Γιατί οι διευθύνοντες σύµβουλοι αµείβονται 400 φορές περισσότερο από τις δασκάλες και τις νοσοκόµες; Είναι περισσότερο παραγωγικοί;
Πώς έχουµε ελεύθερη αγορά όταν 500 µόλις εταιρίες παράγουν πάνω από το µισό του παγκόσµιου προϊόντος;
Υπάρχει κέρδος χωρίς εκµετάλλευση; Μήπως το κέρδος του ενός γίνεται ευηµερία για όλους;
Είναι οι καπιταλιστές ευφυείς άνθρωποι; Είναι η «καινοτοµία» υπέρ των εργαζοµένων; Η ιδιοτέλεια ευνοεί την «ανάπτυξη»; Μας λείπουν «δεξιότητες»; Ή, µήπως, «αριστερότητες»;
Προσφέρουν τα Οικονοµικά έγκυρη γνώση; Είναι τα «επιστηµονικά» τους εργαλεία επαρκή; Γιατί ο Μαρξ δεν έγραψε Πολιτική Οικονοµία, αλλά την κριτική της;
Η εκµετάλλευση αφορά µόνο την παραγωγή; Η φορολογία και ο προσανατολισµός των δηµόσιων δαπανών δεν συνιστούν δευτερογενή εκµετάλλευση;
Πώς µοιράζεται το προϊόν στον κόσµο και την Ελλάδα; Γιατί µεγάλοι και «µεσαίοι» κατέχουν το 95% των περιουσιών και µένει µόνο το 5% για τους πολλούς «µικρούς»;
Είναι ο πληθωρισµός όσος λέγεται; Υπάρχει ένας ή πολλοί πληθωρισµοί; Αφού όλα δείχνουν πως ο πληθωρισµός οφείλεται κυρίως στα κέρδη, γιατί µας λένε: «Προς Θεού, όχι αυξήσεις στους µισθούς»;
Ρυπαίνουµε όλοι το ίδιο; Πώς οι «οικολογικές» πρακτικές των πλουσίων δολοφονούν τον πλανήτη; Ποια είναι η αγοραία τιµή της ανθρώπινης ζωής; Γιατί είµαστε τόσο άνισοι απέναντι στη ζωή και τον θάνατο;
Ζούµε στην Ανθρωπόκαινο ή στην «Κεφαλαιόκαινο»; Θα µας σώσει η αγορά από την κλιµατική κατάρρευση; Γίνεται χωρίς εκτεταµένο σχεδιασµό;
Μπορούµε να τα βάλουµε µε τον ταξικό ολοκληρωτισµό; Υπάρχει εργατική τάξη;
Είναι ο σοσιαλισµός ανέφικτος; Ή αποτελεί το µόνο που µας µένει;
Το βιβλίο πραγµατεύεται τα επίκαιρα αυτά ζητήµατα µε τη µορφή «47 απλοϊκών µαθηµάτων Πολιτικής Οικονοµίας».
Κοινωνιολογία
Όλη η κοινωνική και πολιτική δράση στις δυτικές τουλάχιστον κοινωνίες, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης, αναπτύσσεται στο πλαίσιο ενός πολιτισμού που δυσκολευόμαστε σήμερα, λόγω της πολυπλοκότητάς του, να του προσδώσουμε τον κατάλληλο επιθετικό προσδιορισμό. Χωρίς να υποτιμάται η εστίαση μεγάλου μέρους της κριτικής του εν λόγω πολιτισμού στην ταύτισή του με τον καπιταλισμό και, ιδίως, με τη σύγχρονη εκδοχή του, τον νεοφιλελευθερισμό, ουσιαστικά με την εξέλιξη των κοινωνικών σχέσεων, το παρόν βιβλίο υποστηρίζει ότι έχει παραβλεφθεί η συνυπαιτιότητα της θεωρητικής σκέψης για την επικράτηση στον σύγχρονο δυτικό πολιτισμό της αρχής της λειτουργικότητας.
Περιπλέοντας σε επιλεγμένα κείμενα της δυτικής κοινωνικής οντολογίας, από τους Νέους Χρόνους κι ύστερα έως τη σημερινή εποχή της τεχνολογικής έκρηξης, η ανά χείρας συγγραφή επιχειρεί να αναδείξει την ευθύνη της σκέψης για την εγκαθίδρυση ενός νοήματος λειτουργικού τύπου. Παρότι σε όλα τα κείμενα το νόημα προβάλλει ως ενεργειακή δύναμη αναδυμένη από τη σύζευξη νου και κοινωνίας, εν τούτοις δεν αντιμετωπίζεται ως συστατικό στοιχείο των πραγμάτων του κόσμου, παρά ως προς την ικανότητά του να συγκροτεί μια λειτουργική/τεχνολογική τάξη διεπόμενη από την αρχή της χρηστικότητας. Αυτός ο θεωρητικός προσανατολισμός συνέβαλε εν πολλοίς στη μετατροπή του δυτικού πολιτισμού σ’ έναν «λειτουργικό» πολιτισμό, που δεν αναζητά την πνευματικότητα των αισθητηριακών φαινομένων και των κοινωνικών οντοτήτων παρά τους αναγκαίους παράγοντες για την εκπλήρωση της λειτουργικής τους επάρκειας.
Ξένη λογοτεχνία
Ένα συγκλονιστικό μυθιστόρημα για το γεγονός που σημάδεψε την Αμερική και συντάραξε ολόκληρη την υφήλιο στις αρχές του 21ου αιώνα. Από τις πρώτες του σελίδες, βγαλμένες κυριολεκτικά μέσα από τον καπνό και τη στάχτη των φλεγόμενων πύργων, επιχειρεί να ιχνηλατήσει την επόμενη ημέρα μέσα από την προσωπική ζωή των ηρώων. Του Κηθ, που βγαίνει από τα συντρίμμια σε μια ζωή που ποτέ δεν διανοήθηκε ότι θα ήταν η δική του. Της Λιάν, της αποξενωμένης γυναίκας του, στοιχειωμένης από τις αναμνήσεις, που προσπαθεί να συμφιλιώσει δύο πλευρές του ίδιου δυσνόητου χαρακτήρα. Και του μικρού τους γιου Τζάστιν, που στέκει στο παράθυρο ατενίζοντας τον ουρανό κι αναζητώντας σε αυτόν και άλλα αεροπλάνα. Ζωές που ορίζονται από την απώλεια, την οδύνη και τη γιγαντιαία δύναμη της ιστορίας.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Πολλά περιστατικά έχουν συμβεί στη ζωή μας, αλλά ελάχιστα έχουν παραμείνει στη μνήμη μας. Πολλούς ανθρώπους έχουμε συναντήσει, αλλά ελάχιστους θυμόμαστε.
Κάποιες εμπειρίες παραμένουν ανεξίτηλες και άφθαρτες στον χρόνο, ενώ άλλες έχουν παντελώς διαγραφεί.
Κάποιοι άνθρωποι μπορεί να έχουν πεθάνει, αλλά παραμένουν μέσα μας σαν να ήμασταν εχθές μαζί τους και κάποιους άλλους, που συναντήσαμε όντως εχθές, τους έχουμε ήδη ξεχάσει.
Η συναισθηματική μας μνήμη επιλέγει και κρατά ολόφρεσκα κάποια γεγονότα που βιώσαμε από όταν ήμασταν ακόμα παιδιά.
Γιατί άραγε; Ποιο είναι το κριτήριο επιλογής;
Μήπως έχουν διασωθεί μόνο τα χρήσιμα; Μήπως τελικά αυτός είναι ο σκοπός του σχολείου που λέγεται ζωή επί γης;
Μήπως πρέπει να ερευνήσουμε καλύτερα τα γεγονότα και τους ανθρώπους που η μνήμη μας επέλεξε να θυμόμαστε και να δούμε τι έχουμε να μάθουμε;
Μήπως αυτά τα γεγονότα και αυτές οι συναντήσεις μας είναι οι μεγάλοι μας Δάσκαλοι και τα μοναδικά προσωπικά μας μαθήματα, όσο χαρούμενα ή δύσκολα κι αν υπήρξαν;
Αυτά με απασχολούσαν πολλά χρόνια και για να τα ξεδιαλύνω έγραψα ένα βιβλίο, με τις ιστορίες και τις συναντήσεις που επέλεξε η μνήμη μου να συγκρατήσει, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου μέχρι σήμερα.
Ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Μάνος Χατζιδάκις, η Μελίνα Μερκούρη, ο Δημήτρης Χορν, αλλά και… η μητέρα του, η γιαγιά του και η ξαδέρφη του κάνουν το πέρασμά τους, μεταξύ άλλων, στις 38 μικρές, τυχερές αλλά καθόλου τυχαίες, ιστορίες του Θανάση Ευθυμιάδη. Αφηγήσεις έντονα συγκινητικές, γεμάτες καλοσύνη και ανθρωπιά.
Βιογραφία - Μαρτυρίες
Τι σημαίνει να είσαι έφηβο κορίτσι ή νεαρή γυναίκα αυτή την εποχή; Μια εποχή που φέρει το τραύμα της πανδημίας, την έκρηξη των κοινωνικών δικτύων και την αφύπνιση σε ζητήματα που ήταν πάντα εκεί – αλλά ήρθαν στο προσκήνιο με νέα ένταση. Ποιες είναι οι ανασφάλειες, οι φόβοι και οι ελπίδες ενός κοριτσιού τού σήμερα; Και πόσο αυτά πραγματικά έχουν αλλάξει σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες;
Οι Μικρές επικίνδυνες είναι 100 κορίτσια, 13-22 ετών, που μοιράστηκαν τις ιστορίες τους χωρίς φόβο, με ειλικρίνεια και γενναιότητα.
Μετά το Είμαι επικίνδυνη και τις αληθινές ιστορίες 100 γυναικών, το βιβλίο αυτό έρχεται σαν ένα ημερολόγιο γραμμένο από μια ολόκληρη γενιά – μια καλειδοσκοπική ματιά στην αλήθεια τού να μεγαλώνεις ως κορίτσι στη σύγχρονη Ελλάδα.
100 αληθινές ιστορίες από 100 γενναία κορίτσια.
Ίσως σε κάποιες σελίδες αναγνωρίσεις τον εαυτό σου, όσων χρόνων κι αν είσαι. Ίσως νιώσεις ανακούφιση. Ίσως εμπνευστείς ώστε να ζεις και να μοιράζεσαι πάντα την αλήθεια σου. Και να μη φοβάσαι να γίνεις επικίνδυνη.
ΑΠΟ ΤΟ ΕΠΙΜΕΤΡΟ ΤΗΣ ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΤΣΑΛΙΚΟΓΛΟΥ (συγγραφέας και καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο):
… Η σημασία αυτού του ξεχωριστού εγχειρήματος έγκειται, μεταξύ άλλων, στο στοιχείο της έκπληξης που μας προσφέρει. Καλούμαστε να ξεχάσουμε όλα όσα πιστεύουμε ότι γνωρίζουμε a priori για τα νέα —σήμερα— κορίτσια.
… Έχετε ακούσει παράπονα γονιών για τις έφηβες κόρες τους; «Eγωκεντρικές», «στην κοσμάρα τους», «εθισμένες στο διαδίκτυο», «κενές», «δίχως ενδιαφέροντα», «το νου τους στη διασκέδαση», «δεν μπορώ να τις καταλάβω», «τι θα κάνουν στη ζωή τους;», «χαμένη γενιά». Αξίζει οι γονείς να διαβάσουν αυτό το βιβλίο. Θα εκπλαγούν.
… Μια αναπάντεχη ξενάγηση. Στους ανελέητους φόβους, στη δυσφορία, στην άδολη χαρά, στις επιθυμίες, στις ελπίδες, στις ρητές και άρρητες απελπισίες τους, στην αφέλεια, στη συμπόνια τους, αλλά και στην εκάστοτε αναλγησία τους, στα «φοβάμαι ότι» τους, στα σκοτάδια που κάποια από αυτά τα κορίτσια μάς αφήνουν να μαντέψουμε,
υπονομεύοντας τον όποιο εφησυχασμό μας:
«Κάποιες φορές χαρακώνομαι», «Αυτοτραυματίζομαι», «Κάποιες φορές δεν αντέχω».
… Επικίνδυνες; Nαι! Tο δίχως άλλο.
… Η βίβλος της νέας γενιάς έχει το χρώμα της ελπίδας. Ποιο είναι ακριβώς αυτό το χρώμα;
… Τα κορίτσια το γνωρίζουν. Είναι επικίνδυνα.
Εκεί που είναι το «αυτό» να είμαι «εγώ», λένε.
Μια ιδέα και πρωτοβουλία της Women Act σε συνεργασία με την αθηΝΕΑ, με την υποστήριξη του Women on Top
Ψυχολογία
«Όλοι είναι πρίγκιπες και πριγκίπισσες και στην πραγματική ζωή».
«Αυτό πώς γίνεται;»
«Όλοι οι άνθρωποι έχουν ένα βασίλειο που τους περιμένει να το κυβερνήσουν».
«Και ποιο είναι αυτό;»
«Ο εαυτός τους, μικρή μου. Ο εαυτός τους, που είναι το πιο μεγάλο βασίλειο που θα μπορούσαν να κυβερνήσουν ποτέ».
Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα κορίτσι και μια γιαγιά που τους άρεσε να διαβάζουν τα παραμύθια του πρωινού. Το κορίτσι ήταν η εγγονή της γιαγιάς, που κάποτε κι αυτή ήταν κορίτσι και ήταν η εγγονή μιας γιαγιάς.
Γεμάτη με απίστευτη λαχτάρα για ζωή,
H εγγονή της σταχτοπούτας μάς καλεί να ανακαλύψουμε βαθύτερες έννοιες και αλήθειες μέσα από ένα κλασικό παραμύθι που διαβάζεται από γιαγιάδες σε εγγονές ανά τους αιώνες.
Η ιστορία της Σταχτοπούτας αποτελεί ένα μοναδικό ταξίδι αυτογνωσίας για κορίτσια κάθε ηλικίας, κάθε εποχής…
«Η αλήθεια μας είναι τελικά τα συναισθήματά μας, αυτό που νιώθουμε ο ένας για τον άλλον».
«Με τη δύναμη της σκέψης μπορείς να φτιάξεις κόσμους αμέτρητους. Και να περάσεις όλη σου τη ζωή εκεί μέσα. Ό,τι σκέφτεσαι αυτό γίνεσαι. Αν σκέφτεσαι δράκους, θα ζεις μαζί με τους δράκους.
Αν σκέφτεσαι λιβάδια, θα ζεις στα λιβάδια. Είμαστε ό,τι νιώθουμε κι ό,τι σκεφτόμαστε».
«Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται με όμορφες καρδιές αλλά στη συνέχεια της ζωής τους το ξεχνάνε κι αφήνουν τις καρδιές τους να μαυρίζουν από άσχημες σκέψεις και συναισθήματα.
Έτσι σιγά σιγά η καρδιά τους πετρώνει και δεν ακτινοβολεί πια ομορφιά».
Ψυχολογία
– Αν έχεις αναρωτηθεί γιατί σε ανεβάζει η μελαγχολική μουσική…
– Αν σε εμπνέουν οι βροχερές μέρες…
– Αν συγκινείσαι όταν κοιτάζεις παλιές φωτογραφίες…
Τότε μάλλον βιώνεις μια γλυκόπικρη κατάσταση. Μια γλυκιά μελαγχολία.
Τι είναι η μελαγχολία; Μια ροπή προς τη νοσταλγία και τη θλίψη. Μια βαθιά επίγνωση του χρόνου που περνάει. Μια χαρμολύπη για την ομορφιά του κόσμου. Είναι όταν αναγνωρίζεις πως το φως και το σκοτάδι, η γέννηση και ο θάνατος, το πικρό και το γλυκό, θα είναι για πάντα δεμένα με ένα αόρατο νήμα.
Στο βιβλίο Αγκάλιασε τη μελαγχολία σου η Susan Cain υποστηρίζει πως η μελαγχολία μπορεί να αποτελέσει μια ήρεμη και καθοριστική δύναμη μέσα από μια συναρπαστική αφήγηση που συνυφαίνει την ψυχολογία και την πνευματικότητα με το προσωπικό βίωμα και τη σύγχρονη κουλτούρα.
Επίσης, μας δείχνει πώς να υπερβούμε τον προσωπικό και συλλογικό μας πόνο, είτε πρόκειται για απώλεια ή χωρισμό, είτε για εθισμό ή ασθένεια. Αν δεν αναγνωρίσουμε πρώτα τον δικό μας πόνο, γράφει, τότε νομοτελειακά θα πληγώνουμε τους γύρω μας. Αν όμως συνειδητοποιήσουμε ότι όλοι οι άνθρωποι βιώνουν -ή θα βιώσουν- την απώλεια και τον πόνο, μπορούμε να στραφούμε ο ένας προς τον άλλον και να χτίσουμε πιο ουσιαστικές σχέσεις.
Σε μια εποχή με έντονη μοναξιά και στρες, η Cain μας φέρνει κοντά με έναν απροσδόκητο τρόπο. Και μας καλεί να αγκαλιάσουμε τη μελαγχολία μας ώστε να τη μετατρέψουμε σε δημιουργικότητα, ομορφιά και αγάπη.
Ξένη λογοτεχνία
Η χώρα του χιονιού είναι μια ιστορία έρωτα ανάμεσα σε έναν αργόσχολο διανοούμενο αστό του Τόκυο και μια γκέισα των βουνών της βορειοδυτικής Ιαπωνίας. Παρόλο που δεν αναφέρονται ποτέ τα πραγματικά ονόματα των τόπων, το μυθιστόρημα διαδραματίζεται σε μια απομακρυσμένη περιοχή θερμών πηγών της επαρχίας Νίιγκατα, και συγκεκριμένα στη μικρή πόλη Γιουζάουα. Ο ήρωας ταξιδεύει με το τραίνο και στην πρώτη φράση του μυθιστορήματος μόλις έχουν περάσει ένα τούνελ και βρίσκονται ξαφνικά στη χώρα του χιονιού.
Αυτή η περιοχή είναι γνωστή ως η άλλη όψη της Ιαπωνίας, και κρύοι άνεμοι, με προέλευση από τη Σιβηρία, τη διατρέχουν. Περνάμε έτσι από την πρωτεύουσα στον παράξενο και άγριο κόσμο των βουνών, από έναν κόσμο σε έναν άλλο κόσμο, σε μια διάσταση εξωπραγματική που εισάγεται από την πρώτη σελίδα με καθρεφτίσματα, μακρινά φώτα και μάτια που λάμπουν επάνω σε τζάμια σχηματίζοντας διπλοτυπίες με το νυχτερινό τοπίο.
Ο Καουαμπάτα δίνει πρόσθετες διαστάσεις και έμφαση στις εικόνες ομορφιάς και απόκοσμου που θέλει να δημιουργήσει. Φως, τραίνο, ηλεκτρικό, η κόρη του ματιού της Γυόκο πάνω σε μια μακρινή λάμψη, το καινούργιο στην υπηρεσία της ομορφιάς. Ακόμα και η βία είναι απλώς μέρος ενός κόσμου αντιθέσεων και υπάρχει κι αυτή για μερικές μόνο στιγμές πριν ο γαλαξίας τα καταπιεί όλα μέσα του. Ο έρωτας τρεμοπαίζει αβέβαιος στις καρδιές, στα μάτια, στα σώματα.
Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων συναντάει το Ζεν των στιγμών ενώνοντάς τες σε ένα τώρα που έχει καταπιεί παρελθόν και μέλλον και παραπαίει ανάμεσα σε θάμπωμα και μελαγχολία. Η ένωση με τη φύση, με το ερωτικό σώμα και τελικά με το σύμπαν είναι μοιραία στη βίωσή της και αφήνει τους ήρωες χωρίς δέρμα και χωρίς γιατρειά. Η απόσταση και η ψυχρότητα συναντούν το πάθος και την τρέλα, η φωτιά κατατρώει τα πάντα κάτω απ’ το παγωμένο βλέμμα του γαλαξία.
Η “Χώρα του χιονιού” είναι ένα από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα του Καουαμπάτα (Νόμπελ Λογοτεχνίας 1968) καθώς και ένα από τα μεγάλα αριστουργήματα της ιαπωνικής λογοτεχνίας.
Ξένη λογοτεχνία
Ο αφηγητής, ένας επιστήμονας που έχει παραμορφωθεί φρικτά σε εργαστηριακό ατύχημα, είναι ένας άνθρωπος που έχει χάσει το πρόσωπό του και, μαζί με αυτό, τη σύνδεσή του με τους άλλους ανθρώπους. Από φόβο μήπως αποκαλυφθούν οι συνεχώς επιδεινούμενες πληγές του προσώπου του, τυλίγει με επιδέσμους το κεφάλι του, άλλα καταλαβαίνει ότι η μουμιοποιημένη όψη του απωθεί τους ανθρώπους. Ακόμη και η γυναίκα του πλέον τον αποστρέφεται. Η μόνη του διέξοδος για να επιστρέψει στον κόσμο των ανθρώπων είναι να δημιουργήσει μια μάσκα τόσο τέλεια ώστε να μην είναι αντιληπτή. Σύντομα όμως διαπιστώνει ότι μια τέτοια μάσκα είναι κάτι περισσότερο από μια απλή μεταμφίεση που κρύβει μόνο τις πληγές του: είναι ένας άλλος εαυτός – ένας εαυτός ικανός για τα πάντα. Παρακολουθώντας την αφήγηση μέσα από το ημερολόγιο και τις σημειώσεις του κεντρικού χαρακτήρα, το Πρόσωπο του άλλου είναι ένας τρομακτικός, καφκικός, αδυσώπητος προβληματισμός πάνω στη φύση, την ταυτότητα, τη μεταμόρφωση και τον κοινωνικό εξοστρακισμό.
Στο Πρόσωπο του άλλου ο Αμπέ αναλαμβάνει την αμείλικτη διερεύνηση του προσώπου όχι μόνο σε επίπεδο πλοκής αλλά επίσης στο επίπεδο της φόρμας που διαμορφώνει την πλοκή, σαν να προσπαθεί να σχίσει το δέρμα του προσώπου και τις εκφράσεις του. Η γραφή προσπαθεί να αποδώσει την ψυχική διαταραχή του ηρώα και τις θολωμένες σκέψεις του.
Σε αυτό το σκληρό και συναρπαστικό μυθιστόρημα βλέπουμε το παλιό, αιώνιο ζήτημα της ταυτότητας. Ποιος είναι το πραγματικό εγώ και τι αποκαλύπτει; Η μάσκα κρύβει την παλιά ταυτότητα ή μήπως δημιουργεί μια καινούργια; Σύγχρονη εκδοχή με τον τρόπο της του Δρ Τζέκυλ και κ. Χάυντ, το Πρόσωπο του άλλου έχει σημειώσει από τη δημοσίευσή του αδιάλειπτη επιτυχία.
Ξένη λογοτεχνία
Στο Με λένε Ευρώπη ο Γκαζμέντ Καπλάνι αφηγείται τη ζωή ενός συνηθισμένου μετανάστη και τη σχέση του με μια καινούργια χώρα και κουλτούρα. Είναι το μυθιστόρημα μιας αναγέννησης: η ανακάλυψη μιας άλλης γλώσσας, οι κρυφές σημασίες πίσω από τις πιο κοινές λέξεις και εκφράσεις, η εξερεύνηση της ξενότητας του μετανάστη σε μια ελληνική κοινωνία που φοβάται και εκπλήσσεται από την ξαφνική παρουσία του Άλλου. Μια ανεξάντλητη περιέργεια προς όλους εκείνους που, όπως κι αυτός, έπρεπε να εφεύρουν έναν νέο εαυτό, ένα νέο παρόν, οδηγεί τον αφηγητή να προσκαλεί άλλους μετανάστες/μετανάστριες που έρχονται από τις τέσσερις γωνιές του κόσμου να αφηγούνται τις πολλές φορές έκκεντρες διαδρομές τους, όπου συνυπάρχουν η απελπισία και η ελπίδα, η παραίτηση και η επιμονή, ο σπαραγμός κι η ανθρώπινη ομορφιά.
Οι σελίδες αυτού του μυθιστορήματος ανήκουν στις πιο παραστατικές που έχουν γραφτεί για αυτήν την τόσο συγκλονιστική εμπειρία της αλλαγής γλώσσας και την κατάκτηση της ελληνικής. Γραμμένο στα ελληνικά πριν από 14 χρόνια στην Αθήνα και ξαναγραμμένο πρόσφατα στο Σικάγο των ΗΠΑ, το Με λένε Ευρώπη επιβεβαιώνει τον Καπλάνι ως έναν από τους πιο ξεχωριστούς και ταλαντούχους ελληνόφωνους (ξένους) συγγραφείς. Ένα ταλέντο που τον καθιστά μία από τις πιο πολύτιμες και κοσμοπολίτικες φωνές της σύγχρονης βαλκανικής λογοτεχνίας.
Ελληνική λογοτεχνία
Στο «Τέλος Πάντων» ο Αχιλλέας ΙΙΙ αποφασίζει να καταστρέψει τον κόσμο, και μάλιστα όχι μία φορά αλλά είκοσι τέσσερις. Με αφορμή τη συντέλεια, δημιουργεί και παρουσιάζει ένα πλήθος από παράξενους –ή όχι και τόσο παράξενους, τελικά– κόσμους, στους οποίους τίποτα δεν είναι αδύνατο. Με το τέλος των πάντων να μοιάζει περισσότερο με ευκαιρία παρά με απειλή, οι γνωστοί κανόνες ανατρέπονται και κάθε Αποκάλυψη οδηγεί σε περισσότερες αποκαλύψεις, καθιστώντας ξεκάθαρο ότι, ως γεγονός, το ίδιο το Τέλος έχει πολύ μικρότερη σημασία και ενδιαφέρον από όλα όσα μπορούν να συμβούν μέχρι να φτάσει κανείς σε αυτό.
Στα διηγήματα του βιβλίου αυτού, ο κόσμος ολόκληρος εξετάζεται στο μικροσκόπιο, παρατηρείται μέσω τηλεσκοπίου, διηθίζεται περνώντας μέσα από διαφορετικά φίλτρα, αλλάζει μορφή μπροστά σε παραμορφωτικούς καθρέφτες κάθε είδους, διαλύεται και επανασυντίθεται άπειρες φορές, και παρουσιάζεται ως σταυροδρόμι στο οποίο το παράδοξο, το χιούμορ και η κριτική θεώρηση της πραγματικότητας συναντιούνται και παρασύρουν τον αναγνώστη σε ένα διαφορετικό λογοτεχνικό σύμπαν, όπου τα πάντα υπακούουν μέχρι τέλους σε έναν και μοναδικό κανόνα, εκείνον που ορίζει ότι «Δεν ισχύει κανένας κανόνας».
Ιστορία
Η συνεργασία με τον κατακτητή χαρακτήρισε την καθημερινότητα σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη. Πολιτικοί, στρατιωτικοί, επιχειρηματίες, δήμαρχοι, δικαστές, ιερείς, δημοσιογράφοι, συνεργάστηκαν στενά με τις αρχές κατοχής, για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Η αρχικά διαφαινόμενη νίκη της Γερμανίας στον πόλεμο, ο αντικομμουνισμός, η απόκτηση γρήγορου και εύκολου πλούτου, η ιδεολογική ταύτιση με την εθνικοσοσιαλιστική Γερμανία και τη φασιστική Ιταλία, η ανάγκη επιβίωσης, ήταν μερικοί από αυτούς.
Στην Ελλάδα, αν και έχουν περάσει 80 ολόκληρα χρόνια από το τέλος της κατοχής, το ζήτημα της συνεργασίας με τον κατακτητή εξακολουθεί να αποτελεί θέμα-ταμπού. Αυτό είναι αποτέλεσμα της πολιτικής λήθης που ακολούθησαν όλες οι μεταπολεμικές κυβερνήσεις, στην προσπάθειά τους να διαχειριστούν τις πολιτικές συνέπειες του πρωτόγνωρου, σε ένταση και έκταση, συλλογικού τραύματος που προκάλεσε στην ελληνική κοινωνία η συνεργασία. Η συνεργασία με τον κατακτητή υπήρξε η αφετηρία του νέου διχασμού, ο οποίος, με τη συμβολή και άλλων παραγόντων, οδήγησε στις εμφύλιες συγκρούσεις της κατοχής, των Δεκεμβριανών και τελικά στον εμφύλιο πόλεμο της δεκαετίας του 1940.
Στο βιβλίο αυτό παρακολουθούμε την πολιτική, οικονομική και ένοπλη συνεργασία με τον κατακτητή, όπως εκδηλώθηκε στον νομό Αττικής. Μέσα από τη μελέτη αρχείων που για πρώτη φορά δημοσιοποιούνται, περιγράφεται η δράση αυτών που συνεργάστηκαν, εξετάζονται οι λόγοι και οι μηχανισμοί ανάπτυξης του φαινομένου της συνεργασίας καθώς και οι πολιτικές και οικονομικές συνθήκες που ευνόησαν την εμφάνισή τους.
Οι πολιτικές που ακολούθησαν οι τρεις ελληνικές κατοχικές κυβερνήσεις, ο ρόλος εμπόρων, βιομηχάνων, πολιτικών μηχανικών και άλλων στις οικονομικές συναλλαγές με τους κατακτητές, η δράση της Ελληνικής Βασιλικής Χωροφυλακής, των Ταγμάτων Ασφαλείας, των Ελλήνων πρακτόρων των Es-Es και άλλων, που συγκρότησαν το ένοπλο σκέλος της συνεργασίας, και η δικαστική τους αντιμετώπιση μετά το τέλος της κατοχής, βρίσκονται στο επίκεντρο αυτής της μελέτης.