Ελληνική λογοτεχνία
Βιογραφία μιας Αυτοκρατορίας. Κυβερνώντας Οθωμανούς σε μια εποχή επαναστάσεων
Μέσα από το φακό της «μικροϊστορίας» ενός Φαναριώτη, του Στέφανου Βογορίδη, που έμεινε πιστός στον σουλτάνο (παρότι ο αδερφός του υπήρξε ένθερμος οπαδός της ελληνικής επανάστασης και επιστήθιος φίλος του Κοραή), το βιβλίο ανιχνεύει τη «μεγάλη», συναρπαστική και από πολλές απόψεις άγνωστη ιστορία της φαναριώτικης κοινότητας –μιας από τις πιο προβεβλημένες και πιο ιδιότυπες ελίτ των Βαλκανίων– σκιαγραφώντας τα ευρύτατα δίκτυα, υπεράνω εθνοτικών, θρησκευτικών και θεσμικών συνόρων, στα οποία κινήθηκε.
Ρίχνει έτσι νέο φως στην κρίση και τη μεταβολή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στις αρχές του 19ου αιώνα, μια κρίσιμη περίοδο που σηματοδοτεί τις παραμονές των δυτικότροπων μεταρρυθμίσεων του Τανζιμάτ και τις απαρχές τριών διακριτών ιστοριών: του εθνικισμού στα Βαλκάνια, του αυτοκρατορικού εκσυγχρονισμού στην Κωνσταντινούπολη και της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας στη Μέση Ανατολή. Το αποτέλεσμα είναι μια ευρέος φάσματος ανάλυση της διακυβέρνησης ως ζωντανής εμπειρίας σε μια ιστορική στιγμή κατά την οποία φαίνεται να απουσίαζε ένα σαφές σχέδιο εξουσίας.
Ξένη λογοτεχνία
Πιθανόν να είμαι από αυτούς τους λίγους που δεν προτίθενται να χαρακτηρίσουν τη μετάφραση των συγκεκριμένων ποιημάτων του Τ. Σ. Έλιοτ ως μια επίπονη εργασία ή να προσδώσουν σ’ αυτό το μεταφραστικό έργο τον χαρακτήρα μιας μεγάλης, συστηματικής και πολύπλοκης ενασχόλησης με τις χιλιάδες σελίδες των ακαδημαϊκών και κριτικών αναλύσεων, που ομολογώ πως αναγκάστηκα να συμβουλευτώ, όχι όμως για να τις εγκλείσω στο παραδοθέν έργο, αλλά για να βεβαιώσω πως η δική μου ανάγνωση είναι μια άλλη ανάγνωση, που απευθύνεται σε άλλους αναγνώστες, ογδόντα ένα χρόνια μετά την παράδοση της μετάφρασης της Έρημης Χώρας του Γιώργου Σεφέρη στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό.
Η μετάφραση της Έρημης Χώρας ήταν κυρίως μια οφειλή προς τον εαυτό μου, μια οφειλή που είχα τολμήσει να υποσχεθώ ως έφηβος στις συνομιλίες μου με τους νεκρούς ποιητές που οδήγησαν μέχρι σήμερα τη γλώσσα μου, αλλά θα κρατήσω κρυμμένα κι εγώ από την πλευρά μου ένα δυο ακόμη στοιχεία που δεν έχω ξοφλήσει και που αν ζήσω θα τα πραγματοποιήσω, αλλιώς θα συνεχίσουν να βρίσκονται σε ημιτελή κατάσταση και σε μορφή σπαραγμάτων δεξιά κι αριστερά.
Ξένη λογοτεχνία
Ο Μπάρνεϋ δεν έχει κάνει και λίγα πράγματα στη ζωή του. Επιτυχημένος τηλεοπτικός παραγωγός, έζησε έντονα νεανικά χρόνια στο Παρίσι, αγαπάει τις γυναίκες, τα πούρα και το ποτό, παντρεύτηκε τρεις φορές, έχει τρία παιδιά, απεχθάνεται τους συγγραφείς και εξοργίζεται ιδιαίτερα με όσους αμφισβητούν τον κόσμο της εικόνας που ο ίδιος υπηρετεί. Και να που το βιβλίο κάποιου άσπονδου φίλου της νεανικής του ζωής κατηγορεί τον Μπάρνεϋ για μύρια όσα, ακόμα και για φόνο. . . Έτσι ο ήρωάς μας αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει τα όπλα του αντιπάλου του. Θα πάρει μολύβι και χαρτί και θα γράψει την αυτοβιογραφία – απολογία της ζωής του.
Θυμωμένος αλλά συναισθηματικός, έχοντας επίγνωση πως σε λίγο βυθίζεται στα σκοτάδια της νόσου του Αλτσχάιμερ, ο υπέροχος Μπάρνεϋ, συγκινητική και κωμική φιγούρα μαζί, επιτρέπει στον μεγάλο Καναδό συγγραφέα να συνθέσει μιαν ελεγεία για το κάποτε πολυπολιτισμικό Μόντρεαλ και έναν ύμνο στη ζωή και στην ανεκτικότητα με γενναιοδωρία αλλά και κριτική διάθεση, με χιούμορ στα όρια του σαρκασμού αλλά και με απέραντη τρυφερότητα.
Ελληνική λογοτεχνία
Η λογοτεχνία στο πανεπιστήμιο. Η συγκρότηση της επιστήμης της νεοελληνικής φιλολογίας (1942-1982)
Τα συγκλονιστικά γεγονότα της δεκαετίας του 1940, καθώς και η ριζική εθνική και κοινωνική κρίση που προκάλεσαν, έστρεψαν το ενδιαφέρον στη μελέτη της ιστορίας και της λογοτεχνίας του Νέου Ελληνισμού. Κατά την περίοδο της Δικτατορίας και της Μεταπολίτευσης, το ενδιαφέρον για τη Νεοελληνική Λογοτεχνία εντάθηκε. Πώς αποτυπώνονται αυτές οι εξελίξεις στη μελέτη της λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο, στην εδραίωση και την ανάπτυξη δηλαδή της επιστήμης της Νεοελληνικής Φιλολογίας; Ανάπτυξη μιας επιστήμης σημαίνει προσδιορισμός της σχέσης της με τις όμορες επιστήμες, στην περίπτωσή μας την Αρχαία Ελληνική Φιλολογία και τη Νεότερη Ιστορία. Ανάπτυξη της επιστήμης σημαίνει, επίσης, σαφής διατύπωση των διαφορών της από συναφείς εξωπανεπιστημιακές δραστηριότητες, όπως η λογοτεχνική κριτική, αλλά και ανταπόκριση σε νέες προκλήσεις, όπως η θεωρία της λογοτεχνίας.
Το βιβλίο ιχνηλατεί την πορεία ανάπτυξης της Νεοελληνικής Φιλολογίας στις Φιλοσοφικές Σχολές Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Σε όλη του την έκταση τίθενται ερωτήματα όπως: Ποια είναι η επιστημονική σκευή με την οποία καλείται ο φιλόλογος να διδάξει; Ποιες είναι οι αντιλήψεις του (πεποιθήσεις, αξίες, προκαταλήψεις) περί λογοτεχνίας, περί γλώσσας, περί κριτικής και θεωρίας; Ποιο είναι το μορφωτικό κεφάλαιο που φέρει η μελέτη της σύγχρονης λογοτεχνίας σε σχέση με το απολύτως αδιαμφισβήτητο κεφάλαιο της αρχαιογνωσίας; Οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα δίνονται και ξαναδίνονται με διαφορετικές παραλλαγές σε κάθε χρονική στιγμή της υπό εξέταση περιόδου, και ίσως η αναψηλάφησή τους βοηθήσει στη συλλογική μας αυτογνωσία και στην αναζήτηση απαντήσεων που να ταιριάζουν στους δικούς μας καιρούς.
Φιλοσοφία
Τα “αρχεία Μπένγιαμιν” προσφέρουν μια νέα ανάγνωση των μειζόνων έργων του Μπένγιαμιν, αλλά και μεγάλου αριθμού μικρότερων κειμένων, βιβλιοκριτικών, σημειώσεων και επιστολών του. Στόχος του Τζέιμσον είναι να αναδειχθεί το γεγονός ότι ο Μπένγιαμιν υπήρξε ένας στοχαστής στο έργο του οποίου αποτυπώθηκε μια συνύπαρξη ή ποικιλία γλωσσικών πεδίων και φιλοσοφικών θεματικών που συχνά φαινόταν να έρχονται μεταξύ τους σε αντίφαση. Η ανάγνωση από τον Τζέιμσον του μπενγιαμινικού έργου επιτρέπει την κατανόηση της πολυσυζητημένης έντασης μεταξύ της μυστικιστικής ή θεολογικής πλευράς του Μπένγιαμιν και της πολιτικής του ροπής, αλλά και της διελκυστίνδας που υπήρξε για την κληρονομιά του μεταξύ των οπαδών του Σόλεμ, του Αντόρνο και του Μπρεχτ.
Τα πολιτικά του κίνητρα διαμορφώνονται από τη διαρκή προσήλωσή του στην πανταχού παρουσία της ιστορίας στο έργο του, από τα πιο σύντομα άρθρα μέχρι τα πιο φιλόδοξα έργα. Το ρητό πρόγραμμά του -«να μεταφέρει την κρίση στην καρδιά της γλώσσας», με άλλα λόγια να ανιχνεύσει την ταξική πάλη επί το έργον στα λογοτεχνικά φαινόμενα- απαιτεί από τον αναγνώστη να μεταφράσει ξανά τις εικόνες που στοίχειωναν τον Μπένγιαμιν, με πιο γνωστή την εικόνα των ερειπίων που αντικρίζει ο Angelus Novus του Kλέε.
«Επομένως, είναι λανθασμένο να συμπεράνουμε ότι οι φτερούγες του αγγέλου, κρατημένες ανοικτά όπως μια ομπρέλα σπασμένη σε μια θύελλα, σηματοδοτούν το ‘τέλος της ιστορίας’. Η εικόνα εκφράζει, αντ’ αυτού, την εμπειρία της ήττας, θέτοντας ένα αναπάντητο ερώτημα αναφορικά με τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να προσλάβουμε το μεσσιανικό συναίσθημα, ήτοι την ελπίδα καθ’ εαυτήν. Δεν έχει θέση σε ένα χρονικό σύστημα από το οποίο το μέλλον έχει αποκοπεί, και η φιλοσοφική του έκφραση εκφράζεται, ίσως, με τον καλύτερο τρόπο, μέσα από εκείνες τις τελευταίες σελίδες, στις οποίες ο Αλτουσέρ (ένας άλλος Μπλανκί, ίσως) επιχειρεί να σκεφτεί το άσκεπτο -το αστάθμητο. Από όλες αυτές τις διατυπώσεις, εντούτοις, η πιο πιστά μπενγιαμινική, ενδεχομένως, παραμένει η διαβεβαίωση του Κάφκα ότι η ελπίδα υπάρχει (αν και ‘όχι για εμάς’). Αυτό δεν είναι ένα ευτυχές τέλος, αλλά δεν είναι ούτε και το τέλος της ιστορίας».
Ξένη λογοτεχνία
Τον Νοέμβριο του 2019 ο Πωλ Μπ. Πρεθιάδο μιλά μπροστά σε 3.500 ψυχαναλυτές στο ετήσιο συνέδριο της Σχολής του φροϋδικού αιτίου στο Παρίσι. Στέκεται απέναντι στο επάγγελμα που τον αντιμετωπίζει ως ένα ψυχικά άρρωστο άτομο το οποίο πάσχει από δυσφορία φύλου και ξεκινά την ομιλία του αντλώντας έμπνευση από την Αναφορά σε μια Ακαδημία του Κάφκα, στην οποία ένας πίθηκος εξηγεί σε ένα επιστημονικό συνέδριο πώς, για να επιβιώσει στην ανθρώπινη κοινωνία, αναγκάστηκε να κλειστεί στο κλουβί της ανθρώπινης υποκειμενικότητας, να βυθιστεί στη θλίψη και τον αλκοολισμό.
Μιλώντας από το δικό του «μεταλλαγμένο» κλουβί, ο Πρεθιάδο επιχειρεί να δείξει ότι βρισκόμαστε σε μια εποχή κατά την οποία αλλάζει το επιστημολογικό παράδειγμα της έμφυλης διαφοράς και επομένως τα επιστημονικά εργαλεία και οι θεμελιώδεις έννοιες της ψυχανάλυσης βρίσκονται σε βαθιά κρίση. Η κρίση αυτή αποκαλύπτει την ιστορικότητα και άρα τη σχετικότητα των ψυχαναλυτικών εννοιών, καθώς και τις βαθιές σχέσεις τους με την πατριαρχία και την αποικιοκρατία. Ο Πρεθιάδο καλεί σε έναν ριζικό μετασχηματισμό των ψυχιατρικών και ψυχαναλυτικών λόγων και πρακτικών, υποστηρίζοντας μια νέα επιστημολογία που θα αποδέχεται την πολλαπλότητα των σωμάτων χωρίς να τα ανάγει στην αποκλειστικά ετεροφυλοφιλική αναπαραγωγική τους ικανότητα, και χωρίς να νομιμοποιεί την ετεροπατριαρχική και αποικιοκρατική βία.
Ξένη λογοτεχνία
Στις 2 Οκτωβρίου 1968, μόλις λίγες ημέρες πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Μεξικό, μια φοιτητική διαδήλωση στο Τλατελόλκο πνίγεται στο αίμα από την κυβέρνηση. Περισσότεροι από διακόσιοι φοιτητές και πολίτες σκοτώθηκαν από τα πυρά των αστυνομικών, ενώ εκατοντάδες τραυματίστηκαν. Το μεξικανικό κράτος φρόντισε να θάψει το γεγονός και κανείς δεν τιμωρήθηκε γι’ αυτό το έγκλημα.
Το Κίνημα του ’68 έχει καταρρεύσει και έχει οδηγηθεί σε μια οδυνηρή ήττα. Ο Νέστορ Ρίκα, ένας δημοσιογράφος που συμμετείχε στα γεγονότα, από το δωμάτιο ενός νοσοκομείου στην Πόλη του Μεξικού καλεί τους ήρωες της παιδικής του ηλικίας με σκοπό την εκδίκηση και την ανατροπή του καθεστώτος του Ντίας Ορντάς. Στο πλευρό του προστρέχουν, μεταξύ άλλων, ο Σάντοκαν και οι Τίγρεις της Μαλαισίας, οι Τρεις Σωματοφύλακες, οι Μάου Μάου, ο Σέρλοκ Χολμς και το σκυλί των Μπάσκερβιλ (αλλά όχι ο Γουότσον), ο Γουάιατ Ερπ και ο Ντοκ Χολιντέι για να συμμετάσχουν στη συνωμοσία…
Ελληνική λογοτεχνία
Ένας σκηνοθέτης βρίσκεται για λίγο στην Τεργέστη και ανακαλύπτει πως, κατά έναν ανεξήγητο τρόπο, η ζωή του συνδέεται με το πεπρωμένο του διάσημου Γερμανού αρχαιολόγου Βίνκελμαν, που δολοφονήθηκε στην ίδια πόλη το 1768· δύο διανοούμενοι αναζητούν ερωτική διέξοδο σε ένα μπαρ που προμηθεύει αλλοδαπές, αλλά η πολλά υποσχόμενη βραδιά τους τελειώνει άδοξα· μια τρυφερή ελεγεία για την πεθαμένη μητέρα του συγγραφέα και τον χαμένο παράδεισο της παιδικής ηλικίας· ένας «ευτυχής» οικογενειάρχης έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με τον πόνο μέσα από τη γνωριμία του με έναν απελπισμένο από τις ερωτικές του σχέσεις νεαρό· μια τυπική αθηναϊκή συντροφιά καλλιτεχνών και διανοουμένων επιδεικνύει όλη την κενοδοξία της κατά τη διάρκεια μιας συνάθροισης με εντελώς απρόσμενη κατάληξη.
Οι ήρωες του Αλέξανδρου Ίσαρη, πρόσωπα οικεία, που αντιμετωπίζουν εξίσου οικείες καταστάσεις και διλήμματα, είτε αυτά αφορούν την τέχνη είτε τη ζωή, συνειδητοποιούν αίφνης, κατά την εκτύλιξη της πλοκής των διηγημάτων, άλλοτε ότι βαδίζουν σε μοιραία μονοπάτια με άγνωστο προορισμό και άλλοτε ότι στο τέλος του δρόμου προβάλλει το πεπρωμένο με τη μορφή του υπαρξιακού κενού και της μοναξιάς. Με τρυφερότητα αλλά ενίοτε και με σαρκασμό, ο συγγραφέας παρακολουθεί την οδυνηρή πορεία τους προς τη συνειδητοποίηση της βαθύτερης όψης των πραγμάτων.
Ο Αλέξανδρος Ίσαρης χειρίζεται τα διαφορετικά θέματα των ιστοριών του με ιδιαίτερα επιδέξια αφηγηματική τεχνική και γλώσσα αξιοπρόσεκτα εύπλαστη και ευθύβολη: από το υποβλητικό ιστορικό φόντο και τη δυσοίωνη ατμόσφαιρα που δημιουργούν τα παιχνίδια της μοίρας στο διήγημα «Βίνκελμαν», τους ιλαροτραγικούς τόνους του «BAR VENUS», τη λεπτουργημένη αυτοβιογραφική αφήγηση της «Σβούρας» ως τη δραματική τεχνική του «Βέρθερου» και τη σάτιρα των σύγχρονων λογοτεχνικών ηθών στις «Πληγές της Μαρίας Κάλλας», ο συγγραφέας στήνει ένα στέρεο και αληθοφανές μυθοπλαστικό σύμπαν, χαρίζοντας στιγμές γνήσιας συγκίνησης.
Στο μεγάλο κάδρο, ο λόγος στον χορό μέσα από δεκαπέντε πρόσωπα που έγραψαν ή εξακολουθούν να γράφουν την ίδια την ιστορία μιας τέχνης που διόλου τυχαία ονομάστηκε ως «η κατ’εξοχήν τέχνη του 20ού αιώνα». Και να που μετράμε ήδη τη δεύτερη δεκαετία του επόμενου, με τη γλώσσα του σώματος να αναδεικνύεται σε καταλύτη μεταξύ διαφορετικών μορφών καλλιτεχνικής έκφρασης γεφυρώνοντας σύνορα και αποστάσεις.
Στο μικρό κάδρο, ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα με κάποιους από τους πρωταγωνιστές αυτής της πολύχρωμης δημιουργικής περιπέτειας : Πίνα Μπάους, Μωρίς Μπεζάρ, Τρίσα Μπράουν, Λουσίντα Τσάιλντς, Μερς Κάνινγκχαμ, Γιάν Φαμπρ, Ουίλλιαμ Φόρσαϊθ, Αν Τερέζα ντε Κέρσμαεκερ, Γίρζι Κύλιαν, Μαγκύ Μαρέν, Ζοζέφ Νατζ, Οχάντ Ναχαρίν, Λόιντ Νιούσον, Ζουζού Νικολούδη, Δημήτρης Παπαϊωάννου.
Εκπροσωπώντας διαφορετικές γενιές, εθνικότητες, αισθητικές αντιλήψεις, έρχονται με τις εξερευνήσεις τους να προσφέρουν το υλικό αυτής της αφήγησης -πολύτιμα θραύσματα στη στροφή του αιώνα- μέσα από κείμενα που γράφτηκαν από το 1987 έως σήμερα. Διαστέλλοντας τον χρόνο, γιατί έτσι ξεχνάμε πως όσα γράφουμε τώρα είναι ήδη παρελθόν. Άλλωστε, The show must go on! Για τον χορό με αγάπη.
Ο Τζον Τζ. Μερσχάιμερ, ένας από τους σημαντικότερους πολιτικούς επιστήμονες της εποχής μας, μας προσφέρει την πρώτη συστηματική ανάλυση του ψεύδους ως εργαλείου διακυβέρνησης, κατηγοριοποιώντας τα είδη, τις αιτίες και τα δυνητικά οφέλη και βλάβες. To αποτέλεσμα είναι ένα πλούσια ενημερωμένο και τεκμηριωμένο βιβλίο που θα αλλάξει τις αντιλήψεις μας σχετικά με το γιατί λένε ψέματα οι ηγέτες κρατών και οι κυβερνήσεις τους. Μπορούμε να καταδικάσουμε συλλήβδην τους πολιτικούς; Είναι το ψέμα ο βασικός τρόπος παραπλάνησης των πολιτών; Καμία διάκριση δεν είναι ίσως πιο σημαντική από αυτήν ανάμεσα στο ψέμα που απευθύνεται προς μια άλλη χώρα και στο ψέμα που απευθύνει κάποιος ηγέτης στον ίδιο του τον λαό.
Ο Μερσχάιμερ διαπίστωσε, για παράδειγμα, πως στις διακρατικές σχέσεις τα ψέματα είναι πιο σπάνια απ’ όσο νομίζουμε. Με δεδομένη την ατμόσφαιρα δυσπιστίας μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων, η απροκάλυπτη εξαπάτηση δύσκολα επιτυγχάνεται και επομένως σπάνια αξίζει τον κόπο να επιχειρηθεί. Επιπλέον, μερικές φορές φέρνει το αντίθετο από το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Ο Χρουστσόφ είπε ψέματα για το μέγεθος της πυραυλικής ισχύος της Σοβιετικής Ένωσης πυροδοτώντας την αμερικανική συσσώρευση πυραύλων. Ο Αϊζενχάουερ πιάστηκε να λέει ψέματα για τις κατασκοπευτικές πτήσεις των U-2 το 1960, γεγονός που ακύρωσε τη συνάντηση κορυφής με τον Χρουστσόφ.
Στην πραγματικότητα, οι ηγέτες παραπλανούν συχνότερα τον λαό τους παρά άλλες χώρες, συχνά με ολέθριες επιπτώσεις. Ακόμη κι αν η πρόθεση είναι ευγενής –ο Φραγκλίνος Ρούσβελτ, για παράδειγμα, το 1940 είπε ψέματα στον αμερικανικό λαό ότι γερμανικά υποβρύχια επιτέθηκαν στο αντιτορπιλικό «Γκριρ» ώστε να δρομολογήσει τον πόλεμο κατά του Χίλτερ–, αυτό μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε καταστροφή.
Ελληνική λογοτεχνία
Πάντα έβαζε προτεραιότητες στη ζωή της. Από μικρή. Από την πρώτη της επέμβαση, καταμεσής ενός χορταριασμένου οικοπέδου της παιδικής της ηλικίας, κρατώντας ένα σακουλάκι, επιτάχυνε τη διαδικασία της φύσης, γλιτώνοντας το μικρό γατάκι που υπέφερε από αυτό που η ίδια δεν άντεχε, τον πόνο…
Κι έτσι, μεγαλώνοντας αποφάσισε να γίνει γιατρός αναισθησιολόγος. Η διαχείριση του πόνου όμως την οδηγεί να ξεπεράσει τα όρια της ιατρικής ηθικής, θέτοντας το δίλημμα «ευεργέτης ή φονιάς;»
Πολύ σύντομα ακολουθούν η αποκάλυψη, η νέμεσις και η τιμωρία, και το κελί της φυλακής, απ’ όπου η ηρωίδα αφηγείται την ιστορία της ζωής της.
Μια ιστορία που γοητεύει αλλά και προβληματίζει.
Στο Δημαρχείο της Αθήνας, τον Φεβρουάριο του 1966, έγινε η πρώτη δημόσια συζήτηση για ένα επίμαχο πολεοδομικό θέμα, μια διαδικασία πρωτόγνωρη για εκείνη την εποχή. Αντικείμενό της: η προβληματική του μέλλοντος της παλιάς πόλης, της λεγόμενης Πλάκας.
Δύο αντιμαχόμενες προοπτικές -διατήρηση και προστασία της ιστορικής συνοικίας ή απαλλοτρίωση και κατεδάφιση, ώστε να διενεργηθούν ανασκαφές- πρόβαλαν ασυμβίβαστες. Αντιπαρέθεσαν τις απόψεις τους τότε αυθεντίες της αθηναϊκής διανόησης, πολεοδόμοι, αρχαιολόγοι, αισθητικοί αλλά και κάτοικοι της περιοχής.
Ο καταξιωμένος μελετητής της πολεοδομικής εξέλιξης της Αθήνας, καθηγητής, αρχιτέκτων-πολεοδόμος Αλέξανδρος Παπαγεωργίου-Βενετάς, φέρνει για πρώτη φορά στο φως τα εκτενή αδημοσίευτα πρακτικά εκείνης της ιστορικής συζήτησης, στην οποία συμμετείχε και ο ίδιος ως σύνεδρος, μαζί με εισαγωγή και σχόλια, καθώς και σπάνιο εικονογραφικό υλικό. Αναδεικνύεται έτσι μια ξεχασμένη αντιπαράθεση και διαβούλευση, σε μια κομβική στιγμή της ιστορίας της Πλάκας, μία δεκαετία πριν από την επιτυχή επέμβαση διάσωσής της, προσφέροντάς μας μια διερεύνηση της ταυτότητας αλλά και ανεπανάληπτης οντότητας της Αθήνας.