Ξένη λογοτεχνία
Το 1953 η Αγγλία ετοιμάζεται, με τελετές και πανηγύρεις, να υποδεχτεί στον θρόνο της τη νέα βασίλισσα, την Ελισάβετ Β΄. Στη μικρή πόλη Μπλέσφορντ, όμως, η οικογένεια του Μπιλ Πότερ δείχνει πολύ μεγαλύτερο ενθουσιασμό για το τοπικό καλλιτεχνικό φεστιβάλ, που πρόκειται να διεξαχθεί τις ίδιες μέρες με τη Στέψη.
Ο πατέρας, Μπιλ Πότερ, λάτρης της ποίησης, καθηγητής λογοτεχνίας στο προοδευτικό σχολείο της περιοχής, άνθρωπος ιδιαίτερα καλλιεργημένος αλλά και αυστηρός, ασυμβίβαστος και αυταρχικός, νιώθει τον κόσμο του να καταρρέει: η μεγάλη του κόρη, η Στέφανι, εγκαταλείπει μια πολλά υποσχόμενη πανεπιστημιακή καριέρα για να παντρευτεί, παρά τη θέληση του πατέρα της, έναν κάπως άξεστο αλλά τρυφερό και γεμάτο κατανόηση ιερωμένο. Η δεύτερη κόρη του, η Φρεντερίκα, ετοιμάζεται για το πανεπιστήμιο, είναι ευφυής και φλογερά φιλόδοξη, και θα υποδυθεί την «Παρθένο Βασίλισσα», την Ελισάβετ Α΄, στο έργο που ανεβάζει, στο πλαίσιο του φεστιβάλ, το τρομερό παιδί της επαρχίας, ο Αλεξάντερ Γουέντερμπερν. Η Φρεντερίκα, που επιθυμεί απεγνωσμένα τη χειραφέτησή της και αποζητά διακαώς να χάσει την παρθενιά της, ερωτεύεται τον γοητευτικό συγγραφέα. Αυτός ευχαρίστως θα την απάλλασσε από την παρθενιά της, αν δεν υπήρχε η περίπλοκη σχέση του με μια παντρεμένη γυναίκα και η αδυναμία του να συνδεθεί ερωτικά, χωρίς αμφιθυμίες και άγχη. Ο γιος τού Μπιλ Πότερ, ο Μάρκους, μοναχικός έφηβος που ζει μια δική του, μυστική, γεμάτη οράματα ζωή, θα παρασυρθεί σε μια επικίνδυνη σχέση με έναν αλλόκοτο καθηγητή του, που θα προσπαθήσει να τον εισαγάγει στον προσωπικό του, διαταραγμένο κόσμο. Το μυθιστόρημα, πρώτο της Τετραλογίας της Φρεντερίκα Πότερ, διασταυρώνει δεξιοτεχνικά τους παράλληλους βίους των ηρώων του, συνδυάζοντας πνευματικές και σαρκικές αναζητήσεις και απολαύσεις, ελισαβετιανό δράμα και σύγχρονη κωμωδία, παράδοση και νεωτερικότητα. Η ευφυΐα, το πάθος, η επιθυμία, ο φόβος της ματαίωσης και του θανάτου, οι ελπίδες και οι ψευδαισθήσεις σημαδεύουν τις βεβαιότητες και τις αμφιβολίες μιας ολόκληρης γενιάς.
Η Α.S. Byatt, μέσα από την ιστορία μιας σαγηνευτικής, χαρισματικής, αλλά και διχασμένης οικογένειας, ζωντανεύει τη μεγάλη διανοητική και ηθική μεταβολή που συντελείται στην Ευρώπη, στην αυγή της δεκαετίας του ’60.
Γενικά
«Τ’ όνειρό μου είναι ένα δάσος», είπα στρέφοντας το βλέμμα προς το παράθυρο, «και πιθανότατα έχεις δίκιο, και είναι γελοίο και εγωιστικό κι επίσης παιδιάστικο, αλλά, αυτό είναι. Η ερώτηση, αυτή που έχει σημασία για μένα ως μητέρα και για σένα ως γυναίκα, είναι ποιο είναι το δικό σου όνειρο. Το γνωρίζεις, Βιολέτα; Υπάρχει; Αυτός είναι ο εκκρεμής λογαριασμός μου μ’ εσένα, κορίτσι μου.»
«Ο Ίων, κτηνίατρος και φροντιστής ελεφάντων σε ζωολογικό κήπο, και η Έντιθ, χήρα που ζει με έντεκα γάτες, είναι οι δύο μοναδικοί και μοναχικοί γείτονες ενός απομονωμένου οικισμού. Ο Αλεχάντρο Παλόμας δε χρειάζεται τίποτα περισσότερο για να δημιουργήσει ένα φάσμα χαρακτήρων όπου φωτίζονται η έντονη σχέση μιας μητέρας με την κόρη της, ενός αδελφού με την αδελφή του, δύο γυναικών μεταξύ τους, ενός πρόωρα χαμένου πατέρα με τον μικρό του γιο, ενός άνδρα μ’ ένα παιδί και μια ελεφαντίνα, μιας ηλικιωμένης γυναίκας και ενός μεσόκοπου άνδρα που μοιράζονται το ίδιο όνειρο για έναν πολύ διαφορετικό τόπο και τρόπο ζωής…
Ένα μυθιστόρημα συγκινητικό, σύνθετο και επώδυνο κατά στιγμές, που παρασύρει τον αναγνώστη στην αναζήτηση μιας σειράς ερμηνειών που καθυστερούν ν’ αποκαλυφθούν, όπως συχνά καθυστερούν οι απαντήσεις στην πορεία μιας ζωής. Μια αφήγηση όπου οι σιωπές είναι πιο εύγλωττες από τις λέξεις, κι ένα απλό νεύμα, ικανό ν’ ανατρέψει μια ολόκληρη ζωή.»
Οι Εκδόσεις ΡΟΠΗ με χαρά ανακοινώνουν την κυκλοφορία του βιβλίου «Η φύση της Φύσης: γιατί χρειαζόμαστε την άγρια φύση» του διεθνούς φήμης θαλάσσιου βιολόγου και εξερευνητή Enric Sala. Το βιβλίο, που ήδη έχει προκαλέσει αίσθηση σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι πλέον διαθέσιμο και στα ελληνικά, προσφέροντας στους αναγνώστες μια μοναδική ευκαιρία να εξερευνήσουν τις πιο συναρπαστικές πτυχές της φύσης και των δράσεων διατήρησής της.
Ο Enric Sala, με την εμπειρία του ως National Geographic Explorer-in Residence και την αφοσίωσή του στην προστασία των ωκεανών, μας καθοδηγεί μέσα από τις σελίδες αυτού του βιβλίου σε ένα ταξίδι γεμάτο ανακαλύψεις. Με σπάνιες φωτογραφίες και εκπληκτικές αφηγήσεις από τις αποστολές του σε μερικές από τις πιο απομονωμένες και άθικτες περιοχές του πλανήτη, ο Sala μας δείχνει την απίστευτη ομορφιά και πολυπλοκότητα της φύσης.
Τα μηνύματα στο βιβλίο «Η φύση της Φύσης» δεν είναι μόνο παντοτινά, αλλά και περισσότερο επίκαιρα από ποτέ, καθώς η απώλεια της βιοποικιλότητας συνεχίζεται αμείωτη σε ολόκληρο τον πλανήτη μας. Ο συγγραφέας αποδέχεται την πρόταση του E.O. Wilson, ο οποίος υπογράφει και την εισαγωγή του βιβλίου, ότι προκειμένου να αποτρέψουμε τη μαζική εξαφάνιση ειδών, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου, πρέπει να δεσμεύσουμε περίπου το ήμισυ της χέρσου και των ωκεανών του πλανήτη για τη φύση. Στην National Geographic μάχονται για την προστασία του 30% της θάλασσας και του 30% της χέρσου μέχρι το 2030, σε αρμονία με την Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη βιοποικιλότητα.
Η φύση της Φύσης» δεν είναι απλά ένα βιβλίο για την επιστήμη και την περιβαλλοντική συνείδηση. Είναι ένα κάλεσμα για δράση, υπογραμμίζοντας τη σημασία της προστασίας των φυσικών μας πόρων και την επείγουσα ανάγκη για βιώσιμες πρακτικές που θα διασφαλίσουν ένα υγιές μέλλον για τον πλανήτη μας.
Σας καλούμε να ανακαλύψετε τις σελίδες αυτού του εκπληκτικού έργου και να εμπνευστείτε από το πάθος του Enric Sala για τη φύση. Όπως σημειώνει ο ίδιος: «Το βιβλίο είναι σαν ένα οικοσύστημα: Προϊόν πολλών αλληλεπιδράσεων, κάποιες γνωστές σε εμάς και άλλες άγνωστες. Όπως σε ένα οικοσύστημα, όλες οι αλληλεπιδράσεις συνεργούν για να δημιουργήσουν ένα συνολικό αποτέλεσμα. Η ιδέα για αυτό το βιβλίο προέκυψε μετά από 30 χρόνια σκέψεων σχετικά με την οικολογική διαδοχή – αρχικά σε μια αίθουσα διδασκαλίας στο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης και αργότερα βλέποντας τον άνθρωπο να αντιστρέφει την πορεία της διαδοχής και τις προστατευόμενες περιοχές να την επανεκκινούν. Είχα την τύχη να συνεργαστώ με κορυφαίους επιστήμονες κατά τη διάρκεια των ακαδημαϊκών μου χρόνων και μετέπειτα, οι οποίοι με δίδαξαν τις οικολογικές αρχές που περιγράφονται σε αυτό το βιβλίο.»
Πολλοί θεωρούν τους υδάτινους πόρους εξίσου σημαντικούς με το πετρέλαιο, καθώς η έλλειψή τους θα μπορούσε αντίστοιχα να οδηγήσει σε μια ολέθρια «κρίση νερού», σε τοπικό, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο, ενώ διατυπώνονται προβλέψεις ότι η κρίση αυτή ενδέχεται να πυροδοτήσει ακόμα και πολεμικές συρράξεις. Ωστόσο, ο ρόλος του νερού στις συγκρούσεις δεν έχει διερευνηθεί ακόμη επαρκώς. Αν λάβουμε ως δεδομένο ότι το νερό προκαλεί τριβές στις σχέσεις μεταξύ των κρατών, σπανίως αποτελεί τη βασική αιτία μιας σύρραξης· μπορεί όμως να αποτελέσει γόνιμο έδαφος για συνεργασία, εάν υπάρχουν ειρηνικές προθέσεις. Η γεωπολιτική του νερού δεν εξαντλείται στις «κρίσεις νερού» που οφείλονται σε φυσική λειψυδρία, αλλά ασχολείται και με τις ανεπαρκείς πολιτικές διαχείρισης του νερού και με την αδυναμία κατοχύρωσης υδατικής ασφάλειας, προβλήματα τα οποία εντείνονται από την κλιματική κρίση. Παρ’ όλα αυτά, λύσεις υπάρχουν για μια «νέα κουλτούρα του νερού»· απομένει τώρα να εφαρμοστούν.
Μέσα από την ανάλυση συγκεκριμένων περιπτώσεων, ο Νταβίντ Μπλανσόν παρουσιάζει τις τρεις μεγάλες προκλήσεις στη διαχείριση του νερού στον 21ο αιώνα: προστασία των οικοσυστημάτων, παροχή πόσιμου νερού σε όλους και επαρκής υδροδότηση για τη γεωργία. Το νερό παίζει βασικό ρόλο στην κάλυψη των θεμελιωδών αναγκών του ανθρώπου, και γι’ αυτό αποτελεί, όπως το κλίμα, ένα παγκόσμιο διακύβευμα.
Η ελληνική έκδοση συνοδεύεται από Επίμετρο του Δρος Γεωπολιτικής Ιωάννη Ε. Κωτούλα στο οποίο εξετάζεται η υδατική ασφάλεια στη μακρά ιστορική διάρκεια.
Η υπερβολική άνοδος της θερμοκρασίας είναι η πρώτη κατά σειράν απειλή που πυροδοτεί όλες τις άλλες επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Καθώς η θερμοκρασία ανεβαίνει, αποκαλύπτονται όλα τα κενά τόσο σε επίπεδο διακυβέρνησης, άσκησης πολιτικής και οικονομίας όσο και σε επίπεδο αξιών.
Ο βραβευμένος συγγραφέας και δημοσιογράφος Τζεφ Γκουντέλ σε αυτό το βιβλίο μάς παρουσιάζει τους ακραίους τρόπους με τους οποίους αλλάζει ήδη ο πλανήτης μας, καθώς και τις επιπτώσεις των καυσώνων σε όλες τις πτυχές της ζωής μας: από τη διατροφή και το ξέσπασμα επιδημιών ως τη στέγαση και την εργασία μας. Επίσης, μας περιγράφει τι θα συμβεί στις ζωές και στις κοινότητές μας όταν ένα τυπικό καλοκαίρι θα κινείται πλέον σε θερμοκρασίες γύρω στους 43 βαθμούς Κελσίου.
Ο καύσωνας, μας εξηγεί ο Γκουντέλ, είναι ένα επιθετικό φαινόμενο που βάζει στο στόχαστρο τους πιο ευάλωτους. Αυτό τουλάχιστον ίσχυε έως τώρα. Καθώς όμως οι καύσωνες θα γίνονται όλο και πιο έντονοι και όλο και πιο συχνοί, δε θα είναι τόσο επιλεκτικοί.
Αξιοποιώντας αριστοτεχνικά το ρεπορτάζ, τις μαρτυρίες και τα πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα, ο Γκουντέλ πραγματεύεται τα πλέον φλέγοντα ερωτήματα για το ζήτημα των καυσώνων και αποκαλύπτει ότι δεν έχουμε αναμετρηθεί ως τώρα με τόσο επικίνδυνο φαινόμενο.
Τέχνη
Πέντε θεατρικά έργα και μια κινηματογραφική ταινία συνθέτουν την καλλιτεχνική, ιδιαίτερη προσωπικότητα της Σάρα Κέιν. Είκοσι πέντε χρόνια μετά τον θάνατό της και παρά τις αρνητικές κριτικές που είχε λάβει, έχει καθιερωθεί ως κλασική Βρετανίδα συγγραφέας του 20ού αιώνα και, μάλιστα, η πιο αντιπροσωπευτική του θεατρικού κινήματος «in-yer-face theatre», όπου η βία, η αγάπη και ο μύθος παρουσιάζονται στη σκηνή σε κάθε τους μορφή ακέραια.
Κομμάτια, Η αγάπη της Φαίδρας, Εξιλεώθηκαν, Λαχταρώ, Η ψύχωση των 4.48 και το Δέρμα είναι οι τίτλοι των θεατρικών έργων και της ταινίας, αντίστοιχα, που περιλαμβάνονται στην παρούσα έκδοση, η οποία συνιστά μια συνολική καταγραφή της καλλιτεχνικής της πορείας.
Ο λεκτικός, σωματικός, συναισθηματικός και ψυχολογικός κατακερματισμός κυριαρχεί στο έργο της, με βασική επιδίωξη την αναπαράσταση και την απογύμνωση της σύγχρονης πραγματικότητας επί σκηνής.
«Θέλησα να παρουσιάσω τη βία στη σκηνή, γιατί μερικές φορές πρέπει να βυθιστούμε στην ίδια την κόλαση με τη φαντασία μας για να αποφύγουμε να πάμε εκεί στη πραγματικότητα», υποστήριζε χαρακτηριστικά η ίδια.
Ελληνική λογοτεχνία
Ιστορίες που εκτυλίσσονται στην Αθήνα του σήμερα με μια αμεσότητα που είναι εδώ δίπλα. Ιστορίες από καφέ-μπαρ, από πάρκα και πλατείες, μέσα σε ισόγεια και ρετιρέ με βεράντα. Δεκαοκτώ διηγήματα με ανθρώπους της διπλανής πόρτας που αφηγούνται περιστατικά από τη ζωή τους, πιστεύοντας ότι διατηρούν τον έλεγχο, ενώ την ίδια στιγμή αυτοαναιρούνται. Με βασικό όπλο του την ειρωνεία, τη συγκαλυμμένη κυνικότητα, αλλά και μια υποβόσκουσα αισιοδοξία, ο Φώτης Μανίκας στην πρώτη του συλλογή διηγημάτων στήνει ιστορίες από το μυαλό του με ειλικρίνεια, χιούμορ, οξυδέρκεια και τρυφερότητα.
Η βρετανική εμπλοκή στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1940 δεν ήταν ούτε μια ηρωική πράξη υπεράσπισης της ελευθερίας των Ελλήνων ούτε μια σκοτεινή συνωμοσία για την καταστολή της. Οι βρετανικές υπηρεσίες πληροφοριών καθοδηγούνταν από το Φόρεϊν Όφις στην εφαρμογή μιας πολιτικής που σε όλη αυτή την περίοδο παρέμεινε πολύ πιο σταθερή απ’ ό,τι εκ πρώτης όψεως φαίνεται: υπερασπιζόμενη τα βρετανικά γεωστρατηγικά συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο, επεδίωκε να διατηρήσει ένα πολιτικό σύστημα διαβρωμένο από τις δεκαετίες του Εθνικού Διχασμού, τόσο με την υποστήριξη του βασιλιά και της εξόριστης κυβέρνησής του όσο και με την ανάσχεση της κομμουνιστικής αριστεράς και της λαϊκής υποστήριξής της στη χώρα.
Αξιοποιώντας σε βάθος βρετανικά, αμερικανικά και ελληνικά αρχεία, πολλά εκ των οποίων έγιναν προσφάτως διαθέσιμα στους ερευνητές, το βιβλίο εξετάζει την επιρροή και τον μεταλλασσόμενο ρόλο των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών –και ειδικότερα της SOE– στην Ελλάδα: την ενίσχυση που πρόσφεραν αρχικά στην Aντίσταση με επιχειρήσεις υποβοηθητικές της βρετανικής πολεμικής προσπάθειας· την παρεμβολή τους, στη συνέχεια, στις εσωτερικές αντιπαραθέσεις του αντάρτικου, παράλληλα με την άσκηση κρίσιμου πολιτικού και διπλωματικού ρόλου· τέλος, την κατάρρευση της συνεννόησής τους με το ΕΑΜ και τη μεγαλύτερη ή μικρότερη ανάμειξή τους στις εξελίξεις που οδήγησαν στον Εμφύλιο (ζήτημα που ακόμα διχάζει την επιστημονική κοινότητα και την κοινή γνώμη). Όπως τεκμηριώνει η μελέτη, όσο το ΕΑΜ γινόταν πιο ανεξέλεγκτο, τόσο οι προσπάθειες των Βρετανών να το διαβρώσουν φαίνονταν πιο απελπισμένες. Είτε επρόκειτο για τους πρώτους μήνες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου είτε για την ανοιχτή σύγκρουση των Δεκεμβριανών και τα μεθεόρτιά της, οι πολιτικές οδηγίες και οι μέθοδοι που ακολουθούσαν οι υπηρεσίες πληροφοριών παρέμειναν οι ίδιες· εφαρμόζονταν όμως όλο και πιο εντατικά και κυνικά, παρά τις όποιες διαφωνίες και ανεξάρτητα από τις τραγικές τους συνέπειες.
Ξένη λογοτεχνία
Πνευματώδης, αστεία και εντελώς πρωτότυπη, η πρώτη πεζογραφική εμφάνιση του Kaveh Akbar, γνωστού για τα ποιήματά του στους Νew Yorker και NY Times, προαναγγέλλει την άφιξη μιας σημαντικής νέας φωνής στη σύγχρονη μυθοπλασία.
Ο ορφανός Σάιρους Σαμς, γιος Ιρανών μεταναστών που απεξαρτήθηκε πρόσφατα από τα ναρκωτικά και το αλκοόλ, καθοδηγούμενος από φωνές καλλιτεχνών, νεκρών ποιητών και βασιλιάδων, αναζητά το νόημα της ζωής και, κυρίως, του θανάτου. Η εμμονή του με τους μάρτυρες και την ιδέα της αυτοθυσίας τον οδηγεί στα ίχνη της σκοτωμένης μητέρας του, ενός θείου που διέσχιζε ως άγγελος παρηγορητής τα πεδία μάχης του Ιράν, αλλά και σε μια καλλιτέχνιδα που ζει τις τελευταίες μέρες της στο Μουσείο του Μπρούκλιν. Ώσπου η ανακάλυψη ενός παλαιότερου πίνακά της θα τον φέρει αντιμέτωπο με το οικογενειακό του παρελθόν και τα αναπάντεχα μυστικά του.
Ένας παιάνας για το πώς διανύουμε τη ζωή μας αναζητώντας νόημα στην πίστη, στην τέχνη, στον εαυτό μας και στους άλλους.
Ξένη λογοτεχνία
Το αριστούργημα του νομπελίστα Thomas Mann, ένα από τα σημαντικότερα έργα του 20ού αιώνα, διερευνά τη γοητεία και τον εκφυλισμό των ιδεών σε μια εσωστρεφή κοινότητα τις παραμονές του Μεγάλου Πολέμου. Η υπόθεση είναι φαινομενικά απλή. Ο νεαρός μηχανικός από το Αμβούργο Χανς Κάστορπ επισκέπτεται το σανατόριο Μπέργκχοφ της Ελβετίας για να δει τον ξάδερφό του. Μια μικρή αδιαθεσία και ένας παρατεταμένος πυρετός οδηγούν το γιατρό του σανατορίου, αυλικό σύμβουλο Μπέρενς, να του προτείνει να παρατείνει την παραμονή του. Τελικά ο Χανς Κάστορπ αποφασίζει να μείνει στο σανατόριο για τρεις βδομάδες. Μόνο που οι τρεις βδομάδες, χωρίς να το καταλάβει, μετατρέπονται σε επτά χρόνια, καθώς ο Χανς ερωτεύεται και μεθά από τις ιδέες που ακούει να συζητιούνται εκεί.
Η επετειακή συλλεκτική έκδοση για τα 100 χρόνια από την πρώτη κυκλοφορία του ορόσημου της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Με χαρακτικό του Μιχάλη Αρφαρά και επίμετρο της A.S. Byatt.
Ξένη λογοτεχνία
Ξαπλωμένη, με τα πόδια στους αναβολείς, μια νεαρή γυναίκα παρατηρεί την αρχόμενη φαλάκρα του δρ. Σέλιγκμαν που την εξετάζει, και αρχίζει έναν ξέφρενο μονόλογο με χιούμορ και αναίδεια για τις φαντασιώσεις, τις εμμονές της, τη σεξουαλική, όσο και την οικογενειακή της ζωή. Γεννημένη στη Γερμανία, εγκατέλειψε τους γονείς της για να εγκατασταθεί στο Λονδίνο, όπου ζει μιλώντας μια ξένη γλώσσα και ασφυκτιώντας μέσα σε ένα σώμα που την καταδυναστεύει.
Δοκίμιο
«Στον Καναδά, όταν πηγαίνεις για κολύµπι στα δάση, τα νερά είναι τροµερά παγωµένα. Το ξεκίνηµα ενός βιβλίου λοιπόν είναι κάτι αντίστοιχο. Αναρωτιέσαι: Να µπω µέσα; Όχι; Μήπως; Όχι; Ο µόνος τρόπος να το κάνεις είναι να πάρεις φόρα και να βουτήξεις ουρλιάζοντας. Παίρνω φόρα και βουτάω στην ιστορία µου ουρλιάζοντας, γιατί διαφορετικά δε θα φτάσω ποτέ εκεί».
Η Μάργκαρετ Άτγουντ συζητά µε τον Χάρη Βλαβιανό για το πώς γράφει, αλλά και για την αρχαία ελληνική µυθολογία ως πηγή έµπνευσης, τη διάκριση δηµοκρατίας και τυραννίας, την πολιτική την εποχή της εικόνας, το ενδεχόµενο να επανεκλεγεί ο Τραµπ στις ΗΠΑ. Μιλά, µεταξύ άλλων, για τη γραφή ως πράξη αισιοδοξίας, τα βιβλία που τη διαµόρφωσαν και τη «βιβλιοθήκη του µέλλοντος», τον σύγχρονο φεµινισµό και το αν κινδυνεύει η λογοτεχνία από την τεχνητή νοηµοσύνη.
H φωτογραφία του εξωφύλλου είναι του Νίκου Κοκκαλιά.