Ξένη λογοτεχνία
Αθήνα, 1988: Ένα ζευγάρι Άγγλων, ο μαύρος ποιητής και μποξέρ Μάιλο και ο λευκός αλκοολικός Τζάσπερς, για να εξασφαλίσουν δωρεάν διαμονή σ᾽ ένα φθηνό ξενοδοχείο κοντά στον σταθμό Λαρίσης και λίγα χρήματα για τα ποτά τους, κάνουν τους κράχτες με στόχο να προσελκύσουν τουρίστες στο ξενοδοχείο. Η γνωριμία τους με την Αμερικανίδα Μπράιντι θα αλλάξει τη ζωή και των τριών για πάντα. «Νεανικές φιλίες και η παρατεταμένη ηχώ τους στον χρόνο» (Newsweek). Μια ιστορία επιβίωσης, «όμορφη και πρωτότυπη» (Kirkus Reviews), φτιαγμένη από μια συγγραφέα που «γράφει σαν να διηγείται ένα συναισθηματικά φορτισμένο όνειρο» (The Wall Street Journal).
Η Κάρα Χόφμαν (γενν. ΗΠΑ) ζει στην Αθήνα και στη Νέα Υόρκη. Διδάσκει σε αμερικανικά πανεπιστήμια και είναι ιδρυτικό μέλος του Anarchist Review of Books.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Το Τελευταίο όνειρο συγκεντρώνει για πρώτη φορά δώδεκα αδημοσίευτες ιστορίες από το προσωπικό αρχείο του Pedro Almodovar, γραμμένες από τα τέλη της δεκαετίας του /60 έως σήμερα.
Μια δελεαστική ματιά στο μυαλό ενός κορυφαίου δημιουργού και ταυτόχρονα ένα masterclass για το πώς ν’ αφηγηθείς μια ιστορία, αυτή η συλλογή αντικατοπτρίζει τις εμμονές του Almodovar και πολλά από τα θέματα της κινηματογραφικής του δουλειάς, περνώντας από τη σάτιρα μέχρι το gothic και το autofiction: Μια ιστορία αγάπης ανάμεσα στον Ιησού και τον Βαραββά. Μια καλτ σκηνοθέτρια που αναζητά αγχολυτικά μια μέρα αργίας. Το διήγημα στο οποίο βασίστηκε η ταινία Κακή εκπαίδευση. Η ομώνυμη ιστορία, «Το τελευταίο όνειρο», ένα συγκινητικό χρονικό του θανάτου της μητέρας του.
Ένα βιβλίο που μοιάζει με «αποσπασματική αυτοβιογραφία, ατελή και κάπως αινιγματική», όπως λέει ο ίδιος ο Almodovar στην εισαγωγή του. Ένα εγκώμιο της σχέσης ανάμεσα στη ζωή και την τέχνη, τη μυθοπλασία και την πραγματικότητα, από έναν συγγραφέα που δεν φοβάται να μιλήσει για τις πιο προσωπικές στιγμές του, εξερευνώντας την επιθυμία, τη θνητότητα, τη μοναξιά και την ίδια τη διαδικασία της δημιουργίας.
Ξένη λογοτεχνία
Στην αυτοβιογραφία του έχει δεύτερο ρόλο. Πρωταγωνιστούν τα πρόσωπα που τον έπλασαν: η παραμάνα του η Κασσάνδρα, με το πιθηκίσιο μούτρο, την αλαμπουρνέζικη γλώσσα και τη χωριάτικη σοφία· η κατά φαντασίαν χρονίως ασθενούσα μητέρα του, εκθρονισμένη πριγκίπισσα· ο πατέρας του, μανιώδης κυνηγός, ήρωας χωρίς αιτία· η αιθέρια αδελφή του, νύμφη και τύραννος μαζί· η μετρημένη Στράουσσι, που ξέρει να συμβιβάζει τα ασυμβίβαστα· και πάνω απ’ όλα η θρυλική Μπουκοβίνα, χωνευτήρι λαών, γλωσσών, θρησκειών, τόπος μυθικός, τόπος χαμένος.
Ξένη λογοτεχνία
ΕΝ ΛΕΥΚΩ
Απρίλιος του 1945, βόρεια Ιταλία.
Ο Μουσολίνι και οι υποστηρικτές του έχουν αποσυρθεί στο Σαλό. Το φασιστικό καθεστώς κλυδωνίζεται επικίνδυνα. Ο επιθεωρητής Ντε Λούκα ερευνά την υπόθεση της δολοφονίας του νεαρού, γοητευτικού Βιτόριο Ρέιναρντ, που διατηρούσε στενές σχέσεις με την υψηλή κοινωνία.
ΕΝΑ ΜΟΥΝΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ
Μάιος του 1945.
Μετά την απελευθέρωση, η αναρχία. Περιοχές ολόκληρες της βόρειας και της κεντρικής Ιταλίας βρίσκονται υπό τον έλεγχο πάνοπλων ανταρτών. Ένας παλιός γνώριμος του επικηρυγμένου επιθεωρητή Ντε Λούκα, μέλος της αντιστασιακής αστυνομίας, τον βρίσκει καθώς προσπαθεί να διαφύγει προς τη Ρώμη και τον υποχρεώνει να συνεργαστεί στη διαλεύκανση μιας άγριας ομαδικής δολοφονίας.
ΤΟ ΜΠΟΥΡΔΕΛΟ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΟΚΕ
Απρίλιος του 1948, Μπολόνια.
Η Ιταλία ετοιμάζεται για τις δεύτερες –και καθοριστικές για τις πολιτικές εξελίξεις– βουλευτικές εκλογές. Τόσο οι δεξιοί όσο και οι κομμουνιστές επιδίδονται σ’ έναν σκληρό αγώνα αλληλοεξόντωσης…
Σ’ αυτή την τεταμένη ατμόσφαιρα, στην Μπολόνια, ο επιθεωρητής Ντε Λούκα αναλαμβάνει την υπόθεση μιας δολοφονίας σ’ ένα μπουρδέλο της οδού Όκε. Το θύμα, ένας νεαρός κομμουνιστής, βρέθηκε κρεμασμένο. Κάποιοι θέλουν να κλείσουν την υπόθεση ως αυτοκτονία.
Από τη σειρά Crime Moments.
Ξένη λογοτεχνία
Πέντε από τους ήρωες του «Μια άλλη χώρα» είναι καλλιτέχνες: ο Ρούφους, ένας μαύρος ντράμερ της τζαζ, η αδελφή του, η Αΐντα, τραγουδίστρια των μπλουζ, ο Βιβάλντο, συγγραφέας με ταλέντο αλλά χωρίς έμπνευση, ο Ρίτσαρντ, συγγραφέας χωρίς ταλέντο που όμως κερδίζει την επιτυχία, και ο Έρικ, ηθοποιός κι ομοφυλόφιλος. Ωστόσο, δεν πρόκειται για ένα βιβλίο που καταπιάνεται με τη ζωή των καλλιτεχνών, αλλά με τις διαφυλετικές σχέσεις μεταξύ μαύρων και λευκών, που οδηγούν τον Ρούφους στην αυτοκτονία, καθώς και με τις ανθρώπινες σχέσεις γενικότερα: τη φιλία, τον έρωτα, το μίσος, τη ζήλια, τη μοναξιά… Η δράση εκτυλίσσεται στη Νέα Υόρκη στα τέλη της δεκαετίας του ΄50, αλλά και στη Γαλλία, όπου ο Έρικ ζει για αρκετά χρόνια αυτοεξόριστος, όπως είχε ζήσει και ο ίδιος ο Τζέιμς Μπόλντουιν. Είναι φανερό ότι το «Μια άλλη χώρα» πηγάζει κυρίως από τις εμπειρίες του ίδιου του συγγραφέα, παρά από τη φαντασία του: ήταν ένα από τα πρώτα μυθιστορήματα που εξέφραζαν την οργή των μαύρων Αμερικανών της εποχής εκείνης, αλλά και τις ιδιαιτερότητες της αφροαμερικανικής κουλτούρας. «Σε κρατάνε εδώ επειδή είσαι μαύρος, ενώ διατυμπανίζουν ανοησίες για τη χώρα της ελευθερίας και την πατρίδα των γενναίων… Μερικές φορές θα ΄θελα να μπορούσα να γίνω μια μεγάλη γροθιά και να κάνω αυτή την ελεεινή χώρα σκόνη. Μερικές φορές πιστεύω ότι δε δικαιούται να υπάρχει».
Ξένη λογοτεχνία
Να ζεις σε μια πόλη σημαίνει να ζεις ανάμεσα σε ιστορίες. Αλλά η πόλη είναι από μόνη της βουβή: αδυνατεί να αφηγηθεί το οτιδήποτε. Τις ιστορίες τις αφηγείται η γλώσσα των ανθρώπων, και η μνήμη.
Αυτό αναλαμβάνει εδώ η Φερνάντα Μελτσόρ, ν’ αφηγηθεί τις ιστορίες της πόλης της, της Βερακρούς: για τη βασίλισσα του καρναβαλιού που σκότωσε τα παιδιά της, για εκείνους που συνάντησαν τον διάβολο στο στοιχειωμένο σπίτι, για το λιντσάρισμα του φονιά, για τους αστούς και τους προλετάριους, για τους φιλήσυχους περαστικούς και τους έμπορους ναρκωτικών, για όλους εκείνους που προσπαθούν να ζήσουν μες στα φώτα, τις φωτιές και τις σκιές του μεγάλου λιμανιού.
Αλλά πρωταγωνιστής είναι πάντα η ίδια η πόλη: η πόλη που αλλάζει, άλλοτε βίαια κι άλλοτε ύπουλα, η πόλη που καταρρέει, η πόλη που, καμιά φορά, αντιστέκεται.
Ξένη λογοτεχνία
Οι ψυχές διασχίζουν τους αιώνες όπως τα σύννεφα διασχίζουν τους ουρανούς…1850. Ο Adam Ewing, ένας αμερικανός συμβολαιογράφος, επιστρέφει από τα νησιά Τσάταμ στην Καλιφόρνια. Στο ταξίδι, τον προσεγγίζει ένας γιατρός, ο Dr Goose, και αρχίζει να του κάνει θεραπεία για ένα σπάνιο είδος εγκεφαλικού παράσιτου…
Απότομα, η δράση μεταπηδά στο Βέλγιο του 1931, όπου ο Robert Frobisher, ένας αποκληρωμένος αμφισεξουαλικός συνθέτης, κατορθώνει να χωθεί στο σπιτικό ενός καταβεβλημένου μαέστρου, της σαγηνευτικής συζύγου του και της νεαρής κόρης τους.
Από εκεί περνάμε στη Δυτική Ακτή της δεκαετίας του ’70, όπου η δημοσιογράφος Luisa Rey ανακαλύπτει ένα δίκτυο απληστίας και φόνου που απειλεί την ίδια της τη ζωή.
Και προχωράμε σε μια άδοξη Αγγλία του παρόντος? σε μια κορεάτικη υπερδύναμη του κοντινού μέλλοντος όπου ο νεοκαπιταλισμός είναι εκτός ελέγχου? και, τελικά, σε μια μετααποκαλυπτική Χαβάη στις ύστατες μέρες της Ιστορίας.
Η ιστορία όμως του βιβλίου δεν σταματάει ούτε εδώ. Η αφήγηση γυρίζει σαν μπούμερανγκ στους αιώνες και τους τόπους, ακολουθώντας τη διαδρομή αντίστροφα, προς την αρχή. Ο συγγραφέας αποκαλύπτει πώς συνδέονται οι χαρακτήρες του, πώς διαπλέκονται οι μοίρες τους, και πώς διασχίζουν οι ψυχές τους τον χρόνο όπως τα σύννεφα τον ουρανό.
Το Cloud Atlas είναι ένας αλησμόνητος άθλος που, όπως ο απαράμιλλος συγγραφέας του, έχει μετατραπεί από καλτ κλασικό σε παγκόσμιο φαινόμενο.
Ξένη λογοτεχνία
Τι σχέση έχει η κλιματική κρίση, η λογοτεχνία, ο φεμινισμός και… τα ζόμπι; Είναι μερικά μόνο από τα ζητήματα με τα οποία καταπιάνεται η πάντοτε ανήσυχη και πολυσχιδής Μάργκαρετ Άτγουντ στα κείμενα της συλλογής της ΦΛΕΓΟΝΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ. Η βραβευμένη συγγραφέας του μπεστ σέλερ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΑΙΝΙΔΑΣ γράφει με τον μοναδικό χιουμοριστικό και διεισδυτικό τρόπο της για ό,τι την απασχολεί, που είναι λίγο ή πολύ… τα πάντα, και θέτει ερωτήματα όπως γιατί η αφήγηση είναι πανανθρώπινη ανάγκη, πόσο κοντά βρισκόμαστε σε μια δυστοπία και τι ακριβώς σημαίνει το να γράφεις. Παράλληλα, μοιράζεται με ενθουσιασμό προσωπικές της εμπειρίες απ’ όλο το φάσμα της ζωής της αλλά και τις απόψεις της για τα αναγνώσματα που τη σημάδεψαν και τη διαμόρφωσαν.
Στα περισσότερα από εξήντα κείμενα αυτής της συλλογής, που γράφτηκαν από το 2004 και φτάνουν ως τo 2021, γίνεται σαφές ότι η Μάργκαρετ Άτγουντ, εκτός από απολαυστική συγγραφέας, είναι και ένα από τα λαμπρότερα πνεύματα της εποχής μας.
Δοκίμιο
Το Τσανάκ Καλέ, πόλη κοντά στην Τροία, στην περιοχή των Δαρδανελλίων, έγινε γνωστό ήδη από τον 18ο αιώνα για τα κεραμικά του που εξάγονταν σ’ ολόκληρη την Ανατολή. Επηρεασμένοι από τις ανασκαφές του Σλήμαν, ορισμένοι περιηγητές ενθουσιάστηκαν τόσο πολύ από την παράξενη ομορφιά τους ώστε έφτασαν να τα θεωρούν απογόνους της κεραμικής τέχνης της εποχής του Ομήρου. Στη Γαλλία, η μανία γι’ αυτά τα κεραμικά συνέπεσε με την επανεκτίμηση των παραδοσιακών τεχνουργημάτων από φαγιάνς μετά την ήττα του 1870, μια τάση που ενθαρρύνθηκε από το κίνημα Arts & Crafts και τον ιαπωνισμό. Κανείς δεν αντιστάθηκε στη γοητεία τους, ανάμεσά τους ο Μαλλαρμέ και ο Προυστ. Στην Ελλάδα και την Τουρκία η οθωμανική αυτή χειροτεχνία, που τόσο είχαν θαυμάσει ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν και ο Γκυστάβ Φλωμπέρ, συμβολίζει έναν κόσμο ειρηνικό, πριν από τα τραγικά γεγονότα του 1922. Τόπος μνήμης και καταλύτης παθών, αυτή η ταπεινή παραγωγή εξακολουθεί να φέρνει κοντά ή να χωρίζει τους ανθρώπους στις δύο απέναντι ακτές του Αιγαίου Πελάγους, καθώς υφίσταται την ιδεολογικοποίηση της νοσταλγίας. Η πολιτισμική αρχαιολογία είναι το αντικείμενο της παρούσας συγκριτικής μελέτης που εγκολπώνεται πολλούς επιστημονικούς κλάδους, προκειμένου να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τους λόγους που διαμόρφωσαν την οικειοποίηση, την υποδοχή και τη θριαμβευτική αναγνώριση αυτής της κληρονομιάς.
Η Συζήτηση με τους φοιτητές της αρχιτεκτονικής του Le Corbusier πρωτοκυκλοφόρησε το 1943, εν μέσω πολέμου, καρπός της επιθυμίας του μεγάλου αρχιτέκτονα και στοχαστή να απευθυνθεί άμεσα στους φοιτητές της αρχιτεκτονικής, αφού προηγουμένως είχε απορρίψει επανειλημμένα προτάσεις να διδάξει στο πανεπιστήμιο («Να διδάξω τι; Τη φιλοσοφία της ζωής;»). Με πρόταση του καθηγητή Δημήτρη Φατούρου, μια άλλη μεγάλη μορφή της ελληνικής αρχιτεκτονικής, η Σουζάνα Αντωνακάκη, μετέφρασε το κλασικό αυτό κείμενο, που κυκλοφόρησε στα ελληνικά εν μέσω δικτατορίας, το 1971. Η μετάφραση της Σ. Αντωνακάκη επανεκδίδεται σήμερα από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, και η νέα αυτή έκδοση ακολουθεί πιστά την αισθητική της πρωτότυπης γαλλικής έκδοσης που είχε σχεδιάσει ο Jean Petit στις εκδόσεις Minuit. Έχει διατηρηθεί το εισαγωγικό κείμενο του Δ. Φατούρου που συνόδευε την έκδοση του 1971, και έχει προστεθεί ένα νέο προλογικό σημείωμα του Δημήτρη Αντωνακάκη.
Το σύντομο αυτό κείμενο είναι κατά κάποιον τρόπο μια πνευματική παρακαταθήκη του Le Corbusier. Η σημασία της συνείδησης και της ηθικής στάσης του αρχιτέκτονα και του πολεοδόμου, το βάρος της παιδείας του, η ευθύνη του απέναντι στον «αδελφό μας άνθρωπο», η αρχιτεκτονική ως κοινωνική αποστολή που απαιτεί από τους υπηρέτες της αφιέρωση, δόσιμο, το αρχιτεκτόνημα ως ζωντανή δημιουργία, η κατοικία ως κάλυκας της ζωής και καταφύγιο του ανθρώπου, η εναρμόνιση του αρχιτεκτονήματος με το περιβάλλον του, ο Νόμος του Ήλιου, της τοπογραφίας και της κλίμακας, η ποιητική διάσταση του έργου, είναι μερικές από τις ιδέες που εξαίρονται με μια φορτισμένη γλώσσα στο μοναδικό αυτό «μανιφέστο», που διατηρεί ατόφιο τον κλασικό του χαρακτήρα και την επικαιρότητά του.
Ξένη λογοτεχνία
Η χώρα του χιονιού είναι μια ιστορία έρωτα ανάμεσα σε έναν αργόσχολο διανοούμενο αστό του Τόκυο και μια γκέισα των βουνών της βορειοδυτικής Ιαπωνίας. Παρόλο που δεν αναφέρονται ποτέ τα πραγματικά ονόματα των τόπων, το μυθιστόρημα διαδραματίζεται σε μια απομακρυσμένη περιοχή θερμών πηγών της επαρχίας Νίιγκατα, και συγκεκριμένα στη μικρή πόλη Γιουζάουα. Ο ήρωας ταξιδεύει με το τραίνο και στην πρώτη φράση του μυθιστορήματος μόλις έχουν περάσει ένα τούνελ και βρίσκονται ξαφνικά στη χώρα του χιονιού.
Αυτή η περιοχή είναι γνωστή ως η άλλη όψη της Ιαπωνίας, και κρύοι άνεμοι, με προέλευση από τη Σιβηρία, τη διατρέχουν. Περνάμε έτσι από την πρωτεύουσα στον παράξενο και άγριο κόσμο των βουνών, από έναν κόσμο σε έναν άλλο κόσμο, σε μια διάσταση εξωπραγματική που εισάγεται από την πρώτη σελίδα με καθρεφτίσματα, μακρινά φώτα και μάτια που λάμπουν επάνω σε τζάμια σχηματίζοντας διπλοτυπίες με το νυχτερινό τοπίο.
Ο Καουαμπάτα δίνει πρόσθετες διαστάσεις και έμφαση στις εικόνες ομορφιάς και απόκοσμου που θέλει να δημιουργήσει. Φως, τραίνο, ηλεκτρικό, η κόρη του ματιού της Γυόκο πάνω σε μια μακρινή λάμψη, το καινούργιο στην υπηρεσία της ομορφιάς. Ακόμα και η βία είναι απλώς μέρος ενός κόσμου αντιθέσεων και υπάρχει κι αυτή για μερικές μόνο στιγμές πριν ο γαλαξίας τα καταπιεί όλα μέσα του. Ο έρωτας τρεμοπαίζει αβέβαιος στις καρδιές, στα μάτια, στα σώματα.
Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων συναντάει το Ζεν των στιγμών ενώνοντάς τες σε ένα τώρα που έχει καταπιεί παρελθόν και μέλλον και παραπαίει ανάμεσα σε θάμπωμα και μελαγχολία. Η ένωση με τη φύση, με το ερωτικό σώμα και τελικά με το σύμπαν είναι μοιραία στη βίωσή της και αφήνει τους ήρωες χωρίς δέρμα και χωρίς γιατρειά. Η απόσταση και η ψυχρότητα συναντούν το πάθος και την τρέλα, η φωτιά κατατρώει τα πάντα κάτω απ’ το παγωμένο βλέμμα του γαλαξία.
Η “Χώρα του χιονιού” είναι ένα από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα του Καουαμπάτα (Νόμπελ Λογοτεχνίας 1968) καθώς και ένα από τα μεγάλα αριστουργήματα της ιαπωνικής λογοτεχνίας.
Ξένη λογοτεχνία
Ο αφηγητής, ένας επιστήμονας που έχει παραμορφωθεί φρικτά σε εργαστηριακό ατύχημα, είναι ένας άνθρωπος που έχει χάσει το πρόσωπό του και, μαζί με αυτό, τη σύνδεσή του με τους άλλους ανθρώπους. Από φόβο μήπως αποκαλυφθούν οι συνεχώς επιδεινούμενες πληγές του προσώπου του, τυλίγει με επιδέσμους το κεφάλι του, άλλα καταλαβαίνει ότι η μουμιοποιημένη όψη του απωθεί τους ανθρώπους. Ακόμη και η γυναίκα του πλέον τον αποστρέφεται. Η μόνη του διέξοδος για να επιστρέψει στον κόσμο των ανθρώπων είναι να δημιουργήσει μια μάσκα τόσο τέλεια ώστε να μην είναι αντιληπτή. Σύντομα όμως διαπιστώνει ότι μια τέτοια μάσκα είναι κάτι περισσότερο από μια απλή μεταμφίεση που κρύβει μόνο τις πληγές του: είναι ένας άλλος εαυτός – ένας εαυτός ικανός για τα πάντα. Παρακολουθώντας την αφήγηση μέσα από το ημερολόγιο και τις σημειώσεις του κεντρικού χαρακτήρα, το Πρόσωπο του άλλου είναι ένας τρομακτικός, καφκικός, αδυσώπητος προβληματισμός πάνω στη φύση, την ταυτότητα, τη μεταμόρφωση και τον κοινωνικό εξοστρακισμό.
Στο Πρόσωπο του άλλου ο Αμπέ αναλαμβάνει την αμείλικτη διερεύνηση του προσώπου όχι μόνο σε επίπεδο πλοκής αλλά επίσης στο επίπεδο της φόρμας που διαμορφώνει την πλοκή, σαν να προσπαθεί να σχίσει το δέρμα του προσώπου και τις εκφράσεις του. Η γραφή προσπαθεί να αποδώσει την ψυχική διαταραχή του ηρώα και τις θολωμένες σκέψεις του.
Σε αυτό το σκληρό και συναρπαστικό μυθιστόρημα βλέπουμε το παλιό, αιώνιο ζήτημα της ταυτότητας. Ποιος είναι το πραγματικό εγώ και τι αποκαλύπτει; Η μάσκα κρύβει την παλιά ταυτότητα ή μήπως δημιουργεί μια καινούργια; Σύγχρονη εκδοχή με τον τρόπο της του Δρ Τζέκυλ και κ. Χάυντ, το Πρόσωπο του άλλου έχει σημειώσει από τη δημοσίευσή του αδιάλειπτη επιτυχία.