Ξένη λογοτεχνία
“Η Γεροντοκόρη” σόκαρε όταν πρωτοεμφανίστηκε. Θα μπορούσαμε μάλιστα να πούμε ότι σκανδάλισε. Χωρίς να μπούμε στις λεπτομέρειες του κειμένου, τις οποίες αφήνουμε να ανακαλύψει ο αναγνώστης, μπορούμε να πούμε ότι δύο παράγοντες συνέβαλαν σ’ αυτήν την αντίδραση του κοινού. Από τη μια μεριά το θέμα (το θέμα της “γεροντοκόρης” είναι πάντα λίγο ή πολύ ταμπού) δεν μπορούσε παρά να φέρει σε δύσκολη θέση τους αναγνώστες του 1836. Από την άλλη μεριά, το μυθιστόρημα αυτό είναι ένα από τα λίγα κείμενα του Μπαλζάκ όπου η ειρωνεία είναι πανταχού παρούσα. Χοντρά χωρατά πάνω σ’ ένα τόσο “σοβαρό” θέμα, κοροϊδία που αγγίζει την αναισχυντία, οχληρές παρατηρήσεις που εκφράζουν έναν ψυχολογισμό που γειτονεύει με την αγέννητη ακόμη ψυχανάλυση: ιδού τα υλικά που πρέπει να αναμείξεις για να προκαλέσεις την απέχθεια και την απώθηση των αναγνωστών της εποχής.
Ξένη λογοτεχνία
Ο Σαραζίν είναι ένα εμβληματικό κείμενο. Αγνοημένο στην αρχή, στριμωγμένο ανάμεσα στα ογκώδη μυθιστορήματα της Ανθρώπινης Κωμωδίας, ανακαλύφθηκε ξανά στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, ξεκινώντας μια νέα πορεία στη συνείδηση των αναγνωστών και της κριτικής. Από αυτή την άποψη, η επιλογή να συστηθεί η νέα σειρά με αυτή τη νουβέλα, που ευτύχησε να ζήσει μια δεύτερη ζωή, δίνει και το στίγμα του εκδοτικού εγχειρήματος.
Η νουβέλα Σαραζίν, ένα από τα πιο πυκνά σε εικόνες και νοήματα μυθοπλαστικά κείμενα του Μπαλζάκ, αποτελεί διακριτή στιγμή στο έργο του και σηματοδοτεί το πέρασμα από την πρώιμη στην πλέον ώριμη περίοδό του. Υποτιμημένη από την κριτική για περισσότερο από έναν αιώνα –μια και δεν αποτελούσε «τυπικό» μπαλζακικό αφήγημα και η κεντρική ιστορία του, ο τραγικός έρωτας ενός ταλαντούχου γλύπτη για έναν καστράτο στην Ιταλία του 18ου αιώνα, μάλλον προκαλούσε αμηχανία–, αναδείχτηκε σε ένα από τα πιο σχολιασμένα κείμενα του συγγραφέα στο δεύτερο μισό του προηγούμενου αιώνα. Σήμερα, οι κριτικοί ομονοούν ότι συγκαταλέγεται στα πλέον μοντέρνα έργα του, τόσο στη δομή όσο και στον πλούτο των θεματικών που αναπτύσσει, και συνεχίζει να προκαλεί νέες ερμηνείες, προερχόμενες από τους χώρους της λογοτεχνικής θεωρίας, των έμφυλων σπουδών, της ανάλυσης των τεχνών κ.ά.
Ξένη λογοτεχνία
Ο πρίγκιπας Εμίλιο είναι τρελά ερωτευμένος με τη σύζυγο ενός δούκα, τη Μασιμίλα Ντόνι. Αυτή ανταποκρίνεται αλλά ο έρωτας παραμένει πλατωνικός. Mια παρεξήγηση θα φέρει τον πρίγκιπα στην αγκαλιά της τραγουδίστριας Κλάρα Τίντι, ερωμένης του δούκα. Πώς συμφιλιώνεται ο σαρκικός και ο πνευματικός έρωτας; Τι ρόλο παίζει η μουσική;
Ο Μπαλζάκ (1799-1850) επισκέφθηκε αρκετές φορές την Ιταλία. Η Μασιμίλα Ντόνι, ένα μικρό αριστούργημα της Ανθρώπινης Κωμωδίας, είναι ύμνος στον έρωτα, στην ατμόσφαιρα της ιταλικής ζωής, στον αυθορμητισμό των κατοίκων, στην αγάπη τους για το θέαμα και κυρίως το πάθος τους για την όπερα.
Ξένη λογοτεχνία
Μέσα του 19ου αιώνα: η νεαρή Μοντέστ ονειρεύεται έναν έρωτα σαν αυτόν των μυθιστορημάτων και αποφασίζει να γράψει με ψευδώνυμο σ’ έναν γνωστό ποιητή. Απασχολημένος με την καριέρα του ο ποιητής αναθέτει στον γραμματέα του να χειριστεί τη θαυμάστρια. Οι δύο νέοι ερωτεύονται. Τι θα γίνει όμως όταν πέσουν οι μάσκες, όταν ο ποιητής αποφασίσει να γνωρίσει κι αυτός την κοπέλα και στους θαυμαστές της Μοντέστ προστεθεί κι ένας δούκας;
Το πιο αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα του Μπαλζάκ. Η ταραχώδης πολύχρονη σχέση του με την κυρία Χάνσκα του δίνει υλικό για μια απολαυστική ιστορία, με καυτά σχόλια για λογοτεχνικά είδη, συγγραφικές πρακτικές και αισθηματικές σχέσεις.
Ξένη λογοτεχνία
Παράξενη εποχή, έτσι λεγόταν αυτό το βιβλίο. Μιλούσε για δύο γυναίκες που ερωτεύονται η μία την άλλη.
Και έπειτα η Λίλι έκανε την ερώτηση που είχε βγάλει ρίζες μέσα της, που ακόμα και τώρα ξεδίπλωνε τα φύλλα της και απαιτούσε να αντικρίσει τον ήλιο.
«Έχεις ακούσει ποτέ ξανά κάτι τέτοιο;»
Η δεκαεφτάχρονη Λίλι Χου δεν θυμάται ακριβώς πότε η ερώτηση έβγαλε ρίζες, όμως η απάντηση ήταν σε πλήρη άνθηση όταν εκείνη και η Καθλίν Μίλερ πέρασαν κάτω από τη νέον ταμπέλα ενός γκέι μπαρ που λεγόταν Τέλεγκραφ Κλαμπ.
Η Αμερική του 1954 δεν είναι ένα ασφαλές μέρος για να ερωτευτούν δύο κορίτσια, ειδικά στην ιστορική Τσάιναταουν του Σαν Φρανσίσκο.
Ο μακαρθισμός και η παράνοια του Κόκκινου Τρόμου απειλεί τους πάντες, και τους Κινέζους Αμερικανούς όπως η Λίλι.
Με τον φόβο της απέλασης να σκιάζει τον πατέρα της, παρά την υπηκοότητα που με τόσο κόπο απέκτησε, η Λίλι και η Καθ ρισκάρουν τα πάντα ώστε ο έρωτάς τους να αντικρίσει το φως του ήλιου.
Σε κάθε κεφάλαιο δίνεται ο χρονικός άξονας με τα κομβικά γεγονότα της εποχής και της προσωπικής ζωής των πρωταγωνιστών.
Fiction/Μυστηρίου
Σρι Λάνκα, 1990. Η χώρα σπαράσσεται από εμφύλιο πόλεμο. O Μάαλι Αλμέιντα, πολεμικός φωτογράφος και τζογαδόρος, ξυπνάει και συνειδητοποιεί ότι είναι νεκρός. Η ψυχή του έχει μεταφερθεί στον προθάλαμο του άλλου κόσμου κι εμείς ακούμε τη φωνή του. Του μένουν μόλις επτά νύχτες για να βρει ποιος τον σκότωσε, ενώ η κυβέρνηση αλλά και οι αντάρτες αναζητούν ένα κουτί με φωτογραφίες, αποδείξεις μάλλον για το έγκλημα.
«Μεταφυσικό θρίλερ, που καταλύει τα όρια όχι μόνο μεταξύ διαφορετικών ειδών, αλλά και ζωής και θανάτου, σώματος και πνεύματος, Ανατολής και Δύσης» (δήλωση του Προέδρου της Επιτροπής Booker 2022)
Ο Σέχαν Καρουνατίλακα (γεν. 1975), από τους σημαντικότερους συγγραφείς της Σρι Λάνκα έχει τιμηθεί και με τo βραβείo Commonwealth.
Ελληνική λογοτεχνία
Αυτή η έκδοση της Πάπισσας Ιωάννας του Εμμανουήλ Ροΐδη δεν μοιάζει με καμιά άλλη που εκδόθηκε έως σήμερα ή είναι εν κυκλοφορία. Και αυτό γιατί:
- Έχει ελεγχθεί και έχει αποκατασταθεί το κείμενο της πρώτης έκδοσης του 1866 σύμφωνα με τη βούληση του συγγραφέα.
- Έχουν διορθωθεί τα τυπογραφικά λάθη και έχουν ενσωματωθεί τα παροράματα, καθώς και οι ιδιόχειρες διορθώσεις του Ροΐδη.
- Έχουν εξομαλυνθεί οι πολυτυπίες, οι ασυνέπειες και οι ανακρίβειες.
- Συμπληρώθηκαν βιβλιογραφικά οι συντομογραφίες και συνδέθηκαν οι Σημειώσεις με το κείμενο του μυθιστορήματος.
- Σχολιάζεται το κείμενο (με γλωσσικές και πραγματολογικές πληροφορίες) υποσελιδίως.
- Έχουν προστεθεί δύο Παραρτήματα: το πρώτο περιέχει κορυφαία κείμενα του Ροΐδη στην αντιπαράθεσή του με την Εκκλησία και την Πολιτεία, ενώ στο δεύτερο ανακοινώνονται καινούρια σημαντικά ευρήματα για την καταδίωξη και τον αφορισμό του.
- Η έκδοση συνοδεύεται από Χρονολόγιο και Βιβλιογραφία καθώς και από λεπτομερές Γλωσσάρι για να διευκολύνεται η ανάγνωση.
- Μια τέτοια έκδοση συνοδεύεται επίσης από συστηματικά Προλεγόμενα που καλύπτουν τόσο το ιστορικό δίλημμα «υπήρξε όντως η Πάπισσα;» όσο και τις πιο σημαντικές πλευρές του μυθιστορήματος του Ροΐδη.
Υπ’ αυτή την έννοια η παρούσα έκδοση μπορεί τεκμηριωμένα να ισχυριστεί ότι είναι: νέα, πλήρης, αναθεωρημένη, σχολιασμένη, βελτιωμένη και φιλολογικά αποκατεστημένη.
Ελληνική λογοτεχνία
Πήρε το μονοπάτι για τον δρόμο και το αμάξι της.
Ανεβαίνοντας το μονοπάτι γύρισε πίσω να κοιτάξει και συνειδητοποίησε πως από το ύψωμα έβλεπε καλύτερα προς τον κάβο. Κοντοστάθηκε. Άφησε κάτω την τσάντα της κι ανέβηκε σ’ έναν δύσμορφο βράχο. Μισόκλεισε τα μάτια της και προσπάθησε να διακρίνει στις ρυτίδες της θάλασσας κάποια αλλαγή, κάτι να επιπλέει, τίποτε. Ο αέρας σφύριζε μονότονα στ’ αυτιά της.
Στα βράχια θα είναι. Εκεί θα τον βρούμε. Στα βράχια να ξεκουράζεται ή να γυρνάει τώρα που έφεξε κόντρα στο ρέμα προς την παραλία.
Θα κοιτάω περισσότερο στα βράχια. Άσε τ’ ανοιχτά. Παράτα τα. Τυφλώνεσαι, δεν έχει νόημα. Αν είναι στ’ ανοιχτά, δεν θα είναι ζωντανός. Δεν έχει δουλειά στ’ ανοιχτά. Δίπλα στα βράχια πάντα ψαρεύει. Θα τον βρούμε.
Μέχρι να φτάσουμε στην παραλία, θα τον βρούμε.
Κοινωνιολογία
Η παρούσα μελέτη εστιάζει στη συλλογή διηγημάτων Ο μπιντές και άλλες ιστορίες, καθώς σε αυτήν εντοπίζεται η ρηξικέλευθη συνεισφορά του Χάκκα στην ανανέωση της νεοελληνικής πεζογραφίας. Η προτεινόμενη ανάλυση αναδεικνύει την πρωτοτυπία της γραφής του Χάκκα, η οποία συνδυάζει τον ρεαλισμό με την κριτική της γλώσσας, και εξετάζει τις νεωτερικές καταβολές της σε κινήματα όπως ο ντανταϊσμός, ο υπερρεαλισμός και οι πρόδρομοί τους, καθώς και σε τάσεις που διαμορφώθηκαν στην παγκόσμια τέχνη και λογοτεχνία κατά τη δεκαετία του 1960.
Η γραφή του Χάκκα επιχειρεί τη ριζοσπαστική αντιμετώπιση της απογοήτευσης και της μελαγχολίας, κινητοποιούμενη από τη γνώση της ασθένειας και της διαφαινόμενης εγγύτητας του θανάτου και ενστερνιζόμενη μια συστηματική επιθετικότητα προς κάθε μορφή κοινωνικού ελέγχου και οργάνωσης, απ’ όπου κι αν αυτή προέρχεται. Οι κατηγοριοποιήσεις του Εμφυλίου πολέμου αντιμετωπίζονται αιρετικά και διαβάζονται όπως μια καρκινική επιγραφή: και από τα δεξιά προς τα αριστερά και από τα αριστερά προς τα δεξιά. Έτσι ο αριστερός και ο δεξιός στο ίδιο λεωφορείο μετά από είκοσι χρόνια ξαναγράφουν το παρελθόν τους συμφωνώντας ότι “όσοι μπλεχτήκαμε τότε… βράζουμε στο ίδιο καζάνι”.
Οι “ιστορίες” αναδεικνύουν το σεξουαλικό στοιχείο ως κυρίαρχο στη ζωή και αποδέχονται το σωματικό στοιχείο με τον πιο απόλυτο τρόπο, από το άγγιγμα μέχρι τα περιττώματα. Έχουν ανατρεπτικό χαρακτήρα, επειδή αφηγητής και χαρακτήρας είναι “εκτός” συστήματος, και μελαγχολικό τόνο, επειδή συνειδητοποιούν ότι πρόκειται για μια χρονικά περιορισμένη ανατροπή – για όσο χρόνο κρατά η ανάγνωση.
Ξένη λογοτεχνία
Η Σεροτονίνη (από το όνομα μιας ευφορικής ορμόνης) διασχίζει μια Γαλλία που αναμασά τις παραδόσεις της, τυποποιεί τις πόλεις της και καταστρέφει τις εξοχές της φέρνοντας τους ανθρώπους στα όριά τους. Ο μεσήλικας πρωταγωνιστής, ένας γεωργικός μηχανικός, αφηγείται όλη τη ζωή του, τη φιλία του μ’ έναν αριστοκράτη γεωργό (αξέχαστο μυθιστορηματικό ήρωα και ανεστραμμένο είδωλο του πρωταγωνιστή), την αποτυχία των ιδανικών της νιότης τους, τη χαμένη του λίμπιντο, την ίσως παράλογη ελπίδα του να ξαναβρεί έναν χαμένο έρωτα.
Το μυθιστόρημα θεωρήθηκε «προφητικό» -συμβαίνει συχνά με τα βιβλία του Ουελμπέκ- καθώς περιγράφει συγκλονιστικά την οργή των Γάλλων αγροτο-κτηνοτρόφων που οδηγούνται στην αυτοκτονία αδυνατώντας να αντιμετωπίσουν τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές και την παγκοσμιοποιημένη ελεύθερη αγορά.
Ένα μυθιστόρημα για την ερήμωση ενός κόσμου χωρίς καλοσύνη, χωρίς αλληλεγγύη, του οποίου οι μεταλλάξεις έχουν γίνει ανεξέλεγκτες. Κι επίσης ένα μυθιστόρημα για την ενοχή και τη μεταμέλεια.
Ξένη λογοτεχνία
Ένα μυθιστόρημα για τη μητρική αγάπη και τη λεσβιακή ταυτότητα και για το πώς οι κοινωνικές συμβάσεις θέτουν αυτά τα δύο σε αντιπαράθεση.
Το ζήτημα του άλλου και της αγάπης σε όλες της τις μορφές: από τη μητρική αγάπη έως τον έρωτα στις διάφορες και ποικίλες εκδοχές του. Η ελευθερία μας προϋποθέτει και απαιτεί ενδεχομένως να θυσιάζουμε και να αφήνουμε πίσω μας πρόσωπα και καταστάσεις που αγαπάμε, και να αποδεχόμαστε τις προσωπικές μας ήττες, ώστε, ίσως, να καταφέρουμε να αποτρέψουμε τη θλίψη;
Επειδή εγκατέλειψε τον άντρα της, επειδή προτιμά τις γυναίκες, επειδή άφησε τα πάντα πίσω της, την καριέρα της, το σπίτι της, τα χρήματά της, για να ζήσει ελεύθερα, η αφηγήτρια, διακεκριμένη δικηγόρος, αντιμετωπίζει έναν εφιάλτη. Ο πρώην άντρας της, πρώτος της εραστής «και μέχρι νεωτέρας ο τελευταίος», δικηγόρος κι αυτός, της κηρύσσει τον πόλεμο. Εναντίον της διαθέτει το απόλυτο όπλο: τον γιο τους. Προσφεύγει στα δικαστήρια και ζητά την αποκλειστική του επιμέλεια. Κατηγορεί την πρώην γυναίκα του για ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς. Η ομοφυλοφιλία της, οι συγγραφείς που αγαπά (Bataille, Duvert, Guibert) μετατρέπονται σε ενοχοποιητικά στοιχεία. Δεν μπορεί να βλέπει τον γιο της παρά μόνο με την παρουσία ψυχολόγου, και αν…
Η γραφή της Ντεμπρέ τής μοιάζει: αιχμηρή, ασκητική, αγέρωχη. Γι’ αυτό και η τρυφερότητα, όταν αναδύεται, είναι ακόμα πιο σπαρακτική.
Το κείμενο αυτό βασίζεται σε κριτική της Elizabeth Philippe, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ‘L’Obs’. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Ξένη λογοτεχνία
Για χρόνια, οι φήμες για την Πιτσιρίκα του Βάλτου έδιναν κι έπαιρναν στο Μπάρκλι Κόουβ, ένα ήσυχο ψαροχώρι της Βόρειας Καρολίνας. Ο θάνατος του νεαρού Τσέις Άντριους τις έκανε να φουντώσουν ακόμη περισσότερο. Ποιος θα μπορούσε να τον είχε σκοτώσει, αν όχι εκείνο το αγριοκόριτσο που ζούσε μονάχο του στα βάθη του βάλτου;
Αλλά την Κάια δεν την είχαν καταλάβει. Ευαίσθητη και έξυπνη, είχε καταφέρει να επιβιώσει ολομόναχη, εγκαταλελειμμένη απ’ τους ανθρώπους, παρέα με τους γλάρους και μ’ όσα της δίδαξε η άμμος κι η αρμύρα. Όταν δύο νεαροί απ’ το χωριό γοητεύονται απ’ την άγρια ομορφιά της, η Κάια ανοίγεται σε μια καινούργια ζωή. Αλλά τότε συμβαίνει το αδιανόητο.
Μια ωδή στον φυσικό κόσμο και μια σπαρακτική ιστορία ενηλικίωσης, που μας υπενθυμίζει πώς τα παιδικά μας χρόνια μάς καθορίζουν για πάντα και ότι η ανθρώπινη φύση κουβαλά αρχέγονα, βίαια μυστικά, απ’ τα οποία κανένας δεν μπορεί να ξεφύγει.