο πεδίο των ιδεών, ενώ επιχειρείται και η προσέγγιση του Ολοκαυτώματος υπό το πρίσμα της βιοηθικής. Σε κάθε περίπτωση, τους συγγραφείς τούς συνδέει η αγωνία να ανταποκριθούν στο επιτακτικό αίτημα της κατανόησης ενός φαινομένου που εξακολουθεί να ορθώνει το φάσμα της βαρβαρότητας μπροστά στον δυτικό πολιτισμό.
Στον τόμο γράφουν οι: Μαρία Καβάλα, Διονύσης Γ. Δρόσος, Ρίκα Μπενβενίστε, Ποθητή Χαντζαρούλα, Δημήτρης Ψαρράς, Τρισεύγενη Γεωργακοπούλου, Ιωάννης Μ. Κωνσταντάκος, Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, Άννα Μαυρολέων, Κώστας Σπηλιώτης, Ρένα Μόλχο, Βασιλική Λαλαγιάννη, Φώτης Στάμος, Δημήτρης Ν. Λαμπρέλλης, Γιάννης Δημητρακάκης, Κατερίνα Καρούνια, Γιώργος Φαράκλας, Στέφανος Δημητρίου, Φίλιππος Κ. Βασιλόγιαννης, Γιώργος Χ. Παπαοικονόμου, Βίκυ Ιακώβου, Γιώργος Γρηγορίου, Σταυρούλα Τσινόρεμα, Ευάγγελος Δ. Πρωτοπαπαδάκης και Μαρία Κ. Χωριανοπούλου, ενώ τον συντονισμό και την επιμέλεια είχε η Βάνα Νικολαΐδου-Κυριανίδου, που έγραψε και την εισαγωγή.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Σε δύο τόμους, συνολικής έκτασης 1.000 σελίδων, υπό τον τίτλο «Αγαπητέ μου Γιώργο», κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ίκαρος η αναμενόμενη από χρόνια αλληλογραφία του Γιώργου Σεφέρη με τον Γιώργο Κ. Κατσίμπαλη, τον «κολοσσό του Μαρουσιού» κατά τον Henry Miller. Οι δύο συνονόματοι αλληλογράφοι αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα ισόβιας φιλίας και εκατέρωθεν αφοσίωσης και έχουν παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαμόρφωση, την προβολή και την διεθνή αναγνώριση της νεότερης λογοτεχνίας μας.
Από τα χρόνια των σπουδών τους στο Παρίσι κατά τη δεκαετία του 1920 μοιράζονται την κοινή αγάπη τους για τις δύο μείζονες προσωπικότητες της εποχής εκείνης, τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τον Κωστή Παλαμά, ενώ παράλληλα σχεδιάζουν και ονειρεύονται τη ριζική ανανέωση του λογοτεχνικού σκηνικού στην Ελλάδα. Η αλληλογραφία τους καλύπτει το χρονικό διάστημα 1924-1970 και συνιστά ένα εκτενές χρονικό των κοινωνικών και πνευματικών συνθηκών της χώρας μας κατά την περίοδο αυτή, παρέχοντας πληθώρα στοιχείων και πληροφοριών τόσο για για την ιδιωτική ζωή όσο και για τη δημόσια παρουσία των δύο ανδρών, αλλά και πολλών άλλων συγγραφέων.
Η παρούσα αλληλογραφία είναι η εκτενέστερη από όλες τις σεφερικές αλληλογραφίες που έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα και συμπληρώνει με άγνωστα έως τώρα στοιχεία την ποιητική και δημιουργική πορεία του Σεφέρη, καλύπτοντας «εκ των ένδον» κενά η προσκομίζοντας νέες εκδοχές για λιγότερο γνωστά γεγοντότα και περιστατικά. Ταυτόχρονα, αναδεικνύεται ο καθοριστικός ρόλος του Κατσίμπαλη στη διαμόρφωση της λογοτεχνικής γενιάς του 1930, η εξίσου καθοριστική συμβολή του στη μετάφραση της νεοελληνικής λογοτεχνίας σε αγγλική γλώσσα, καθώς και οι πολύτιμες υπηρεσίες που πρόσφερε ο ίδιος με την έκδοση και διεύθυνση σημαντικών λογοτεχνικών περιοδικών, όπως το προπολεμικό Τα Νέα Γράμματα και η μεταπολεμική Αγγλοελληνική Επιθεώρηση.
Φιλοσοφία
Η δουλειά του ηθοποιού δεν είναι να επιστρέψει
σε µια καθηµερινή πραγµατικότητα όταν παίζει
αλλά να χρησιµοποιήσει τη ζωή ως αφετηρία για να ανακαλύψει
µια εναλλακτική πραγµατικότητα ή ένα καινούργιο σύµπαν.
Πρωτοπόρος στις εκπαιδευτικές μεθόδους του θεάτρου και ένας από τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες στον κόσμο, o Tadashi Suzuki με αυτό το βιβλίο ανοίγει την πόρτα στις φιλοσοφικές και πρακτικές προσεγγίσεις του στη σκηνή και παρέχει μια διεξοδική και κατανοητή διατύπωση των ιδεών και των πεποιθήσεών του πάνω στο θέατρο αλλά και στη ζωή.
Ψυχολογία
Η Κλαρίσα Πίνκολα Εστές, ως cantadora, “φύλακας παλιών ιστοριών”, ψυχαναλύτρια και ακτιβίστρια, γεφυρώνει με μαεστρία τον κόσμο του απώτατου παρελθόντος με τη σύγχρονη εποχή.
Σκοπός της είναι μέσα από παραμύθια, αρχετυπικούς μύθους και ιστορίες διαφορετικών πολιτισμών να ανασύρει την Άγρια Γυναίκα, την αδάμαστη, που συγγενεύει ψυχικά με τους λύκους.
Πρόκειται για ένα γυναικείο ψυχογράφημα, ένα βιβλίο γιατρικό για τη γυναίκα κάθε εποχής.
Φιλοσοφία
Μια λεπτότεχνη, νυχτερινή δοκιμή στο αμυδρό φως που ρίχνουν φαινομενικά ασήμαντα συμβάντα της πλατωνικής «Πολιτείας», συνοδευόμενη ιδανικά από τις ατμοσφαιρικές βινιέτες του εικονογράφου Βασίλη Κουτσογιάννη.
Μέσα στην πλατωνική «Πολιτεία» υπάρχουν πολλά βιβλία — τόσα, όσα και οι πολλαπλές φωνές του Σωκράτη, οι ήρωες που διασχίζουν τη νυχτερινή σκηνή της, ο καθένας από την δική του οπτική γωνία, ή οι διαφορετικές αναγνώσεις της μέσα στους αιώνες. Αυτές που δεν σταματούν να εγκωμιάζουν ή να αποδοκιμάζουν ένα ναό του πνεύματος. Όμως μέσα σε αυτό το σύμπαν κυκλοφορούν επίσης μικροσωματίδια του νοήματος: ίχνη βιβλίων, σπασμένες φωνές και φευγαλέες χειρονομίες, ημιτελή πρόσωπα. Οντότητες τέτοιες, που δεν ζουν παρά στις ρωγμές των πραγμάτων, σε καταποντισμένες επικράτειες, εκεί όπου η Ιστορία βαλτώνει και μαζί επιταχύνεται.
Τι είδους αναγνωστικός μηχανισμός προκύπτει, λοιπόν, άπαξ και το βλέμμα γλιστρήσει έξω από τις φωτισμένες αρτηρίες της «Πολιτείας» χρονοτριβώντας σε ορισμένες λεπτομέρειες στις άκρες τους; Και τι συμβαίνει με τη σκέψη και τα έργα της καθώς εκείνη, στο πρόσωπο του κατεξοχήν ήρωά της, του Σωκράτη, αναδιατάσσεται μέσα σε ό,τι την εκτρέπει και τη ματαιώνει – καθώς παραδίδεται στο ελάχιστο της ασήμαντης κι ωστόσο καθοριστικής στιγμής; Ο στοχασμός γύρω από μια πολιτεία των ανθρώπων θα φανερωνόταν τότε παραδόξως υπόλογος, ήδη από την πρώτη ώρα του, σε μια δύναμη διαβρωτική, μοναχική και νυχτερινή (από το οπισθόφυλλο).
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Η πρώτη βιογραφία που αφηγείται τη γοητευτική ιστορία της Εύας Πάλμερ-Σικελιανού (1874-1952), Αμερικανίδας ηθοποιού, σκηνοθέτριας, συνθέτριας και υφάντρας, γνωστής κυρίως για την προσπάθειά της να αναβιώσει το ελληνικό πνεύμα με τις Δελφικές Εορτές. Όπως αποκαλύπτει η Άρτεμις Λεοντή, το πιο σημαντικό έργο της Πάλμερ ήταν η αναβίωση, στην καθημερινότητά της, της αρχαίας ελληνικής ζωής. Για μισό αιώνα σχεδόν, ντυμένη με υφασμένες από την ίδια αρχαιοπρεπείς χλαμύδες και σανδάλια, προσπάθησε να κάνει τη σύγχρονη ζωή πιο ελεύθερη και πιο όμορφη, μέσα από μια δημιουργική σύνδεση με την αρχαιότητα. Στη διαδρομή, διασταυρώθηκε με άλλους πρωτοπόρους δημιουργικούς καλλιτέχνες όπως η Νάταλι Κλίφορντ Μπάρνεϋ, η Ρενέ Βιβέν, η Ιζαντόρα Ντάνκαν, η Σούζαν Γκλάσπελ , ο Τζορτζ Κραμ Κουκ, ο Ρίχαρντ Στράους, ο Δημήτρης Μητρόπουλος, ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Γιώργος Σεφέρης, ο Χένρυ Μίλλερ, ο Πολ Ρόμπσον και ο Τεντ Σον.
Έξυπνη και ωραία, με κόκκινα μαλλιά που έφταναν ως το πάτωμα, η Εύα Πάλμερ ήταν μια πλούσια ντεμπιτάντ της Νέας Υόρκης που σπούδασε αρχαία ελληνικά στο Κολέγιο Μπρυν Μορ πριν γυρίσει την πλάτη της στη συμβατική κοινωνία, για να ζήσει ως λεσβία στο Παρίσι. Αργότερα, ακολούθησε τον Ρέυμοντ Ντάνκαν (αδελφό της Ιζαντόρα) και τη σύζυγό του στην Ελλάδα και παντρεύτηκε τον Άγγελο Σικελιανό το 1907. Ταγμένη ολόψυχα στον σκοπό της, η Εύα αναδημιούργησε αρχαίες καλλιτεχνικές μορφές και σκηνοθέτησε αρχαία ελληνική τραγωδία με δική της χορογραφία, κοστούμια, ακόμα και μουσική. Στην προσπάθειά της να αναβιώσει το αρχαίο ελληνικό π νεύμα, καταστράφηκε οικονομικά και επέστρεψε στην Αμερική το 1933.
Την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου μπήκε στη μαύρη λίστα επειδή επέκρινε σφοδρά τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό και δεν κατάφερε να αποσπάσει βίζα για να επισκεφθεί την Ελλάδα παρά λίγους μόλις μήνες πριν πεθάνει. Αντλώντας από το υλικό εκατοντάδων επιστολών που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα και παρουσιάζοντας πολλές αδημοσίευτες ως τώρα φωτογραφίες, η βιογραφία της Πάλμερ είναι μια ολοζώντανη αναδημιουργία της αλησμόνητης ιστορίας μιας σημαντικής αντικομφορμίστριας την οποία μια σύγχρονή της περιέγραψε με τα εξής λόγια: «Είναι η μόνη αρχαία Ελληνίδα που γνώρισα»