Ξένη λογοτεχνία
Η μέρα αρχίζει άσχημα για την Αδέλα, μια νεαρή Νεοϋορκέζα κουβανικής καταγωγής, όταν την παίρνει τηλέφωνο η μητέρα της Λορέτα. Οι δύο γυναίκες είναι πάνω από έναν χρόνο τσακωμένες, επειδή η κόρη όχι μόνο έχει μετακομίσει στο Μαϊάμι αλλά ζει και με έναν τύπο που η μητέρα δεν εγκρίνει, τον γοητευτικό Μάρκος από την Αβάνα, ο οποίος έχει φτάσει πρόσφατα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Μάρκος διηγείται στην Αδέλα ιστορίες από την παιδική του ηλικία στο νησί, τότε που ζούσε προστατευμένος μέσα σε μια ομάδα φίλων των γονιών του, γνωστή και ως Συμμορία. Κάποια στιγμή εκείνος της δείχνει μια φωτογραφία τραβηγμένη πριν από είκοσι πέντε χρόνια, μια σημαδιακή εικόνα από την τελευταία φορά που βρέθηκαν όλοι μαζί. Εκείνη, που είχε ένα προαίσθημα ότι η μέρα της θα στράβωνε, ανακαλύπτει ανάμεσα στα πρόσωπα και κάποιο που της είναι οικείο. Και τότε μια άβυσσος ανοίγεται κάτω από τα πόδια της.
Στο νέο του μυθιστόρημα ο Λεονάρδο Παδούρα μιλάει για τους Κουβανούς που επιβίωσαν στην εξορία και στη διασπορά, σε μέρη όπως η Βαρκελώνη, η βορειοδυτική άκρη των ΗΠΑ, η Μαδρίτη, το Πουέρτο Ρίκο, το Μπουένος Άιρες. Τι έκανε η ιστορία σε αυτούς τους ανθρώπους που κάποτε είχαν αγαπηθεί τόσο πολύ; Τι συνέβη με αυτούς που έφυγαν αλλά και με όσους αποφάσισαν να μείνουν; Πώς τους άλλαξε ο χρόνος; Θα τους ξαναφέρει κοντά ο μαγνητισμός που ασκεί το αίσθημα του ανήκειν και η δύναμη των συναισθημάτων; Ή μήπως είναι όλοι τους πια σαν σκόνη στον άνεμο; Ένα βιβλίο για το τραύμα της διασποράς και τη ρήξη των σχέσεων, και παράλληλα ένας ύμνος στη φιλία, στους αόρατους και πανίσχυρους δεσμούς της στοργής και της εμπιστοσύνης, στην αφοσίωση που έρχεται από παλιά. Ένα ακόμη θαυμάσιο, συγκινητικό έργο από τον Λεονάρδο Παδούρα.
Ξένη λογοτεχνία
Η χηµικός Ελίζαµπεθ Ζοτ απέχει πολύ από τη µέση γυναίκα. Μάλιστα, η Ελίζαµπεθ Ζοτ θα ήταν η πρώτη που θα επεσήµαινε πως δεν υπάρχει µέση γυναίκα. Βρισκόµαστε όµως στις αρχές της δεκαετίας του ’60, και η ανδροκρατούµενη οµάδα της στο Ινστιτούτο Ερευνών Χέιστινγκς στο οποίο εργάζεται έχει µια εντελώς αντιεπιστηµονική άποψη για την ισότητα. Με εξαίρεση το µεγάλο αστέρι της επιστηµονικής κοινότητας, τον Κάλβιν Έβανς, υποψήφιο για το Βραβείο Νόµπελ. Ο Έβανς είναι µοναχικός, ιδιοφυής, συµπονετικός αλλά και άγαρµπος. Και την ερωτεύεται, µα για τι άλλο, για το µυαλό της. Πραγµατική χηµεία!
Όπως όµως η επιστήµη, έτσι και η ζωή είναι απρόβλεπτη. Μερικά χρόνια αργότερα η Ελίζαµπεθ Ζοτ θα βρεθεί ανύπαντρη, µε ένα παιδί κι έναν σκύλο, να παρουσιάζει –όλως παραδόξως– την πιο επιτυχηµένη εκποµπή µαγειρικής της τηλεόρασης. Η ασυνήθιστη προσέγγισή της απέναντι στη µαγειρική αποδεικνύεται επαναστατική. Όσο όµως το κοινό της µεγαλώνει τόσο µεγαλώνει και η δυσαρέσκεια ορισµένων. Γιατί απ’ ό,τι φαίνεται η Ελίζαµπεθ Ζοτ δεν µαθαίνει στις γυναίκες µόνο τα µυστικά της κουζίνας, αλλά κυρίως τους µαθαίνει ότι η θέση µιας γυναίκας είναι έξω από αυτήν. Τις προκαλεί να αλλάξουν τρόπο ζωής.
Ξένη λογοτεχνία
Το Σανταράμ είναι ένα ημιαυτοβιογραφικό μυθιστόρημα που παραπέμπει σε αντίστοιχα επικά έργα (Λόρενς Ντάρελ, Χέρμαν Μέλβιλ). Ο αφηγητής είναι φυγάς. Μετά το χωρισμό του από τη γυναίκα του και την αδυναμία επαφής με την κόρη του, η ζωή του μεταμορφώθηκε σε μια σκοτεινή άβυσσο. Ήταν νεαρός ερευνητής της φιλοσοφίας κι εξαιρετικός πολιτικός ακτιβιστής στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, αλλά έγινε ένας επαναστάτης που έπνιξε τα ιδανικά του στην ηρωίνη, ένας φιλόσοφος που έχασε την ακεραιότητά του στο έγκλημα, ένας ποιητής που έχασε την ψυχή του σε μια φυλακή υψίστης ασφαλείας, ένας από τους πλέον καταζητούμενους ανθρώπους στην Αυστραλία.
Είχε καταδικαστεί σε 19 χρόνια φυλάκιση για ένοπλη ληστεία, αλλά δραπέτευσε από τη φυλακή υψίστης ασφαλείας του Πέντριτζ. Κατέφυγε στη Βομβάη, μέσα στην απίστευτη ποικιλία του όχλου της, μ’ ένα διαβατήριο που είχε το όνομα κάποιου Λίντσεϊ και μια πρωτόφαντη χαρά να σκιρτάει στην καρδιά του. Στη Βομβάη η μοίρα έριξε τα χαρτιά της για τον αφηγητή. Εκεί, θα αποκτήσει ένα καινούργιο όνομα στο εξής θα τον αποκαλούν Σανταράμ, άνθρωπο της ειρήνης του Θεού.
Ξένη λογοτεχνία
Βερολίνο, 1933: Η στάση του διεθνούς τύπου μπροστά στον Χίτλερ
Ένας Γερμανός Μουσολίνι.
Τρεις λέξεις.
Οι τρεις αυτές λέξεις έχουν ξεθαφτεί από μια αμερικανική εφημερίδα της δεκαετίας του 1920. Είναι ίσως η πρώτη μνεία του Χίτλερ στον αμερικανικό Τύπο. Το άρθρο, στις μέσα σελίδες της εφημερίδας, είναι γραμμένο αμέσως μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Χίτλερ στο Μόναχο (1923), ένα συμβάν που δεν προκάλεσε ιδιαίτερη αίσθηση. Ένας ασήμαντος σαματάς σε μπιραρία, στη νότια μητρόπολη της μεγάλης ηττημένης του Μεγάλου Πολέμου. Μερικοί νεκροί, μερικοί τραυματίες, ένας μυστακοφόρος ταραξίας ο οποίος φυλακίστηκε για κάμποσους μήνες και εκμεταλλεύτηκε τη φυλάκισή του για να γράψει ένα ακαταλαβίστικο συνονθύλευμα που έσταζε μίσος, το Mein Kampf: εν κατακλείδι, ένα επεισόδιο χωρίς προεκτάσεις. Ο Τύπος θα ξυπνήσει δέκα χρόνια αργότερα, όταν θα είναι πολύ αργά. Και ούτε καν τότε.
Ξένη λογοτεχνία
Ο Εμίλ Ζάτοπεκ, ο θρυλικός δρομέας των μεγάλων αποστάσεων, για πολλούς διεκδικεί επάξια τον τίτλο του πιο σημαντικού ολυμπιονίκη όλων των εποχών. Η ικανότητα που είχε ο άνθρωπος αυτός να διευρύνει τα όριά του, την ίδια την αντοχή του σώματός του, τον ανέδειξε ως έναν από τους κορυφαίους αθλητές της σύγχρονης ιστορίας. Το 1948, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου, όταν κέρδισε την κούρσα των δέκα χιλιομέτρων αλλά στην αντίστοιχη των πέντε χιλιομέτρων τερμάτισε δεύτερος, δεν ικανοποιήθηκε απολύτως. Όμως το κατόρθωμά του λίγα χρόνια αργότερα, το 1952, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ελσίνκι, εκεί όπου κατέκτησε τρία χρυσά μετάλλια, στα πέντε χιλιόμετρα, στα δέκα χιλιόμετρα και στον μαραθώνιο, αποτελεί ένα σπουδαίο επίτευγμα άνευ προηγουμένου. Η εντυπωσιακή του επιτυχία τον κατέστησε τότε εθνικό ήρωα.
Νωρίτερα ωστόσο, ο Ζάτοπεκ είχε ήδη προλάβει να επιδείξει και το ποιόν του χαρακτήρα του, την ευθύτητα, την ακεραιότητα και το θάρρος του σε ένα άλλο κρίσιμο επίπεδο, ως δημόσιο πρόσωπο. Αντιστεκόμενος με τον τρόπο του στο κομμουνιστικό καθεστώς της χώρας του και πιέζοντάς το αποτελεσματικά, κατάφερε να βοηθήσει ουσιαστικά τον συναθλητή του Στάνισλαβ Γιούνγκβιρτ. Τον τελευταίο τον άφησαν εντέλει να συμμετάσχει σε εκείνη την ολυμπιάδα, παρότι ήταν αποκλεισμένος για πολιτικούς λόγους. Στο Ζάτοπεκ, αυτό το ατμοσφαιρικό και συναρπαστικό graphic novel με φόντο την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, ο Γιαν Νόβακ με τις λέξεις του και ο Γιάρομιρ 99 με τις εικόνες του αναπλάθουν την πορεία ενός εμβληματικού αθλητή ο οποίος εξακολουθεί να εμπνέει και να συγκινεί, από την πρώτη του συνάντηση με την ακοντίστρια Ντάνα Ίνγκροβα, τη μοναδική αγάπη της ζωής του, μέχρι όλα όσα δημιούργησαν τη στέρεη, πολύτιμη και επίκαιρη κληρονομιά του.
Ξένη λογοτεχνία
Η Λεϊλά Μετζνούν, μια νεαρή ιδεαλίστρια που εργάζεται για λογαριασμό μιας αμερικανικής ΜΚΟ, βλέπει κάτι που δεν θα έπρεπε να δει, σ’ ένα απομονωμένο δάσος στα σύνορα της Βιρμανίας με την Κίνα.
Ο Λίο Κρέιν, γόνος πάμπλουτης οικογένειας που οι θεωρίες συνωμοσίας δεν τον αφήνουν αδιάφορο, πέφτει και χτυπάει με το ποδήλατό του στον δρόμο για τη δουλειά του, στο Πόρτλαντ του Όρεγκον. Το ατύχημα συμβαίνει κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες. Τελικά, καταφέρνει να φτάσει στον χώρο εργασίας του, αλλά την ίδια μέρα απολύεται.
Ο Μαρκ Ντέβεροου, διάσημος συγγραφέας βιβλίων αυτοβοήθειας, ξέρει πολύ καλά πόσο ανόητες είναι οι συνταγές του και ψάχνει απεγνωσμένα να κάνει κάτι καλύτερο στη ζωή του.
Αυτό που συνδέει τους τρεις ήρωες -και το οποίο αρχικά αγνοούν- είναι ότι έχουν τραβήξει την προσοχή των ανθρώπων της Επιτροπής, μιας μυστικής οργάνωσης αποτελούμενης από μεγιστάνες των επιχειρήσεων και πανίσχυρους ιδιοκτήτες των ΜΜΕ, που δραστηριοποιείται σε όλο τον κόσμο, προσπαθώντας να ελέγξει τα προσωπικά δεδομένα και την αποθήκευση και μεταφορά των πληροφοριών, και να ιδιωτικοποιήσει τα πάντα. Καθένας τους θα λάβει μέρος με τον τρόπο του στην επιχείρηση αντίστασης κατά της Επιτροπής, η οποία ενορχηστρώνεται από μια κολεκτίβα ευρηματικών χάκερ ακτιβιστών και βασίζεται σε ριζοσπαστικές πολιτικές ιδέες, κλασικές μεθόδους κατασκοπείας και εντυπωσιακή τεχνολογία αιχμής.
Η Λεϊλά, ο Λίο και ο Μαρκ θα κληθούν στην πορεία να παλέψουν με τους προσωπικούς τους δαίμονες, να επαναξιολογήσουν τις αρχές που νοηματοδοτούν τη ζωή τους και να επαναπροσδιορίσουν τις πεποιθήσεις τους για την αγάπη και τη φιλία, όπως επίσης και τη σχέση τους με τις οικογένειες και τις κοινότητές τους. Αντλώντας τις επιρροές του από τη λαϊκή κουλτούρα και τον κινηματογράφο, τη φιλοσοφία και τη σύγχρονη τεχνολογία, τον Νιλ Στίβενσον και τον Φίλιπ Ντικ, τον Ντον ΝτεΛίλο και τον Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας, το “Ουίσκυ Τάνγκο Φόξτροτ” είναι ένα τολμηρό, πρωτότυπο και με έντονο σασπένς μυθιστόρημα, το οποίο παρουσιάζει με ευρηματικό και ίσως προφητικό τρόπο τους κινδύνους και τις προοπτικές που κρύβουν οι ονλάιν ζωές μας.
Ελληνική λογοτεχνία
Ένα απρόσμενο γράμμα από τη Γερμανία θα αναστατώσει τον Πετρόκαμπο. Το ξεχασμένο, όλο πέτρες και σκορπιούς, χωριό στην ενδοχώρα. Κάποτε διέθετε προοπτικές ευημερίας σαν κεφαλοχώρι, όμως μετά ακολούθησε κι αυτό τη μοίρα άλλων ελληνικών χωριών. Παρ’ όλα αυτά, διατηρούσε μια αποκλειστικότητα άγνωστη στους πολλούς: την υπνοβασία. Με το γράμμα, απέκτησε και μια δεύτερη, χάρη στον αποστολέα, τον Απόστολο (Λάκη) Μπούγα, γιο της θρυλικής μαμής Σεβαστιανής, που είχε αναδειχθεί σε αστέρα ερωτικών ταινιών. Έφυγε σχεδόν παιδί από το χωριό για τη Γερμανία, όπου και διέπρεψε. Ετοιμοθάνατος, συντάσσει τη διαθήκη του, αφήνοντας τη σχεδόν αμύθητη περιουσία του στον Πετρόκαμπο. Με προϋποθέσεις. Πρώτη και καλύτερη, από μια άποψη, να ιδρυθεί μουσείο στο όνομά του με τις καλλιτεχνικές επιδόσεις του – και όχι μόνο.
Αποδέκτης της επιστολής με τα καυτά νέα, ο μακρινός (και μόνος εν ζωή) συγγενής του στο χωριό, ο Πέτρος Μακκαβαίος. Ο Μακκαβαίος, που θα γίνει ο «συναισθηματικός κρίκος» μεταξύ του αείμνηστου σταρ και των φιλόδοξων έργων στον Πετρόκαμπο, μόλις διάβασε τις επιθυμίες του Απόστολου, ένιωσε κάτι παραπάνω από ρίγος να διατρέχει τη ραχοκοκαλιά του. Κι ας ήταν Ιούλιος, κατακαλόκαιρο. Διαισθάνθηκε αμέσως ότι η ζωή του θα άλλαζε, χωρίς όμως να φαντάζεται πόσο. Γιατί μιας τέτοιας ευεργεσίας… μύρια άλλα περίεργα έπονται. Όταν μάλιστα στην ιστορία ανακατευτεί και η Σανγκάη, ε, τότε τα πράγματα υπερβαίνουν προκλητικά τη φαντασία ενός συνηθισμένου μοναχικού άντρα που δροσιζόταν με λεμονάδες…
Γενικά
Στο πρώτο μυθιστόρημά του μετά τη βράβευσή του με το Νομπέλ (2017), ο Καζούο Ισιγκούρο αφηγείται την ιστορία της Κλάρας, μιας Τεχνητής Φίλης με εκπληκτική παρατηρητικότητα και ιδιαίτερη ευαισθησία, η οποία από τη θέση της στο κατάστημα, όπου πωλείται, παρακολουθεί με προσοχή τη συμπεριφορά όσων έρχονται για να ρίξουν μια ματιά, αλλά και όσων περνούν απ’ έξω, στον δρόμο. Και ελπίζει πως σύντομα κάποιος θα τη διαλέξει.
Ένα βαθιά συγκινητικό βιβλίο που μας προσφέρει μια μοναδική άποψη του διαρκώς μεταβαλλόμενου κόσμου μας μέσα από τα μάτια μιας αξέχαστης αφηγήτριας. Η αριστοτεχνικά συγκρατημένη πρόζα του Ισιγκούρο ενισχύει τη συναισθηματική δύναμη και τη σπάνια τρυφερότητα του κειμένου, που διερευνά το πλέον θεμελιώδες ερώτημα: Τι σημαίνει στ’ αλήθεια ν’ αγαπάς;
Ξένη λογοτεχνία
Ατενίζοντας ατρόμητα την άβυσσο της σκλαβιάς, το κλασικό αυτό μυθιστόρημα μεταμορφώνει την Ιστορία σε μια αφήγηση υποβλητική σαν έπος, βίαιη σαν πολεμικό τραγούδι, τρυφερή σαν νανούρισμα.
Η Σιθ γεννήθηκε σκλάβα στον Νότο και δραπέτευσε στο Οχάιο, ωστόσο δεκαοκτώ χρόνια αργότερα δεν είναι ακόμη ελεύθερη. Την κατατρύχουν οδυνηρές αναμνήσεις από το Φιλόξενο Σπιτικό, το όμορφο αγρόκτημα που έγινε για την ίδια και τους συντρόφους της ο τόπος της απόλυτης φρίκης. Το καινούργιο της σπίτι το στοιχειώνει το φάντασμα του μωρού της που πέθανε χωρίς όνομα, από τα ίδια της τα χέρια, με μία μονάχα λέξη χαραγμένη στην ταφόπλακά του, να θυμίζει πως κάποτε έζησε: Αγαπημένη.
Ποιητικό και σκληρό, τεντωμένο σαν σχοινί, το μυθιστόρημα εξερευνά το ανεξίτηλο τραύμα της δουλείας με τρόπο που καθηλώνει τον αναγνώστη. Ένα από τα σημαντικότερα βιβλία της νομπελίστριας Τόνι Μόρισον, της πιο τολμηρής γυναικείας φωνής στην αμερικανική πεζογραφία.
Ξένη λογοτεχνία
Ο Χάινριχ φον Κλάιστ υπήρξε ένας από τους πιο αινιγματικούς, ιδιότυπους και σκοτεινούς συγγραφείς του 19ου αιώνα. Το έργο του διατηρεί μια εντυπωσιακή επικαιρότητα και ένταση αφού έχει στο επίκεντρό του την πολιτική, τη θέση της γυναίκας, την ψυχική ισορροπία, τη γλώσσα του έρωτα, το πρόβλημα του κακού και της καταπίεσης.
Στα διηγήματα του Κλάιστ ο αναγνώστης έρχεται αντιμέτωπος με μια ριζοσπαστική πεζογραφία, με τη μοναδική αφηγηματική της γλώσσα και τον ασθματικό ρυθμό της, το υπόγειο χιούμορ, την αμφισημία, την ανατροπή κάθε λογοτεχνικής σύμβασης. Ο Κλάιστ, ο μεγαλύτερος από τους Γερμανούς ρομαντικούς, υπήρξε πρόδρομος του μοντερνισμού, διαβάστηκε με πάθος από όλους τους μεγάλους συγγραφείς του 20ού αιώνα και δεν σταμάτησε να προκαλεί παθιασμένες συζητήσεις και να αποτελεί σημείο αναφοράς της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
Σε όλη τη διάρκεια της έξαρσης του Covid-19 και της απομόνωσης που επέφερε, ο συγγραφέας εξηγούσε και καθησύχαζε έναν μεγάλο κύκλο ανθρώπων με τις αναρτήσεις του γύρω από το θέμα στο Facebook.
Mε χιούμορ, γνώση και λογική, θύμιζε τον απώτερο σκοπό, αυτό που τελικά κατορθώσαμε ως κοινωνία: Παρά την κούραση είμαστε ακόμη εδώ και έχουμε προφυλάξει αποτελεσματικά τους δικούς μας ευπαθείς.
Μας λείπουν αγαπημένοι άνθρωποι του ευρύτερου κύκλου μας που δεν πρόλαβαν να πάρουν τα δώρα της επιστήμης κι αυτός είναι ο λόγος που αισθανόμαστε ακόμη περισσότερο ευτυχείς που ζούμε σήμερα εδώ που ζούμε, ώστε να έχουμε ένα όπλο απέναντι στον ιό, ώστε να μπορούμε να βγούμε από αυτή την ιστορία όλοι, μαζί.
Πάρα πολλές μέρες ήταν δύσκολες, και τα σημάδια της πανδημίας θα είναι ορατά πάνω μας.
Αλλά ορατή πάνω μας θα είναι και η επιτυχία του να είμαστε εδώ πλήρεις και ακέραιοι, μαζί.
Μια ματιά στους φόβους, τις ελπίδες, τα συναισθήματά μας, στον τρόπο που καλούμαστε να προσαρμοστούμε στις μεγάλες προκλήσεις της ζωής και μια εκλαϊκευμένη προσέγγιση πολλών ζητημάτων ιατρικής και δημόσιας υγείας από μια αυθεντία του αντικειμένου. Ένα βιβλίο για το μέλλον μας στον αιώνα των πανδημιών.
Ξένη λογοτεχνία
“Ομολογώ ότι συνεχίζω να γράφω για καθαρά ηδονοθηρικούς λόγους. Γράφω για μένα και για τους φίλους μου. Δεν διαθέτω ευρύ κοινό, μήτε φήμη ή κρατικό βραβείο. Γνωρίζω εις βάθος τη λογοτεχνική στρατηγική και την περιφρονώ. Με θλίβει η αφέλεια των συγχρόνων μου και τη σέβομαι. Επιπλέον, κολακεύομαι να πιστεύω ότι δεν επαναλαμβάνομαι ποτέ, ότι δε ζητάω δανεικά από ξένες δόξες, ότι είμαι πάντα παρθένος κι ότι αυτός ο ναρκισσισμός πληρώνεται πολύ ακριβά. Με την αδιαφορία των άλλων. Εγώ, όμως, όπως είπα, γράφω για καθαρά ηδονοθηρικούς λόγους”.
Ένας εκκεντρικός αφηγητής καταγράφει σ’ ένα ημερολόγιο την καθημερινή του πάλη με τα πάθη και τις διαστροφές του, ενώ οδηγείται, σχεδόν νομοτελειακά και αναπότρεπτα, στην τέλεση ενός φόνου. Βρισκόμαστε μπροστά σ’ ένα ιδιότυπο “ημερολόγιο ενός δολοφόνου”, αλλά και μπροστά σ’ ένα χρονικό του τέλους μιας εποχής, το οποίο είναι ταυτόχρονα και ένα αριστοτεχνικό πορτρέτο της ανθρώπινης ψυχής, με όλες τις υπερβολές και τα καπρίτσια της.